Rechten van slachtoffers – per land

Welke informatie kan ik verwachten van de autoriteiten (bv. politie, openbare aanklager) nadat het strafbare feit is gepleegd, maar nog voordat ik aangifte van het strafbare feit heb gedaan?

Als slachtoffer van een strafbaar feit hebt u recht op de informatie die u moet worden verstrekt bij het eerste contact. Het eerste contact is meestal met de eerste politieambtenaar, een openbare aanklager, een arts of een organisatie voor slachtofferhulp.

Bij het eerste contact moet de politieambtenaar/openbare aanklager u de volgende informatie verstrekken:

• procedures voor het indienen van een klacht in verband met het strafbare feit en de rechten en plichten van het slachtoffer/de burgerlijke partij in de strafprocedure (bv. het recht zich te laten bijstaan door een vertrouwenspersoon, de aanstelling van een vertegenwoordiger, de mogelijkheid van betekening of kennisgeving van stukken en inzage in het dossier);
• organisaties voor slachtofferhulp (contactgegevens, vorm waarin zij hulp bieden); • mogelijkheden voor verlening van noodzakelijke medische zorg;
• toegang tot rechtsbijstand;
• voorwaarden voor bescherming als er gevaar is voor leven of gezondheid of kans is op aanzienlijke materiële schade (bv. de mogelijkheid de dader uit de woning te zetten, het recht van de verdachte schadevergoeding te vorderen tot het verwachte bedrag van de schade aan de eigendommen);
• recht op ondersteuning door een tolk en op vertaling van stukken;
• maatregelen om uw belangen te beschermen waarop u een beroep kunt doen als u in een andere lidstaat woont;
• beroepsprocedures in geval van schending van uw rechten door de politie en het parket;
• contactgegevens voor alle correspondentie over de zaak waarin u slachtoffer bent;
• procedures om schadevergoeding te vorderen;
• bemiddelingsprocedures in het kader van strafprocedures;
• mogelijkheden en voorwaarden om een transactie te sluiten;
• mogelijkheden en voorwaarden voor vergoeding van de kosten van de strafprocedure.

Als u daarom vraagt, zal de politie of eventueel het parket u helpen om contact op te nemen met een organisatie voor slachtofferhulp die u beter kan bijstaan.

Zoekt u eerst medische hulp, dan moet het personeel van de zorginstelling u de contactgegevens van organisaties voor slachtofferhulp verstrekken.

Van organisaties voor slachtofferhulp kunt u de volgende informatie verwachten:

• informatie over de wijze en omvang van de deskundige hulp en de vraag in hoeverre die hulp gratis is;
• indien de organisatie niet de deskundige hulp biedt die u nodig hebt, verwijst zij u door naar een andere organisatie die u wel kan helpen;
• uw rechten als slachtoffer, waaronder uw recht op schadevergoeding;
• uw rechten als u optreedt als burgerlijke partij of getuige in het kader van een strafprocedure;
• financiële en praktische zaken.

Ik woon niet in het EU-land waar het strafbare feit is gepleegd (EU-burgers en niet-EU burgers). Hoe worden mijn rechten beschermd?

Als u slachtoffer van een strafbaar feit in een andere lidstaat van de EU bent en u geen klacht kon of wilde indienen in het land waar het strafbare feit is gepleegd, kunt u dat doen bij een politieambtenaar of openbare aanklager in Slowakije. De reden waarom u geen klacht kon of wilde indienen, is niet van belang: of dat nu was omdat u geen tijd had, de afstand te groot was, het u ontbrak aan kennis van de taal, u bang was voor familie of om een andere reden. Als de openbare aanklager/politieambtenaar vaststelt dat hij niet bevoegd is om in uw zaak op te treden, stuurt hij uw klacht zo spoedig mogelijk door naar de bevoegde autoriteit in de EU-lidstaat waar het strafbare feit is gepleegd.

De bevoegde autoriteit neemt de benodigde maatregelen om de moeilijkheden die u als slachtoffer van een strafbaar feit ondervindt, zoveel mogelijk te beperken, met name wat de opzet van de procedure betreft. Dat betekent bijvoorbeeld dat u per videogesprek of per telefoon als getuige kunt worden ondervraagd.

Als u slachtoffer van een geweldsmisdrijf bent, kunt u een schadevergoeding aanvragen in de lidstaat waar het misdrijf is gepleegd, evenals in Slowakije, door een aanvraag in te dienen bij het Slowaakse ministerie van Justitie.

Welke informatie krijg ik als ik een strafbaar feit aangeef?

