Rozpatrywanie spraw online i kontaktowanie się z sądami przez internet

1 Czy można wszcząć postępowanie za pośrednictwem internetu?

Tak, postępowanie sądowe można wszcząć, korzystając z procesowego systemu informacyjnego e-toimik (e-plik).

System można znaleźć pod adresem https://etoimik.rik.ee/.

Film video wyjaśniający, jak używać systemu e-toimik: https://www.youtube.com/watch?v=Qu9azQs_Ctc&t=3s.

2 Jeżeli tak, jakiego rodzaju spraw dotyczy ta możliwość? Czy niektóre sprawy można wszcząć wyłącznie przez internet?

Z systemu można korzystać w sprawach cywilnych, administracyjnych i karnych oraz w sprawach o wykroczenia. W przypadku postępowania cywilnego i sądowoadministracyjnego istnieje możliwość wytoczenia powództwa, a także przedłożenia dokumentów i wniesienia środków odwoławczych za pośrednictwem tego systemu. W przypadku postępowania karnego i postępowania w sprawie o wykroczenie można przedłożyć ograniczoną liczbę dokumentów na potrzeby toczącego się postępowania sądowego.

Wniosek o wszczęcie uproszczonego postępowania nakazowego w sprawie roszczeń o zwrot długu i roszczeń alimentacyjnych można złożyć wyłącznie przez internet.

3 Czy wszczęcie postępowania jest możliwe przez cały czas (24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) czy tylko w określonych godzinach? W tym drugim przypadku, w jakich godzinach?

Tak, usługa ta jest dostępna przez całą dobę.

4 Czy pozew powinien być sformułowany w określonym formacie?

Aby wnieść powództwo do sądu, należy wypełnić dostępne formularze, podając w nich szczegółowe informacje. Formularze różnią się w zależności od rodzaju postępowania i pozwu, ale ich układ jest podobny – trzeba przedstawić ogólne informacje na temat sprawy, szczegółowe informacje na temat stron, wszelkie dokumenty dołączone do pozwu oraz wszelkie szczegółowe informacje dotyczące uiszczenia opłaty skarbowej.

Forma przedkładania informacji na potrzeby uproszczonego postępowania nakazowego jest bardziej złożona, a cały pozew należy przedstawić w formie metadanych.

5 W jaki sposób zabezpiecza się dane przesyłane i przechowywane?

Aby system e-toimik prawidłowo rozpoznał logującą się osobę, musi ona zalogować się przy pomocy swojego dowodu tożsamości lub usługi Mobile-ID. Portal jest zabezpieczony. Po zalogowaniu się w portalu (za pomocą dowodu tożsamości lub usługi Mobile-ID) użytkownicy będą mogli uzyskać dostęp wyłącznie do tych postępowań i danych, które ich dotyczą. Osoby niezwiązane z postępowaniem nie będą miały dostępu do tych danych. Dane są przesyłane za pomocą X-Road – elektronicznej platformy wymiany danych dla państwowych systemów informacyjnych. Jest to środowisko techniczne i organizacyjne zapewniające możliwość bezpiecznej wymiany danych między państwowymi systemami informacyjnymi za pośrednictwem internetu.

6 Czy istnieje konieczność zastosowania jakiejś formy podpisu elektronicznego lub rejestracji czasu?

Jeżeli w przepisach prawa wymaga się podpisania określonych rodzajów dokumentów, podpis składa się drogą elektroniczną z wykorzystaniem dowodu tożsamości. Pisma procesowe można składać za pośrednictwem systemu e-toimik, korzystając z podpisu elektronicznego. W przypadku wniesienia sprawy do sądu system e-toimik automatycznie zapisze datę wszczęcia postępowania sądowego. Osoba przekazująca pismo wszczynające postępowanie sądowe lub inne pismo procesowe do sądu za pośrednictwem systemu e-toimik otrzyma pocztą elektroniczną automatycznie wygenerowane potwierdzenie zawierające informacje na temat daty i godziny otrzymania pisma przez sąd.

