Legalne wywiezienie dziecka za granicę

1 W jakich okolicznościach rodzic może zgodnie z prawem wywieźć dziecko do innego państwa bez zgody drugiego rodzica?

A) Co do zasady rodzic może wywieźć swoje dziecko do innego państwa bez zgody drugiego rodzica, jeżeli wywozi dziecko na krótki czas i bez zamiaru pozostania w tym państwie. Taka sytuacja może mieć miejsce w następujących przypadkach:

• rodzice wykonują władzę rodzicielską wspólnie;
• jedno z rodziców wykonuje władzę rodzicielską na mocy umowy między rodzicami lub orzeczenia sądu, lecz władza rodzicielska drugiego z rodziców nie została ograniczona ani nie został on pozbawiony władzy rodzicielskiej przez sąd;
• dziecko zostaje wywiezione do innego państwa przez rodzica wykonującego swoje prawo do kontaktów z dzieckiem w okresie przewidzianym na jego kontakty z dzieckiem, chyba że uzyskanie zgody drugiego rodzica jest wymagane na mocy orzeczenia sądu lub decyzji publicznego organu opiekuńczego.

B) Rodzic może wywieźć dziecko do innego państwa bez zgody drugiego rodzica nawet na długi czas lub z zamiarem pozostania w tym państwie, jeżeli sąd ograniczył władzę rodzicielską drugiego rodzica lub pozbawił go władzy rodzicielskiej.

C) W poniższych przypadkach prawo do zgodnego z prawem wywiezienia dziecka do innego państwa bez zgody rodzica przysługuje również opiekunowi, o ile publiczny organ opiekuńczy nie ograniczył tego prawa:

• na krótki czas i bez zamiaru pozostania w tym państwie, jeżeli dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej;
• jeżeli dziecko znajduje się pod opieką osoby trzeciej, a władza rodzicielska rodzica została zawieszona.

2 W jakich okolicznościach zgoda drugiego rodzica jest niezbędna dla wywiezienia dziecka do innego państwa?

A) Jeżeli rodzic zamierza wywieźć dziecko do innego państwa na długi czas lub z zamiarem pozostania w tym państwie, musi uzyskać zgodę drugiego rodzica. Taka sytuacja może mieć miejsce w następujących przypadkach:

• rodzice wykonują władzę rodzicielską wspólnie;
• jedno z rodziców wykonuje władzę rodzicielską na mocy umowy między rodzicami lub orzeczenia sądu, lecz władza rodzicielska drugiego z rodziców nie została ograniczona ani nie został on pozbawiony władzy rodzicielskiej przez sąd.

B) Jeżeli dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej, jego opiekun może wywieźć je do innego państwa na długi czas lub z zamiarem pozostania w tym państwie wyłącznie za zgodą rodzica.

Wyjazd do innego państwa w celu podjęcia studiów lub pracy w tym państwie lub w innym podobnym celu może zostać uznany za wyjazd na długi czas.

3 W jaki sposób można zgodnie z prawem wywieźć dziecko do innego państwa, jeżeli drugi rodzic nie udziela zgody na wywiezienie dziecka do innego państwa, mimo że jest to konieczne?

Jeżeli drugi rodzic nie udzielił zgody na wywiezienie dziecka do innego państwa, rodzic zamierzający wywieźć dziecko może zwrócić się o rozstrzygnięcie tej kwestii do publicznego organu opiekuńczego. W takich przypadkach decyzja publicznego organu opiekuńczego zezwalająca na wywiezienie dziecka do innego państwa zastępuję zgodę drugiego rodzica.

Rodzic zwracający się o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka w innym państwie musi załączyć do swojego wniosku dokumenty potwierdzające możliwość zapewnienia dziecku edukacji, utrzymania, opieki i możliwości studiowania w tym państwie (a zatem w szczególności ocenę środowiskową sporządzoną przez zagraniczny organ, świadectwo potwierdzające uczęszczanie do szkoły, zaświadczenie o dochodach rodzica, oświadczenie o przyjęciu). Na wniosek rodzica publiczny organ opiekuńczy zapewni sporządzenie oceny środowiskowej. Jeżeli rodzic nie podjął jeszcze zatrudnienia w takim innym państwie, publiczny organ opiekuńczy może przyjąć od niego oświadczenie dotyczące oczekiwanych dochodów zamiast zaświadczenia o dochodach.

Rozstrzygając spór, publiczny organ opiekuńczy bierze pod uwagę możliwość wykonania orzeczenia sądu lub decyzji publicznego organu opiekuńczego w kwestii utrzymywania bezpośrednich kontaktów między dzieckiem a rodzicem mieszkającymi osobno w braku umowy międzynarodowej regulującej te kwestie lub zasady wzajemności.

4 Czy do tymczasowego wywiezienia dziecka (np. na wakacje, w celach związanych z opieką medyczną itd.) oraz wywiezienia dziecka na stałe takie mają zastosowanie te same zasady? Jeżeli dotyczy, proszę przedstawić właściwe formularze zgody.

Jak wspomniano w odpowiedzi na pytanie 1, jeżeli wyjazd za granicę nie ma długotrwałego charakteru, rodzic może wywieźć dziecko do innego państwa nawet bez zgody drugiego rodzica. W takich przypadkach w celu wywiezienia dziecka za granicę należy spełnić ogólne warunki obowiązujące przy przekraczaniu granicy (na przykład dziecko musi posiadać ważny paszport).