De politie geeft u in het bijzonder informatie over wat er met uw klacht wordt gedaan. Doorgaans neemt de politieambtenaar binnen dertig dagen een van de volgende beslissingen:

• afwijzing van uw klacht en afsluiting van de strafprocedure
  De politieambtenaar beslist dat de handeling noch als strafbaar feit noch als overtreding kan worden aangemerkt.
• doorverwijzing van uw klacht naar de bevoegde autoriteit
  De politieambtenaar oordeelt dat het feit geen strafbaar feit is maar een overtreding of een ander feit en stuurt de klacht daarom door naar de bevoegde autoriteit. Laatstgenoemde onderzoekt uw klacht opnieuw en leidt zo nodig een procedure in.
• seponering van uw klacht
  Dat is met name het geval als de dader is overleden, als hij niet strafrechtelijk aansprakelijk is vanwege zijn leeftijd (d.w.z. hij was jonger dan 14 jaar op het moment van de handeling) of als u als slachtoffer geen toestemming hebt gegeven voor de strafprocedure.
• instelling van vervolging
  De politieambtenaar stelt vast dat er geen redenen zijn om uw klacht te weigeren, door te verwijzen of seponeren, en stelt vervolging in.

De politieambtenaar moet u in kennis stellen van de beschikking (uznesenie) via betekening of kennisgeving op het adres dat u in uw klacht hebt opgegeven. Indien u aangifte hebt gedaan van een strafbaar feit en er op basis van uw klacht strafvervolging wordt ingesteld, wordt u op de hoogte gehouden van het verloop van de procedure (tenlastelegging van een bepaalde persoon, uitbreiding van de tenlastelegging, verwijzing van de zaak, buitenvervolgingstelling, voorwaardelijk sepot of schorsing van de vervolging).

Kom ik in aanmerking voor gratis ondersteuning door een tolk of vertaling van stukken (wanneer ik contact opneem met de politie of andere autoriteiten of tijdens het onderzoek en het proces)?

U hebt het recht te vragen om een tolk. Een tolk wordt u toegewezen door de politie. Er zijn voor u geen kosten verbonden aan de diensten van de tolk, want die worden gedragen door de staat. U hebt ook het recht belangrijke beslissingen mondeling of schriftelijk te laten vertalen in een taal die u begrijpt.

Hoe zorgen de autoriteiten ervoor dat ik alles kan begrijpen en ook begrepen word (als ik een kind ben of als ik een handicap heb)?

De politieambtenaar/openbare aanklager houdt rekening met uw specifieke eigenschappen (bv. leeftijd, geslacht, handicap, oordeelsvermogen). De bedoeling is dat u als slachtoffer voldoende informatie krijgt in een vorm die u kunt begrijpen, zodat u uw rechten volledig kunt doen gelden en het gevoel hebt dat u met respect wordt behandeld.

Aan het verhoor van bijzonder kwetsbare personen, waartoe ook kinderen en personen met een handicap worden gerekend, wordt extra aandacht geschonken om ervoor te zorgen dat het later in de procedure niet nog een keer hoeft plaats te vinden. Daarom wordt het verhoor gefilmd en opgenomen. Voordat u als getuige wordt gehoord, raadpleegt de politieambtenaar een psycholoog of een deskundige over hoe het verhoor af te nemen. Laatstgenoemde is bij het verhoor aanwezig en ziet erop tot dat het correct verloopt.

Slachtofferhulpdiensten

Wie biedt slachtofferhulp?

Slachtofferhulp wordt verleend door organisaties die zijn opgenomen in het register van organisaties voor slachtofferhulp dat is in te zien via de website van het Slowaakse ministerie van Justitie, of door een centrum voor bescherming van slachtoffers van huiselijk geweld. Deze organisaties bieden u psychologische hulp en juridisch advies. U wordt begeleid door daartoe opgeleide medewerkers die u bijstaan in juridische kwesties of psychologische ondersteuning bieden. Indien nodig helpen zij u noodhuisvesting te vinden, contact op te nemen met uw gezin of familie of financiering te krijgen.

Verwijst de politie mij automatisch door naar slachtofferhulp?

Bij uw eerste contact met de politie informeert de politieambtenaar u over organisaties voor slachtofferhulp, hun contactgegevens en de vorm waarin zij hulp verlenen. Als u erom vraagt, zal de politieambtenaar u helpen contact met hen op te nemen.

Hoe wordt mijn persoonlijke levenssfeer beschermd?

