Νομικά επαγγέλματα - εισαγωγή

Εισαγγελείς

Οργάνωση

Η Εισαγγελική Αρχή της Σλοβακικής Δημοκρατίας είναι ανεξάρτητη κρατική αρχή με επικεφαλής τον Γενικό Εισαγγελέα. Η Εισαγγελική Αρχή της Σλοβακικής Δημοκρατίας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, προστατεύει τα δικαιώματα και τα εκ του νόμου προστατευόμενα συμφέροντα των φυσικών και νομικών προσώπων και του κράτους.

Η Εισαγγελική Αρχή της Σλοβακικής Δημοκρατίας διαθέτει χωριστό κεφάλαιο προϋπολογισμού στον προϋπολογισμό του κράτους.

Το καθεστώς και τα καθήκοντα της Εισαγγελικής Αρχής και του Γενικού Εισαγγελέα διέπονται από το Σύνταγμα της Σλοβακικής Δημοκρατίας (άρθρο 149) και τον νόμο αριθ. 153/2001 σχετικά με την Εισαγγελική Αρχή, ο οποίος ορίζει και τις αρμοδιότητες του Γενικού Εισαγγελέα και των λοιπών εισαγγελέων. Ο νόμος ορίζει επίσης την οργάνωση και τη διαχείριση της Εισαγγελικής Αρχής. Το καθεστώς, τα δικαιώματα και οι ευθύνες των εισαγγελέων καθορίζονται με τον νόμο αριθ. 154/2001 περί εισαγγελέων και ασκούμενων εισαγγελέων.

Ιεραρχική δομή

Η εκτέλεση του έργου της Εισαγγελικής Αρχής ως οργάνου επιβολής του νόμου προϋποθέτει μια ιεραρχική οργάνωση, η οποία επιτρέπει την ομοιόμορφη εφαρμογή των νόμων και των λοιπών γενικώς δεσμευτικών κανόνων, καθώς και την ομοιόμορφη εφαρμογή της ποινικής πολιτικής.

Στο πλαίσιο της εν λόγω ιεραρχικής δομής, υπάρχει συγκεκριμένη ιεραρχία και όλοι οι εισαγγελείς υπάγονται στη Γενική Εισαγγελία της Σλοβακικής Δημοκρατίας.

Αρμοδιότητες

Στις αρμοδιότητες της εισαγγελικής αρχής εμπίπτουν:

• η ποινική δίωξη προσώπων που είναι ύποπτα για διάπραξη ποινικών αδικημάτων και η εποπτεία της τήρησης των νόμων τόσο πριν από την έναρξη της ποινικής δίωξης όσο και κατά τις προδικαστικές διαδικασίες,
• η εποπτεία της τήρησης των νόμων όσον αφορά τον τόπο / τις συνθήκες κράτησης των προσώπων που στερούνται της προσωπικής τους ελευθερίας ή των οποίων η προσωπική ελευθερία περιορίζεται βάσει δικαστικής απόφασης ή από άλλη αρμόδια κρατική αρχή,
• η άσκηση των αρμοδιοτήτων της σε δικαστικές διαδικασίες,
• η εκπροσώπηση του κράτους ενώπιον των δικαστηρίων, στις προβλεπόμενες από τον νόμο περιπτώσεις,
• η εποπτεία της τήρησης των νόμων από τις δημόσιες διοικητικές αρχές, στον βαθμό που ορίζεται από τον νόμο,
• η συμμετοχή στην κατάρτιση και την εφαρμογή μέτρων που αποσκοπούν στην πρόληψη παραβιάσεων των νόμων και των λοιπών γενικώς δεσμευτικών κανόνων,
• η συμβολή στην εξάλειψη των αιτιών και των συνθηκών τέλεσης ποινικών αδικημάτων, καθώς και στην πρόληψη και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας,
• η συμμετοχή στην κατάρτιση νομοθετικών πράξεων (συμμετοχή στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία),
• η εκπλήρωση κάθε άλλου καθήκοντος που προβλέπεται από ειδικό νόμο ή πράξη ή από νομίμως δημοσιευθείσα διεθνή συνθήκη.

