Aan de vertaling in het Nederlands wordt momenteel gewerkt.

Verdachten (in strafzaken)

Duitsland

Sepot (1) Strafbevelprocedure (2) Verkorte procedure (3) Ambtshalve toevoeging van een raadsman (4) Gegevens over onderzoeken/strafvorderingen/veroordelingen (5) Rechtsmiddelen in het strafrechtelijk onderzoek (6)

Inhoud aangereikt door
Duitsland

Sepot (1)

De strafzaak kan in alle fasen van de procedure door het openbaar ministerie of – nadat de zaak is aangebracht bij de rechter – door de rechter worden geseponeerd. Er zijn diverse sepotmogelijkheden. In de praktijk zijn de belangrijkste daarvan de volgende:

Een sepot kan voorlopig zijn, bijvoorbeeld als u langere tijd afwezig bent. Er wordt ook tot seponeren overgegaan als het strafrechtelijk onderzoek niet voldoende aanleiding geeft tot het instellen van strafvervolging. In dit geval kan het openbaar ministerie het onderzoek echter te allen tijde (totdat de zaak verjaard is) hervatten, bijvoorbeeld als er nieuwe bewijsmiddelen opduiken.

De strafprocedure kan echter ook definitief geseponeerd worden. Dit is mogelijk bij misdrijven waar de schuld als gering gezien wordt en er geen openbaar belang bestaat bij de vervolging. Aan seponeren kunnen ook voorwaarden worden verbonden, bijvoorbeeld het betalen van een geldboete of het deelnemen aan een verkeerscursus.

Strafbevelprocedure (2)

Het openbaar ministerie kan aan het einde van het strafrechtelijk onderzoek besluiten geen strafvordering in te stellen, maar de rechter schriftelijk te verzoeken een strafbevel uit te vaardigen. Als de rechter de bewijzen volgens de inhoud van het dossier als voldoende aanmerkt, zal hij het strafbevel uitvaardigen. In het strafbevel wordt het misdrijf kort omschreven en wordt de strafmaat bepaald. Als u geen verzet aantekent tegen het strafbevel, krijgt het kracht van gewijsde.

De rechtsgevolgen die met een strafbevel opgelegd kunnen worden, zijn begrensd. Meestal wordt een geldboete als straf opgelegd. Ook kan de rijbevoegdheid worden ontzegd. Als u een advocaat hebt, kan er ook een gevangenisstraf worden opgelegd, die echter niet langer mag zijn dan één jaar en die als voorwaardelijke straf moet worden opgelegd.

U hebt twee mogelijkheden om u hiertegen te verzetten:

Als er in het strafbevel een geldboete is vastgesteld, kunt u het verzet beperken tot de hoogte van de vaste dagelijkse som van de boete. De rechter kan met uw toestemming en met toestemming van het openbaar ministerie hierover zonder proces schriftelijk beslissen.

Als u het verzet niet beperkt, wordt een behandeling ter terechtzitting georganiseerd. In plaats van in persoon te verschijnen kunt u zich door een advocaat laten vertegenwoordigen. Ook getuigen hoeven niet in persoon te verschijnen. Verslagen van een getuigenverhoor mogen met uw toestemming voorgelezen worden, voor zover u bij de behandeling ter terechtzitting aanwezig bent.

Aan het einde beslist de rechter. Hij is daarbij niet aan de strafmaat in het strafbevel gebonden. Binnen het wettelijke strafkader mag hij ook een hogere straf opleggen.

Verkorte procedure (3)

In zaken met een eenvoudige toedracht en een duidelijke bewijssituatie kan het openbaar ministerie bij de rechter ook om een verkorte procedure verzoeken. Dergelijke procedures worden bijvoorbeeld gevoerd als u geen vaste woonplaats in Duitsland hebt en gevreesd wordt dat u op een latere zittingsdatum niet zult verschijnen.

Als het openbaar ministerie een dergelijk verzoek doet, behandelt de rechter uw zaak onmiddellijk of op korte termijn ter terechtzitting. Een beslissing over het openen van het Hauptverfahren is – in tegenstelling tot het instellen van een strafvordering – in dit geval niet nodig. De verkorte procedure kent geen Zwischenverfahren.

Bij een verkorte procedure kunnen aanvragen tot het verkrijgen van bewijzen onder vereenvoudigde voorwaarden worden afgewezen.

Bovendien is de hoogte van de op te leggen straf beperkt. De rechter kan alleen geldboetes of gevangenisstraffen van maximaal één jaar opleggen. Bovendien kan u de rijbevoegdheid ontzegd worden.

Ambtshalve toevoeging van een raadsman (4)

Als u ervan verdacht wordt een misdrijf te hebben gepleegd waarvoor bij veroordeling een gevangenisstraf van meer dan één jaar kan worden opgelegd, u in voorlopige hechtenis wordt gehouden of u zich om andere redenen niet zelf kunt verdedigen, is de rechter verplicht u een raadsman toe te wijzen als u er zelf nog geen hebt. Bij de verkorte procedure wordt ambtshalve een raadsman toegevoegd als een gevangenisstraf van zes maanden te verwachten is. De verplichting een raadsman toe te voegen bestaat onafhankelijk van uw financiële situatie.