De bij de strafprocedure betrokken autoriteiten zien erop toe dat beschermde persoonsgegevens of privé-informatie die niet direct samenhangen met het strafbare feit, met name die in verband met gezinsleven, verblijfplaats en correspondentie, niet openbaar worden gemaakt. Zij hebben met name oog voor de belangen van minderjarigen, jongeren en slachtoffers, van wie geen persoonsgegevens openbaar worden gemaakt.

Bij het indienen van uw klacht kunt u de politieambtenaar vragen er geen persoonlijke gegevens van u in op te nemen.

Moet ik eerst aangifte van een strafbaar feit doen voordat ik toegang heb tot slachtofferhulp?

U hebt recht op hulp, of u nu wel of niet een klacht indient.

Persoonlijke bescherming als ik in gevaar verkeer

Welke vormen van bescherming worden geboden?

De bevoegde autoriteiten beschikken over diverse maatregelen om slachtoffers in bescherming te nemen. De maatregelen verschillen ook naargelang de fase van de procedure. Het is de bedoeling dat uw deelname aan deze maatregelen vrijwillig is en dat u voldoende geïnformeerd bent over de risico's en de voordelen, zodat u een weloverwogen beslissing kunt nemen.

Als u samenwoont met de dader, kan de politie vanaf het moment dat u contact met haar opneemt en/of een klacht indient, de dader gedurende 14 dagen uit huis zetten. Het is de dader dan verboden het gemeenschappelijke appartement of de gemeenschappelijke woning te betreden. Vervolgens informeert de politie u over de mogelijkheid de rechter te verzoeken om een noodmaatregel waarbij de dader de toegang tot de gemeenschappelijke woning voor langere tijd wordt ontzegd. U kunt ook verzoeken om een noodmaatregel tegen een dader die niet met u onder één dak samenwoont. De rechter kan de dader verplichten uit de buurt te blijven bij uw woning, uw werkplek of plaatsen waar u vaak komt, of op geen enkele manier contact met u op te nemen.

Verder hebt u het recht aan te geven of u, wanneer de dader in vrijheid wordt gesteld of uit een van de inrichtingen ontsnapt, daarvan bericht wilt ontvangen. Die informatie is voornamelijk bedoeld om u te beschermen mocht de dader u willen vinden (bv. als de dader iemand uit uw gezin of een naast familielid is). U kunt die beslissing op ieder moment veranderen en de politie, de openbare aanklager en de rechtbank zullen daar dan rekening mee houden. Als er echter gevaar dreigt voor u of voor uw gezondheid, zal de politie/openbare aanklager/rechter u, ook als u dat niet wilt, op de hoogte stellen van de vrijlating of ontsnapping van de dader.

Wie kan mij bescherming bieden?

U wordt bescherming geboden door de politie en, in het kader van gerechtelijke procedures, de rechtbank.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat de dader mij verdere schade toebrengt?

De politieambtenaar, de openbare aanklager, de rechter, maar ook de organisatie voor slachtofferhulp buigen zich elk afzonderlijk over uw zaak om te bepalen of u een bijzonder kwetsbaar slachtoffer bent. Zij onderzoeken of er een risico is dat u opnieuw slachtoffer wordt van de dader. Als er wordt vastgesteld dat de dader erop uit is u te intimideren, u te bedreigen, wraak te nemen of uw psychische of lichamelijke integriteit anderszins aan te tasten, nemen de bevoegde autoriteiten de nodige maatregelen.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat het strafrechtstelsel mij verdere schade toebrengt (tijdens het onderzoek en het proces)?

Als slachtoffer hebt u recht op bescherming tegen verdere schade. Het gaat daarbij niet om schade die rechtstreeks het gevolg is van het gepleegde strafbare feit, maar om schade die anders voor u zou ontstaan als gevolg van de houding van personen of instellingen waarmee u in contact bent gekomen nadat het strafbare feit is gepleegd. Denk daarbij aan overheidspersoneel dat zich ongevoelig zou opstellen of niets zou doen voor uw bescherming, of de media die tactloos over uw zaak bericht zouden doen. Strafprocedures gaan vergezeld van mechanismen die ervoor moeten zorgen dat dit soort situaties zich niet voordoen. De politieambtenaar, de openbare aanklager, de rechter en de organisatie voor slachtofferhulp zijn verplicht om bij alles wat zij doen ervoor te zorgen dat u geen verdere schade ondervindt. Dat betekent bijvoorbeeld dat uw verhoor kan worden gefilmd en opgenomen, zodat u niet nog een keer hoeft te vertellen wat zich heeft afgespeeld. Verder kan slechts worden besloten tot medisch onderzoek voor zover dat nodig is voor uw bescherming en uitsluitend als dat nodig is met het oog op een strafprocedure.

