Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Μπορώ να προσφύγω κατά της απόφασης;

Μετά το πέρας της συζήτησης το δικαστήριο θα καταδικάσει ή θα αθωώσει τον κατηγορούμενο βασιζόμενο στααποδεικτικά στοιχεία. Εάν το δικαστήριο κηρύξει τον αθώο κατηγορούμενο θα τον απαλλάξει από την κατηγορία και δεν θα αποφανθεί για την αποκατάσταση από το έγκλημα και για την χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, εφόσον έχετε υποβάλει σχετική δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής. Σε αυτή την περίπτωση ο κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα να ανταπαιτήσει από εσάς αποζημίωση και τα έξοδα που έκανε σε σχέση με την υπόθεση. [71 ΚΠΔ] Εάν το δικαστήριο κηρύξει τον κατηγορούμενο ένοχο, θα επιβάλλει την ποινή και θα επιδικάσει το ποσό της αποζημίωσης που θα λάβετε από τον κατηγορούμενο κατά το περιεχόμενο του αιτήματός σας.

Εάν το δικαστήριο αθωώσει τον κατηγορούμενο μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά της απόφασης, μόνο εάν καταδικαστήκατε στην καταβολή αποζημίωσης και εξόδων και μόνο για το κεφάλαιο αυτό, με τις προϋποθέσεις των άρθρων 486 παρ. 1β ΚΠΔ. Επίσης, ως πολιτικώς ενάγων, επιτρέπεται να ασκήσετε έφεση εναντίον καταδικαστικής απόφασης, μόνο κατά του μέρους της απόφασης που απέρριψε την αγωγή επειδή δεν στηρίζεται στο νόμο ή επιδίκασε χρηματική ικανοποίηση ή αποζημίωση [ 488 ΚΠΔ].

Εναλλακτικά, μπορείτε να ζητήσετε από τον εισαγγελέα να προσβάλλει την απόφαση με έφεση.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου μετά την καταδίκη;

Όταν αρχίσει η εκτέλεση της καταδικαστικής απόφασης του δικαστηρίου, ο ρόλος σας στην ποινική διαδικασία έχει στην ουσία ολοκληρωθεί. Η ελληνική νομοθεσία δεν παρέχει επιπλέον δικαιώματα στα θύματα εγκληματικών πράξεων στο στάδιο εκτέλεσης της ποινής. Μόνο εάν είστε ανήλικος, θύμα προσβολής προσωπικής και γενετήσιας ελευθερίας, έχετε όλα τα δικαιώματα, ακόμη και αν δεν παρίστασθε ως πολιτικώς ενάγων, όπως και το δικαίωμα ενημέρωσης από τον αρμόδιο Εισαγγελέα Εκτέλεσης Ποινών για την προσωρινή ή οριστική απόλυση του καταδικασθέντος καθώς και για τις άδειες εξόδου από το κατάστημα κράτησης (108^Α ΚΠΔ).

Δικαιούμαι υποστήριξη ή προστασία μετά τη δίκη; Για πόσο χρονικό διάστημα;

Ως θύμα, ανάλογα με τις ανάγκες σας, δικαιούσθε να έχετε πρόσβαση σε δωρεάν και εμπιστευτικές υπηρεσίες γενικής ή ειδικής υποστήριξης και φροντίδας, πριν, κατά και, για εύλογο χρονικό διάστημα, μετά το πέρας της ποινικής διαδικασίας. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να επεκταθεί και στους οικείους σας ανάλογα με τις ανάγκες τους και με τη βαρύτητα της βλάβης που υπέστησαν λόγω της αξιόποινης πράξης που τελέσθηκε σε βάρος σας. Η Αστυνομία ή άλλη αρμόδια αρχή, στην οποία κατατέθηκε η καταγγελία σας, μπορεί να σας ενημερώσει κατόπιν αίτησής σας, και να σας παραπέμψει στις κοινωνικές υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α' και Β' βαθμού, τις δομές ψυχικής υγείας, τα Κέντρα Κοινότητας, τα συμβουλευτικά κέντρα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, υποστηρικτικές δομές του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, τα Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και ενώσεις προσώπων που οργανώνονται σε επαγγελματική ή σε εθελοντική βάση. Εάν είστε γυναίκα θύμα προσωπικής και γενετήσιας ελευθερίας, οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, ενδοοικογενειακής βίας, εμπορίας ανθρώπων, σωματεμπορίας, καθώς και εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, δικαίωμα στα μέτρα υποστήριξης και φροντίδας έχουν και τα παιδιά σας. [Άρθρο 61 Ν. 4478/2017 Δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης και φροντίδας θυμάτων, (άρθρο 8 της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ)].

