Victims of crime have a number of rights in pre-trial and criminal proceedings, with particular protection being afforded to children and victims of human trafficking and crimes against sexual freedom.

Victims of crime have the following rights:

1. access to support services for crime victims;
2. effective psychological and other professional assistance and support from bodies, organisations, and institutions that support victims of crime, in accordance with the law;
3. protection from intimidation and retaliation;
4. protection of their dignity while giving evidence as a victim;
5. to be heard without undue delay after reporting a crime and subsequently to be questioned no more than is absolutely necessary for the purpose of the criminal proceedings;
6. to be accompanied by a trusted person in any actions in which they take part;
7. to undergo minimal medical procedures and only if these are absolutely essential for the purpose of the criminal proceedings;
8. to file a motion to prosecute or bring a private action under the Criminal Code (Kazenski zakonik), to participate in criminal proceedings as an injured party, to be informed of dismissal of a criminal charge (Article 206(3) of the Criminal Code) and of a decision by the public prosecutor (državni odvjetnik) to take no action, and to pursue prosecution individually without the public prosecutor;
9. to be informed by the public prosecutor on the action taken on the basis of their accusation (Article 206a of the Criminal Code), and to lodge a complaint with a senior public prosecutor (viši državni odvjetnik) (Article 206b of the Criminal Code);
10. to request and receive information without undue delay on the release of the offender from detention or remand, the offender’s escape or release from prison, and on the victim protection measures taken;
11. to request and receive information on any final decision terminating the criminal proceedings;
12. other rights as provided for by law.

Additionally, victims of sexual crimes and human trafficking also have the right:

1. to consultation with a legal adviser paid for by the State before being interviewed;
2. to a representative paid for by the State;
3. to be interviewed by a person of the same sex at the police station or public prosecutor’s office (državno odvjetništvo), and to be interviewed by the same person if another interview takes place;
4. to refuse to answer questions that concern their private life and are unrelated to the crime;
5. to ask to be interviewed by audio-visual means (Article 292 of the Criminal Code);
6. to personal data protection;
7. to ask for the hearing not to be open to the public.

Child victims have all the above rights as well as the right to:

1. a representative paid for by the State;
2. personal data confidentiality;
3. a non-public hearing.

A child is any person under 18 years of age.

Private action

When a crime is reported, the public prosecutor prosecutes ex officio in most cases.

A private action may be brought in the case of crimes for which criminal proceedings are launched on the basis of a private action. The private action must be brought within three months of the date when the authorised natural or legal person learned of the crime and who it was committed by.

Claims for damages

An injured party has the right to file a claim for damages as part of criminal proceedings.

Victims of crime also qualify as injured parties and are entitled to file a claim for damages before the court.

A claim for damages may seek:

• compensation for damage, which can be tangible or intangible (pain suffered, fear);
• the return of belongings — if the injured party can prove that they were the owner or lawful holder;
• annulment of a specific transaction — if the crime resulted in a property transaction (if the defendant forced the victim to conclude a contract).

A claim for damages may be filed as part of criminal proceedings or in a separate civil action against the defendant. A claim for damages filed during criminal proceedings can be granted only if the court finds the defendant guilty.

That is not a requirement for the success of a claim filed in civil proceedings.

Rights of injured parties during the investigation and in criminal proceedings

A victim participating in criminal proceedings as the injured party is entitled to:

• use their mother tongue, including sign language, and request the assistance of an interpreter if they do not understand or speak Croatian, or of a sign language interpreter if they are deaf or deafblind;
• file a claim for damages and motions for temporary injunctions;
• a representative;
• present facts and submit evidence;
• attend the evidentiary hearing;
• attend the proceedings, take part in the evidentiary proceedings and make a closing statement;
• access the case file;
• ask to be informed by the public prosecutor in respect of action taken on the basis of their accusation and file a complaint to a senior public prosecutor;
• appeal;
• seek restoration of the previous situation;
• be notified of the outcome of the criminal proceedings.

Both before and at every stage during the criminal proceedings, the public prosecutor’s office and the court must consider the scope for the defendant to compensate the injured party for any loss sustained as a result of the offence. They must also inform the injured party of the right to use their own language, including sign language for the deaf and deafblind, and to the assistance of an interpreter if they do not speak or understand Croatian, or of a sign language translator or interpreter if they are deaf or deafblind, the right to lodge an application for a civil claim and temporary injunctions, to lodge a statement of facts and to submit evidence, to attend the proceedings and participate in the evidentiary proceedings, to make a closing statement, to access the case file, and to ask to be informed by the public prosecutor in respect of action taken on the basis of their accusation and to file a complaint with a senior public prosecutor.

Right to financial compensation

The Act on Financial Compensation for Victims of Crime (Zakon o novčanoj naknadi žrtvama kaznenih djela) (Narodne Novine (NN; Official Gazette of the Republic of Croatia) Nos 80/08 and 27/11) lays down a right to financial compensation for victims of crime involving violence committed with intent in Croatia, or for their relatives under the conditions set out in that Act.

It establishes a right to financial compensation for victims of violent crime committed with intent and specifies the prerequisites and procedure for exercising the right to compensation, the bodies that take decisions and participate in the decision-making process on the right to compensation and the bodies and procedure in cross-border cases.

Victims of violent crime committed with intent have a right to financial compensation from the national budget.

The police, the public prosecutor's office and the courts are required to provide information on the right to compensation, supply the necessary application forms and, at the victim’s request, give general guidance and information on how to complete an application and which supporting documents to enclose.

Applications for financial compensation must be submitted to the Ministry of Justice on the form which can be downloaded from the Ministry’s website.

Application form for financial compensation for victims of crime_hr   (223 Kb) 

Applications must be submitted within six months of the date on which the crime was committed. If the victim has legitimate reasons for failing to submit the application within the deadline, they must do so within three months of the date on which those reasons cease to exist, and in any event within three years of the date on which the crime was committed.

If the victim is a minor or a person deprived of legal capacity and their legal representative failed to submit a claim within six months of the date of the crime, the six-month deadline begins from the day the victim reaches the age of 18 or from the day when, after the victim has reached the age of 18, the criminal proceedings are initiated, or from the day the victim’s legal capacity is restored.

Entitlement to financial compensation applies in the following cases:

• victims of crime involving violence if they are citizens of the Republic of Croatia, citizens of a Member State of the European Union or permanently resident in the European Union and the crime was committed in Croatia;
• victims who have suffered grievous bodily harm or whose health has deteriorated as a result of the crime are entitled to compensation for the costs of treatment, provided that it is not covered by mandatory health insurance, up to the amount of health insurance in the Republic of Croatia, and compensation for loss of earnings up to the amount of HRK 35 000;
• persons who are a close relative of the deceased victim (spouse or partner, child, parent, adoptive parent, adopted child, step-parent, step-child, same-sex partner, grandparent and grandchild if they belonged to the same household as the victim) are entitled to compensation of up to HRK 70 000 for the loss of statutory maintenance;
• in the event of the death of a victim, the person who paid the funeral expenses is entitled to compensation of up to HRK 5 000;
• if a crime is reported to or filed by the police or the public prosecutor’s office within six months from the date on which it was committed, regardless of whether or not the offender is known.

In order to establish the amount of compensation, account is taken of the victim’s conduct during and after the crime, their contribution to the damage and its extent, whether the victim is an immediate victim and whether they reported the crime to the competent authorities and when. In addition, an assessment is made of the victim’s cooperation with the police and the competent authorities in order to bring the offender to justice, account being taken of whether the immediate victim helped to cause the damage or exacerbated the damage; in any of these cases the compensation to which the victim is entitled will be reduced accordingly. An application for compensation is refused, or the amount reduced, if the victim is found to be involved in organised crime or a criminal organisation. Compensation may also be refused, or the amount reduced, if the granting of full compensation would be contrary to the principle of fairness, morality and public order.

Notice of offender’s release

When a defendant is sentenced to imprisonment, the Service for Victim and Witness Support (Služba za podršku žrtvama i svjedocima) at the Ministry of Justice informs the victim of the prisoner’s release date (unconditional release and release on probation).

Statutory obligation to inform victims of prisoner release

In accordance with the provisions of the Act Amending the Execution of Prison Sentences Act (Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o izvršenju kazne zatvora), the Service for Victim and Witness Support at the Ministry of Justice is required to notify the victim, injured party or their family of the release of a prisoner.

Victims are notified of the release of a prisoner in cases of crimes against sexual freedom and sexual morality, life and limb or crimes involving violence.

The victim, injured party or their family are provided with this information, irrespective of whether the prisoner is being released unconditionally or on probation.

Moreover, when a decision is being taken on whether to allow a prisoner to leave prison for their place of permanent or temporary residence, penitentiaries/prisons may ask the Service for Victim and Witness Support to provide information about the reaction of the victim or the victim’s family to this possibility. The Service for Victim and Witness Support draws up reports for the penitentiary/prison on the basis of its discussions with the victim.

Support for witnesses and victims

Support for victims and witnesses in the Republic of Croatia is coordinated by the Service for Victim and Witness Support at the Ministry of Justice.

Victims and witnesses can obtain support and information on their rights and on procedures from the Victim and Witness Support Department of a court.

Such departments have been set up at seven county courts (županijski sudovi), namely in Zagreb, Zadar, Osijek, Vukovar, Split, Sisak and Rijeka. The departments provide emotional support, practical information and information on rights for victims, and support and information for witnesses and persons accompanying them. There are also departments providing support at the competent municipal and misdemeanour courts (općinski and prekršajni sudovi).

Victims can also obtain information about their rights and the types of assistance available to them by calling the free phone number 116 006 of the National Call Centre for Victims of Crimes and Misdemeanours (see the website of the National Call Centre).

The Ministry of Justice also provides victims and witnesses with support and information about their rights, and inquiries may be sent via email to: zrtve.i.svjedoci@pravosudje.hr or to the website of the Croatian Ministry of Justice: https://pravosudje.gov.hr/

Support for victims and witnesses in cross-border cases

The Service for Support to Victims and Witnesses, which has been set up at the Ministry of Justice, provides support and information for both victims and witnesses who are summoned to court through international legal assistance (including witnesses of war crimes).

Information letters are sent to witnesses who are summoned to give testimony at courts in the Republic of Croatia, or to Croatian witnesses who are summoned to appear before foreign courts.

Witnesses of war crimes are provided with physical protection, where necessary, and assistance for preparing their journey and their appearance before the competent judicial body (in the case of witnesses and other parties who are summoned for questioning in criminal proceedings relating to war crimes before competent judicial bodies in the Republic of Croatia, or outside Croatia when such support relates to a request for international legal assistance).

Click on the links below to find the information that you need:

1 - My rights as a victim of crime

2 - Reporting a crime and my rights during the investigation or trial

3 - My rights after trial

4 - Compensation

5 - My rights to support and assistance

X’informazzjoni ningħata mill-awtorità (eż. il-pulizija, il-prosekutur pubbliku) wara li jkun seħħ ir-reat iżda qabel ma nirrapporta r-reat?

