Sądy UE

System sądownictwa w Unii Europejskiej (UE) ma strukturę trójczłonową: składa się z Trybunału Sprawiedliwości, Sądu oraz sądów szczególnych orzekających w określonych dziedzinach. Sądy UE stoją na straży należytej wykładni i stosowania prawa UE.

  • Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwany również niekiedy Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości) stanowi najwyższy organ sądowy UE. We współpracy z sądami i trybunałami państw członkowskich zapewnia on jednolitą wykładnię prawa Unii Europejskiej. W skład Trybunału Sprawiedliwości wchodzą sędziowie z państw członkowskich, po jednym z każdego państwa.
  • Sąd rozpoznaje w pierwszej instancji sprawy, które nie są kierowane do sądów szczególnych ani bezpośrednio do Trybunału Sprawiedliwości. Rozpatruje także środki odwoławcze od orzeczeń sądów szczególnych (wydanych w pierwszej instancji). W skład Sądu wchodzą sędziowie z państw czlonkowskich, co najmniej po jednym z każdego państwa.
  • Sądy szczególne są ustanawiane dla określonych dziedzin. Mogą one rozpoznawać i rozstrzygać sprawy w pierwszej instancji, w których przysługuje odwołanie do Sądu.

Sądy UE mają siedziby w Luksemburgu i są instytucjami wielojęzycznymi. Językiem sprawy sądowej może być każdy z języków urzędowych UE. Od sądów UE wymaga się przestrzegania zasady wielojęzyczności, ponieważ mają one obowiązek komunikować się ze stronami w języku postępowania oraz dopilnować, by ich orzecznictwo było rozpowszechniane we wszystkich państwach członkowskich.

Należy mieć na uwadze, że stosowanie prawa UE nie jest zadaniem wyłącznie sądów UE: sądy i trybunały państw członkowskich winny również stosować prawo UE. Innymi słowy, sądy UE i państw członkowskich współpracują ze sobą w celu rzetelnego i jednolitego stosowania oraz wykładni prawa.

Do rozstrzygania sporów pomiędzy UE a jej urzędnikami służby cywilnej (np. w sprawach dotyczących ich naboru, przebiegu pracy zawodowej i zabezpieczenia społecznego) utworzono Sąd do spraw Służby Publicznej składający się z siedmiu sędziów.

Trybunał Sprawiedliwości i Sąd wspomagają rzecznicy generalni, którzy wydają bezstronne opinie w określonych sprawach przed zapadnięciem orzeczenia.

Nie należy mylić Trybunału Sprawiedliwości UE z Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPCz). ETPCz nie jest sądem UE, ale został utworzony w ramach Rady Europy na mocy europejskiej konwencji praw człowieka, w celu zapewnienia poszanowania praw i wolności zagwarantowanych w tej konwencji. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka może jednak wywierać istotny wpływ na prawo UE, ponieważ prawa podstawowe zagwarantowane w europejskiej konwencji stanowią również ogólne zasady prawa UE.

Ostatnia aktualizacja: 17/11/2021

Stroną zarządza Komisja Europejska. Informacje na tej stronie nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej, nie ponosi ona również odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane czy odniesienia na niej zawarte. Więcej informacji na temat praw autorskich odnoszących się do stron UE znajduje się na stronie „Informacje prawne”.