

Το δελτίο αυτό εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Συμβούλιο των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων της ΕΕ (CNUE).
Ο διαθέτης μπορεί να προσπορίσει περιουσιακή ωφέλεια σε άλλους, λόγω θανάτου, με διαθήκη. Οι απαιτήσεις του Νόμου περί γραπτού τύπου (Σκοτία) [Writing (Scotland) Act] του 1995 επιβάλλουν στις διαθήκες που συντάσσονται μετά την 1η Αυγούστου 1995 τον γραπτό τύπο και την υπογραφή τους από τον διαθέτη.
Επίσης, τα πρόσωπα μπορούν να κατέχουν κινητή και ακίνητη περιουσία με την κυριότητα να ανήκει εξ αδιαιρέτου σε αυτά και στον επιζώντα (γνωστό ως ρήτρα κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος).
Τα πρόσωπα μπορούν επίσης να κατέχουν κινητή και ακίνητη περιουσία με τίτλο στο όνομά τους ή ως συγκύριοι με άλλα πρόσωπα, με ρήτρα ειδικής διαδοχής που προβλέπει ότι η ιδιοκτησία ή η εξ αδιαιρέτου μερίδα ενός προσώπου περιέρχεται σε άλλο πρόσωπο λόγω θανάτου.
Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει διαθήκη, ρήτρα κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος ή ρήτρα ειδικής διαδοχής, η περιουσία μεταβιβάζεται σύμφωνα με τον Νόμο περί κληρονομικής διαδοχής (Σκοτία) [Succession (Scotland) Act] του 1964.
Στη Σκοτία δεν απαιτείται η καταχώρηση διαθήκης.
Ο τίτλος κυριότητας επί ακίνητης περιουσίας, συμπεριλαμβανομένων των τίτλων με ρήτρα ειδικής διαδοχής ή κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος, θα καταχωρείται είτε στο Μητρώο μεταγραφών πράξεων (Register of Sasines) είτε στο Κτηματολόγιο της Σκοτίας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο τίτλος κυριότητας επί κινητής περιουσίας, συμπεριλαμβανομένων των τίτλων που περιέχουν ρήτρα ειδικής διαδοχής ή κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος, θα καταχωρίζεται, για παράδειγμα, στο μητρώο μετόχων μιας εταιρείας.
Σύμφωνα με το δίκαιο της Σκοτίας, τέκνο ή επιζών σύζυγος/καταχωρισμένος σύντροφος είναι δυνατό να εγείρει αξιώσεις νόμιμης μοίρας επί της κληρονομιαίας κινητής περιουσίας κατά τον θάνατο του γονέα/συζύγου/συντρόφου, ακόμα και όταν ο θανών έχει αφήσει διαθήκη. Το δικαίωμα της νόμιμης μοίρας συνιστά μέτρο προστασίας από την αποκλήρωση. Τα τέκνα έχουν δικαίωμα είτε στο ένα τρίτο της κινητής περιουσίας του κληρονομούμενου (μετρητά, μετοχές κ.α.), εάν υπάρχει επιζών σύζυγος ή καταχωρισμένος σύντροφος είτε στο ήμισυ της κινητής περιουσίας, εάν δεν υπάρχει επιζών σύζυγος ή καταχωρισμένος σύντροφος. Επιζών σύζυγος/καταχωρισμένος σύντροφος έχει δικαίωμα είτε στο ένα τρίτο της κινητής περιουσίας του κληρονομούμενου (μετρητά, μετοχές κ.α.), εάν υπάρχουν τέκνα, είτε στο ήμισυ της κινητής περιουσίας, εάν δεν υπάρχουν τέκνα.
Η περιουσία θα μεταβιβάζεται σύμφωνα με τον νόμο περί κληρονομικής διαδοχής (Σκοτία) του 1964, με τη σειρά που αναφέρεται ακολούθως.