Καθήκοντα

Ο Γενικός Εισαγγελέας και οι επιμέρους εισαγγελείς εκτελούν όλα τα καθήκοντα που εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Εισαγγελικής Αρχής, ενώ κατά την εκτέλεση των καθηκόντων και των υποχρεώσεών τους χρησιμοποιούν όλα τα νόμιμα μέσα. Είναι υποχρεωμένοι:

• να εφαρμόζουν (σύμφωνα με τις γνώσεις και τη συνείδησή τους) το Σύνταγμα της Σλοβακικής Δημοκρατίας, τους συνταγματικούς νόμους, τους νόμους, τις νομίμως δημοσιευθείσες διεθνείς συνθήκες και τους λοιπούς γενικώς δεσμευτικούς κανόνες,
• να σέβονται και να προστατεύουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, και να αποφεύγουν κάθε διακριτική μεταχείριση,
• να προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον,
• να ενεργούν με πρωτοβουλία, δίκαια, αμερόληπτα και χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Ιεραρχία

Το οργανωτικό σύστημα της Εισαγγελικής Αρχής της Σλοβακικής Δημοκρατίας αποτελείται από τα ακόλουθα όργανα:

Η Γενική Εισαγγελία είναι η ανώτατη αρχή και επικεφαλής του εισαγγελικού συστήματος. Στη Γενική Εισαγγελία υπάγονται οι εξής υπηρεσίες:

• το γραφείο του ειδικού εισαγγελέα, που έχει συσταθεί για τον εντοπισμό και τη δίωξη υποθέσεων διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος,
• το στρατιωτικό τμήμα της Γενικής Εισαγγελίας,
• οι περιφερειακές εισαγγελίες (8), οι οποίες προΐστανται των επαρχιακών εισαγγελιών της περιφέρειάς τους, και η κεντρική στρατιωτική εισαγγελία (1), η οποία προΐσταται των τοπικών γραφείων στρατιωτικού εισαγγελέα,
• οι επαρχιακές εισαγγελίες (55) και τα τοπικά γραφεία στρατιωτικού εισαγγελέα (3).

Το Υπουργείο Άμυνας είναι υπεύθυνο να παρέχει τους απαραίτητους υλικούς και οικονομικούς πόρους στο στρατιωτικό τμήμα της Γενικής Εισαγγελίας και σε όλα τα γραφεία στρατιωτικού εισαγγελέα.

Η έδρα της Γενικής Εισαγγελίας βρίσκεται στην Μπρατισλάβα.

Οι έδρες και οι εδαφικές περιφέρειες των κατώτερων εισαγγελιών συμπίπτουν με τις έδρες και τις περιφέρειες των αντίστοιχων δικαστηρίων. Ωστόσο, οι έδρες και οι κατά τόπο αρμοδιότητες δεν αντιστοιχούν στη διοικητική εδαφική διαίρεση της χώρας.

Οι εισαγγελείς εκτελούν τα καθήκοντά τους στο πλαίσιο της υπηρεσιακής σχέσης που δημιουργείται με τον διορισμό τους. Οι εισαγγελείς διορίζονται για θητεία αόριστης διάρκειας από τον Γενικό Εισαγγελέα. Οι εισαγγελείς, κατά την αποδοχή της θέσης τους, πρέπει να ορκιστούν χωρίς επιφυλάξεις.

Προσόντα

Στη θέση του εισαγγελέα μπορεί να διοριστεί μόνο πολίτης της Σλοβακικής Δημοκρατίας, ο οποίος πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• κατά την ημέρα του διορισμού του πρέπει να είναι ηλικίας τουλάχιστον 25 ετών,
• πρέπει να είναι απόφοιτος νομικής σχολής,
• πρέπει να έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα,
• πρέπει να διαθέτει λευκό ποινικό μητρώο και να διαθέτει το ηθικό ανάστημα που απαιτείται για να εκτελέσει δεόντως τα καθήκοντα του εισαγγελέα,
• πρέπει να γνωρίζει άπταιστα τη σλοβακική γλώσσα,
• πρέπει να είναι μόνιμος κάτοικος της Σλοβακικής Δημοκρατίας,
• πρέπει να μην είναι μέλος πολιτικού κόμματος ή πολιτικού κινήματος,
• πρέπει να έχει συμμετάσχει με επιτυχία στις εξετάσεις εισαγγελέων,
• πρέπει να αποδεχθεί εγγράφως τον διορισμό του ως εισαγγελέα σε συγκεκριμένη εισαγγελία.

