Προθεσμίες των διαδικασιών

1 Ποια είναι τα είδη προθεσμιών που εφαρμόζονται  στις αστικές διαδικασίες;

Οι σημαντικότερες προθεσμίες βάσει των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας είναι οι εξής:

Προθεσμίες για καταχώρηση Δικογράφων:

Στις περιπτώσεις γενικού οπισθογραφημένου κλητηρίου εντάλματος, ο Ενάγοντας θα πρέπει να καταχωρήσει στο Δικαστήριο και να παραδώσει στον Εναγόμενο Έκθεση Απαίτησης εντός 10 ημερών από την ημερομηνία καταχώρησης Σημειώματος Εμφάνισης από τον Εναγόμενο, εκτός εάν το Δικαστήριο ορίσει διαφορετικά.

Η Υπεράσπιση Εναγομένου που έχει ήδη καταχωρήσει Σημείωμα Εμφάνισης θα πρέπει να καταχωρηθεί εντός 14 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της Έκθεσης Απαίτησης, εκτός εάν η προθεσμία αυτή παραταθεί από το Δικαστήριο.

Προθεσμία για εκτέλεση δικαστικής απόφασης:

Δικαστική απόφαση δύναται να εκτελεστεί εντός 6 ετών από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη εκτελεστή. Σε περίπτωση που η εκτέλεση δεν κατέστη δυνατή εντός της τακτής προθεσμίας, ο Ενάγοντας δύναται να αιτηθεί ανανέωση της απόφασης (η οποία συνιστά έμμεση παράταση της προθεσμίας).

2 Κατάλογος των αργιών που προβλέπονται βάσει του κανονισμού (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1182/71, της 3ης Ιουνίου 1971.

Στην Κυπριακή Δημοκρατία, εκτός από το Σάββατο και την Κυριακή, θεωρούνται ως αργίες και οι ακόλουθες ημέρες:

• 1^η Ιανουαρίου (Πρωτοχρονιά)
• 6^η Ιανουαρίου (Θεοφάνια)
• Καθαρή Δευτέρα  (μετακινούμενη αργία)
• 25 Μαρτίου (Εθνική εορτή – έναρξη επανάστασης 1821)
• 1^η Απριλίου (Εθνική εορτή – έναρξη απελευθερωτικού αγώνα 1955-1959)
• 1^η Μαΐου (Πρωτομαγιά)
• Μεγάλη Παρασκευή
• Δευτέρα της Διακαινησίμου (του Πάσχα)
• Γιορτή του Αγίου Πνεύματος (μετακινούμενη γιορτή)
• 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου)
• 1 Οκτωβρίου (Ημέρα της Ανεξαρτησίας)
• 28 Οκτωβρίου (Εθνική εορτή – επέτειος του ΟΧΙ (1940))
• 24 Δεκεμβρίου (Παραμονή Χριστουγέννων)
• 25 Δεκεμβρίου (Χριστούγεννα)
• 26 Δεκεμβρίου (Επομένη Χριστουγέννων)

Περαιτέρω, σύμφωνα με το Θεσμό 61 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, επίσημες αργίες όσο αφορά τη Δικαστική Εξουσία θεωρούνται και οι ακόλουθες:

• Η περίοδος από τη 10^η Ιουλίου μέχρι την 9^η Σεπτεμβρίου, συμπεριλαμβανομένων και των δύο ημερομηνιών (θερινές διακοπές)
• Η περίοδος από τη 24^η Δεκεμβρίου μέχρι την 6^η Ιανουαρίου, συμπεριλαμβανομένων και των δύο ημερομηνιών (διακοπές Χριστουγέννων)
• Η περίοδος από τη Μεγάλη Πέμπτη μέχρι την Κυριακή του Θωμά, συμπεριλαμβανομένων και των δύο ημερομηνιών (διακοπές του Πάσχα)

Η διενέργεια ακροάσεων ή άλλης διαδικασίας κατά τις πιο πάνω περιόδους είναι επιτρεπτή μόνο δυνάμει οδηγιών του Ανωτάτου Δικαστηρίου ή οποιουδήποτε Δικαστή σε περίπτωση διαδικασίας που υπάγεται στην αρμοδιότητά του.

3 Ποιοι είναι οι ισχύοντες γενικοί κανόνες για τις προθεσμίες στις διάφορες αστικές διαδικασίες;

• Όσο αφορά δικονομικές προθεσμίες, ισχύουν οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας
• Αναφορικά με προθεσμίες έγερσης αγωγής, ισχύουν οι διατάξεις του περί Παραγραφής Νόμου 165(Ι)/2002.