Il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali ma jirregolax il-kontenut tal-iskeda ta’ informazzjoni li tista’ tingħata lill-vittma wara li jkun seħħ ir-reat u qabel dan jiġi rrappurtat. Kulħadd għandu d-dritt u l-possibbiltà li jikkuntattja lill-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku, fejn jista’ jiġi rrappurtat reat, issir dikjarazzjoni, jew titressaq informazzjoni dwar kwistjoni li taqa’ taħt il-mandat tal-Prosekutur Pubbliku. L-individwi li jikkuntattjaw lill-Uffiċċju jirċievu informazzjoni dwar kif jirrapportaw ir-reat kif ukoll informazzjoni bażika oħra dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom.

L-uffiċjali tal-pulizija huma meħtieġa li jirreġistraw ex officio r-rapporti ta’ reati li fir-rigward tagħhom ikunu ttieħdu passi kriminali.

Barra minn hekk, kulħadd huwa intitolat għal protezzjoni xierqa tal-pulizija jekk ikun hemm raġunijiet raġonevoli biex tingħata dik il-protezzjoni.

Id-dipartimenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda, li ġew stabbiliti minn seba’ qrati tal-kontea, jipprovdu appoġġ emozzjonali lill-vittmi, kif ukoll informazzjoni dwar id-drittijiet tagħhom (inkluża informazzjoni teknika u prattika). Huma joffru wkoll appoġġ u informazzjoni lix-xhieda u lill-membri tal-familja kemm tal-vittmi kif ukoll tax-xhieda. L-informazzjoni u l-appoġġ jingħataw irrispettivament mill-istadju tal-proċedimenti. Il-vittmi jirċievu informazzjoni u appoġġ anke jekk ma jirrappurtawx ir-reat. Dawk id-dipartimenti jirreferu wkoll lill-vittmi u lix-xhieda lil istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet speċjalizzati tas-soċjetà ċivili, skont il-ħtiġijiet tagħhom.

Jien ma ngħixx fil-pajjiż tal-UE fejn seħħ ir-reat (ċittadini tal-UE u dawk li mhumiex). Kif inhuma protetti d-drittijiet tiegħi?

Id-dispożizzjonijiet li jirregolaw id-drittijiet tal-vittmi u tal-partijiet ċivili japplikaw b’mod ugwali mingħajr ma titqies iċ-ċittadinanza, minħabba li l-leġiżlazzjoni kriminali Kroata tapplika għal kull min iwettaq reat fil-Kroazja. Il-partijiet u l-parteċipanti fil-proċedimenti huma intitolati jużaw il-lingwa materna tagħhom.

Skont il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali u l-Att dwar il-Vittmi tal-Kriminalità (Kumpens Finanzjarju), il-pulizija, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u l-qrati huma meħtieġa jipprovdu informazzjoni lill-vittmi tal-kriminalità dwar id-drittijiet tagħhom skont dawk l-atti. Dan ifisser li l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u l-qrati huma meħtieġa jeżaminaw il-possibbiltajiet, kemm qabel il-proċedimenti kriminali kif ukoll fi kwalunkwe stadju matulhom, sabiex l-individwu akkużat jikkumpensa lill-parti leża għal kwalunkwe telf/dannu kkawżat mir-reat, u biex jinfurmaw lill-parti leża – verbalment f’lingwa li tifhem il-vittma u bil-miktub bil-Kroat jew bl-Ingliż – dwar id-dritt tagħha li tuża l-lingwa materna tagħha u li tressaq talba skont il-liġi tal-proprjetà u d-dritt tagħha għal kumpens). L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u l-qrati huma meħtieġa wkoll li jipprovdu lill-vittma, fuq talba tagħha, bi struzzjonijiet ġenerali u informazzjoni dwar kif timla t-talba u dwar liema dokumenti ta’ sostenn għandha tippreżenta. Skedi ta’ informazzjoni li jinkludu informazzjoni dwar id-dritt tal-vittma għall-kumpens huma disponibbli bil-Kroat u bl-Ingliż, bħalma hija l-Formola ta’ Talba għal Kumpens. Dawn id-dokumenti, fil-verżjonijiet Kroati u Ingliżi, jistgħu jitniżżlu mis-sit web tal-Ministeru tal-Ġustizzja tal-Kroazja.

Kwalunkwe vittma li tirrapporta reat tirċievi informazzjoni mingħand il-pulizija dwar id-drittijiet tagħha. Wara li jinforma lill-vittma verbalment, l-uffiċjal tal-pulizija jipprovdi informazzjoni lill-vittma dwar id-drittijiet tagħha bil-miktub u kwalunkwe informazzjoni disponibbli dwar servizzi li jipproteġu u jappoġġaw lill-vittmi, inkluż in-numru tal-linja telefonika għall-appoġġ għall-vittmi bla ħlas.

Għal individwi b'ebda għarfien tal-Kroat, il-pulizija tagħmel disponibbli skeda ta’ informazzjoni dwar id-drittijiet b’lingwi oħra.

Voluntiera fiċ-Ċentru Telefoniku Nazzjonali għall-Vittmi ta’ Reati u Reati Minuri (116-006) jipprovdu appoġġ emozzjonali, informazzjoni dwar id-drittijiet u informazzjoni prattika. Huma jirreferu wkoll lill-vittmi għand servizzi u organizzazzjonijiet kompetenti oħra biex jiżguraw li dawn jirċievu informazzjoni addizzjonali u forom oħra ta’ appoġġ u assistenza. Din il-linja telefonika għall-għajnuna bla ħlas hija miftuħa mit-8 am sat-8 pm matul il-ġimgħa, u l-membri tal-persunal jistgħu jirrispondu għat-telefonati bil-Kroat u bl-Ingliż.

Jekk nirrapporta reat, x’informazzjoni nirċievi?

(a) Fi żmien xahrejn minn meta jinfetaħ każ jew jiġi rrappurtat reat, il-vittma u l-parti leża huma intitolati jitolbu informazzjoni mingħand l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku dwar l-azzjoni meħuda b’reazzjoni għall-akkużi/għar-rapport. Dawn jiġu infurmati mill-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku dwar l-azzjoni meħuda fi żmien raġonevoli, mhux aktar tard minn 30 jum wara d-data tat-talba, sakemm it-talba ma tkunx tipperikola l-effettività tal-proċedimenti. Id-deċiżjoni li tinżamm din l-informazzjoni trid tiġi kkomunikata lill-vittma jew lill-parti leża li tagħmel it-talba.

(b) Il-Prosekutur Pubbliku jissospendi investigazzjoni b’deċiżjoni, jekk:

• ir-reat li l-individwu jkun mixli bih ma jkunx reat li fir-rigward tiegħu jkunu ttieħdu passi ex officio;
• iċ-ċirkustanzi jeskludu l-ħtija tal-individwu mixli, sakemm l-att illegali ma jkunx twettaq fi stat ta’ inkapaċità mentali;
• l-istatut tal-limitazzjonijiet ikun skada għar-reat jew jekk ir-reat ikun suġġett għal amnestija jew maħfra, jew jekk ikun hemm ċirkustanzi oħra li jipprojbixxu prosekuzzjoni; u
• ma jkun hemm l-ebda evidenza li l-individwu mixli jkun wettaq ir-reat.

Id-deċiżjoni li tiġi sospiża l-investigazzjoni tintbagħat lill-parti leża u lill-individwu mixli, li jinħeles immedjatament jekk ikun ġie arrestat jew ikun jinsab detenut. Minbarra l-ittra ta’ deċiżjoni, skont l-Artikolu 55 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, il-parti leża tirċievi informazzjoni dwar kif tieħu passi hija stess.

(c) Wara li jeżamina r-rapport u jwettaq kontroll fis-sistemi ta’ informazzjoni tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku, il-Prosekutur Pubbliku jirrifjuta r-rapport b’deċiżjoni motivata jekk ikun ċar mir-rapport li:

• ir-reat mhuwiex reat li fir-rigward tiegħu jistgħu jittieħdu passi ex officio;
• il-preskrizzjoni tkun skadiet għar-reat, jew jekk ir-reat ikun suġġett għal amnestija jew maħfra, jew il-qorti tkun diġà ħadet deċiżjoni dwar ir-reat, jew ikun hemm ċirkustanzi oħrajn li jipprojbixxu prosekuzzjoni;
• iċ-ċirkustanzi jeskludu l-ħtija;
• ma hemm l-ebda raġuni raġonevoli biex wieħed jissuspetta li l-individwu mixli wettaq ir-reat irrapportat; jew
• l-informazzjoni fir-rapport tissuġġerixxi li r-rapport ma huwiex kredibbli.

Ma humiex permessi appelli kontra d-deċiżjoni tal-Prosekutur Pubbliku li jiċħad rapport.

Ħlief jekk ikun jipprovdi mod ieħor il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, il-Prosekutur Pubbliku jinnotifika lill-vittma dwar id-deċiżjoni li jiċħad ir-rapport u r-raġunijiet għal dan fi żmien tmint ijiem. Il-Prosekutur Pubbliku jipprovdi wkoll informazzjoni dwar kif il-vittma tista’ tieħu passi hija stess. Minnufih, il-Prosekutur Pubbliku jinforma lill-persuna li tkun għamlet ir-rapport u lill-individwu mixli dwar id-deċiżjoni li jiċħad ir-rapport, jekk dan ikun mitlub minn kwalunkwe parti.

Jekk il-Prosekutur Pubbliku ma jkunx jista’ jivvaluta l-kredibbiltà tal-allegazzjonijiet mir-rapport innifsu, jew jekk l-informazzjoni fir-rapport ma tkunx tipprovdi raġuni suffiċjenti biex tittieħed deċiżjoni dwar it-tnedija ta’ investigazzjoni jew il-ġbir ta’ evidenza, huwa jmexxi l-inkjesti tiegħu stess jew jagħti struzzjonijiet lill-pulizija biex jagħmlu dan.

(d) Is-superviżur tal-kustodja irid jeħles mkinnufih lill-individwu li jkun arrestat jew detenut:

• jekk jingħata struzzjonijiet biex jagħmel dan mill-Prosekutur Pubbliku;
• jekk l-individwu arrestat ma jkunx ġie interrogat fi żmien l-iskadenza statutorja; jew
• jekk id-detenzjoni tkun ġiet ikkanċellata.

(e) Il-Prosekutur Pubbliku jista’ jsejjaħ xhieda u esperti biex jgħinu fil-kumpilazzjoni ta’ provi. It-taħrika tista’ tintbagħat ukoll mill-investigatur jekk dan ikun awtorizzat mill-Prosekutur Pubbliku. Il-qorti tista’ tħarrek xhieda jew esperti biex jixhdu f’seduta tal-provi jew biex jattendu seduta tfil-qorti. Il-korp kompetenti jistabbilixxi minn qabel il-ħin u l-post fejn ser jittieħdu l-provi. Il-persuna mħarrka tiġi mwissija dwar il-konsegwenzi jekk hija ma tattendix.