7 Czy istnieje konieczność uiszczenia opłat sądowych? Jeżeli tak, w jaki sposób można je uiścić i czy różnią się od opłat w tradycyjnym postępowaniu (z pominięciem drogi elektronicznej)?

Opłatę skarbową uiszcza się za dokonanie tych czynności, które takiej opłacie podlegają zgodnie z obowiązującymi przepisami. Opłatę skarbową uiszcza się zasadniczo przed wystąpieniem z wnioskiem o dokonanie czynności. Opłaty skarbowe można uiścić, korzystając z łącza odsyłającego do strony banku dostępnego w systemie e-toimik, jak również poza systemem, za pomocą usług bankowości internetowej lub w oddziałach banku.

8 Czy możliwe jest wycofanie pozwu, który został złożony przez internet?

Powód może wycofać pozew do czasu zakończenia postępowania przedsądowego, składając do sądu pismo stwierdzające cofnięcie pozwu. Za zgodą pozwanego pozew można wycofać do czasu uprawomocnienia się orzeczenia sądowego w sprawie. Sąd należy poinformować o wycofaniu pozwu na piśmie lub wprowadzić odpowiedni wpis do protokołu. Stosowne pismo można również przekazać sądowi za pośrednictwem systemu e-toimik.

9 Czy pozwany ma możliwość/jest zobowiązany do udzielenia odpowiedzi przez internet, jeżeli powód wszczyna postępowanie przez internet?

Nie ma obowiązku udzielenia odpowiedzi przez internet. Pozwany może odpowiedzieć za pośrednictwem internetu, drogą elektroniczną, faksem lub na papierze.

10 Co się dzieje z punktu widzenia procedury elektronicznej, jeżeli pozwany odpowie na pozew?

Nie ma żadnej różnicy pomiędzy postępowaniami wszczętymi za pośrednictwem internetu a postępowaniami wszczętymi w inny sposób. Sposób prowadzenia postępowania zależy od dalszych czynności podejmowanych przez organ prowadzący postępowanie i może różnić się w zależności od rodzaju postępowania, jak również rodzaju roszczenia.

Jeżeli dłużnik wniesie sprzeciw w uproszczonym postępowaniu nakazowym, sąd będzie kontynuował rozpoznawanie sprawy na podstawie powództwa lub umorzy postępowanie. Zależy to od przedstawionego żądania.

Sprawy cywilne mogą zostać rozpoznane w postępowaniu pisemnym, jeżeli strony złożą odpowiedni wniosek, lub sąd może podjąć decyzję o rozpoznaniu sprawy na rozprawie. Sposób postępowania będzie uzależniony od charakteru sprawy i tego, czy pozwany wniósł sprzeciw.

11 Co się dzieje z punktu widzenia procedury elektronicznej, jeżeli pozwany nie odpowie na pozew?

Jeżeli w uproszczonym postępowaniu nakazowym dłużnik nie udzieli odpowiedzi na propozycję zapłaty, tj. nie wniesie sprzeciwu, sąd wyda postanowienie w sprawie nakazu zapłaty odpowiedniej kwoty. Nakaz taki podlega natychmiastowemu wykonaniu, dlatego sąd musi upewnić się, że pozwany otrzymał propozycję zapłaty.

Jeżeli chodzi o inne sprawy cywilne, w przypadku gdy sąd wyznaczył pozwanemu termin na udzielenie odpowiedzi, ale pozwany nie dochował tego terminu, sąd może w określonych przypadkach wydać wyrok zaoczny na wniosek powoda. Jeżeli sąd uzna, że wydanie takiego wyroku jest niemożliwe, może wyznaczyć pozwanemu nowy termin na udzielenie odpowiedzi lub wyznaczyć termin rozprawy. Wniosek o wydanie wyroku zaocznego można złożyć wraz z pozwem. Sąd nie wydaje wyroków zaocznych w przypadkach określonych w przepisach prawa.

12 Czy możliwe jest składanie dokumentów do sądu drogą elektroniczną? Jeżeli tak, w jakich rodzajach postępowania i pod jakimi warunkami jest to możliwe?

