Wyszukaj informacje według regionu
Sądy powszechne: wprowadzenie
Wymiar sprawiedliwości na Łotwie sprawują sądy miejskie/rejonowe (rajona/pilsētas tiesas), sądy okręgowe (apgabaltiesas) oraz Sąd Najwyższy (Augstākā tiesa).
Na Łotwie w sprawach cywilnych i karnych orzekają sądy, które są podzielone na trzy instancje:
- sądy miejskie/rejonowe [rajonu (pilsētu) tiesas];
- sądy okręgowe (apgabaltiesas) oraz
- Sąd Najwyższy (Augstākā Tiesa).
Właściwość miejscową sądów określono w decyzji w sprawie sądów, ich właściwości miejscowej i lokalizacji (Lēmums „Par tiesām, to darbības teritorijām un atrašanās vietām”).
Sądy miejskie/rejonowe i ich właściwość miejscowa
L.p. |
Sąd |
Jednostka administracyjno-terytorialna |
1. |
Sąd w Dyneburgu (Daugavpils tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Dyneburgu, Krasławiu i Preiļi. |
1.1. Powiat Agłona |
1.2. Powiat Dagda |
||
1.3. Powiat Dyneburg |
||
1.4. Miasto wydzielone Dyneburg |
||
1.5. Powiat Iłukszta |
||
1.6. Powiat Krasław |
||
1.7. Powiat Līvāni |
||
1.8. Powiat Preiļi |
||
1.9. Powiat Riebiņi |
||
1.10. Powiat Vārkava |
||
2. |
Sąd Rejonowy dla Kurlandii (Kurzemes rajona tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Lipawie, Kuldydze, Saldusie, Talsi i Windawie. |
2.1. Powiat Aizpute |
2.2. Powiat Alsunga |
||
2.3. Powiat Brocēni |
||
2.4. Powiat Dundaga |
||
2.5. Powiat Durbe |
||
2.6. Powiat Grobiņa |
||
2.7. Powiat Kuldyga |
||
2.8. Miasto wydzielone Lipawa |
||
2.9. Powiat Mērsrags |
||
2.10. Powiat Nīca |
||
2.11. Powiat Pāvilosta |
||
2.12. Powiat Priekuļe |
||
2.13. Powiat Roja |
||
2.14. Powiat Rucava |
||
2.15. Powiat Saldus |
||
2.16. Powiat Skrunda |
||
2.17. Powiat Talsi |
||
2.18. Powiat Vaiņode |
||
2.19. Powiat Windawa |
||
2.20. Miasto wydzielone Windawa |
||
3. |
Sąd w Rzeżycy (Rēzeknes tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Rzeżycy, Balvi i Lucynie. |
3.1. Powiat Baltinava |
3.2. Powiat Balvi |
||
3.3. Powiat Cibla |
||
3.4. Powiat Kārsava |
||
3.5. Powiat Lucyn |
||
3.6. Powiat Rzeżyca |
||
3.7. Miasto wydzielone Rzeżyca |
||
3.8. Powiat Rugāji |
||
3.9. Powiat Viļaka |
||
3.10. Powiat Viļāni |
||
3.11. Powiat Zilupe |
||
4. |
Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, dzielnica Łatgalskie Przedmieście (Rīgas pilsētas Latgales priekšpilsētas tiesa) |
Okręg tego sądu obejmuje: 4.1. dzielnicę Łatgalskie Przedmieście (Latgales priekšpilsēta) miasta wydzielonego Rygi |
5. |
Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, dzielnica Zadźwinie (Rīgas pilsētas Pārdaugavas tiesa) |
Okręg tego sądu obejmuje: 5.1. dzielnicę Kurzeme (Kurzemes rajons) miasta wydzielonego Rygi 5.2. przedmieście Semigalia (Zemgales priekšpilsēta) miasta wydzielonego Rygi |
6. |
Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, przedmieście Liwonia (Rīgas pilsētas Vidzemes priekšpilsētas tiesa) |
Okręg tego sądu obejmuje: 6.1. dzielnicę centralną (Centra rajons) miasta wydzielonego Rygi 6.2. dzielnicę północną (Ziemeļu rajons) miasta wydzielonego Rygi 6.3. przedmieście Liwonia (Vidzemes priekšpilsēta) miasta wydzielonego Rygi |