De rechter beslist welke advocaat als ambtshalve toegevoegde raadsman aan u wordt toegewezen, maar dient u de gelegenheid te bieden zelf te kiezen welke advocaat u als ambtshalve toegevoegde raadsman wenst en uw keuze aan de rechter bekend te maken. Als u geen advocaat kiest, kiest de rechter een advocaat voor u.

Van ambtshalve toegevoegde raadsman wisselen is alleen mogelijk in uitzonderingsgevallen. U kunt echter een andere advocaat van uw keuze in de arm nemen, maar in de regel dient dan de toewijzing van de ambtshalve toegevoegde raadsman te worden ingetrokken. U moet de door u zelf gekozen raadsman dan zelf betalen, tenzij de kosten, in het geval van vrijspraak, door de staat gedragen moeten worden.

Gegevens over onderzoeken/strafvorderingen/veroordelingen (5)

Welke gegevens worden opgeslagen?

De politie slaat de gegevens van het strafrechtelijk onderzoek in eigen databanken op.

Tijdens een lopend strafrechtelijk onderzoek en na afsluiting ervan worden gegevens ook bij het openbaar ministerie opgeslagen. Bovendien worden gegevens van een strafrechtelijk onderzoek in het centrale procesregister van het openbaar ministerie opgeslagen. Er gelden bepaalde wettelijk voorgeschreven verwijderingstermijnen.

In het Bundeszentralregister voor strafzaken worden vonnissen geregistreerd die in kracht van gewijsde zijn gegaan. Voor deze registratie is uw toestemming niet nodig. De vonnissen worden na een vastgestelde termijn verwijderd als er geen nieuwe veroordeling meer is bijgekomen. De termijn is afhankelijk van de hoogte van de straf waartoe u bent veroordeeld.

Welke gegevens worden in de strafprocedure verzameld en wanneer?

De politie en het openbaar ministerie hebben te allen tijde toegang tot hun eigen databanken. Ze hebben zelf geen toegang tot het Bundeszentralregister. De rechter zal ter voorbereiding van het proces om een uittreksel uit het register verzoeken.

Spelen de gegevens een rol in het strafrechtelijk onderzoek?

Als er eerdere strafrechtelijke onderzoeken geregistreerd zijn, moet het openbaar ministerie deze omstandigheid bijvoorbeeld bij het overwegen van de mogelijkheid de procedure te seponeren conform §§ 153, 153a van het Wetboek van strafvordering in aanmerking nemen.

Spelen de gegevens een rol bij het vonnis?

De wet voorziet erin dat eerdere veroordelingen die in het Bundeszentralregister zijn opgenomen, in het proces vastgesteld kunnen worden. Indien eerder straffen zijn opgelegd, kunnen deze een negatieve uitwerking hebben op de strafmaat. De gegevens die alleen bij het openbaar ministerie en de politie zijn opgeslagen, mogen in het geval van een veroordeling niet bij de strafmaat in aanmerking worden genomen.

Hoe kan ik achterhalen welke gegevens over mij zijn opgeslagen en hoe kan ik iets ondernemen tegen het opslaan van gegevens?

Welke gegevens over u zijn opgeslagen, kunt u achterhalen door bij de instanties die de gegevens registreren om informatie te vragen.

U kunt de instantie die de gegevens heeft opgeslagen verzoeken de gegevens te wissen. Indien de instantie weigert uw gegevens te wissen, kunt u dit door de rechter laten toetsen.

Verdere informatie

Regelingen ten aanzien van het Bundeszentralregister vindt u in de Wet op het Bundeszentralregister, het opslaan van gegevens door het onderzoekende openbaar ministerie is geregeld in §§ 483 ff. van het Wetboek van strafvordering, de bepalingen voor het centrale procedureregister van het openbaar ministerie staan nader uitgewerkt in § 492, lid 1, van het Wetboek van strafvordering en in een verordening, regelingen ten aanzien van door de politie verzamelde gegevens bevinden zich in de Wet op de Duitse federale recherchedienst en in de verschillende politiewetten van de deelstaten.

Rechtsmiddelen in het strafrechtelijk onderzoek (6)

U hebt het recht rechtsmiddelen in te stellen tegen maatregelen in het strafrechtelijk onderzoek. Mogelijke rechtsmiddelen zijn een klacht (in het kader van het toezicht op en verantwoordelijkheid voor het werk van ondergeschikten in de openbare dienst - (Dienstaufsichts-)Beschwerde) of een verzoek om een beslissing door de rechter.

U kunt verzet aantekenen tegen de beslissing van de rechter.

Als de politie of het openbaar ministerie een maatregel treft zonder dat de rechter daarvoor een instructie heeft afgeven, kunt u de maatregel achteraf door de rechter laten toetsen. Als u bezwaar maakt tegen inbeslagname, wordt de zaak aan de rechter voorgelegd zonder dat u hierom hoeft te verzoeken.

Laatste update: 30/08/2019

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.