Για τον διορισμό σε θέση εισαγγελέα γραφείου στρατιωτικού εισαγγελέα ισχύουν οι ακόλουθοι όροι. Ο εισαγγελέας πρέπει:

• να έχει υπηρετήσει ως επαγγελματίας στρατιωτικός,
• να έχει διοριστεί ή προαχθεί στον βαθμό του αξιωματικού ή του στρατηγού,
• να έχει διοριστεί σε γραφείο στρατιωτικού εισαγγελέα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Στις εξετάσεις εισαγγελέων μπορούν να εγγράφονται μόνο ασκούμενοι εισαγγελείς. Οι κενές θέσεις ασκούμενων εισαγγελέων πληρούνται βάσει διαδικασιών επιλογής.

Βάσει του νόμου, ως εξετάσεις εισαγγελέων θεωρούνται επίσης οι εξετάσεις δικαστικών εμπειρογνωμόνων, δικηγόρων και συμβολαιογράφων.

Η προαγωγή σε θέση επικεφαλής εισαγγελέα ή σε ανώτερη θέση είναι δυνατή μόνο μέσω διαδικασίας επιλογής.

Η προσωρινή απόσπαση εισαγγελέα για την εκτέλεση καθηκόντων σε άλλη εισαγγελία είναι δυνατή μόνο με την συγκατάθεσή του. Εισαγγελέας μπορεί να μετατεθεί σε άλλη εισαγγελία μόνο εάν συμφωνεί ο ίδιος με τη μετάθεση, εάν αιτηθεί ο ίδιος τη μετάθεσή του ή εάν μετατεθεί αναγκαστικά στο πλαίσιο πειθαρχικών μέτρων.

Ο Γενικός Εισαγγελέας μπορεί να θέσει σε διαθεσιμότητα εισαγγελέα που διώκεται ποινικά για τέλεση με πρόθεση αξιόποινης πράξης ή σε βάρος του οποίου εκκρεμεί πειθαρχική διαδικασία για πράξη για την οποία μπορεί να εκπέσει από τη θέση του.

Η υπηρεσιακή σχέση του Εισαγγελέα μπορεί να τερματιστεί μόνο για λόγους που ορίζει ο νόμος.

Αποστολή και αρμοδιότητες

Η εποπτεία της τήρησης των νόμων τόσο πριν από την άσκηση της ποινικής δίωξης όσο και κατά τις προδικαστικές διαδικασίες διεξάγεται από τον εισαγγελέα. Κατά την άσκηση της εν λόγω εποπτείας ο εισαγγελέας νομιμοποιείται:

• να παρέχει δεσμευτικές οδηγίες στην αστυνομία πριν από την άσκηση της ποινικής δίωξης και κατά τη διενέργεια της έρευνας και της συνοπτικής έρευνας, καθώς και να τάσσει προθεσμίες για τη διεκπεραίωση της υπόθεσης κάθε οδηγία πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην αντίστοιχη δικογραφία,
• να ζητεί τα αρχεία, τα έγγραφα, το υλικό και τις εκθέσεις για τη διεξαγωγή της αστυνομικής έρευνας μετά την άσκηση της δίωξης, προκειμένου να εξακριβώνει αν η αστυνομία άσκησε εγκαίρως την ποινική δίωξη και αν αυτή εξελίσσεται ομαλά,
• να συμμετέχει στις ενέργειες της αστυνομίας, να διεξάγει επιμέρους ανακριτικές έρευνες ή να αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την έρευνα ή τη συνοπτική έρευνα και να εκδίδει αποφάσεις σε κάθε περίπτωση, ακολουθώντας τη διαδικασία που ορίζει ο νόμος οι ενστάσεις εναντίον αποφάσεων των εισαγγελέων υποβάλλονται όπως οι ενστάσεις που στρέφονται εναντίον των αποφάσεων της αστυνομίας,
• να αναπέμπει την υπόθεση στην αστυνομία με οδηγίες για τη συμπλήρωση της έρευνας ή της συνοπτικής έρευνας και να τάσσει σχετική προθεσμία ο εισαγγελέας ενημερώνει τον κατηγορούμενο και το θύμα για την αναπομπή της υπόθεσης,
• να αναιρεί παράνομες ή αδικαιολόγητες αποφάσεις της αστυνομίας και να τις αντικαθιστά με δικές του αποφάσεις ο εισαγγελέας δύναται να αποφασίσει την παύση της ποινικής δίωξης ή την παραπομπή της υπόθεσης σε άλλη αρχή εντός 30 ημερών εάν ο εισαγγελέας αντικαταστήσει απόφαση της αστυνομίας με δική του απόφαση για λόγους άλλους πλην της υποβολής ένστασης από νομιμοποιούμενο σχετικά πρόσωπο, μπορεί να υποβληθεί ένσταση κατά της απόφασης του εισαγγελέα και κατά της απόφασης της αστυνομίας ο εισαγγελέας μπορεί επίσης να διατάξει τη διεξαγωγή έρευνας και συνοπτικής έρευνας.

