- 1 Τι σημαίνει πρακτικά η έννοια «γονική μέριμνα»; Ποια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του έχοντος τη γονική μέριμνα;
- 2 Γενικώς, ποιος έχει τη γονική μέριμνα ενός τέκνου;
- 3 Εάν οι γονείς δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμούν να ασκούν τη γονική μέριμνα, μπορεί να την ασκεί κάποιος άλλος;
- 4 Σε περίπτωση διαζυγίου ή διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, με ποιον τρόπο γίνεται η ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας;
- 5 Εάν οι γονείς συνάψουν συμφωνία σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, ποια τυπική διαδικασία πρέπει να ακολουθηθεί προκειμένου η εν λόγω συμφωνία να είναι νομικά δεσμευτική;
- 6 Εάν οι γονείς δεν είναι σε θέση να καταλήξουν σε συμφωνία για το θέμα της γονικής μέριμνας, ποιοι εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης της διαφοράς προβλέπονται, εκτός από την προσφυγή στη δικαιοσύνη;
- 7 Εάν οι γονείς προσφύγουν στη δικαιοσύνη, ποια ζητήματα που αφορούν το τέκνο μπορεί να ρυθμίσει ο δικαστής;
- 8 Εάν το δικαστήριο αναθέσει την επιμέλεια του τέκνου αποκλειστικά σε έναν γονέα, αυτό σημαίνει ότι ο εν λόγω γονέας μπορεί να αποφασίζει για οτιδήποτε αφορά το τέκνο χωρίς προηγουμένως να συμβουλεύεται τον άλλο γονέα;
- 9 Εάν το δικαστήριο αποφασίσει ότι οι γονείς ασκούν από κοινού την επιμέλεια του τέκνου, τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
- 10 Ποιο είναι το αρμόδιο δικαστήριο (ή άλλη αρχή) στο οποίο κατατίθεται η αγωγή για την άσκηση της γονικής μέριμνας; Ποιες είναι οι τυπικές διαδικασίες και ποια έγγραφα πρέπει να συνοδεύουν το αίτημα;
- 11 Ποια διαδικασία ακολουθείται στην περίπτωση αυτή; Υπάρχει διαδικασία κατεπείγοντος;
- 12 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας;
- 13 Είναι δυνατή η άσκηση ένδικου μέσου κατά απόφασης για τη γονική μέριμνα;
- 14 Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτηθεί προσφυγή σε δικαστήριο ή άλλη αρχή για την εκτέλεση απόφασης σχετικής με τη γονική μέριμνα. Ποια διαδικασία εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αυτές;
- 15 Τι πρέπει να πράξω για να επιτύχω την αναγνώριση και εκτέλεση σε αυτό το κράτος μέλος απόφασης γονικής μέριμνας που εκδόθηκε από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους;
- 16 Σε ποιο δικαστήριο αυτού του κράτους μέλους πρέπει να προσφύγω κατά της αναγνώρισης απόφασης γονικής μέριμνας που εκδόθηκε από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους; Ποια διαδικασία ακολουθείται σε αυτή την περίπτωση;
- 17 Ποιο είναι το εφαρμοστέο δίκαιο στις διαδικασίες γονικής μέριμνας όταν το παιδί ή οι γονείς δεν διαμένουν σε αυτό το κράτος μέλος ή έχουν διαφορετικές ιθαγένειες;
Βρείτε πληροφορίες ανά περιφέρεια
- Βέλγιοbe
- Βουλγαρίαbg
- Τσεχίαcz
- Δανίαdk
- Γερµανίαde
- Εσθονίαee
- Ιρλανδίαie
- Ελλάδα el
- Ισπανίαes
- Γαλλίαfr
- Κροατίαhr
- Ιταλίαit
- Κύπροςcy
- Λεττονίαlv
- Λιθουανίαlt
- Λουξεµβούργοlu
- Ουγγαρίαhu
- Μάλταmt
- Κάτω Χώρεςnl
- Αυστρίαat
- Πολωνίαpl
- Πορτογαλίαpt
- Ρουμανίαro
- Σλοβενίαsi
- Σλοβακίαsk
- Φινλανδίαfi
- Σουηδίαse
- Ηνωµένο Βασίλειοuk
1 Τι σημαίνει πρακτικά η έννοια «γονική μέριμνα»; Ποια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του έχοντος τη γονική μέριμνα;
Ο ρουμανικός Αστικός Κώδικας (Codul Civil) περιέχει τον όρο «γονική μέριμνα». Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με το τέκνο και την περιουσία του. Τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις φέρουν ισότιμα οι δύο γονείς και τα ασκούν προς το συμφέρον του τέκνου. Η γονική μέριμνα ασκείται ωσότου το τέκνο αποκτήσει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα.