4 Όταν μια πράξη ή μια διατύπωση πρέπει να διενεργηθεί εντός μιας συγκεκριμένης προθεσμίας, ποιο είναι το χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας;

Η προθεσμία ξεκινά από την επόμενη ημέρα της επίδοσης αφού, σύμφωνα με το άρθρο 2 του περί Ερμηνείας Νόμου, «ημέρες» σημαίνει «καθαρές» ημέρες.

5 Μπορεί η έναρξη της προθεσμίας να επηρεαστεί ή να τροποποιηθεί από τον τρόπο κοινοποίησης ή επίδοσης εγγράφων (προσωπική επίδοση από δικαστικό επιμελητή ή ταχυδρομική επίδοση);

Σύμφωνα με τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας, η επίδοση εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας διενεργείται προσωπικά μέσω δικαστικού επιδότη [επιμελητή] (εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων όπου το Δικαστήριο, κατόπιν σχετικής αίτησης, μπορεί να διατάξει διαφορετικά). Η προθεσμία δεν επηρεάζεται από τον χρόνο επίδοσης.

6 Αν η επέλευση ενός γεγονότος αποτελεί την έναρξη της προθεσμίας, η ημέρα επέλευσης του γεγονότος συνεκτιμάται στον υπολογισμό της προθεσμίας;

Όχι. Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 4 ανωτέρω.

7 Όταν μια προθεσμία προσδιορίζεται κατά ημέρες, ο αριθμός των αναφερόμενων ημερών περιλαμβάνει τις ημερολογιακές ημέρες ή τις εργάσιμες ημέρες;

Όταν η προθεσμία αναφέρεται σε ημέρες εννοεί «ημερολογιακές ημέρες» εκτός εάν το Δικαστήριο στην προκειμένη περίπτωση ορίσει διαφορετικά. Για παράδειγμα, το Δικαστήριο δύναται να ορίσει όπως η ένσταση του Καθ’ ου η Αίτηση καταχωρηθεί «εντός 3 εργάσιμων ημερών από σήμερα» ή όπως η επίδοση του διατάγματος (π.χ. στον Εναγόμενο σε μονομερή διαδικασία ή σε τραπεζικό ίδρυμα στα πλαίσια διαδικασίας παγοποίησης λογαριασμού) διενεργηθεί «εντός 5 εργάσιμων ημερών από τη σύνταξή του».

Σύμφωνα, δε, με τον Περί Ερμηνείας Νόμο, η αναφορά σε ημέρες σημαίνει πάντοτε «καθαρές» ημέρες.

8 Όταν η προθεσμία προσδιορίζεται κατά εβδομάδες, μήνες ή έτη;

Η προθεσμία αφορά ημερολογιακές εβδομάδες ή μήνες.

9 Πότε λήγει η προθεσμία όταν προσδιορίζεται κατά εβδομάδες, μήνες ή έτη;

Σε τέτοιες περιπτώσεις η προθεσμία λήγει με την εκπνοή της τελευταίας ώρας της  τελευταίας ημέρας της εβδομάδας, μήνα ή έτους της προθεσμίας.

10 Αν η προθεσμία λήγει Σάββατο, Κυριακή ή ημέρα δημόσιας αργίας ή μη εργάσιμη ημέρα, παρατείνεται μέχρι την πρώτη επόμενη εργάσιμη ημέρα;

Ναι, σε τέτοιες περιπτώσεις η προθεσμία παρατείνεται μέχρι την επόμενη εργάσιμη ημέρα.

11 Υπάρχουν ορισμένες περιστάσεις στις οποίες παρατείνονται οι προθεσμίες; Από ποιες προϋποθέσεις εξαρτώνται οι παρατάσεις αυτές;

Σύμφωνα με το Θεσμό 57, Διαταγή 2 (Θ.57.Δ.2) των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, το Δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία να παρατείνει ή να συντμήσει προθεσμίες που προνοούνται από τους ως άνω Θεσμούς ή που καθορίζονται από σχετικό διάταγμα, χωρίς την επιβολή όρων ή υπό τέτοιους όρους ως απαιτεί το συμφέρον της δικαιοσύνης.

