Władza sądownicza - system sądownictwa
W ujęciu ogólnym fiński system sądownictwa obejmuje:
- niezawisłe sądy: sądy powszechne, administracyjne i szczególne;
- prokuraturę;
- organy egzekucyjne (zapewniające wykonywanie orzeczeń sądowych);
- służbę więzienną (zapewniającą wykonywanie kar pozbawienia wolności);
- publiczne podmioty świadczące pomoc prawną, adwokatów i radców prawnych.
Określenie „system sądownictwa” może również odnosić się wyłącznie do sądów.
Artykuł 98 fińskiej konstytucji wymienia poszczególne rodzaje sądów. Do sądów powszechnych należą Sąd Najwyższy, sądy apelacyjne i sądy rejonowe. Do sądów administracyjnych należą Najwyższy Sąd Administracyjny i miejscowe sądy administracyjne.
Najwyższą władzę sądowniczą w sprawach cywilnych i karnych sprawuje Sąd Najwyższy, a w sprawach administracyjnych Najwyższy Sąd Administracyjny. Te dwa sądy najwyższe sprawują również nadzór nad stosowaniem przepisów prawa w zakresie ich właściwości. W Finlandii funkcjonują również sądy szczególne, które zostały określone w odrębnych ustawach.
Niezależność i niezawisłość sędziowską gwarantuje jeden z przepisów konstytucji, zgodnie z którym sędzia może być odwołany z urzędu tylko na mocy orzeczenia sądu. Sędziowie nie mogą być przenoszeni z jednego stanowiska na inne bez ich zgody, chyba że takie przeniesienie następuje w ramach reorganizacji systemu sądownictwa.
Artykuł 21 konstytucji stanowi, że każdy ma prawo do niezwłocznego i prawidłowego rozpatrzenia sprawy przez właściwy sąd powszechny lub przez inny organ. Zgodnie z ust. 2 tego samego artykułu jawność, prawo do procesu i uzyskania wyroku z uzasadnieniem, a także prawo do zaskarżenia tego wyroku są gwarantowane prawnie – podobnie jest w przypadku innych gwarancji dotyczących rzetelnego postępowania sądowego i dobrej administracji. Artykuł ten określa również wymogi dotyczące jakości działalności sądów.
Administracja sądowa
Wiele zadań i obowiązków związanych ze sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości oraz rozwojem sądownictwa zasadniczo podlega właściwości Ministerstwa Sprawiedliwości.
Informacje dodatkowe
Strona internetowa fińskich sądów zawiera informacje na temat systemu sądownictwa w Finlandii. Jest to wspólny portal zawierający informacje o sądach, prokuratorach, organach egzekucyjnych oraz pomocy prawnej.
Można na nim znaleźć m.in. najnowsze orzecznictwo sądów apelacyjnych i sądów administracyjnych.
Bezpłatna baza danych Finlex zawiera orzecznictwo sądów, elektroniczny dziennik ustaw Finlandii oraz tłumaczenia fińskich ustaw i dekretów.
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.