Jien intitolat għal servizzi ta’ interpretazzjoni jew ta’ traduzzjoni mingħajr ħlas (meta nikkuntattja lill-pulizija jew lil awtoritajiet oħra, jew matul l-investigazzjoni u l-proċess)?

Vittma li tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala parti leża hija intitolata li:

• tuża l-lingwa materna tagħha, inkluża l-lingwa tas-sinjali, u titlob għajnuna mingħand interpretu jekk ma tkunx tifhem jew ma jkollhiex ħakma suffiċjenti tal-Kroat, jew mingħand interpretu tal-lingwa tas-sinjali jekk il-parti leża tkun persuna nieqsa mis-smigħ jew nieqsa mis-smigħ u d-dawl.

L-awtorità kif tista’ tiżgura li qed nifhem u li niġi mifhum (jekk jiena minorenni; jekk għandi diżabbiltà)?

Ħlief jekk liġi separata tipprovdi mod ieħor, l-imħallef inkwirenti jista’ jiġbor evidenza minn kwalunkwe xhud minorenni taħt l-14-il sena. Is-seduta isseħħ mingħajr il-preżenza tal-imħallef jew tal-partijiet fl-istess kamra mal-minorenni, bl-użu ta’ tagħmir awdjoviżiv imħaddem minn assistent professjonali. Is-seduta tiġi assistita minn psikologu, speċjalista tal-edukazzjoni tat-tfal jew professjonist ieħor. Din is-seduta jistgħu jattendu għaliha wkoll ġenitur jew kustodju, ħlief jekk dan ikun imur kontra l-interessi tal-investigazzjoni jew tal-minorenni. Il-partijiet jistgħu jistaqsu mistoqsijiet lix-xhud minorenni permezz ta’ professjonist, suġġett għall-approvazzjoni tal-imħallef inkwirenti. Is-seduta tiġi rreġistrata permezz ta’ tagħmir awdjoviżiv, u r-reġistrazzjonoi tiġi ssiġillata u mehmuża mal-minuti. Xhud minorenni jista’ jiġi mħarrek għat-tieni seduta f’ċirkostanzi eċċezzjonali biss, fejn tiġi segwita l-istess proċedura.

Ħlief jekk liġi separata tipprovdi mod ieħor, l-imħallef inkwirenti jista’ wkoll jisma’ x-xhieda ta’ xhud minorenni ta’ bejn 14 u 18-il sena. L-interrogazzjoni tat-tfal, speċjalment jekk ikunu l-vittma tar-reat, għandha tiġi ttrattata bir-reqqa biex jiġi żgurat li ma taffettwax is-saħħa mentali tagħhom b’mod negattiv. Tingħata attenzjoni partikolari għall-protezzjoni tal-minorenni.

Kwalunkwe xhud li ma jkunx jista’ jwieġeb għal taħrika minħabba raġunijiet ta’ età avvanzata, mard jew diżabbiltà, jista’ jinstema’ fl-appartament jew post ieħor fejn ikun jgħix. Dawn ix-xhieda jistgħu jinstemgħu permezz ta’ tagħmir awdjoviżiv imħaddem minn professjonist. Jekk ikun iġġustifikat mill-kundizzjoni tax-xhud, is-seduta titwettaq b’tali mod li jippermetti li l-partijiet jistaqsuh mistoqsijiet mingħajr ma jkunu preżenti fl-istess kamra miegħu. Jekk meħtieġ, is-seduta tiġi rreġistrata permezz ta’ tagħmir awdjoviżiv, u r-reġistrazzjonoi tiġi ssiġillata u mehmuża mal-minuti. Fuq talba tal-vittma, din l-istess proċedura ta’ eżami tax-xhud tista’ tiġi segwita jekk tkun vittma ta’ reat kontra l-libertà sesswali jew il-moralità, reat ta’ traffikar tal-bnedmin jew reat imwettaq fil-familja. Dan ix-xhud jista’ jiġi mħarrek għat-tieni seduta f’ċirkostanzi eċċezzjonali biss, jekk dan jitqies bħala meħtieġ mill-qorti.

Servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi

Min jipprovdi l-appoġġ għall-vittmi?

Id-dipartimenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda, li ġew stabbiliti minn seba’ qrati tal-kontea (Zagreb, Osijek, Split, Rijeka, Sisak, Zadar u Vukovar) jipprovdu appoġġ emozzjonali lill-vittmi u lix-xhieda li jagħtu evidenza f’dawn il-qrati u fil-qrati muniċipali ta’ dawn il-bliet u l-bliet żgħar. Dawn id-dipartimenti jipprovdu wkoll appoġġ fi qrati ta’ reati minuri f’każijiet ta’ vjolenza domestika, u jirreferu lill-vittmi u lix-xhieda għand istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet speċjalizzati tas-soċjetà ċivili, skont il-ħtiġijiet tagħhom.

L-informazzjoni u l-appoġġ jingħataw bit-telefown u meta l-vittma/x-xhud jidħol fil-bini tal-qorti. L-informazzjoni tingħata wkoll bl-email.

Għal aktar informazzjoni, jekk jogħġbok żur il-paġna li ġejja tal-Ministeru tal-Ġustizzja.

Il-pulizija jirreferuni awtomatikament għall-appoġġ għall-vittmi?

Meta jinforma lill-vittma dwar id-drittijiet tagħha, l-uffiċjal tal-pulizija jipprovdi wkoll informazzjoni lill-vittma dwar id-drittijiet tagħha bil-miktub u kwalunkwe informazzjoni disponibbli dwar is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi, inkluż in-numru tal-linja telefonika għall-appoġġ għall-vittmi bla ħlas. L-iskeda ta’ informazzjoni dwar id-drittijiet tinkludi d-dettalji ta’ kuntatt:

• tad-dipartiment kompetenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda;
• tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fil-kontea rilevanti;
• taċ-Ċentru Telefoniku Nazzjonali għall-Vittmi ta’ Reati u Mġiba Ħażina (116-006);

Kif inhi protetta l-privatezza tiegħi?

L-awtoritajiet kompetenti jistgħu jiġbru informazzjoni personali għall-finijiet stabbiliti mil-liġi biss, bħala parti mid-dmirijiet tagħhom stipulati mill-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali.

L-informazzjoni personali tista’ tiġi pproċessata biss meta dan ikun speċifikat minn liġi jew minn dispożizzjoni legali oħra, u dan l-ipproċessar irid ikun limitat għall-fini li għalih tkun inġabret l-informazzjoni. L-ipproċessar ulterjuri ta’ din l-informazzjoni huwa awtorizzat, sakemm ma jkunx imur kontra l-fini li għalih tkun inġabret l-informazzjoni, u sakemm il-korpi kompetenti jkunu awtorizzati biex jipproċessaw din l-informazzjoni għal fini ieħor stabbilit mil-liġi, u l-ipproċessar ulterjuri jkun meħtieġ u proporzjonat mal-fini l-ieħor.

Informazzjoni personali relatata mas-saħħa jew mal-ħajja sesswali ta’ xi ħadd tista’ tiġi pproċessata biss f’każijiet eċċezzjonali, fejn ir-reat ikun suġġett għal sentenza ta’ priġunerija ta’ ħames snin jew aktar u ma jkunx jista’ jinqabad jew jittieħdu passi fir-rigward tiegħu b’xi mod ieħor, jew fejn il-qbid/prosekuzzjoni jkunu mifnija b’diffikultajiet sproporzjonati.

L-ebda pproċessar ta’ informazzjoni personali relatata ma’ razza jew etniċità, ma’ persważjoni politika, ma’ twemmin reliġjuż jew filosofiku, jew ma’ sħubija fi trade union ma huwa awtorizzat.

Informazzjoni personali miġbura għall-finijiet ta’ proċedimenti kriminali tista’ tintbagħat lil korpi governattivi f’konformità ma’ liġi speċjali, u lil entitajiet ġuridiċi oħra biss jekk l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku jew il-qorti jsibu li dawn jeħtieġu din l-informazzjoni għal fini stabbilit mil-liġi. Meta tintbagħat din l-informazzjoni, l-entitajiet ġuridiċi rilevanti jiġu mfakkra dwar id-dmirijiet tagħhom li jipproteġu d-data tal-persuni kkonċernati.

F’konformità mal-leġiżlazzjoni rilevanti, id-data personali tista’ tintuża fi proċedimenti kriminali oħra, fi proċedimenti kriminali li jittrattaw atti punibbli li jseħħu fil-Kroazja, fi proċeduri relatati mal-assistenza internazzjonali għall-ġustizzja kriminali, u fi sforzi internazzjonali ta’ kooperazzjoni tal-pulizija.

Hemm bżonn li nirrapporta reat qabel ma nkun nista’ naċċessa l-appoġġ għall-vittmi?

Il-vittma tirċievi informazzjoni u appoġġ mid-dipartiment tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda tal-qorti jew l-organizzazzjoni tas-soċjetà ċivili rilevanti, anke jekk din ma tirrappurtax ir-reat.

Protezzjoni personali jekk inkun fil-periklu

Skont l-Artikolu 99 tal-Att dwar il-Kompiti u s-Setgħat tal-Pulizija, ħlief jekk liġi separata tkun tipprovdi mod ieħor, u għall-perjodu ta’ żmien li fih ikun hemm raġunijiet raġonevoli għal din l-azzjoni, il-pulizija tipprovdi protezzjoni xierqa għall-vittma u għal kwalunkwe persuna oħra li tkun ipprovdiet jew tista’ tipprovdi informazzjoni rilevanti għall-proċedimenti kriminali, kif ukoll għal kwalunkwe persuna qrib tagħhom jekk huma jew persuni qrib tagħhom ikunu f’riskju ta’ periklu mit-trażgressur jew minn individwi oħra involuti fil-proċedimenti kriminali. Protezzjoni għall-vittma pprovduta mill-pulizija tfisser protezzjoni fiżika f’kull ħin.

X’tipi ta’ protezzjoni huma disponibbli?