(α) ΠΡΟΓΕΝΕΣΤΕΡΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Χηρεύσαντες σύζυγοι ή επιζώντες καταχωρισμένοι σύντροφοι έχουν προηγούμενα δικαιώματα επί της κληρονομιαίας περιουσίας του θανόντος συζύγου ή καταχωρισμένου συντρόφου.
Σε περίπτωση που ο θανών είχε στην κυριότητά του οικία στην οποία ζούσε ο επιζών σύζυγος/καταχωρισμένος σύντροφος, ο επιζών δικαιούται την οικία, την οικοσκευή και την επίπλωση αυτής, με την επιφύλαξη ορισμένων ορίων. Ο επιζών σύζυγος/καταχωρισμένος σύντροφος μπορεί να εγείρει αξίωση για:
(β) ΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ (ΝΟΜΙΜΗ ΜΟΙΡΑ)
Σε περίπτωση εναπομείνασας κληρονομιαίας περιουσίας μετά την ικανοποίηση των «προγενέστερων δικαιωμάτων», ο επιζών σύζυγος ή καταχωρισμένος σύντροφος και τα τέκνα έχουν ορισμένα «νόμιμα δικαιώματα» (νόμιμη μοίρα) επί της «κληρονομιαίας κινητής περιουσίας» του θανόντος, όπως περιγράφεται στην απάντηση της ερώτησης 3 ανωτέρω.
(γ) ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ
Μετά την ικανοποίηση των προγενέστερων και των νομικών δικαιωμάτων, η υπόλοιπη αδιάθετη κληρονομιαία περιουσία μεταβιβάζεται σύμφωνα με τους κανόνες δικαίου, με την εξής σειρά:
Στις περισσότερες κληρονομιαίες περιουσίες, ο εκτελεστής (είτε κατονομάζεται στη διαθήκη του κληρονομούμενου είτε διορίζεται από το τοπικό δικαστήριο (sheriff court)) είναι απαραίτητο να λάβει «επικύρωση» από το τοπικό δικαστήριο. Η παραχώρηση επικύρωσης είναι ο τίτλος που παρέχεται στον εκτελεστή για να διαχειρίζεται την κληρονομιαία περιουσία που αναφέρεται στον κατάλογο απογραφής περιουσίας ο οποίος συνοδεύει την αίτηση επικύρωσης και, επίσης, παρέχει στον εκτελεστή την εξουσία να ασχολείται με όλα τα θέματα της κληρονομικής διαδοχής σε σχέση με την εν λόγω κληρονομιαία περιουσία.
Σε περίπτωση που υπάρχει διαθήκη, θα κατονομάζει τους δικαιούχους ή την κατηγορία δικαιούχων που πρέπει να κληρονομήσουν μέρος ή το σύνολο της κληρονομιαίας περιουσίας, με την επιφύλαξη αξιώσεων νόμιμης μοίρας.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, τα δικαιώματα και η σειρά με την οποία οι δικαιούχοι θα κληρονομήσουν την περιουσία ορίζονται στον νόμο περί κληρονομικής διαδοχής (Σκοτία) του 1964.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, ο επιζών συμβιών μπορεί επίσης να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο, εντός έξι μηνών από τον θάνατο, για τη χορήγηση ποσού από την κληρονομιαία περιουσία βάσει του Νόμου περί οικογενειακού δικαίου (Σκοτία) [Family Law (Scotland) Act] του 2006.
«Θεμελίωση δικαιώματος» είναι η χρονική στιγμή κατά την οποία ο δικαιούχος αποκτά «δικαίωμα στην περιουσία» όσον αφορά μια κληροδοσία. Σύμφωνα με τον νόμο περί κληρονομικής διαδοχής (Σκοτία) του 1964, η κληρονομιαία περιουσία μεταβιβάζεται στον εκτελεστή για τους σκοπούς της διαχείρισης. Σε αυτό το σημείο, ο δικαιούχος αποκτά ενοχικό δικαίωμα έναντι του εκτελεστή για την παράδοση του αντικειμένου της κληροδοσίας υπέρ του δικαιούχου. Όταν το αντικείμενο της κληροδοσίας παραδίδεται στον δικαιούχο, εκείνος αποκτά «εμπράγματο δικαίωμα».
Η χρονική στιγμή της θεμελίωσης δικαιώματος άπτεται της πρόθεσης του θανόντος, η οποία προσδιορίζεται με αναφορά στη διαθήκη του.
Ο εκτελεστής υποχρεούται να εξοφλήσει όλα τα χρέη που οφείλονται από την κληρονομιαία περιουσία πριν από τη διανομή της στους δικαιούχους. Η κληρονομιαία περιουσία δεν διανέμεται πριν από την παρέλευση έξι μηνών από την ημερομηνία θανάτου, έτσι ώστε να δοθεί χρόνος στους δανειστές να εγείρουν την αξίωσή τους. Εάν ένας δανειστής δεν εγείρει αξίωση εντός έξι μηνών και ο εκτελεστής διανείμει την κληρονομιαία περιουσία, θεωρητικά υπόχρεοι για την εξόφληση οφειλών, στον βαθμό της κληροδοσίας τους, είναι οι δικαιούχοι.
Ο τίτλος κυριότητας επί ακίνητης περιουσίας μπορεί να μεταβιβαστεί σε δικαιούχο μέσω διάταξης τελευταίας βούλησης που πρέπει να καταχωρείται στο κτηματολόγιο της Σκοτίας ή με την επισύναψη υπογεγραμμένου εγγράφου (έκθεμα) στην επικύρωση (ή στο πιστοποιητικό επικύρωσης).
Σε περίπτωση ρήτρας κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος, ο τίτλος κυριότητας επί της περιουσίας περιέρχεται αυτόματα στον κύριο που επιζεί και ένα απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης θανάτου πρέπει να συνοδεύει τους τίτλους κυριότητας.
Η επικύρωση του δικαστηρίου δεν απαιτείται για όλες τις κληρονομιαίες περιουσίες - ορισμένοι διαχειριστές της κληρονομιαίας περιουσίας προχωρούν σε διανομή της χωρίς την ανάγκη επικύρωσης. Εάν απαιτείται επικύρωση, πρέπει να διοριστεί εκτελεστής, είτε βάσει διαθήκης είτε κατόπιν υποβολής αίτησης για εκτελεστή διορισμένο από το δικαστήριο.
Ο εκτελεστής που ορίζεται βάσει διαθήκης ή διορίζεται από το δικαστήριο και στον οποίο έχει παραχωρηθεί επικύρωση από το δικαστήριο θα διαχειρίζεται την κληρονομιαία περιουσία. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι διαχειριστές κληρονομιαίας περιουσίας μεταβιβάζουν την περιουσία του κληρονομούμενου χωρίς την ανάγκη επικύρωσης.
Δεν απαιτείται η έκδοση εγγράφων που αποδεικνύουν την ιδιότητα και τα δικαιώματα των δικαιούχων. Τα στοιχεία της κληρονομιαίας περιουσίας μεταβιβάζονται στους δικαιούχους από τον εκτελεστή που διαχειρίζεται την περιουσία και για ορισμένους από τους δικαιούχους, αυτό συνεπάγεται επίσημη μεταβίβαση και, πιθανόν, μεταγραφή τίτλου. Όπως προαναφέρθηκε, σε περίπτωση ρήτρας κληρονομικού δικαιώματος του επιζώντος, ο τίτλος κυριότητας επί της περιουσίας περιέρχεται αυτόματα στον επιζώντα κύριο, και τους τίτλους κυριότητας πρέπει να συνοδεύει απόσπασμα της ληξιαρχικής πράξης θανάτου. Στο πλαίσιο της διαδικασίας επικύρωσης στη Σκοτία, πρέπει να υποβάλλεται έντυπο φόρου κληρονομίας, ακόμα και όταν δεν οφείλεται φόρος κληρονομίας.
Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.
Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.