Wnioski i dokumenty można składać do sądu drogą elektroniczną za pomocą poczty elektronicznej lub za pośrednictwem specjalnego systemu informacyjnego (systemu e-toimik).

System ten umożliwia składanie wszystkich rodzajów dokumentów w postępowaniu cywilnym i w postępowaniu sądowoadministracyjnym, a także, w ograniczonym zakresie, w postępowaniu karnym i postępowaniu w sprawie o wykroczenie. Pisma procesowe można składać za pośrednictwem systemu e-toimik, korzystając z podpisu elektronicznego.

13 Czy pisma sądowe, w tym w szczególności orzeczenia, można doręczać za pośrednictwem internetu?

Wyroki, postanowienia i wezwania sądowe mogą zostać doręczone stronom postępowania drogą elektroniczną za pośrednictwem systemu e-toimik albo mogą zostać przesłane na główny adres poczty elektronicznej uczestnika postępowania lub na dowolny inny adres e-mail, który został podany do wiadomości sądu. Odbiorca dokumentu musi powiadomić sąd o fakcie odebrania dokumentu, jeżeli został on przesłany pocztą elektroniczną, natomiast w przypadku gdy dokument został przesłany za pomocą systemu e-toimik, data jego otrzymania i otwarcia przez odbiorcę jest automatycznie rejestrowana w systemie.

14 Czy orzeczenia sądowe mogą być wydawane w drodze elektronicznej?

W postępowaniu cywilnym i w postępowaniu sądowoadministracyjnym sąd może wydać wyrok w formacie elektronicznym, opatrując go podpisem cyfrowym sędziego lub przygotowując go w inny zabezpieczony pod względem technicznym sposób.

W uproszczonym postępowaniu nakazowym wszystkie pisma sądowe, w tym orzeczenia, są generowane automatycznie w systemie informacyjnym.

15 Czy można wnieść odwołanie i doręczyć orzeczenie w sprawie odwołania za pośrednictwem internetu?

System e-toimik umożliwia wniesienie odwołania i doręczenie związanego z nim orzeczenia w sprawach cywilnych i administracyjnych.

16 Czy możliwe jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego za pośrednictwem internetu?

Za pośrednictwem systemu e-toimik nie można wszcząć postępowania egzekucyjnego. W systemie e-toimik można wyszukać dodatkowe dokumenty, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1–4 kodeksu postępowania egzekucyjnego (Täitemenetluse seadustik), a następnie wypełnić wniosek o stwierdzenie wykonalności i w razie konieczności dodać dodatkowe pliki. Wnioskodawca musi podpisać wypełniony wniosek o stwierdzenie wykonalności. Wniosek wysyłany jest następnie wraz z wybranym dodatkowym dokumentem i dodatkowymi plikami na adres e-mail komornika.

17 Czy strony lub ich zastępcy procesowi mogą dowiadywać się o przebiegu postępowania on-line? Jeżeli tak, to w jaki sposób można to robić?

Przebieg postępowania prowadzonego drogą elektroniczną można śledzić za pośrednictwem systemu e-toimik. W tym celu użytkownik musi zalogować się, korzystając ze swojego dowodu tożsamości lub usługi Mobile-ID w celu potwierdzenia swojej tożsamości. W postępowaniu cywilnym i sądowoadministracyjnym istnieje możliwość zapoznania się ze wszystkimi dokumentami procesowymi, które nie zostały objęte ograniczeniem dostępu dla określonych osób i które zostały udostępnione uczestnikom postępowania w systemie.

Przebieg uproszczonego postępowania nakazowego można śledzić w całości za pośrednictwem systemu e-toimik.

W postępowaniu karnym i postępowaniu w sprawie o wykroczenie w systemie e-toimik można uzyskać wgląd tylko do niektórych informacji.

Powiązane strony

System e-toimik

https://www.e-toimik.ee/

Portal Jurist Aitab – składanie pozwów w sądach

https://v1.juristaitab.ee/et/oigusnoustamine

Estoński system sądowy

https://www.kohus.ee/en/estonian-courts/estonian-court-system

Riigi Teataja (estoński dziennik urzędowy)

https://www.riigiteataja.ee