12 Ποιες είναι οι προθεσμίες για την άσκηση ένδικων μέσων;

Έφεση κατά διατάγματος, προσωρινού ή τελικού, για ζήτημα που δεν συνιστά αγωγή καθώς και εναντίον απόρριψης ενδιάμεσης αίτησης  καταχωρείται εντός 14 ημερών από την ημερομηνία που το διάταγμα καθίσταται δεσμευτικό ή από την ημερομηνία απόρριψης της αίτησης.

Σε οποιεσδήποτε άλλες περιπτώσεις (π.χ. κατά τελικής απόφασης σε αστική αγωγή) η έφεση πρέπει να καταχωρηθεί εντός 6 εβδομάδων από την ημερομηνία που η απόφαση καθίσταται δεσμευτική.

Η προθεσμία δεν παρατείνεται, πλην σε εξαιρετικά σπάνιες και ιδιαίτερες περιπτώσεις.

Οι προθεσμίες για έγερση αγωγής προνοούνται στον περί Παραγραφής Νόμο, Ν. 165(Ι)/2002.

13 Μπορούν τα δικαστήρια να τροποποιήσουν τις προθεσμίες, ιδίως τις προθεσμίες εμφάνισης στο δικαστήριο, ή να καθορίσουν ειδική ημερομηνία εμφάνισης;

Μετά την επίδοση της αγωγής, υπάρχει προθεσμία 10 ημερών για καταχώρηση Σημειώματος Εμφάνισης από τον Εναγόμενο.

Κατά τα άλλα, οι ημερομηνίες εμφάνισης των διαδίκων στο Δικαστήριο καθορίζονται από το ίδιο το Δικαστήριο.

Ο καθορισμός της πρώτης εμφάνισης σε αίτηση ορίζεται από το Πρωτοκολλητείο του Δικαστηρίου με την καταχώριση της αίτησης εκτός εάν υπάρχει ειδικός λόγος για καθορισμό ειδικής ημερομηνίας εμφάνισης. Στην περίπτωση αυτή, η ειδική ημερομηνία ορίζεται μόνο αφότου προηγηθεί σχετική άδεια από το εκδικάζον Δικαστήριο.

Για την τροποποίηση των λοιπών προθεσμιών, παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 11 πιο πάνω.

14 Εφόσον μια πράξη η οποία απευθύνεται σε διάδικο που κατοικεί σε τόπο όπου θα ετύγχανε παράτασης προθεσμίας κοινοποιείται σε τόπο όπου δεν παρέχεται η εν λόγω παράταση, το πρόσωπο αυτό χάνει το ευεργέτημα της εν λόγω προθεσμίας;

Εφόσον το ισχύον δίκαιο στη διαδικασία είναι το κυπριακό, εφαρμόζονται οι ίδιοι κανόνες και οι ίδιες προθεσμίες ανεξάρτητα με το πού κατοικεί ο διάδικος στον οποίο η πράξη επιδίδεται.

15 Ποιες είναι οι συνέπειες σε περίπτωση μη τήρησης των προθεσμιών;

Σε περίπτωση Εναγομένου που δεν έχει καταχωρήσει είτε Σημείωμα Εμφάνισης είτε, ακολούθως, Υπεράσπιση εντός των προθεσμιών, ο Ενάγοντας δύναται να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση απόφασης υπέρ του ως η αξίωση.

Αναλόγως, Εναγόμενος δύναται να αιτηθεί απόρριψη της αγωγής όταν, σε περίπτωση γενικού οπισθογραφημένου κλητηρίου εντάλματος, ο Ενάγοντας παραλείπει να καταχωρήσει Έκθεση Απαίτησης εντός της καθοριζόμενης προθεσμίας.

Επιπρόσθετα, ένσταση, σε αίτηση, που καταχωρείται εκπρόθεσμα, δύναται να αγνοηθεί από το Δικαστήριο με συνέπεια ο απειθής καθ’ ου η αίτηση να απολέσει το δικαίωμά του να ακουσθεί στη διαδικασία.

16 Αν λήξει η προθεσμία, ποια ένδικα μέσα παρέχονται στους  διαδίκους που δεν τήρησαν τις προθεσμίες, δηλαδή στους ερημοδικούντες διαδίκους;

Ο Ενάγοντας που ερημοδίκησε και απορρίφθηκε η αγωγή του, μπορεί να αιτηθεί την επαναφορά της.

Ο Εναγόμενος που ερημοδίκησε και εκδόθηκε εναντίον του απόφαση, μπορεί να αιτηθεί την απόφασή της.

Τέτοιες αιτήσεις κατ’ εξαίρεση γίνονται αποδεκτές.