Skont l-Artikolu 130 tal-Att dwar Reati Minuri, il-pulizija tista’, temporanjament u sa tmint ijiem, tordna miżura kawtelatorja kontra individwu li b’mod raġonevoli jkun issuspettat li wettaq ir-reat. Fil-prattika, dan normalment isarraf f’ordnijiet li jipprojbixxu lill-persuna suspettata milli żżur post jew żona partikolari (żgumbrament mid-dar tal-vittma), milli tavviċina persuna partikolari, jew milli tikkuntattja jew iżżomm kuntatt ma’ persuna partikolari. Fi żmien tmint ijiem, il-pulizija tressaq akkużi quddiem il-qorti kompetenti għar-reati minuri, li mbagħad tieħu deċiżjoni dwar jekk tissospendix jew testendix il-miżura kawtelatorja ordnata. Barra minn hekk, skont l-Att dwar (il-Protezzjoni) kontra l-Vjolenza Domestika, matul il-proċedimenti għal reat minuri, il-qorti tista’ tordna li jittieħdu l-miżuri li ġejjin kontra t-trażgressur:

1. trattament psikosoċjali obbligatorju;
2. ordni li tipprojbixxi lit-trażgressur milli javviċina, jagħti fastidju jew isegwi lill-vittma ta’ vjolenza domestika;
3. żgumbrament mid-dar kondiviża;
4. trattament obbligatorju għall-abbuż ta’ sustanzi.

Skont l-Att dwar Reati Minuri, il-qorti tista’ tapplika wkoll miżuri protettivi u kawtelatorji oħrajn maħsuba biex jipproteġu lill-vittma milli tiġi avviċinata jew milli tingħata fastidju mill-persuna suspettata.

Barra minn hekk, skont il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, minflok iżommu lill-individwu mixli taħt arrest preventiv, il-qorti u l-Prosekutur Pubbliku jistgħu jordnaw miżura jew miżuri kawtelatorji, inkluża ordni li tipprojbixxi lit-trażgressur milli jżur post jew żona partikolari, milli javviċina persuna partikolari, milli jikkuntattja jew iżomm kuntatt ma’ persuna partikolari, jew ordni li tipprojbixxi lit-trażgressur milli jsegwi jew jagħti fastidju lill-vittma jew lil persuna oħra, jew inkella żgumbrament mid-dar tal-vittma.

Min jista’ joffrili protezzjoni?

Il-vittma tista’ tikseb informazzjoni mingħand il-pulizija dwar id-drittijiet tagħha kollha, inkluża informazzjoni dwar id-dritt tagħha għall-protezzjoni, dwar it-tipi ta’ protezzjoni offruti, u dwar l-azzjoni li trid tittieħed mill-pulizija biex jipproteġu lill-vittma.

Xi ħadd jivvaluta l-każ tiegħi biex jara ninsabx f’riskju ta’ ħsara ulterjuri mit-trażgressur?

Ladarba l-investigazzjoni tkun ġiet ikkompletata u d-dokumenti rilevanti jkunu ġew ippreżentati lill-korpi rilevanti ta’ ġustizzja kriminali, il-pulizija ma twettaq l-ebda valutazzjoni ulterjuri tal-ħtiġijiet tal-vittma għajr li twettaq kull miżura protettiva u kawtelatorja ordnata. Jekk jiġu riċevuti rapporti ta’ ċirkostanzi ġodda li jindikaw theddid ġdid mit-trażgressur, il-pulizija tieħu azzjoni ulterjuri biex tipproteġi lill-vittma skont il-valutazzjoni tagħha u l-fatti tal-każ.

Xi ħadd jivvaluta l-każ tiegħi biex jara jekk ninsabx f’riskju ta’ ħsara ulterjuri mis-sistema ta’ ġustizzja kriminali (matul l-investigazzjoni u l-proċess)?

Is-sistema ta’ ġustizzja kriminali (matul il-proċedimenti investigattivi u tal-qorti) topera b’mod li jirrispetta d-drittijiet u l-locus standi tal-vittma fil-proċeduri kriminali, f’konformità mal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali. Qabel jeżamina lill-vittma, il-korp prosekutur li jmexxi -investigazzjoni jagħmel valutazzjoni individwali tas-sitwazzjoni tal-vittma f’kooperazzjoni mal-korpi, l-organizzazzjonijiet jew l-istituzzjonijiet li jipprovdu appoġġ u assistenza lill-vittmi tal-kriminalità. Il-valutazzjoni individwali tinvolvi d-determinazzjoni tal-ħtieġa li jiġu applikati miżuri ta’ protezzjoni speċjali għall-benefiċċju tal-vittma. Jekk tkun teżisti din il-ħtieġa, il-korp prosekutur jiddetermina l-miżuri protettivi li jridu jiġu applikati (arranġamenti speċjali għall-mistoqsijiet lill-vittma, l-użu ta’ teknoloġiji ta’ komunikazzjoni biex jiġi evitat kull kuntatt viżwali bejn il-vittma u t-trażgressur, u miżuri oħra stabbiliti mil-liġi). Meta l-vittma ta’ reat tkun minorenni, hija preżunta l-ħtieġa li jiġu applikati miżuri protettivi speċjali, u dawn jiġu ddeterminati. Il-valutazzjoni individwali tieħu kont partikolari tal-karatteristiċi personali tal-vittma, tat-tip u n-natura tar-reat, u taċ-ċirkustanzi li fihom ikun twettaq ir-reat. Tingħata attenzjoni speċjali għall-vittmi li jkunu batew ħsara kbira minħabba l-gravità tar-reat, għall-vittmi ta’ reat li jkun twettaq minħabba l-karatteristiċi personali tal-vittma, u għall-vittmi li r-relazzjoni tagħhom mat-trażgressur tagħmilhom vulnerabbli b’mod partikolari.

X’tip ta’ protezzjoni hija disponibbli għall-vittmi vulnerabbli ħafna?

Is-sistema ta’ ġustizzja kriminali (matul il-proċedimenti investigattivi u tal-qorti) topera b’mod li jirrispetta d-drittijiet u l-locus standi tal-vittma fil-proċeduri kriminali, f’konformità mal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali. Qabel jeżamina lill-vittma, il-korp prosekutur li jwettaq l-investigazzjoni jagħmel valutazzjoni individwali tas-sitwazzjoni tal-vittma f’kooperazzjoni mal-korpi, l-organizzazzjonijiet jew l-istituzzjonijiet li jipprovdu appoġġ u assistenza lill-vittmi tal-kriminalità. Il-valutazzjoni individwali tinvolvi d-determinazzjoni tal-ħtieġa li jiġu applikati miżuri ta’ protezzjoni speċjali għall-benefiċċju tal-vittma. Jekk tkun teżisti din il-ħtieġa, il-korp prosekutur jiddetermina l-miżuri protettivi li jridu jiġu applikati (arranġamenti speċjali għall-mistoqsijiet lill-vittma, l-użu ta’ teknoloġiji ta’ komunikazzjoni biex jiġi evitat kull kuntatt viżwali bejn il-vittma u t-trażgressur, u miżuri oħra stabbiliti mil-liġi). Meta l-vittma ta’ reat tkun minorenni, hija preżunta l-ħtieġa li jiġu applikati miżuri protettivi speċjali, u dawn jiġu ddeterminati. Il-valutazzjoni individwali tieħu kont partikolari tal-karatteristiċi personali tal-vittma, tat-tip u n-natura tar-reat, u taċ-ċirkustanzi li fihom ikun twettaq ir-reat. Tingħata attenzjoni speċjali għall-vittmi li jkunu batew ħsara kbira minħabba l-gravità tar-reat, għall-vittmi ta’ reat li jkun twettaq minħabba l-karatteristiċi personali tal-vittma, u għall-vittmi li r-relazzjoni tagħhom mat-trażgressur tagħmilhom vulnerabbli b’mod partikolari.

Jiena minorenni – għandi drittijiet speċjali?

It-tfal li jisfaw vittmi ta’ reat għandhom id-drittijiet addizzjonali li ġejjin:

1. id-dritt għal rappreżentant imħallas mill-Istat;
2. id-dritt li l-informazzjoni personali tagħhom tiġi ttrattata b’mod kunfidenzjali;
3. id-dritt li jiġi eskluż il-pubbliku.

Kull persuna taħt l-età ta’ 18-il sena titqies bħala minorenni.

Xhud jew vittma minorenni tiġi eżaminata mill-imħallef inkwirenti f’seduta għas-smigħ tal-provi, u t-taħrika tintbagħat lill-ġenituri jew lill-kustodju tagħha.

Membru tal-familja tiegħi miet minħabba r-reat – x’inhuma d-drittijiet tiegħi?

Skont l-Att dwar il-Vittmi tal-Kriminalità (Kumpens Finanzjarju), meta l-vittma diretta tmut b’riżultat ta’ reat vjolenti, il-vittma indiretta (il-konjuġi, is-sieħeb, il-ġenitur, it-tfal tar-rispett, il-ġenitur tar-rispett, l-omm tar-rispett, il-missier tar-rispett jew l-irbib tal-vittma diretta jew tal-persuna li magħha l-vittma diretta kienet tgħix f’relazzjoni bejn koppja tal-istess sess) hija intitolata għal kumpens finanzjarju kif preskritt mill-Att dwar il-Vittmi tal-Kriminalità (Kumpens Finanzjarju).

Jekk il-vittma indiretta kienet tirċievi manteniment mingħand il-vittma (diretta) mejta, hija intitolata għal kumpens sa HRK 70 000 għal telf ta’ manteniment statutorju u għal kumpens sa HRK 5 000 għall-ispejjeż tal-funeral normali li tkun ġarrbet.

Bħala l-parti leża, kull persuna li membru tal-familja tagħha jkun tilef ħajtu bħala vittma ta’ reat hija intitolata tipparteċipa fil-proċedimenti kriminali u titlob kumpens (kemm jekk fi proċedimenti kriminali kif ukoll f’dawk ċivili).

Membru tal-familja tiegħi safa vittma ta’ reat – x’inhuma d-drittijiet tiegħi?

“Vittma indiretta” tfisser il-konjuġi, is-sieħeb, il-wild, il-ġenitur, it-tfal tar-rispett, il-ġenitur tar-rispett, l-omm tar-rispett, il-missier tar-rispett jew l-irbib tal-vittma diretta jew tal-persuna li magħha l-vittma diretta kienet tgħix f’relazzjoni bejn koppja tal-istess sess.

In-nanniet u n-neputijiet ukoll jistgħu jkunu vittmi indiretti, jekk wieħed minnhom kien il-vittma diretta u kienu jgħixu b’mod permanenti flimkien fejn in-nanniet ħadu post il-ġenituri.

Ir-relazzjonijiet mhux matrimonjali u tal-istess sess huma ttrattati skont il-liġi Kroata.

Jekk il-vittma tar-reat tmut, il-vittmi indiretti huma intitolati għal kumpens (għat-telf tal-manteniment statutorju u għall-ispejjeż normali tal-funeral).

Għandi aċċess għal servizzi ta’ medjazzjoni? X’inhuma l-kundizzjonijiet? Inkun sikur(a) waqt il-medjazzjoni?