7. |
Sąd Rejonowy w Rydze (Rīgas rajona tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Rydze, Jurmale i Siguldzie. |
7.1. Powiat Ādaži |
7.2. Powiat Babīte |
||
7.3. Powiat Baldone |
||
7.4. Powiat Carnikava |
||
7.5. Powiat Garkalne |
||
7.6. Powiat Inčukalns |
||
7.7. Miasto wydzielone Jurmała |
||
7.8. Powiat Krimulda |
||
7.9. Powiat Ķekava |
||
7.10. Powiat Mālpils |
||
7.11. Powiat Mārupe |
||
7.12. Powiat Olaine |
||
7.13. Powiat Ropaži |
||
7.14. Powiat Salaspils |
||
7.15. Powiat Saulkrasti |
||
7.16. Powiat Sēja |
||
7.17. Powiat Sigulda |
||
7.18. Powiat Stopiņi |
||
8. |
Sąd Rejonowy dla Liwonii (Vidzemes rajona tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Valmierze, Alūksne, Kiesi, Gulbene, Limbaži, Madonie i Valce. |
8.1. Powiat Aloja |
8.2. Powiat Alūksne |
||
8.3. Powiat Amata |
||
8.4. Powiat Ape |
||
8.5. Powiat Beverīna |
||
8.6. Powiat Burtnieki |
||
8.7. Powiat Cesvaine |
||
8.8. Powiat Kieś |
||
8.9. Powiat Ērgļi |
||
8.10. Powiat Gulbene |
||
8.11. Powiat Jaunpiebalga |
||
8.12. Powiat Kocēni |
||
8.13. Powiat Limbaži |
||
8.14. Powiat Līgatne |
||
8.15. Powiat Lubāna |
||
8.16. Powiat Madona |
||
8.17. Powiat Mazsalaca |
||
8.18. Powiat Naukšēni |
||
8.19. Powiat Pārgauja |
||
8.20. Powiat Priekuļi |
||
8.21. Powiat Rauna |
||
8.22. Powiat Rūjiena |
||
8.23. Powiat Salacgrīva |
||
8.24. Powiat Smiltene |
||
8.25. Powiat Strenči |
||
8.26. Powiat Valka |
||
8.27. Miasto wydzielone Valmiera |
||
8.28. Powiat Varakļāni |
||
8.29. Powiat Vecpiebalga |
||
9. |
Sąd Rejonowy dla Semigalii (Zemgales rajona tiesa) Wydziały zamiejscowe są zlokalizowane w Jełgawie, Aizkraukle, Bausce, Dobele, Jēkabpilsie, Ogre i Tukums. |
9.1. Powiat Aizkraukle |
9.2. Powiat Aknīste |
||
9.3. Powiat Auce |
||
9.4. Powiat Bauska |
||
9.5. Powiat Dobele |
||
9.6. Powiat Engure |
||
9.7. Powiat Ekawa |
||
9.8. Powiat Ikšķile |
||
9.9. Powiat Jaunjelgava |
||
9.10. Powiat Jaunpils |
||
9.11. Powiat Jełgawa |
||
9.12. Miasto wydzielone Jełgawa |
||
9.13. Powiat Jēkabpils |
||
9.14. Miasto wydzielone Jēkabpils |
||
9.15. Powiat Kandava |
||
9.16. Powiat Koknese |
||
9.17. Powiat Krustpils |
||
9.18. Powiat Ķegums |
||
9.19. Powiat Lielvārde |
||
9.20. Powiat Nereta |
||
9.21. Powiat Ogre |
||
9.22. Powiat Ozolnieki |
||
9.23. Powiat Pļaviņas |
||
9.24. Powiat Rundāle |
||
9.25. Powiat Sala |
||
9.26. Powiat Skrīveri |
||
9.27. Powiat Tērvete |
||
9.28. Powiat Tukums |
||
9.29. Powiat Vecumnieki |
||
9.30. Powiat Viesīte |
Sądy okręgowe (apgabaltiesas) i ich okręgi
L.p. |
Sąd okręgowy |
Sąd okręgowy, w którego okręgu działa dany sąd miejski/rejonowy |
1. |
Sąd Okręgowy dla Kurlandii (Kurzemes apgabaltiesa) |
1.1. Sąd Rejonowy dla Kurlandii (Kurzemes rajona tiesa) |
2. |
Sąd Okręgowy dla Łatgalii (Latgales apgabaltiesa) |
2.1. Sąd w Dyneburgu (Daugavpils tiesa) |
2.2. Sąd w Rzeżycy (Rēzeknes tiesa) |
||
3. |
Sąd Okręgowy dla miasta Rygi (Rīgas apgabaltiesa) |
3.1. Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, dzielnica Łatgalskie Przedmieście (Rīgas pilsētas Latgales priekšpilsētas tiesa) |
