Mogelijkheden om naar de rechter te stappen ter bescherming van het milieu

Als u het slachtoffer bent van een voor het milieu schadelijke activiteit of als u alleen maar een waakzaam burger bent die het milieu wil beschermen, is het nuttig uw rechten te kennen wanneer u een zaak voor de rechter brengt of een klacht indient bij een van de bevoegde nationale instanties, met name wanneer u in het buitenland bent. Bij het uitoefenen van deze rechten kunt u ook nationale autoriteiten en organisaties om hulp vragen om praktische informatie te krijgen. In sommige gevallen kan het moeilijk zijn om te weten wat u moet doen en tot wie u zich moet wenden. Deze informatiebladen zullen u informatie bieden over wat u kunt verwachten in elk land van de Europese Unie.

De informatiebladen betreffende de toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden hebben als doel gemakkelijk toegankelijke regels aan te reiken voor het instellen van een beroepsprocedure bij een onafhankelijke rechter of een bestuursrechtelijke instantie.

Als u bijvoorbeeld te maken krijgt met een voor het milieu schadelijke activiteit of gewoon niet de procedurele garanties krijgt tijdens een besluitvormingsproces (zoals toegang tot milieu-informatie, milieueffectbeoordeling of inspraak), wilt u dit mogelijk voor een rechter of een ander onafhankelijk rechtsorgaan aanvechten. In dergelijke gevallen is het nuttig de specifieke regels in elke lidstaat te kennen over de rechten van burgers en burgergroeperingen in een beroepsprocedure.

Ten eerste is het, om administratieve handelingen, besluiten en nalatigheden te kunnen aanvechten, belangrijk de regels te kennen inzake de toegang tot de rechter, soms ook "de procesbevoegdheid" genoemd.

In de tweede plaats is het, wanneer u met succes een beroep bij een rechter heeft ingediend, ook van belang te weten dat burgers en burgergroeperingen in aanmerking komen voor bepaalde waarborgen die betrekking hebben op de toegangsvoorwaarden wanneer er sprake is van een recht om aan te vechten. Dit betekent met name dat de beroepsprocedure zonder onnodige vertragingen binnen een redelijke termijn moet worden afgesloten en dat de partijen bij de procedure niet met onbetaalbaar dure procedures mogen worden geconfronteerd.

Het is ook nuttig te weten dat in de milieusector niet-gouvernementele organisaties die actief zijn op het gebied van milieubescherming, ook een bevoorrechte status in beroepsprocedures hebben, om hun rol als milieucontrole-instanties te kunnen spelen en als zaakwaarnemers van het milieu, dat zichzelf niet kan beschermen aangezien het "geen stem heeft".

Om te bepalen welke de beste aanpak is voor de follow-up van een feitelijk of potentieel milieuonvriendelijke handeling die bijvoorbeeld van invloed is op een beschermd gebied of op de volksgezondheid, is het belangrijk te weten dat in bepaalde gevallen gespecialiseerde instellingen, zoals openbare aanklagers of ombudsmannen, ter beschikking staan van burgers die een klacht kunnen indienen.

De volgende informatiebladen zullen u door de belangrijkste stappen van de milieuprocedures in elke lidstaat leiden, waarbij uw rechten worden uiteengezet samen met de basisregels die u moet volgen om deze uit te oefenen. Deze informatie komt niet in de plaats van juridisch advies en is uitsluitend als leidraad bedoeld.

Klik op een van de vlaggen voor landspecifieke informatie.

Laatste update: 17/11/2021

Deze pagina wordt beheerd door de Europese Commissie. De informatie op deze pagina geeft niet noodzakelijk het officiële standpunt van de Europese Commissie weer. De Commissie aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens waarnaar in dit document wordt verwezen. Gelieve de juridische mededeling te raadplegen voor de auteursrechtelijke regeling voor Europese pagina's.