Il-Kroazja topera l-mudell ta’ medjazzjoni bejn il-vittma u t-trażgressur fi proċedimenti prekriminali għal trażgressuri minuri u adulti żgħażagħ, taħt il-prinċipju ta’ opportunità kondizzjonali skont l-Att dwar il-Qrati tal-Minorenni li jirregola l-obbligu speċjali għal trażgressuri minorenni u adulti żgħażagħ biex jidħlu fil-proċess ta’ medjazzjoni permezz ta’ soluzzjoni alternattiva għat-tilwim. Dan ifisser li jekk it-trażgressur minorenni jikkonforma ma’ dan l-obbligu, ma jkollux għalfejn jiġi pproċessat.

Mill-2013, il-Kroazja għandha total ta’ 60 medjatur li tħarrġu fi programm ta’ sena li jikkonsisti f’170 siegħa ta’ tagħlim (li jinkludu lezzjonijiet, assenjamenti, logħob ta’ rwoli u eżerċizzji prattiċi ta’ mentoraġġ, kif ukoll superviżjoni). Dawn huma l-uniċi professjonisti fil-Kroazja li huma awtorizzati jamministraw ġustizzja riparatriċi f’kawżi kriminali. Huma rċevew iċ-ċertifikati tagħhom mill-Ministeru Kroat tal-Politika Soċjali u ż-Żgħażagħ, mill-Assoċjazzjoni tas-Soluzzjonijiet Alternattivi għat-Tilwim u mill-UNICEF.

B’riżultat ta’ dan, il-belt żgħira ċentrali ta’ kull kontea Kroata għandha s-servizz proprju tagħha ta’ soluzzjonijiet alternattivi għat-tilwim.

Fejn nista’ nsib il-liġi li tiddikjara d-drittijiet tiegħi?

Il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali
L-Att dwar il-Vittmi ta’ Reati (Kumpens Finanzjarju)

Kif nista’ nirrapporta reat?

Ir-reati jistgħu jiġu rrappurtati lill-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku bil-miktub, verbalment jew b’mezzi oħra.

Jekk tirrapporta reat verbalment, tiġi mwissi dwar il-konsegwenzi li tressaq kwereli foloz. Għal rapporti ppreżentati verbalment, jitħejja rekord bil-miktub, filwaqt li rapporti magħmula bit-telefown jew mezzi oħra ta’ telekomunikazzjoni huma, fejn ikun possibbli, irreġistrati elettronikament u titħejja nota formali.

Il-vittmi li jirrappurtaw reat jirċievu rikonoxximent bil-miktub li jkun fih id-dettalji bażiċi tar-reat irrappurtat. Vittmi li ma jitkellmux jew ma jifhmux il-lingwa użata mill-awtoritajiet jistgħu jirrappurtaw ir-reat bil-lingwa tagħhom stess, u jiġu allokati interpretu jew persuna oħra li tifhem u titkellem kemm il-lingwa tal-awtorità kompetenti kif ukoll il-lingwa tal-vittma. Vittmi li ma jitkellmux jew ma jifhmux il-lingwa użata mill-awtoritajiet jistgħu jitolbu li l-konferma tiġi tradotta għal-lingwa tagħhom mingħajr ħlas.

Jekk rapport ta’ reat jiġi sottomess lil qorti, lill-pulizija jew lill-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku żbaljat, dawn jirċevuh u jibagħtuh immedjatament lill-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku kompetenti.

Il-prosekutur pubbliku minnufih idaħħal ir-rapport tar-reat fir-reġistru tar-rapporti tar-reati, ħlief fejn il-liġi tgħid mod ieħor.

Jekk prosekutur pubbliku jirċievi aħbar ta’ reat li twettaq jew jirċievi rapport mill-vittma biss, huwa jabbozza nota formali, jirreġistraha fir-reġistru ta’ każijiet ta’ reati mixxellanji, u jipproċedi kif previst mil-liġi.

Jekk ir-rapport ma jkunx jinkludi dettalji tar-reat, jiġifieri l-prosekutur pubbliku ma jkunx jista’ jidentifika liema reat ġie rrappurtat, huwa jirreġistrah fir-reġistru ta’ każijiet ta’ reati mixxellanji u jitlob lill-persuna li tirrapporta r-reat biex tipprovdi informazzjoni addizzjonali fi żmien 15-il jum.

Jekk il-persuna li tirrapporta r-reat ma taġixxix fuq it-talba għal informazzjoni addizzjonali, il-prosekutur pubbliku jabbozza nota uffiċjali dwar dan. Ladarba tkun għaddiet l-iskadenza għall-preżentazzjoni ta’ informazzjoni addizzjonali, il-prosekutur pubbliku jrid jirrapporta dan lill-prosekutur pubbliku superjuri fi żmien tmint ijiem. Il-prosekutur pubbliku superjuri jista’ jordna li r-rapport tar-reat jiġi rreġistrat fir-reġistru tar-rapporti ta’ reati.

Kif insir naf x’qed isir bil-każ?

Xahrejn wara li tressaq kwerela jew tirrapporta reat, il-vittma jew il-parti leża tista’ tibgħat talba għal informazzjoni lill-prosekutur pubbliku dwar l-azzjoni li tkun ittieħdet b’rispons għall-kwerela jew rapport. Il-prosekutur pubbliku jrid iwieġeb fi żmien perjodu raġonevoli iżda mhux aktar tard minn 30 jum wara d-data meta jirċievi t-talba bil-miktub, minbarra meta tweġiba bħal din tista’ timmina l-proċedimenti. Jekk il-prosekutur pubbliku jiddeċiedi li ma jipprovdix din l-informazzjoni, huwa jrid jinforma lill-vittma/parti leża dwar dan.

Vittma li tipparteċipa fil-proċedimenti kriminali bħala parti leża għandha d-dritt li tiġi infurmata dwar l-eżitu tal-proċedimenti.

Jiena intitolat għal għajnuna legali (matul l-investigazzjoni jew il-proċess)? Taħt liema kundizzjonijiet?

Minbarra d-drittijiet ta’ hawn fuq, qabel jiġu intervistati, il-vittmi tar-reati sesswali u t-traffikar ta’ bnedmin għandhom id-dritt għal konsultazzjoni mingħajr ħlas ma’ konsulent legali, u jistgħu jiġu assenjati rappreżentant. L-ispiża tal-konsulent/tar-rappreżentant titħallas mill-Istat.

Vittmi minorenni għandhom id-drittijiet kollha ta’ hawn fuq kif ukoll id-dritt għal rappreżentant imħallas mill-Istat.

Vittmi tVittmi ta’ reati għandhom id-dritt għal għajnuna legali primarja u sekondarja. Din l-għajnuna tingħata mingħajr ħlas lill-vittmi ta’ reati vjolenti li jfittxu kumpens għad-dannu li jkunu ġarrbu bħala vittmi ta’ reat.

L-Att dwar l-Għajnuna Legali Mingħajr Ħlas jipprevedi għajnuna legali primarja u sekondarja.

L-għajnuna legali primarja tkopri informazzjoni legali ġenerali, parir legali, preżentazzjonijiet lil korpi pubbliċi, lill-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u lil organizzazzjonijiet internazzjonali f’konformità ma’ trattati internazzjonali u regoli ta’ proċedura interni, rappreżentazzjoni fi proċedimenti quddiem korpi pubbliċi, u assistenza legali f’soluzzjonijiet alternattivi għat-tilwim.

L-għajnuna legali primarja tista’ tingħata għal kwalunkwe kwistjoni legali, sakemm:

• l-applikant ma jkollux l-għarfien jew l-abilità biex jasserixxi d-drittijiet tiegħu;
• l-applikant ma jkunx ingħata għajnuna legali taħt leġiżlazzjoni speċjali;
• l-applikazzjoni ppreżentata ma tkunx manifestament infondata;
• is-sitwazzjoni ekonomika tal-applikant tkun tali li l-ħlas tal-għajnuna legali professjonali jkun jista’ jipperikola s-sussistenza tiegħu jew dik tal-membri tal-unità domestika tiegħu.

Applikanti li jfittxu għajnuna legali primarja għandhom jikkuntattjaw lil fornitur ta’ għajnuna legali primarja direttament.

Għajnuna legali sekondarja tkopri parir legali, preżentazzjonijiet fi proċedura għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-ħaddiema quddiem l-impjegatur, preżentazzjonijiet fi proċedimenti tal-qorti, rappreżentanza fi proċedimenti tal-qorti, għajnuna legali f’soluzzjonijiet ta’ tilwim amikevoli, u eżenzjoni mill-pagament ta’ spejjeż legali u tariffi tal-qorti.

Għajnuna legali sekondarja tista’ tingħata jekk:

1. il-proċedimenti jkunu kumplessi;
2. l-applikant ma jkunx kapaċi jirrappreżenta lilu nnifsu;
3. is-sitwazzjoni ekonomika tal-applikant tkun tali li l-pagament tal-għajnuna legali professjonali jkun jista’ jipperikola s-sussistenza tiegħu jew dik tal-membri tal-unità domestika tiegħu;
4. il-litigazzjoni ma tkunx frivola;
5. l-applikazzjoni tal-applikant ma tkunx ġiet irrifjutata fi żmien sitt xhur minħabba li jkun ta informazzjoni impreċiża intenzjonalment; u
6. l-applikant ma jkunx ingħata għajnuna legali taħt regolamenti separati.

L-għajnuna legali sekondarja tiġi approvata mingħajr valutazzjoni preċedenti tas-sitwazzjoni ekonomika tal-applikant, jekk l-applikant ikun:

1. minorenni li qed jipparteċipa fi proċedimenti ta’ manteniment;
2. vittma ta’ reat vjolenti li tkun qed tfittex kumpens għad-dannu mġarrab b’riżultat tar-reat;
3. benefiċjarju ta’ pagamenti ta’ manteniment taħt leġiżlazzjoni speċjali li tirregola d-drittijiet ta’ sigurtà soċjali, jew
4. benefiċjarju ta’ żieda għall-għoli tal-ħajja taħt l-Att dwar id-drittijiet tal-veterani tal-Gwerra tal-Indipendenza tal-Kroazja u l-membri tal-familja tagħhom u taħt l-Att dwar il-protezzjoni ta’ veterani tal-gwerra militari u ċivili.

Applikanti li jfittxu għajnuna legali sekondarja jridu jippreżentaw l-applikazzjoni tagħhom lill-uffiċċju kompetenti billi jużaw formola apposta.

Nista’ nitlob lura l-ispejjeż (talli nipparteċipa fl-investigazzjoni/fil-proċess)? Taħt liema kundizzjonijiet?

Imputati li jinstabu ħatja jiġu ordnati mill-qorti biex ikopru l-ispejjeż tal-litigazzjoni, ħlief jekk ikunu eliġibbli għal eżenzjoni sħiħa jew parzjali.

Meta proċedimenti kriminali jiġu sospiżi jew meta l-qorti ssib lill-konvenut innoċenti jew tirtira l-akkużi, id-deċiżjoni tal-qorti trid tipprovdi li l-ispiża tal-proċedimenti kriminali skont l-Artikolu 145(2)(1-5) ta’ dan l-Att, l-ispejjeż inevitabbli mġarrba mill-konvenut, u l-ispejjeż u t-tariffi inevitabbli tal-avukat tad-difiża u l-kumpens dovut lilu jiġġarrbu mill-Istat, ħlief fejn il-liġi tipprovdi mod ieħor.