3.2. Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, dzielnica Zadźwinie (Rīgas pilsētas Pārdaugavas tiesa) |
||
3.3. Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, przedmieście Liwonia (Rīgas pilsētas Vidzemes priekšpilsētas tiesa) |
||
3.4. Sąd Rejonowy w Rydze (Rīgas rajona tiesa) |
||
4. |
Sąd Okręgowy dla Liwonii (Vidzemes apgabaltiesa) |
4.1. Sąd Rejonowy dla Liwonii (Vidzemes rajona tiesa) |
5. |
Sąd Okręgowy dla Semigalii (Zemgales apgabaltiesa) |
5.1. Sąd Rejonowy dla Semigalii (Zemgales rajona tiesa) |
6. |
Okręgowy Sąd Administracyjny (Administratīvā apgabaltiesa) |
6.1. Rejonowy Sąd Administracyjny (Administratīvā rajona tiesa) |
Postępowania sądowoadministracyjne prowadzą:
- Rejonowy Sąd Administracyjny (Administratīvā rajona tiesa) (wydziały zamiejscowe tego sądu są zlokalizowane w Rydze, Jełgawie, Lipawie, Rzeżycy i Valmierze);
- Okręgowy Sąd Administracyjny (Administratīvā apgabaltiesa) oraz
- Wydział Administracyjny Sądu Najwyższego (Augstākās tiesas Administratīvo lietu departaments).
Obszary właściwości miejscowej Okręgowego Sądu Administracyjnego oraz Rejonowego Sądu Administracyjnego obejmują całe terytorium administracyjne Łotwy. Rejonowy Sąd Administracyjny ma pięć wydziałów zamiejscowych – po jednym dla każdego okręgu sądowego – w Rydze, Jełgawie, Rzeżycy, Valmierze i Lipawie.
Właściwość rzeczowa
Zgodnie z kodeksem postępowania karnego (Kriminālprocesa likums) sąd miejski/rejonowy rozpoznaje w pierwszej instancji wszystkie sprawy karne. Sąd Rejonowy dla miasta Rygi, rejon Liwonia, jest właściwy w pierwszej instancji w sprawach karnych, których akta zawierają informacje objęte tajemnicą państwową. Apelację od wyroku sądu rejonowego/miejskiego rozpoznaje w instancji apelacyjnej sąd okręgowy. Wydział Karny Sądu Najwyższego (Augstākās tiesas Krimināllietu departaments) rozpoznaje kasację (kasācija) wniesioną od orzeczenia dowolnego sądu niższej instancji. Sądy miejskie/rejonowe rozpoznają sprawy karne w składzie jednoosobowym. Jeżeli postępowanie karne jest szczególnie złożone, prezes sądu pierwszej instancji może postanowić, że sprawę rozpozna sąd w składzie trzyosobowym. Środki zaskarżenia w sprawach karnych (apelację bądź kasację) rozpoznaje sąd w składzie wieloosobowym.
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego (Civilprocesa likums) w pierwszej instancji sprawy rozpoznaje sąd rejonowy/miejski, z wyłączeniem spraw, dla których ustawowo zastrzeżono właściwość sądu okręgowego. Wnioski o egzekucję roszczeń bezspornych (bezstrīdus piespiedu izpildīšana) i egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego (saistību piespiedu izpildīšana brīdinājuma kārtība) rozpoznaje wydział rejestru nieruchomości właściwego sądu rejonowego/miejskiego. Sądy okręgowe rozpoznają w pierwszej instancji:
- spory dotyczące prawa własności nieruchomości, z wyjątkiem spraw dotyczących podziału majątku między małżonkami;
- sprawy dotyczące ochrony uprawnień wynikających z patentu, znaków towarowych i oznaczeń geograficznych;
- sprawy dotyczące upadłości i likwidacji instytucji kredytowych.
