Sądy szczególne
Sądy administracyjne i pracy
Węgierska ustawa zasadnicza ustanawia system sądownictwa mający postać wielopoziomowej struktury, w ramach której przewidziano także utworzenie sądów szczególnych dla rozstrzygania spraw określonego rodzaju. W ramach systemu sądownictwa sądami szczególnymi są sądy administracyjne i pracy (közigazgatási és munkaügyi bíróságok).
Sądy administracyjne i pracy istnieją od 1 stycznia 2013 r. Wcześniej ich zadania realizowały odrębne sądy pracy oraz sądy powszechne.
Jako sąd pierwszej instancji sąd administracyjny i pracy rozstrzyga sprawy z zakresu sądowej kontroli decyzji administracyjnych, a także sprawy dotyczące stosunku pracy oraz innych podobnych stosunków prawnych, jak również rozpatruje inne sprawy powierzone mu na mocy przepisów prawa. W charakterze sądu drugiej instancji występuje wówczas sąd powszechny, a w przypadku sądowej kontroli decyzji administracyjnych rolę tę odgrywa Sąd Najwyższy (Kúria).
Trybunał Konstytucyjny (Alkotmánybíróság)
Trybunał Konstytucyjny to niezawisły organ, realizujący swoje funkcje w sposób niezależny od systemu sądownictwa.
Trybunał Konstytucyjny to główny organ odpowiedzialny za zapewnienie przestrzegania przepisów ustawy zasadniczej. Jego siedziba mieści się w Budapeszcie.
Trybunał Konstytucyjny składa się z piętnastu członków wybieranych na dwunastoletnią kadencję. Członków Trybunału wybiera Parlament Węgier większością dwóch trzecich głosów. Parlament wybiera także przewodniczącego Trybunału Konstytucyjnego spośród jego członków, większością dwóch trzecich głosów. Mandat przewodniczącego zachowuje ważność do końca jego kadencji jako sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie mogą być członkami partii politycznych ani w inny sposób angażować się w działalność polityczną. Szczegółowe informacje dotyczące właściwości, organizacji oraz funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego można znaleźć w przepisach tzw. ustaw kardynalnych. Zadania Trybunału Konstytucyjnego są następujące:
- kontrola konstytucyjności aktów normatywnych, które zostały już przyjęte, ale nie doszło jeszcze do ich promulgacji;
- kontrola konstytucyjności aktów prawnych, które mają zastosowanie w danej sprawie, dokonywana na wniosek sądu;
- kontrola konstytucyjności aktów prawnych, które mają zastosowanie w danej sprawie, dokonywana w wyniku wniesienia skargi konstytucyjnej;
- kontrola konstytucyjności orzeczeń sądów w wyniku wniesienia skargi konstytucyjnej;
- kontrola konstytucjonalności aktów normatywnych podjęta na wniosek złożony przez rząd, jedną czwartą członków Parlamentu lub też Komisarza ds. Praw Podstawowych (alapvetõ jogok biztosa);
- kontrola zgodności aktów normatywnych z umowami międzynarodowymi;
- wykonywanie innych uprawnień i obowiązków przewidzianych w przepisach konstytucji lub innych tzw. ustaw kardynalnych.
Działając w ramach przysługujących mu uprawnień, o których mowa w podpunktach b), c) i d), Trybunał Konstytucyjny uchyla akty prawne oraz inne decyzje o charakterze normatywnym, które uzna za niezgodne z konstytucją;
działając w ramach przysługujących mu uprawnień, o których mowa w podpunkcie d), uchyla on także orzeczenia sądów, które uzna za niezgodne z konstytucją;
działając w ramach przysługujących mu uprawnień, o których mowa w podpunkcie f), Trybunał może też uchylać ustawy oraz inne decyzje o charakterze normatywnym, które uzna za niezgodne z umową międzynarodową;
lub też zastosować inne konsekwencje prawne wynikające z przepisów tzw. ustaw kardynalnych.
Prawnicze bazy danych
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego Węgier (Magyar Köztársaság Alkotmánybírósága)
Ciekawe strony
Oficjalna strona internetowa Trybunału Konstytucyjnego Węgier
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.