Nista’ nressaq appell jekk il-każ tiegħi jingħalaq qabel nitla’ l-qorti?

Vittmi li l-kwereli tagħhom ikunu ġew rifjutati jistgħu jieħdu passi kriminali huma stess.

Jekk il-prosekutur pubbliku jsib li ma hemm ebda raġunijiet għall-prosekuzzjoni ta’ reat li fir-rigward tiegħu jistgħu jittieħdu passi ex officio jew għall-prosekuzzjoni ta’ kwalunkwe wieħed mill-individwi rrappurtati, huwa jrid jinforma lill-vittma dwar dan fi żmien tmint ijiem u jinfurmaha bil-possibbiltà li tista’ tieħu passi hija stess. Dan irid isir ukoll minn qorti jekk tingħata deċiżjoni li li tkun waqqfet il-proċedimenti minħabba li l-prosekutur pubbliku jkun waqqaf il-prosekuzzjoni f’każijiet oħra.

Nista’ nkun involut fil-proċess?

Skont dan l-Att, il-parti leża fi proċedimenti kriminali għandha d-dritt li:

• tuża l-lingwa materna tagħha, inkluża l-lingwa tas-sinjali, u li titlob interpretu, jekk ma tkunx titkellem jew tifhem bil-Kroat, jew inkella interpretu tal-lingwa tas-sinjali jekk il-parti leża tkun persuna nieqsa mis-smigħ jew nieqsa mis-smigħ u d-dawl;
• tressaq kawża assoċjata għad-danni u mozzjonijiet għal inġunżjonijiet temporanji;
• ikollha rappreżentanza legali;
• tippreżenta fatti u tressaq provi;
• tattendi seduta ta’ eżami tal-provi;
• tattendi l-proċedimenti, tieħu sehem fil-proċedimenti ta’ eżami tal-provi u tagħmel dikjarazzjoni tal-għeluq;
• titlob aċċess għall-atti tal-kawża skont l-Artikolu 184(2) ta’ dan l-Att;
• titlob li tkun infurmata mill-prosekutur pubbliku dwar l-azzjoni meħuda abbażi tar-rapport tagħha, u tippreżenta kwerela lil prosekutur pubbliku superjuri;
• tappella;
• tipprova tkompli bis-sitwazzjoni preċedenti;
• tkun notifikata dwar ir-riżultat tal-proċedimenti kriminali.

X’inhu r-rwol uffiċjali tiegħi fis-sistema ġudizzjarja? Pereżempju, jiena meqjus(a) jew nista’ nagħżel li nkun meqjus(a) bħala: vittma, xhud, parti leża jew rikorrent privat?

Vittmi ta’ reat huma individwi privati li ġarrbu ħsara fiżika jew psikoloġika, dannu lill-proprjetà jew ksur serju tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tagħhom bħala konsegwenza diretta ta’ reat. Vittmi ta’ reat tista’ tfisser ukoll il-konjuġi, sieħeb, sieħeb tal-ħajja, sieħeb tal-ħajja informali u dixxendent(i) tal-persuna li l-mewt tagħha kienet direttament attribwibbli għar-reat, jew, fin-nuqqas ta’ dan, l-axxendent(i) tagħhom jew l-aħwa tal-persuna li l-mewt tagħha kienet direttament attribwibbli għar-reat. Kwalunkwe persuna li kienet tirċievi manteniment legali mill-persuna deċeduta hija wkoll meqjusa bħala vittma ta’ dak ir-reat.

Parti leża hija vittma ta’ reat jew persuna ġuridika li tkun ġarrbet ħsara b’riżultat ta’ reat u li tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala tali.

Il-kapaċità ta’ parti jew tal-parteċipant fil-proċedimenti ma tiddependix fuq ix-xewqa ta’ dik il-persuna, iżda fuq ir-rwol li dik il-persuna kellha fil-kwistjoni kriminali. Kwalunkwe persuna jista’ jkollha wieħed mir-rwoli ta’ hawn fuq, skont iċ-ċirkostanzi stabbiliti bil-liġi; l-għażla li għandhom tikkonċerna d-drittijiet li jixtiequ jeżerċitaw bħala parti leża jew vittma ta’ reat.

X’inhuma d-drittijiet u l-obbligi tiegħi f’dan ir-rwol?

Vittma ta’ reat għandha d-dritt li:

• taċċessa servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi ta’ reati;
• tingħata assistenza u appoġġ psikoloġiku effettiv u assistenza u appoġġ professjonali ieħor minn korpi, organizzazzjonijiet u istituzzjonijiet li jappoġġaw lill-vittmi ta’ reati, f’konformità mal-liġi;
• tiġi protetta minn intimidazzjoni u ritaljazzjoni;
• protezzjoni tad-dinjità tagħha waqt li tinstema’ bħala xhud;
• tinstema’ mingħajr dewmien wara li tressaq kwerela, u sussegwentement li tiġi interrogata mhux aktar milli jkun assolutament meħtieġ għall-finijiet tal-proċedimenti kriminali;
• tkun akkumpanjata minn persuna li tafda fi kwalunkwe azzjoni li tipparteċipa fiha;
• jsirhulha proċeduri mediċi minimi u dan biss jekk ikun assolutament vitali għall-fini tal-proċedimenti kriminali;
• tippreżenta mozzjoni biex jittieħdu passi jew tressaq azzjoni privata skont il-Kodiċi Kriminali, biex tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala parti leża, biex tiġi infurmata dwar iċ-ċaħda ta’ kwerela (l-Artikolu 206(3) tal-Att) u dwar id-deċiżjoni tal-prosekutur pubbliku li ma jieħu ebda azzjoni, kif ukoll biex tieħu passi b’mod individwali mingħajr il-prosekutur pubbliku;
• tiġi infurmata mill-prosekutur pubbliku dwar l-azzjoni meħuda abbażi tal-kwerela tagħha (l-Artikolu 206a tal-Att), u tressaq kwerela quddiem il-prosekutur pubbliku superjuri (l-Artikolu 206b ta’ dan l-Att);
• titlob u tirċievi informazzjoni mingħajr dewmien żejjed dwar il-ħelsien tat-trażgressur minn detenzjoni jew żamma taħt arrest, il-ħarba jew il-ħelsien tiegħu mill-ħabs, u l-miżuri meħuda biex tiġi żgurata l-protezzjoni tal-vittma.
• titlob u tirċievi informazzjoni dwar kwalunkwe deċiżjoni finali li ttemm il-proċedimenti kriminali;
• teżerċita drittijiet oħra previsti mil-liġi;

Vittma li tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala parti leża għandha d-dritt li:

• tuża l-lingwa materna tagħha, inkluża l-lingwa tas-sinjali, u li titlob interpretu, jekk ma tkunx titkellem jew tifhem bil-Kroat, jew inkella interpretu tal-lingwa tas-sinjali jekk il-parti leża tkun persuna nieqsa mis-smigħ jew jew nieqsa mis-smigħ u d-dawl;
• tressaq kawża għal kumpens u ordnijiet temporanji;
• ikollha rappreżentanza legali;
• tippreżenta fatti u tressaq provi;
• tattendi seduta ta’ eżami tal-provi;
• tattendi l-proċedimenti, tieħu sehem fil-proċedimenti ta’ eżami tal-provi u tagħmel dikjarazzjoni tal-għeluq;
• titlob aċċess għall-fajl tal-kawża f’konformità mal-liġi;
• titlob li tkun infurmata mill-prosekutur pubbliku dwar ir-rikors meħud abbażi tar-rapport tagħha, u tippreżenta kwerela lil prosekutur pubbliku superjuri;
• tappella;
• tipprova tkompli bis-sitwazzjoni preċedenti;
• tkun notifikata dwar ir-riżultat tal-proċedimenti kriminali.

Minbarra d-drittijiet tal-vittmi taħt dan l-Att il-vittmi tfal igawdu d-drittijiet li ġejjin:

1. rappreżentant ipprovdut mingħajr ħlas,
2. protezzjoni tad-data personali,
3. esklużjoni tal-pubbliku. (L-Artikolu 44(1) tal-Att dwar il-Proċeduri Kriminali)

Minbarra d-drittijiet tal-vittmi msemmija fl-Artikolu 43 ta’ dan l-Att, il-vittmi ta’ reati sesswali u traffikar tal-bnedmin igawdu d-drittijiet li ġejjin:

1. konsultazzjoni mingħajr ħlas qabel jiġu intervistati,
2. rappreżentant mingħajr ħlas,
3. li jiġu interrogati, fl-għassa tal-pulizija jew fl-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku, minn persuna tal-istess sess, u, jekk possibbli, minn dik l-istess persuna jekk l-intervista tiġi ripetuta,
4. biex ma jagħtux tweġiba għal mistoqsijiet li mhumiex relatati mar-reat iżda li jikkonċernaw il-ħajja privata tal-vittma,
5. biex jitolbu li jiġu intervistata b’mezzi awdjoviżivi (l-Artikolu 292(4) ta’ dan l-Att),
6. protezzjoni tad-data personali,
7. esklużjoni tal-pubbliku mill-proċedimenti. (L-Artikolu 44(4) tal-Att dwar il-Proċeduri Kriminali)

Matul l-istadju tal-investigazzjoni, vittmi ta’ reati li huma rikorrenti privati jew partijiet leżi jistgħu jiġbdu l-attenzjoni għall-fatti kollha u jippreżentaw evidenza li tkun materjali għall-aċċertar tar-reat, għall-identifikazzjoni tat-trażgressur(i) u għall-istabbiliment tat-talbiet tagħhom fil-kawża assoċjata għall-kumpens.

Kemm qabel u fl-istadji kollha tal-proċedimenti kriminali, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u l-qorti jridu jqisu jekk huwiex possibbli li l-imputat jikkumpensa lill-parti leża għal kwalunkwe telf ikkawżat mir-reat Huma jridu jinfurmaw lill-parti leża wkoll dwar ċerti drittijiet skont il-liġi (eż. id-dritt tal-parti leża li tuża l-lingwa materna tagħha, id-dritt li tressaq kawża għad-danni, eċċ.).

Persuni li x’aktarx ikollhom informazzjoni dwar ir-reat, it-trażgressur jew ċirkustanzi pertinenti oħra jistgħu jiġu mħarrka bħala xhieda.

Partijiet leżi, partijiet leżi li jaġixxu bħala rikorrent u rikorrenti privati jistgħu jiġu interrogati bħala xhieda.

Rikorrent privat għandu l-istess drittijiet bħall-prosekutur pubbliku, bl-eċċezzjoni tad-drittijiet li jappartjenu unikament għal awtorità tal-Istat.