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, jeżeli rozpoznawana sprawa dotyczy kilku roszczeń, z których dla części właściwy jest sąd rejonowy/miejski, a dla pozostałych właściwy jest sąd okręgowy, lub gdy sąd miejski/rejonowy przyjął pozew wzajemny, do którego rozpoznania właściwy jest sąd okręgowy, sprawę rozpoznaje sąd okręgowy. Sąd Okręgowy dla miasta Rygi jest właściwy do rozpoznawania w pierwszej instancji spraw cywilnych, których akta zawierają informacje objęte tajemnicą państwową. Sądy pierwszej instancji rozpoznają sprawy cywilne w składzie jednoosobowym, natomiast sprawy, w których wniesiono środki zaskarżenia (apelację lub skargę kasacyjną), rozpoznaje sąd w składzie wieloosobowym.
Sprawy dotyczące naruszeń administracyjnych rozpoznają sądy rejonowe/miejskie oraz okręgowe mające właściwość w sprawach cywilnych i karnych. Zgodnie z łotewskim kodeksem naruszeń administracyjnych (Latvijas Administratīvo pārkāpumu kodekss) decyzję wydaną przez organ wyższego szczebla można zaskarżyć do sądu rejonowego/miejskiego. Orzeczenie wydane przez sąd rejonowy/miejski można zaskarżyć do sądu okręgowego, jeżeli przepisy łotewskiego kodeksu naruszeń administracyjnych wyraźnie przewidują taką możliwość. Orzeczenia sądu okręgowego w postępowaniu administracyjnym o naruszenie nie można zaskarżyć i staje się ono skuteczne w dniu jego wydania.
Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego (Administratīvā procesa likums) sprawy administracyjne rozpoznają w pierwszej instancji wydziały zamiejscowe Rejonowego Sądu Administracyjnego, chyba że obowiązujące przepisy stanowią inaczej. Jeżeli sprawę rozpoznaje w pierwszej instancji Rejonowy Sąd Administracyjny, przy czym zachodzi konieczność, aby sąd zbadał informacje objęte tajemnicą państwową, sprawę rozpoznaje Rejonowy Sąd Administracyjny w Rydze. Jeżeli ustawa stanowi, że do rozpoznania danej sprawy administracyjnej w pierwszej instancji właściwy jest Okręgowy Sąd Administracyjny lub Wydział Administracyjny Sądu Najwyższego, a nie Rejonowy Sąd Administracyjny, odpowiednie pismo procesowe należy wnieść do Okręgowego Sądu Administracyjnego lub Wydziału Administracyjnego Sądu Najwyższego, w zależności od przypadku. Strona postępowania administracyjnego może wnieść apelację od wyroku/wyroku w sprawie wpadkowej wydanego przez sąd pierwszej instancji, chyba że na podstawie przepisów ustawowych apelacja jej nie przysługuje lub może ona wnieść wyłącznie skargę kasacyjną. Nieprawomocny wyrok Rejonowego Sądu Administracyjnego można zaskarżyć do Okręgowego Sądu Administracyjnego. Strona postępowania administracyjnego może wnieść skargę kasacyjną od wyroku lub wyroku w sprawie wpadkowej wydanego przez instancję apelacyjną, jeżeli sąd naruszył przepisy materialne lub procesowe bądź przekroczył w toku postępowania zakres swojej właściwości. Sądy pierwszej instancji rozpoznają sprawy administracyjne w składzie jednoosobowym lub wieloosobowym, zaś w instancji apelacyjnej – w postępowaniu apelacyjnym bądź kasacyjnym – sądy orzekają w składzie wieloosobowym.
Zgodnie z ustawą o patentach (Patentu likums) Sąd Okręgowy dla miasta Rygi – działając w charakterze sądu pierwszej instancji – rozpoznaje w toku postępowania cywilnego sprawy dotyczące zagadnień związanych z ochroną prawną wynalazków:
- przywrócenia uprawnień wynikających z patentu;
- stwierdzenia nieważności patentu;
- prawa uprzedniego używania;
- niezgodnego z prawem korzystania z patentu (naruszenia patentu);
- stwierdzenia braku naruszenia patentu;
- udzielenia licencji, postanowień licencji lub wykonania umowy licencyjnej;
- prawa do odszkodowania z tytułu niemożności jawnego korzystania z wynalazku.