Μόνο εισαγγελέας έχει την εξουσία:

• να ασκήσει ποινική δίωξη,
• να συνάψει συμφωνία με τον κατηγορούμενο σχετικά με την ενοχή και την ποινή του και να καταθέσει πρόταση στο δικαστήριο για την έγκρισή της,
• να αναστείλει ποινική δίωξη,
• να παύσει ποινική δίωξη με ή χωρίς όρους,
• να εγκρίνει τον διακανονισμό ή την επίλυση υπόθεσης στην προδικαστική διαδικασία και να τερματίσει την ποινική δίωξη,
• να διατάξει την κατάσχεση της περιουσίας του κατηγορουμένου και να ορίσει τα αντικείμενα που εξαιρούνται της κατάσχεσης ή να ανακαλέσει την κατάσχεση,
• να λάβει μέτρα εξασφάλισης της απαίτησης θύματος, να την ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει ή να αποκλείσει κάποιο μέρος αυτής,
• να διατάξει την εκταφή πτώματος,
• να ζητήσει έγκριση για την ποινική δίωξη ή την κράτηση προσώπου σε υπόθεση στην οποία απαιτείται η έγκριση του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, του Δικαστικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, του Συνταγματικού Δικαστηρίου η του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
• να προτείνει στο δικαστήριο να τεθεί υπό κράτηση ο κατηγορούμενος ή να παραταθεί η διάρκεια κράτησής του,
• να αιτηθεί την έκδοση κατηγορούμενου που βρίσκεται στο εξωτερικό,
• να διενεργεί προκαταρκτικές έρευνες σχετικά με διαδικασίες έκδοσης, πλην αν ο νόμος ορίζει διαφορετικά,
• να προτείνει στο δικαστήριο, κατόπιν αιτήματος αρμόδιας αλλοδαπής αρχής, την προσωρινή δέσμευση της περιουσίας προσώπου εναντίον του οποίου έχει ασκηθεί ποινική δίωξη στην αλλοδαπή, εφόσον μέρος της εν λόγω περιουσίας βρίσκεται στην επικράτεια της Σλοβακικής Δημοκρατίας.

Στο πλαίσιο της εκ μέρους του εποπτείας της τήρησης του νόμου σε χώρους στους οποίους κρατούνται πρόσωπα που έχουν στερηθεί την προσωπική τους ελευθερία ή πρόσωπα των οποίων η προσωπική ελευθερία τελεί υπό περιορισμούς, ο εισαγγελέας πρέπει να διασφαλίζει ότι:

τα πρόσωπα αυτά τελούν υπό κράτηση μόνο βάσει δικαστικής απόφασης ή απόφασης άλλης αρμόδιας αρχής, σε αστυνομικά κελιά ή σε χώρους που προορίζονται για φυλάκιση, προσωρινή κράτηση, προστατευτική θεραπεία, προστατευτική επανένταξη ανήλικων εγκληματιών, ιδρυματική θεραπεία ή ιδρυματική φροντίδα

στις εγκαταστάσεις αυτές τηρούνται οι νόμοι και οι λοιποί γενικώς δεσμευτικοί κανόνες.