Matul il-proċess, nista’ nagħmel dikjarazzjoni jew nippreżenta evidenza? Taħt liema kundizzjonijiet?

Skont dan l-Att, il-parti leża għandha d-dritt li:

1. tiġbed l-attenzjoni għall-fatti u tippreżenta evidenza;
2. tattendi seduta ta’ eżami tal-provi;
3. tattendi l-proċedimenti, tieħu sehem fil-proċedimenti ta’ eżami tal-provi u tagħmel dikjarazzjoni tal-għeluq (Artikolu 51(1) tal-Att dwar il-Proċeduri Kriminali).

Vittma li tieħu passi għandha l-istess drittijiet bħall-prosekutur pubbliku, bl-eċċezzjoni tad-drittijiet li jappartjenu unikament għal awtorità tal-Istat.

Rikorrent privat għandu l-istess drittijiet bħall-Avukat Ġenerali, bl-eċċezzjoni tad-drittijiet li jappartjenu unikament għal awtorità tal-Istat. Ir-rikorrenti privati huma soġġetti għall-istess dispożizzjonijiet proċedurali li japplikaw għall-partijiet leżi u r-rikorrenti.

Fis-seduta, il-prim imħallef jistieden lill-partijiet kollha biex juru l-evidenza li beħsiebhom jippreżentaw fis-seduta prinċipali. Kull parti hija mistiedna tikkummenta dwar is-sottomissjonijiet tal-parti l-oħra.

X’informazzjoni nirċievi matul il-proċess?

Matul l-istadju tal-investigazzjoni, vittmi ta’ reati li huma rikorrenti privati jew partijiet leżi jistgħu jiġbdu l-attenzjoni għall-fatti kollha u jippreżentaw evidenza li tkun materjali għall-aċċertar tar-reat, għall-identifikazzjoni tat-trażgressur(i) u għall-istabbiliment tat-talbiet tagħhom fil-kawża għall-kumpens.

Vittma li tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala parti leża għandha d-dritt li:

• titlob li tkun infurmata mill-prosekutur pubbliku dwar l-azzjoni meħuda abbażi tar-rapport tagħha, u tippreżenta kwerela quddiem prosekutur pubbliku superjuri;
• tiġi infurmata li l-kwerela tkun ġiet miċħuda jew li l-prosekutur pubbliku jkun iddeċieda li ma jieħu ebda azzjoni;
• tirċievi avviż dwar l-eżitu tal-proċedimenti kriminali.

Inkun nista’ naċċessa l-atti tal-kawża?

Vittma li tipparteċipa fi proċedimenti kriminali bħala l-parti leża tista’ taċċessa l-atti tal-kawża.

Nista’ nappella kontra s-sentenza?

Vittmi li jipparteċipaw fi proċediment kriminali bħala parti leża jistgħu jappellaw mid-deċiżjoni.

Persuni awtorizzati jistgħu jappellaw kontra deċiżjoni tal-prim’istanza fi żmien 15-il jum mid-data li fiha jingħataw kopja tad-deċiżjoni.

Appell jista’ jitressaq minn kwalunkwe parti fil-kawża, mill-avukat tad-difiża jew mill-parti leża.

Il-parti leża tista’ tappella kontra d-deċiżjoni abbażi tad-deċiżjoni tal-qorti rigward l-ispejjeż tal-proċedimenti kriminali jew it-talba għal kumpens. Madankollu, jekk l-Avukat Ġenerali jkun assuma r-responsabbiltà għall-prosekuzzjoni mill-parti leża fejn jaġixxi bħala prosekutur privat, dan tal-aħħar jista’ jappella fuq kwalunkwe bażi li fuqha tista’ tiġi kkontestata deċiżjoni.

X’inhuma d-drittijiet tiegħi wara li tinqata’ s-sentenza?

Vittmi li jipparteċipaw fi proċediment kriminali bħala parti leża jistgħu jappellaw u jfittxu rkupru tas-sitwazzjoni preċedenti.

Jiena intitolat għal appoġġ jew protezzjoni wara l-proċess? Għal kemm żmien?

Il-vittmi u x-xhieda jistgħu jirrikorru għal dipartimenti speċjalizzati ta’ qrati tal-kontea biex jingħataw informazzjoni u appoġġ fi kwalunkwe ħin matul proċedimenti kriminali (jew ta’ reati minuri), iżda qabel ma tittieħed id-deċiżjoni.

Jekk il-vittmi jew ix-xhieda jmorru għand dawn id-dipartimenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda wara li tkun ittieħdet deċiżjoni, id-dipartimenti jagħtuhom informazzjoni konsistenti mal-mandat tagħhom u jirreferuhom għand organizzazzjonijiet u servizzi oħra li jispeċjalizzaw fil-ħtiġijiet tal-vittmi jew tax-xhieda.

Is-Servizz indipendenti ta’ appoġġ għall-vittmi u x-xhieda tal-Ministeru tal-Ġustizzja jagħti informazzjoni lill-vittmi, lill-partijiet leżi jew lill-familji tagħhom dwar il-ħelsien tat-trażgressur mill-ħabs (ħelsien awtomatiku jew kundizzjonali). Din l-informazzjoni tingħata lill-vittmi kollha ta’ reati serji kif ukoll lill-partijiet leżi wara reati serji, bħal reati kontra l-ħajja, reati sesswali, reati vjolenti jew delitti tal-gwerra.

F’każijiet eċċezzjonali, meta s-Servizz isib li vittma ta’ vjolenza domestika fit-tul jew vjolenza fuq in-nisa tkun teħtieġ appoġġ koordinat addizzjonali, dan jinforma lill-koordinatur tat-Tim tal-Kontea għall-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-vjolenza fuq in-nisa u l-vjolenza domestika dwar l-intervista li tkun saret mal-vittma u dwar il-problemi li qed taffaċċja, u jitlob li t-Tim tal-Kontea jieħu azzjoni xierqa. Fejn ikun xieraq, din l-informazzjoni tintbagħat ukoll lid-dipartiment tal-pulizija kompetenti u liċ-ċentru kompetenti ta’ protezzjoni soċjali jekk il-vittma (minorenni/persuna) ma tingħatax kapaċità ġuridika, jew inkella lill-uffiċċji kompetenti tal-probation jekk it-trażgressur ikun inħeles b’mod kundizzjonali u jkun meħtieġ jirrapporta lill-uffiċċju tal-probation b’mod regolari.

F’każijiet eċċezzjonali, meta s-Servizz jikkonkludi, abbażi tal-informazzjoni miġbura mill-vittma (ta’ reat għajr dawk imsemmija hawn fuq), li l-vittma tkun teħtieġ appoġġ u protezzjoni addizzjonali b’mod assolut, dan jista’ jitlob azzjoni mid-dipartiment tal-pulizija kompetenti, suġġett għall-kunsens tal-vittma.

L-appoġġ għall-vittmi jingħata wkoll minn organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, immedjatament wara li jitwettaq reat, matul il-proċedimenti kriminali, u wara l-proċess, jiġifieri wara li tkun ittieħdet deċiżjoni finali. L-appoġġ u l-assistenza mogħtija mill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili jiddependu fuq il-mandat tagħhom.

X’informazzjoni ningħata jekk it-trażgressur jiġi kkundannat?

Deċiżjoni bil-miktub bi struzzjonijiet dwar rimedji legali tingħata lir-rikorrent, lill-intimat u lill-avukat tad-difiża tiegħu, lill-parti leża (jekk din tal-aħħar ikollha d-dritt ta’ appell), lill-parti li l-proprjetà tagħha tkun ġiet ikkonfiskata mid-deċiżjoni, u lill-entità ġuridika li mingħandha jkun ser jiġi kkonfiskat ir-rikavat.

parti leża li ma jkollhiex id-dritt ta’ appell tingħata d-deċiżjoni kif previst mil-liġi, flimkien ma’ nota dwar id-dritt tagħha li tfittex irkupru tas-sitwazzjoni preċedenti. Id-deċiżjoni finali tingħata lill-parti leża fuq talba tagħha.

Niġi infurmat jekk it-trażgressur jinħeles (inkluż ħelsien bikri jew kundizzjonali) jew jaħrab mill-ħabs?

Skont l-Att dwar il-Proċedura Kriminali, il-vittma li titlob dan se tiġi infurmata mill-pulizija, mingħajr dewmien, dwar it-tmiem ta’ detenzjoni jew żamma taħt arrest tat-trażgressur, ħlief meta din id-divulgazzjoni tista’ tqiegħed f’riskju lit-trażgressur. Il-vittma tiġi infurmata wkoll dwar il-miżuri li jittieħdu biex hija tiġi protetta, fejn dawn il-miżuri jkunu ġew ordnati.

Iċ-ċentri korrettivi u l-ħabsijiet ma jinfurmawx lis-Servizz għall-vittmi u għax-xhieda dwar priġunieri maħrubin, iżda jibagħtu notifika dwar il-ħarba tat-trażgressur lill-pulizija biss; madankollu, dawn ir-regoli huma skedati li jiġu emendati dalwaqt.

Fuq talba tagħhom, il-vittmi għandhom id-dritt li jiġu infurmati mingħajr dewmien dwar il-ħelsien tat-trażgressur minn detenzjoni jew żamma taħt arrest, kif ukoll dwar il-ħarba jew il-ħelsien tiegħu mill-ħabs u dwar il-miżuri meħuda fl-interess tas-sikurezza tal-vittma.

Il-vittmi ta’ reati serji, jiġifieri reati kontra l-ħajja, reati sesswali, reati vjolenti u delitti tal-gwerra, jiġu infurmati dwar il-ħelsien awtomatiku jew kundizzjonali tat-trażgressur.

Jien inkun involut f’deċiżjonijiet dwar il-ħelsien jew il-parole? Pereżempju, nista’ nagħmel stqarrija jew inressaq appell?

Kwalunkwe dikjarazzjoni li ssir mill-vittma ta’ reati vjolenti u informazzjoni oħra rilevanti li tappartjeni għall-vittma tittieħed inkunsiderazzjoni meta titqies deċiżjoni biex it-trażgressur potenzjalment jingħata l-benefiċċju li jqatta’ tmiem il-ġimgħa barra mill-ħabs. Id-dikjarazzjoni tal-vittma tagħmel parti mill-fajl tal-libertà kundizzjonali. Madankollu, ir-regolamenti attwalment fis-seħħ ma jipprevedux li l-vittma tkun involuta f’deċiżjoni dwar il-libertà kundizzjonali u/jew li tappella kontra dik id-deċiżjoni.