Τα γονεϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις σε σχέση με το τέκνο (όπως ορίζονται στα άρθρα 487-499 του Αστικού Κώδικα και στον νόμο 272/2004 (Legea nr. 272/2004) περί προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων των παιδιών) περιλαμβάνουν τα εξής:
- Το δικαίωμα και την υποχρέωση καθορισμού και διατήρησης της ταυτότητας του τέκνου. Το τέκνο εγγράφεται στα σχετικά μητρώα αμέσως μετά τη γέννησή του και έχει δικαίωμα να λάβει όνομα και υπηκοότητα. Οι γονείς επιλέγουν το μικρό όνομα και το επώνυμο του τέκνου.
- Το δικαίωμα και την υποχρέωση ανατροφής του τέκνου. Οι γονείς έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση ανατροφής του τέκνου καθώς και μέριμνας για την υγεία και τη σωματική, ψυχική και πνευματική του ανάπτυξη, την εκπαίδευσή του, τις σπουδές και την επαγγελματική του κατάρτιση, σύμφωνα με τις δικές τους πεποιθήσεις αλλά και τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του τέκνου.
- Το δικαίωμα και την υποχρέωση επίβλεψης του τέκνου.
- Το δικαίωμα και την υποχρέωση διατροφής του τέκνου. Οι γονείς έχουν από κοινού και εις ολόκληρο την υποχρέωση να παρέχουν διατροφή για το ανήλικο τέκνο. Έχουν επίσης την υποχρέωση να συντηρούν το ενήλικο τέκνο έως την αποφοίτησή του, εφόσον σπουδάζει, με ανώτατο όριο την ηλικία των 26 ετών.
- Το δικαίωμα επιβολής πειθαρχικών μέτρων στο τέκνο. Συγκεκριμένα μέτρα, όπως είναι η σωματική τιμωρία η οποία έχει αρνητικό αντίκτυπο στη σωματική, διανοητική ή συναισθηματική ανάπτυξη του τέκνου, απαγορεύονται.
- Το δικαίωμα επιστροφής του τέκνου στους γονείς από οποιονδήποτε τρίτο ο οποίος το κρατά χωρίς νόμιμο δικαίωμα.
- Το δικαίωμα επανένωσης των γονέων με το τέκνο. Το δικαίωμα αυτό σχετίζεται με το δικαίωμα του τέκνου να μη χωρίζεται από τους γονείς του, παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και προσωρινά (π.χ. μέτρα τοποθέτησης του τέκνου).
- Το δικαίωμα του γονέα να διατηρεί προσωπικούς δεσμούς με το τέκνο. Στις μεθόδους ανάπτυξης προσωπικού δεσμού με το τέκνο περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι εξής: επίσκεψη του τέκνου στην κατοικία του και στο σχολείο, κοινές διακοπές του τέκνου με κάθε γονέα.
- Το δικαίωμα του γονέα να ορίσει τον τόπο κατοικίας του τέκνου. Το ανήλικο τέκνο υποχρεούται να διαμένει με τους γονείς του. