Prawo spadkowe

To zestawienie informacyjne zostało opracowane we współpracy z Radą Notariatów Unii Europejskiej (CNUE).

1 W jaki sposób dokonuje się rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci (testament, testament wspólny, umowa dotycząca dziedziczenia)?

Rozrządzenia na wypadek śmierci można dokonać w drodze postępowania sądowego (w przypadku braku testamentu) lub na mocy testamentu. Nie istnieje wymóg sporządzenia testamentu. Osoba, która zdecyduje się sporządzić testament, może to zrobić z pomocą prawnika lub bez takiej pomocy. Nie ma wymogu skorzystania z doradztwa prawnego ani zaangażowania prawnika.

2 Czy należy ten dokument zarejestrować, a jeżeli tak, w jaki sposób?

Nie istnieje wymóg rejestrowania testamentu. Wysoki Trybunał w Irlandii Północnej przechowuje jednak testamenty za odpowiednią opłatą.

Na mocy testamentu w chwili śmierci spadkodawcy zarząd jego majątkiem obejmują wykonawcy (osobiści przedstawiciele spadkodawcy). W testamencie nie dokonuje się rozporządzenia majątkiem.

3 Czy istnieją jakieś ograniczenia dotyczące rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci (np. zachowek)?

Tak, mogą występować ograniczenia dotyczące rozrządzenia majątkiem. Na przykład udziały w majątku należące do współdzierżawców przechodzą automatycznie na żyjących współdzierżawców na podstawie prawa do dzierżawy całego majątku w wypadku śmierci współdzierżawcy (klauzula survivorship).

4 W przypadku braku rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci – kto jest uprawniony do dziedziczenia i w jakich częściach?

Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu lub sporządził go w ograniczonym zakresie, podział majątku zostanie dokonany zgodnie z przepisami dotyczącymi dziedziczenia ustawowego, określonymi w ustawie o zarządzie masą spadkową (Irlandia Północna) z 1955 r. (z późniejszymi zmianami).

5 Jaki organ jest właściwy:

5.1 w sprawach dziedziczenia?

5.2 do przyjęcia oświadczenia o zrzeczeniu się lub przyjęciu spadku?

5.3 do przyjęcia oświadczenia o zrzeczeniu się lub przyjęciu zapisu?

5.4 do przyjęcia oświadczenia o zrzeczeniu się lub przyjęciu zachowku?

Zarząd majątkiem spadkodawcy powierza się jego osobistym przedstawicielom. Mogą oni zwrócić się do sądu o ustanowienie upoważnienia do zarządu masą spadkową [w przypadku testamentu jest to dokument poświadczający autentyczność testamentu i przyznający jego wykonawcom prawo działania zgodnie z dyspozycjami w nim zawartymi (probate), a w przypadku dziedziczenia ustawowego – pismo uprawniające do zarządu majątkiem (letters of administration)]. Dokument ten potwierdza uprawnienia do zarządu majątkiem zgodnie z testamentem lub zasadami dziedziczenia ustawowego. Spory dotyczące uprawnień do dziedziczenia lub dotyczące upoważnienia do zarządu masą spadkową mogą być skierowane do sądu. Postępowanie sądowe podlega przepisom regulaminu sądów hrabstw (Irlandii Północnej) z 1981 r. oraz regulaminu wymiaru sprawiedliwości (Irlandii Północnej) z 1980 r.

6 Proszę krótko opisać postępowanie spadkowe na podstawie prawa krajowego, w tym dział spadku i podział składników majątku (w tym informacje, czy postępowanie spadkowe jest wszczynane z urzędu przez sąd lub inny właściwy organ)

Osobiści przedstawiciele spadkodawcy są odpowiedzialni za ustalenie i zgromadzenie składników majątku spadkowego, spłatę długów zmarłego (w tym zapłatę podatku od spadków) oraz dokonanie podziału reszty spadkowej między spadkobierców zgodnie z testamentem lub zasadami dziedziczenia beztestamentowego.

7 W jaki sposób i kiedy dany podmiot staje się spadkobiercą lub zapisobiercą?

Z chwilą śmierci spadkodawcy, albo – w przypadku osób, na rzecz których dokonano rozrządzenia i które zmarły w trakcie podziału majątku – w chwili śmierci osoby uprzednio uprawnionej.

8 Czy spadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe, a jeżeli tak, na jakich warunkach?

Nie. Długi obciążają majątek zmarłego.

9 Jakich dokumentów/informacji wymaga się zazwyczaj w celu zarejestrowania nieruchomości?

W ramach zarządu spadkiem osobiści przedstawiciele spadkodawcy dokonują przeniesienia własności nieruchomości na rzecz uprawnionego spadkobiercy. Może zaistnieć konieczność przedstawienia przez spadkobiercę dowodu przyznania odpowiedniego upoważnienia (grant of representation) oraz dokonania stosownego wpisu do rejestru nieruchomości oraz rejestru tytułów prawnych do nieruchomości zgodnie z przepisami dotyczącymi wpisów do rejestru nieruchomości (Irlandii Północnej) z 1994 r. lub przepisami dotyczącymi rejestracji tytułów prawnych do nieruchomości (Irlandii Północnej) z 1997 r.

9.1 Czy wyznaczenie zarządcy jest obowiązkowe czy obowiązkowe na wniosek? Jeżeli jest to obowiązkowe lub obowiązkowe na wniosek, jakie czynności należy podjąć?

Zobacz odpowiedź na pytanie 9.

9.2 Kto jest uprawniony do wykonania rozrządzenia na wypadek śmierci lub zarządzania masą spadkową osoby zmarłej?

Zobacz odpowiedź na pytanie 9.

9.3 Jakie uprawnienia przysługują zarządcy?

Zobacz odpowiedź na pytanie 9.

10 Jakie dokumenty zgodnie z prawem krajowym są zazwyczaj wydawane w toku i na koniec postępowania spadkowego, by poświadczyć status i prawa beneficjentów? Czy mają one szczególny skutek dowodowy?

Osobiści przedstawiciele spadkodawcy zarządzają spadkiem oraz dokonują podziału aktywów netto majątku. Sposób przekazania aktywów majątku zależy od ich charakteru. Własność niektórych składników majątku może być przeniesiona przez ich wydanie. Pieniądze mogą zostać wypłacone w formie czeku. Zob. pytanie 9 dotyczące nieruchomości.

Ta strona jest częścią portalu Twoja Europa.

Państwa opinia na temat przydatności przedstawionych informacji jest dla nas ważna.