X’inhu l-proċess biex nitlob kumpens mingħand it-trasgressur? (pereż. kawża quddiem il-qorti, kawża ċivili, proċedura ta’ aderenza)

Skont regolamenti speċifiċi, il-vittmi ta’ reati kastigabbli bi priġunerija ta’ ħames snin jew aktar, li jkunu batew trawma psikofiżika severa jew li jkunu ġew affettwati b’mod serju mir-reat, għandhom id-dritt għal konsulent qabel jixhdu fi proċedimenti kriminali jew ippreżentaw talba għal kumpens; it-tariffi tal-konsulent jiġġarrbu mill-gvern.

It-talbiet għal kumpens fi proċedimenti kriminali jistgħu jsiru minn persuni awtorizzati biex jagħmlu dawn it-talbiet f’kawżi ċivili.

Il-vittmi tal-kriminalità li jippreżentaw talba għal kumpens iridu jindikaw jekk huma kisbux kumpens jew ippreżentaw talba għal kumpens.

Il-qorti ordnat lit-trasgressur iħallasni d-danni / il-kumpens. Kif nista’ nkun ċert li t-trasgressur iħallas?

Ladarba d-deċiżjoni dwar talba għal kumpens tkun finali u eżegwibbli, il-parti danneġġata tista’ titlob lill-qorti li tkun ħarġet id-deċiżjoni fil-proċedimenti ta’ prim’istanza biex tagħtiha kopja ċċertifikata ta’ dik id-deċiżjoni, b’indikazzjoni li din tal-aħħar hija eżegwibbli.

Jekk id-deċiżjoni ma tistabbilixxix skadenza għall-konformità, l-obbligu impost mid-deċiżjoni jrid jiġi kkompletat fi żmien 15-il jum minn meta d-deċiżjoni ssir finali. Wara din l-iskadenza, l-issodisfar tal-obbligu jsir suġġett għall-eżekuzzjoni.

Jekk it-trasgressur ma jħallasx, l-istat jista’ jħallasni avvanz? Taħt liema kundizzjonijiet?

Vittma ta’ reat intenzjonali tista’ tingħata kumpens mill-baġit tal-Istat taħt att speċifiku. Fejn il-vittma tkun rebħet talba għad-danni, l-ammont tal-kumpens jiddependi fuq l-ammont mogħti; il-qorti li tiddeċiedi dwar it-talba għad-danni tieħu l-istess azzjoni meta l-vittma tkun diġà ħadet kumpens mill-baġit tal-Istat.

Jien intitolat għal kumpens mill-istat?

Il-vittmi ta’ reati vjolenti mwettqa fil-Kroazja wara l-1 ta’ Lulju 2013 huma eliġibbli għall-kumpens:

• jekk ikunu ċittadini jew residenti tal-Kroazja jew ta’ Stat Membru ieħor tal-UE;
• jekk ikunu sofrew offiża gravi fuq il-persuna jew deterjorament serju fis-saħħa b’riżultat tar-reat;
• jekk ir-reat jiġi rrappurtat jew jitressaq mill-pulizija jew mill-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku fi żmien sitt xhur mid-data li fih ikun twettaq, irrispettivament minn jekk ikunx magħruf min huwa t-trasgressur;
• jekk ikunu ppreżentaw talba fuq formola uffiċjali, flimkien mad-dokumentazzjoni rekwiżita (il-formola tista’ tinkiseb minn kwalunkwe għassa tal-pulizija, uffiċċju tal-prosekutur pubbliku jew qorti muniċipali jew tal-kontea; hija disponibbli wkoll online fuq is-siti web tal-Ministeru tal-Ġustizzja, tal-Ministeru għall-Intern, tal-Prosekutur Pubbliku u tal-qrati muniċipali u tal-kontea).

Il-vittma għandha d-dritt li tingħata kumpens:

• għall-ispejjeż ta’ trattament mediku f’konformità mal-limiti nazzjonali; dan il-kumpens jingħata biss fejn il-kumpens tal-vittma ma jkunx kopert minn assigurazzjoni tas-saħħa.
• sa HRK 35 000 għall-qligħ mitluf.

Jien intitolat għall-kumpens jekk it-trasgressur ma jiġix ikkundannat?

Il-vittma tista’ tingħata kumpens anki jekk it-trasgressur ma jkunx magħruf jew jekk ma jkunux inbdew proċedimenti kriminali.

Jiena intitolat għal pagament ta’ emerġenza waqt li nistenna d-deċiżjoni dwar it-talba tiegħi għal kumpens?

Pagamenti ta’ emerġenza mhumiex previsti mil-liġi Kroata.

Jiena vittma ta’ reat. Lil min għandi nikkuntattja għall-appoġġ u l-assistenza?

Linja telefonika għall-appoġġ għall-vittmi

Il-linja telefonika nazzjonali għall-appoġġ għall-vittmi ta’ reati u reati minuri (116-006) tipprovdi appoġġ emozzjonali, informazzjoni dwar id-drittijiet tal-vittmi, informazzjoni prattika u gwida dwar liema korpi u organizzazzjonijiet jistgħu jipprovdu aktar informazzjoni, assistenza u appoġġ.

Il-linja telefonika għall-appoġġ huwa servizz mingħajr ħlas,

disponibbli bil-Kroat u bl-Ingliż, matul il-ġimgħa mit-8.00 sat-20.00.

Il-linja telefonika nazzjonali għall-appoġġ għall-vittmi ta’ reati u reati minuri (116-006) huwa servizz ta’ appoġġ ġenerali.

Aktar informazzjoni hija disponibbli fuq: https://pzs.hr/

Organizzazzjonijiet speċjalizzati oħra tas-soċjetà ċivili jipprovdu wkoll appoġġ u assistenza lill-vittmi ta’ ċerti reati u lill-minorenni permezz tat-telefown. Aktar informazzjoni hija disponibbli fuq is-sit web tal-Ministeru tal-Ġustizzja Kroat, fejn tista’ ssib ukoll il-lista ta’ dawn l-organizzazzjonijiet skont il-kontea u l-informazzjoni dwar l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili inklużi fin-Network ta’ Appoġġ u Kooperazzjoni għall-Vittmi u x-Xhieda ta’ Reat (Mreža podrške i suradnje za žrtve i svjedoke kaznenih djela).

Lista ta’ organizzazzjonijiet li jipprovdu assistenza psikosoċjali u legali fil-pajjiż kollu:

L-appoġġ għall-vittmi huwa mingħajr ħlas?

Iva.

X’tipi ta’ appoġġ nista’ nirċievi mis-servizzi tal-Istat jew mill-awtoritajiet?

Id-dipartimenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda jipprovdu:

1. appoġġ emozzjonali;
2. informazzjoni dwar id-drittijiet;
3. informazzjoni teknika u prattika għall-vittmi, ix-xhieda u l-membri tal-familja tagħhom;
4. riferimenti għand istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili speċjalizzati, skont il-ħtiġijiet tal-vittma/ix-xhud.

Id-dipartimenti tal-appoġġ għall-vittmi u għax-xhieda tal-qrati tal-kontea:

Is-Servizz tal-Appoġġ għall-Vittmi u x-Xhieda (Služba za podršku žrtvama i svjedocima) tal-Ministeru tal-Ġustizzja tal-Kroazja:

• jipprovdi sistema ta’ appoġġ għall-vittmi u x-xhieda
• jikkoordina x-xogħol tad-dipartimenti tal-qrati tal-appoġġ għall-vittmi u x-xhieda
• jipprovdi informazzjoni lill-vittmi, lill-partijiet leżi jew lill-membri tal-familji tagħhom dwar il-ħelsien mill-ħabs tat-trażgressur (ħelsien mingħajr kundizzjoni jew ħelsien bi probation)
• jipprovdi informazzjoni dwar id-drittijiet u l-appoġġ emozzjonali lil vittmi u xhieda minn barra l-pajjiż li jiġu mistiedna jagħtu evidenza fil-qrati Kroati permezz tal-mekkaniżmu internazzjonali ta’ assistenza legali, u lill-vittmi u xhieda Kroati li jiġu mistiedna jagħtu evidenza fi qrati barranin permezz ta’ dak il-mekkaniżmu. Is-Servizz jibgħat ittri lill-vittmi u x-xhieda b’informazzjoni ta’ kuntatt
• jirċievi talbiet għal kumpens mingħand il-vittmi ta’ reat, jipprepara materjal għal-laqgħat tal-Kumitat għall-Kumpens tal-Vittmi ta’ Reati (Odbor za novčanu naknadu žrtvama kaznenih djela) u jipprovdi assistenza f’każijiet transfruntiera

X’tipi ta’ appoġġ nista’ nirċievi mingħand organizzazzjonijiet nongovernattivi?

Skont it-tip ta’ organizzazzjoni u l-mandat tagħha, hemm diversi tipi ta’ assistenza u appoġġ disponibbli: psikoloġiċi, emozzjonali, legali, prattiċi, ta' akkomodazzjoni, mediċi, ta' sigurtà, u ta' appoġġ fil-qorti.

Aktar informazzjoni u l-lista ta’ dawn l-organizzazzjonijiet skont il-kontea hija disponibbli fuq is-sit web tal-Ministeru tal-Ġustizzja tal-Kroazja.

Tnax-il uffiċċju tal-probation jinsabu fil-proċess ta’ stabbiliment fil-Kroazja. Il-fini huwa li tiżdied dimensjoni umana għall-infurzar ta’ sanzjonijiet kriminali, li tiġi żgurata riintegrazzjoni aktar effiċjenti tat-trasgressuri fis-soċjetà, u li l-vittmi, il-partijiet leżi u l-familji tal-vittmi u t-trażgressuri jingħataw assistenza.

Is-Servizz ta’ Probation Nazzjonali jipparteċipa fit-tħejjija biex it-trażgressuri jerġgħu jintegraw fil-komunità wara li jkunu nħelsu mill-ħabs. Dan jinkludi għajnuna biex isibu akkomodazzjoni u xogħol, u tħejjija biex kemm huma, kif ukoll il-vittmi, il-partijiet leżi u l-familji tal-vittmi jitħejjew għall-ħelsien. Is-Servizz jagħmel ukoll arranġamenti għall-forniment ta’ appoġġ psikosoċjali għall-vittmi, il-partijiet danneġġati u l-familji tal-vittmi u tat-trażgressur.

Meta t-trażgressur li jkun se jinħeles ikun qed jiskonta piena għal reat sesswali, reat kontra l-ħajja jew reat vjolenti, is-Servizz ta’ Probation huwa meħtieġ jinforma lill-vittmi, lill-partijiet leżi jew lill-familji tagħhom b’mod xieraq u mingħajr dewmien.

Id-dettalji ta’ kuntatt tal-uffiċċji tal-probation individwali u tad-Dipartiment tal-Probation tal-Ministeru tal-Ġustizzja huma disponibbli hawn.

Il-vittmi ta’ reat jistgħu jikkuntattjaw lill-pulizija permezz tal-email fuq policija@mup.hr jew prevencija@mup.hr, jew inkella billi jċemplu fuq 192 (24/7) jew +385 1 3788 111.