Zgodnie z ustawą o wzorach (Dizainparaugu likums) Sąd Okręgowy dla miasta Rygi – działając w charakterze sądu pierwszej instancji – rozpoznaje sprawy dotyczące ochrony prawnej wzorów przemysłowych:
- uznania prawa do wzoru;
- stwierdzenia nieważności rejestracji wzoru;
- niezgodnego z prawem korzystania ze wzoru (naruszenia wzoru);
- udzielenia licencji, postanowień umowy licencyjnej lub wykonania takiej umowy.
Sąd Najwyższy składa się z Wydziału Cywilnego, Wydziału Karnego i Wydziału Administracyjnego oraz Izby Cywilnej. Izba rozpoznaje apelacje od wyroków wydanych w pierwszej instancji przez sądy okręgowe. Wydział Cywilny, Wydział Karny i Wydział Administracyjny Sądu Najwyższego rozpoznają skargi kasacyjne od wszystkich wyroków sądów rejonowych/miejskich i okręgowych, a także rozpoznają w pierwszej instancji sprawy dotyczące decyzji podjętych przez Radę Państwowego Urzędu Kontroli (Valsts kontroles padome) w toku postępowania określonego w art. 55 ustawy o Państwowym Urzędzie Kontroli. Izba rozpoznaje sprawy w składzie trzech sędziów; wydziały Sądu Najwyższego rozpoznają sprawy w składzie trzech sędziów lub, w pewnych przypadkach przewidzianych w przepisach, w składzie rozszerzonym.
Sędziowie wydziałów rejestru nieruchomości (zemesgrāmatu nodaļas) dokonują wpisów dotyczących nieruchomości w rejestrach nieruchomości, przyznają związane z nimi prawa oraz rozpoznają wnioski o egzekucję roszczeń bezspornych i egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego. Sędziowie wydziałów rejestru nieruchomości mają status prawny sędziów sądów rejonowych/miejskich. Zgodnie z ustawą o rejestrze nieruchomości (Zemesgrāmatu likums) okręgi wydziałów rejestru nieruchomości odpowiadają okręgom sądów rejonowych/miejskich, z wyjątkiem Wydziału Rejestru Nieruchomości dla miasta Rygi, którego okręg odpowiada okręgom Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, dzielnica Kurzeme, Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, przedmieście Liwonia, Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, dzielnica północna, Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, dzielnica centralna, Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, dzielnica Łatgalskie Przedmieście i Sądu Rejonowego dla miasta Rygi, przedmieście Semigalia, a także z wyjątkiem okręgu Wydziału Rejestru Nieruchomości dla rejonu Rygi, który odpowiada okręgom Sądu Rejonowego w Rydze (Rīgas rajona tiesa) i Sądu w Siguldzie (Siguldas tiesa).
Prawnicze bazy danych
Nazwy i adresy URL baz danych
Strona internetowa portalu łotewskich sądów krajowych
Portal usług elektronicznych świadczonych przez łotewskie sądy
Strona internetowa Sądu Najwyższego
Czy dostęp do tej bazy danych jest nieodpłatny?
Tak, dostęp jest nieodpłatny.
Krótki opis zawartości baz danych
Na portalu łotewskich sądów krajowych znajdują się ogólne i aktualizowane informacje na temat sądów na Łotwie.
Portal usług elektronicznych świadczonych przez łotewskie sądy umożliwia użytkownikowi dostęp do bazy zanonimizowanych wyroków sądów, elektroniczne monitorowanie postępów w postępowaniach sądowych, wnoszenie do sądów wniosków/pozwów drogą elektroniczną, obliczanie kosztów postępowania sądowego i płatnych usług za pomocą kalkulatora opłat skarbowych, pobieranie i uzupełnianie formularzy elektronicznych, a także dostęp do innych usług elektronicznych świadczonych przez sądy.
W archiwum orzecznictwa umieszczonym na portalu Sądu Najwyższego można znaleźć zarówno aktualne orzeczenia Sądu Najwyższego, jak i zbiory orzeczeń. Aby uzyskać więcej informacji, należy zapoznać się z częścią dotyczącą orzecznictwa (Judikatūra).
Informacje dodatkowe
Informacje zamieszczone na portalu łotewskich sądów krajowych, orzeczenia Sądu Najwyższego i zbiory orzeczeń opublikowane na portalu Sądu Najwyższego są obecnie dostępne wyłącznie w języku łotewskim.
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.