Στις αστικές υποθέσεις ο εισαγγελέας έχει την εξουσία:

1. να υποβάλει πρόταση για έναρξη της αστικής διαδικασίας προκειμένου:

• να επιβληθεί η προστατευτική επανένταξη ανηλίκου που συμπλήρωσε το δωδέκατο άλλα όχι το δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας του, εάν διέπραξε ποινικό αδίκημα το οποίο, σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα, τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη,
• να κριθεί παράνομη απεργία ή απολύσεις,
• να ακυρωθεί η μεταβίβαση κρατικής περιουσίας βάσει του νόμου περί απόδειξης της προέλευσης των κεφαλαίων στην περίπτωση ιδιωτικοποίησης, του νόμου περί των όρων μεταβίβασης κρατικής περιουσίας σε άλλα πρόσωπα ή του νόμου σχετικά με τη διαχείριση της κρατικής περιουσίας,
• να ελεγχθεί η νομιμότητα απόφασης διοικητικής αρχής στις περιπτώσεις που απορρίφθηκε ένσταση του εισαγγελέα,
• να ανακληθεί παράνομη απόφαση δημοτικής αρχής, εφόσον η δημοτική αρχή δεν ανακάλεσε την απόφασή της κατόπιν αιτήματος του εισαγγελέα,

2. να παρεμβαίνει σε εκκρεμείς αστικές διαδικασίες που αφορούν:

• δικαιοπρακτική ικανότητα
• δήλωση θανάτου
• επιμέλεια ανηλίκων
• κηδεμονία
• εγγραφές στο εμπορικό μητρώο
• πτώχευση και αναδιάρθρωση.

Στο πλαίσιο της εκ μέρους του εποπτείας της τήρησης από τη δημόσια διοίκηση των νόμων και των λοιπών γενικώς δεσμευτικών κανόνων, ο εισαγγελέας έχει δικαίωμα να εξετάζει τη νομιμότητα:

• των γενικώς δεσμευτικών κανόνων που εκδίδουν δημόσιες διοικητικές αρχές,
• των εσωτερικών διοικητικών κανόνων που εκδίδουν δημόσιες διοικητικές αρχές για να διασφαλίσουν την εκπλήρωση καθηκόντων στον τομέα της δημόσιας διοίκησης,
• των αποφάσεων επί διαφόρων ζητημάτων στον τομέα της δημόσιας διοίκησης,
• των διαδικασιών που ακολουθούν δημόσιες διοικητικές αρχές κατά την έκδοση εσωτερικών διοικητικών κανόνων και αποφάσεων στον τομέα της δημόσιας διοίκησης.

Δικαστές

Οργάνωση

Δικαστικοί υπάλληλοι

1. Κύριος υπάλληλος διοίκησης - Βοηθός διοίκησης  (382 Kb) 
2. Δικαστικός γραμματέας  (295 Kb) 
3. Ανώτερος δικαστικός υπάλληλος  (460 Kb) 
4. Βοηθός δικαστή Ανώτατου Δικαστηρίου  (291 Kb) 

Δικηγόροι

Νομικές βάσεις δεδομένων

Συμπληρωματικές πληροφορίες παρέχονται στην ιστοσελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου της Σλοβακίας.

Νομικοί σύμβουλοι

Νομικές βάσεις δεδομένων

Συμπληρωματικές πληροφορίες παρέχονται στην ιστοσελίδα του Κέντρου Νομικής Βοήθειας της Σλοβακίας.

Συμβολαιογράφοι

Οι συμβολαιογράφοι στη Σλοβακική Δημοκρατία πρέπει να είναι κάτοχοι πανεπιστημιακού τίτλου νομικών σπουδών.

Ο ρόλος του συμβολαιογράφου έγκειται στην εκτέλεση πράξεων προληπτικής δικαιοσύνης και στην έκδοση πιστοποιημένων επίσημων εγγράφων.

Την εποπτεία των συμβολαιογράφων ασκεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Οι συμβολαιογράφοι πρέπει να είναι μέλη του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου της Σλοβακικής Δημοκρατίας.

Νομικές βάσεις δεδομένων

Η ιστοσελίδα του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου παρέχει υποστήριξη στους συμβολαιογράφους μόνο μέσω ενδοδικτύου (intranet). Η πρόσβαση είναι δωρεάν, όμως η αναζήτηση πληροφοριών είναι περιορισμένη.

Η βάση δεδομένων παρέχει πρόσβαση σε:

• δημόσια μητρώα,
• κατάλογο συμβολαιογράφων (στοιχεία επικοινωνίας, γλωσσικές δεξιότητες, ώρες λειτουργίας γραφείου),
• νομοθεσία.