Welke bescherming wordt geboden voor zeer kwetsbare slachtoffers?

Als bijzonder kwetsbaar slachtoffer hebt u recht op gratis specialistische bijstand door een organisatie voor slachtofferhulp. U wordt dan gedurende een periode van negentig dagen bijgestaan. Als daar aanleiding toe is, kan die periode op uw verzoek worden verlengd. De verleende bijstand omvat psychologische hulp en juridisch advies. U wordt begeleid door daartoe opgeleide medewerkers die u bijstaan in juridische kwesties of psychologische ondersteuning bieden. Indien nodig helpen zij u noodhuisvesting te vinden, contact op te nemen met uw gezin of familie of financiering te krijgen. Zij helpen u ook vast te stellen of uw leven of gezondheid gevaar loopt, en zij nemen maatregelen om u te beschermen.

Ik ben minderjarig – heb ik bijzondere rechten?

Naast alle rechten die u als bijzonder kwetsbaar slachtoffer vanwege uw minderjarigheid hebt, moeten de politie, het parket, de rechtbanken en de organisaties voor slachtofferhulp rekening houden met uw belangen.

Als u getuigt over gebeurtenissen die onaangenaam voor u waren, is er tijdens het verhoor een psycholoog of deskundige aanwezig om toe te zien op het verloop ervan. Eventueel kan de hoorzitting ook worden bijgewoond door een van uw ouders of docenten. Het verhoor is zo opgezet dat het in de verdere procedure niet nog een keer zal plaatsvinden; u mag alleen opnieuw worden gehoord wanneer dat nodig is.

Het wordt algemeen erkend dat een kind bijzondere behoeften heeft in het kader van een strafprocedure, en de instellingen waarmee u te maken krijgt, zullen dan ook rekening houden met uw leeftijd en behoeften.

Een familielid is overleden ten gevolge van het strafbare feit – wat zijn mijn rechten?

Als er ten gevolge van een strafbaar feit iemand van uw familie is overleden en u daardoor schade hebt geleden, wordt u eveneens als slachtoffer beschouwd. U hebt recht op informatie, met name over de mogelijkheid een klacht in te dienen, over de diverse fasen van de strafprocedure en over de contactgegevens van organisaties die u zouden kunnen helpen. Als u daarom vraagt, zal de politie of eventueel het parket u helpen om contact op te nemen met een organisatie voor slachtofferhulp die u beter kan bijstaan. Daarnaast hebt u recht op deskundige hulp, het recht te worden gehoord en het recht met waardigheid, respect en tact te worden behandeld.

Een familielid is slachtoffer van een strafbaar feit – wat zijn mijn rechten?

Als er ten gevolge van een geweldsmisdrijf iemand is overleden, worden zijn weduwe (haar weduwnaar) en kind(eren) ook als slachtoffer van een geweldsmisdrijf beschouwd. Als er geen weduwe (weduwnaar) en kind(eren) zijn, worden als slachtoffer van een geweldsmisdrijf aangemerkt de overlevende ouder en de persoon die gedurende ten minste één jaar voorafgaand aan het overlijden deel uitmaakte van het huishouden van de overledene en er samen met laatstgenoemde verantwoordelijk voor was, of de perso(o)n(en) die ten laste van de overledene kwam(en).

U hebt alle rechten van een slachtoffer maar als slachtoffer van een geweldsmisdrijf hebt u bovendien recht op een schadevergoeding, die u kunt aanvragen bij het Slowaakse ministerie van Justitie.

Heb ik toegang tot bemiddeling/mediation? Onder welke voorwaarden? Ben ik in veiligheid tijdens bemiddeling/mediation?

Bij uw eerste contact ontvangt u van de politieambtenaar informatie over bemiddelingsprocedures. Bemiddeling wordt verzorgd door een reclasserings- en bemiddelingsambtenaar wanneer u en de dader daarvoor vrijwillig toestemming verlenen. Er wordt dan geprobeerd via actieve deelname door beide partijen de negatieve gevolgen van het gepleegde strafbare feit tegen te gaan. U kunt uw toestemming op ieder moment weer intrekken. De gegevens die in de loop van de bemiddeling worden verzameld, zijn vertrouwelijk en mogen voor geen enkel ander doel dan de oplossing van een geschil via bemiddeling worden gebruikt zolang de partijen daar geen toestemming voor hebben gegeven.

Waar vind ik de wetgeving waarin mijn rechten zijn vastgesteld?

Wet inzake slachtoffers van een strafbaar feit (Zákon o obetiach trestných činov)

Wetboek van strafvordering