Legaal verhuizen naar het buitenland met kinderen

Portugal
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Onder welke omstandigheden is een ouder gerechtigd het kind zonder toestemming van de andere ouder naar een andere staat over te brengen?

Beide ouders dragen de ouderlijke verantwoordelijkheid voor zaken die van bijzonder belang zijn (artikelen 1901, 1902, 1911 en 1912 van het burgerlijk wetboek (Código Civil); hierna “BW” genoemd).

Indien de ouders uit elkaar gaan (echtscheiding of scheiding) blijven beide ouders de ouderlijke verantwoordelijkheid dragen voor zaken die van bijzonder belang zijn (artikel 1906, lid 1, BW), tenzij de rechtbank in een met redenen omklede beslissing verklaart dat deze verantwoordelijkheid door een van beiden wordt uitgeoefend, en wanneer de gezamenlijke uitoefening niet in het belang van het kind wordt beschouwd (artikel 1906, lid 2, BW).

“Zaken die van bijzonder belang zijn” verwijzen naar een onbepaald begrip, en hebben betrekking op een beperkt aantal aspecten uit het leven van het kind of ernstige en zeldzame existentiële vraagstukken die betrekking hebben op de wezenlijke kern van zijn rechten.

De situatie of bepaling van de leefomgeving van het kind, dat wil zeggen de keuze van zijn verblijfplaats, vormt een beslissing van bijzonder belang die door beide ouders moet worden genomen, of door de rechtbank moet worden genomen wanneer zij het oneens zijn (artikel 1906, lid 5, BW).

In deze context kan een ouder een kind slechts legaal naar een ander land overbrengen zonder de instemming van de andere ouder wanneer hij of zij als enige de ouderlijke verantwoordelijkheid draagt, of wanneer overbrenging naar een ander land mogelijk is omdat de rechter de verblijfplaats van het kind heeft vastgesteld of gewijzigd.

2 Onder welke omstandigheden is voor de overbrenging van het kind naar een andere staat toestemming van de andere ouder vereist?

Er moet instemming worden verleend wanneer ouders de ouderlijke verantwoordelijkheid gezamenlijk uitoefenen, conform de huidige juridische regeling (artikel 1906, lid 1, BW).

3 Hoe kan het kind legaal naar een andere staat worden overgebracht als overbrenging noodzakelijk is, maar de andere ouder er geen toestemming voor geeft?

Wanneer de ouderlijke verantwoordelijkheid door beide ouders wordt gedragen en een van de ouders niet instemt met de overbrenging van het kind naar een ander land, kan de beslissing enkel op gerechtelijk niveau worden genomen (artikel 1906, lid 5, BW).

In dat geval moet de zaak worden voorgelegd aan het gerecht dat materieel bevoegd is [voor familie- en minderjarigenzaken – zie de artikelen 122 tot en met 125 van de wet op de rechterlijke organisatie (Wet nr. 62/2013 van 26 augustus 2013.)]; de procedure is geregeld in de bepalingen inzake de civiele voogdijprocedure die zijn goedgekeurd bij Wet nr. 141/2015 van 8 september 2015. (zie de artikelen 3, 9 en 67 van die wet).

4 Gelden voor tijdelijke overbrenging (bv. voor vakantie of medische behandeling) en permanente overbrenging dezelfde regels? Gelieve toestemmingsformulieren te verstrekken, indien beschikbaar.

In de rechtsleer en de jurisprudentie worden reizen voor vakantie en recreatie niet beschouwd als een zaak van bijzonder belang, dat wil zeggen overbrengingen die geen wijziging van de leefomgeving van het kind inhouden, behalve wanneer het gaat om een land waar een gewapend conflict wordt uitgevochten, waar het bijzonder onveilig is of waar epidemieën heersen die de gezondheid en de veiligheid van het kind in gevaar kunnen brengen.

Medische zorg daarentegen moet worden beschouwd als een zaak van bijzonder belang, waarmee beide ouders moeten instemmen rekening houdend met de zorg en de gevolgen daarvan voor de wezenlijke kern van de rechten van het kind. Medische zorg kan zware medische behandelingen omvatten (chemotherapie, experimentele behandelingen) of kan gepaste begeleiding van het kind vergen omdat het de taal van het medisch personeel niet spreekt en het personeel geen of nauwelijks precieze informatie van het kind kan verkrijgen over zijn symptomen en er dus moet worden getolkt.

Wanneer belangrijke medische zorg de tijdelijke overbrenging van het kind met zich meebrengt, heeft de instemming van beide ouders met de betrokken behandeling ook betrekking op de overbrenging.

Formulieren

De Portugese dienst voor buitenlanders en grenzen (Serviço de Estrangeiros e Fronteiras) heeft formulieren opgesteld voor het verlaten van het grondgebied door minderjarigen, die hier kunnen worden geraadpleegd: link

Toepasselijke wetgeving

Bepalingen inzake civiele voogdijprocedures

Burgerlijk wetboek

Wet op de rechterlijke organisatie

Opmerking

Het contactpunt van EJN-civiel, de rechtbanken of andere entiteiten en instanties zijn niet gebonden door de in dit informatieblad opgenomen gegevens. Hoewel deze gegevens regelmatig worden bijgewerkt, moeten de geldende wetteksten altijd worden geraadpleegd en blijft de interpretatie ervan in de jurisprudentie zich verder ontwikkelen.

Laatste update: 23/09/2024

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.