Οι υπηρεσίες γενικής υποστήριξης και φροντίδας μπορούν μεταξύ άλλων να σας χορηγήσουν πληροφορίες, συμβουλές σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων σας και της δυνατότητάς σας να αξιώσετε αποζημίωση για τη ζημία που έχετε υποστεί από την αξιόποινη πράξη, καθώς και τον τρόπο συμμετοχής σας στην ποινική διαδικασία, είτε ως πολιτικώς ενάγων, είτε ως μάρτυρας, πληροφορίες σχετικά με τις υπάρχουσες σχετικές υπηρεσίες ειδικής υποστήριξης ή άμεση παραπομπή σε αυτές, συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη, συμβουλές σχετικά με οικονομικά και πρακτικά θέματα που ανακύπτουν από το έγκλημα, συμβουλές σχετικά με την αποτροπή δευτερογενούς και επαναλαμβανόμενης θυματοποίησης, εκφοβισμού και αντεκδίκησης.

Οι υπηρεσίες ειδικής υποστήριξης και φροντίδας θυμάτων θα σας παραπέμψουν σε κέντρα υποδοχής ή άλλη κατάλληλη προσωρινή στέγαση, εφόσον έχετε ανάγκη ασφαλούς τόπου παραμονής λόγω άμεσου κινδύνου δευτερογενούς και επαναλαμβανόμενης θυματοποίησης, εκφοβισμού και αντεκδίκησης, και ολοκληρωμένη υποστήριξη συμπεριλαμβανομένης της μετατραυματικής υποστήριξης και συμβουλευτικής, εφόσον είστε θύμα ρατσιστικής βίας, σεξουαλικής βίας, βίας λόγω ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου και βίας στο πλαίσιο στενών διαπροσωπικών σχέσεων [Άρθρο 62 Ν. 4478/2017, Υποστήριξη από τις υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων (άρθρο 9 της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ)].

Ποιες πληροφορίες θα μου χορηγηθούν σε περίπτωση καταδίκης του δράστη;

Ως θύμα, κατόπιν της εκ μέρους σας καταγγελίας της αξιόποινης πράξης ενημερώνεστε χωρίς περιττή καθυστέρηση, εφόσον το ζητήσετε, αναφορικά με την πορεία της ποινικής διαδικασίας και την οριστική απόφαση που εκδόθηκε, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, εφόσον καταστείτε νόμιμα διάδικος στην ποινική δίκη. Πληροφορίες σχετικά με την ποινική διαδικασία μπορούν να σας αποσταλούν σε προσωπική ηλεκτρονική ταχυδρομική διεύθυνση, ή να χορηγούνται στοιχεία αυτοπροσώπως ή στον πληρεξούσιο δικηγόρο σας, αν έχετε δηλώσει παράσταση πολιτικής αγωγής. [Άρθρο 59 N. 4478/2017 - Δικαίωμα των θυμάτων να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή τους (άρθρο 6 της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ)].

Θα ενημερωθώ σε περίπτωση που ο κατάδικος αποφυλακιστεί (συμπεριλαμβανομένης της πρόωρης ή της υπό όρους αποφυλάκισης) ή διαφύγει από τη φυλακή;

Μπορείτε να λαμβάνετε πληροφορίες σχετικά με την άρση ή αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης από το εκάστοτε αρμόδιο δικαστικό όργανο, πληροφορίες σχετικά με την αποφυλάκιση ή την απόδραση ή τη χορήγηση άδειας του καταδικασθέντος από τα αρμόδια όργανα του Καταστήματος Κράτησης, καθώς και τυχόν μέτρα για την προστασία του σε περίπτωση αποφυλάκισης ή απόδρασης του δράστη. Οι ανωτέρω πληροφορίες θα σας χορηγηθούν, κατόπιν έγκρισης της εισαγγελικής αρχής, εφόσον υπάρχει ενδεχόμενος ή διαπιστωμένος κίνδυνος για το πρόσωπό σας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει διαπιστωθεί κίνδυνος βλάβης του δράστη λόγω της κοινοποίησης αυτών των πληροφοριών. [Άρθρο 59 N. 4478/2017 [ Δικαίωμα των θυμάτων να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή τους (άρθρο 6 της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ)].

Θα έχω συμμετοχή σε ό,τι αφορά την απόλυση του κρατουμένου ή τη χορήγηση αναστολής; Για παράδειγμα, μπορώ να υποβάλω δήλωση ή να ασκήσω έφεση;

Όχι. Ωστόσο, το Δικαστήριο σε περίπτωση αναστολής της ποινής υπό την επιμέλεια και επιτήρηση επιμελητού κοινωνικής αρωγής [100 ΠΚ], μπορεί διαζευκτικά ή σωρευτικά, να επιβάλλει ως όρο την αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε στο θύμα της αξιόποινης πράξης, [100 παρ. 3α ΠΚ]. Η συμμόρφωση στους όρους παρακολουθείται από τον Επιμελητή Κοινωνικής Αρωγής και ο αρμόδιος Εισαγγελέας μπορεί να υποβάλλει αίτημα ανάκλησης της αναστολής στο Δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, αν παραβιάστηκαν οι όροι.