Prawa ofiar – w poszczególnych państwach

Ofiara przestępstwa może skorzystać z szeregu praw oraz pomocy udzielonej przez organy krajowe i organizacje udzielające porad i pomocy. Z arkuszy informacyjnych można się dowiedzieć, jakiego rodzaju pomocy można oczekiwać w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Jeśli padłeś ofiarą przestępstwa, musisz zastanowić się, czy zawiadomić o tym policję. Możesz nie mieć na to ochoty lub obawiać się to zrobić, ale jeśli nie zgłosisz popełnienia przestępstwa, prawdopodobieństwo wszczęcia dochodzenia przez policję będzie znacznie mniejsze i sprawca przestępstwa prawdopodobnie nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności. Złożenie zawiadomienia o przestępstwie może także mieć znaczenie ze względów praktycznych, na przykład w przypadku dochodzenia roszczeń ubezpieczeniowych.

Te same prawa przysługują ci niezależnie od tego, czy zawiadomiłeś organy ścigania o przestępstwie czy nie. Jeśli jednak złożysz zawiadomienie o przestępstwie, będą ci przysługiwać prawa i wsparcie dodatkowe, do których w przeciwnym razie nie byłbyś uprawniony. Dzięki nim będziesz mógł w pełni uczestniczyć w prowadzonym postępowaniu i rozumieć jego przebieg. Wspomniane prawa i wsparcie mają także sprawić, aby cały przebieg postępowania nie wiązał się dla ciebie z dodatkowymi nieprzyjemnymi przeżyciami.

Zawiadamiając policję o przestępstwie lub niezwłocznie po złożeniu zawiadomienia, powinieneś dokładnie sprawdzić, jaki status przysługuje ci w postępowaniu karnym – status pokrzywdzonego, świadka, powoda cywilnego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego itp. Status ten różni się w poszczególnych państwach. Do statusu niektórych uczestników postępowania przypisane są uprawnienia, które mogą okazać się istotne na późniejszym etapie postępowania, na przykład uprawnienie przysługujące pokrzywdzonemu do wniesienia środka zaskarżenia na orzeczenie sądu. Czytając te arkusze informacyjne, zwróć uwagę na poszczególne role oraz terminy. Upewnij się na policji, jakie role przysługują w danym państwie i jakich terminów (jeśli są określone) musisz przestrzegać, aby uzyskać określony status. Możesz zwrócić się do władz o udzielenie wyjaśnień, które pomogą ci podjąć decyzję o tym, jak najlepiej bronić swoich praw i interesu prawnego.

Z chwilą otrzymania zawiadomienia o przestępstwa władze rozpoczną działania zmierzające do wymierzenia sprawiedliwości za przestępstwo popełnione na tobie lub innych. W toku postępowania organy procesowe mogą wymagać twojej aktywnej współpracy do momentu zakończenia, a może nawet po zakończeniu postępowania karnego, jeśli wniesiono akt oskarżenia. Odgrywasz istotną rolę w postępowaniu i twoja pomoc jest bardzo cenna.

Policja wszczyna dochodzenie, aby ustalić, czy zebrany materiał dowodowy pozwala na przedstawienie zarzutów osobie, która popełniła przestępstwo. W przypadku postawienia przed sądem i uznania za winną tej osoby sędzia określi także wymiar kary dla sprawcy przestępstwa.

Jako pokrzywdzony masz szereg ustawowo zagwarantowanych praw zarówno w postępowaniu karnym, jak i poza nim. Ponadto niektóre z tych praw mogą także rozciągać się na członków twojej rodziny i krewnych. Unia Europejska podjęła kroki, które mają gwarantować stosowanie minimalnych praw podstawowych i określonych norm, do których państwa członkowskie powinny dostosować swoje przepisy.

Niniejsze arkusze informacyjne zawierają informacje na temat najważniejszych etapów postępowania karnego w państwach członkowskich, uzupełnione o wyjaśnienia dotyczące przysługujących ci praw i podstawowych zasad, których należy przestrzegać przy egzekwowaniu tych praw. Informacje te nie zastępują pomocy prawnej i pełnią wyłącznie funkcję wskazówek.

Aby uzyskać szczegółowe informacje krajowe, należy kliknąć na flagę kraju.

Wszelkie odniesienia na tych stronach do osób płci męskiej uważa się również za odniesienia do osób płci żeńskiej oraz vice versa, chyba że kontekst wyraźnie wskazuje inaczej.
Ostatnia aktualizacja: 08/10/2020

Stroną zarządza Komisja Europejska. Informacje na tej stronie nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej, nie ponosi ona również odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane czy odniesienia na niej zawarte. Więcej informacji na temat praw autorskich odnoszących się do stron UE znajduje się na stronie „Informacje prawne”.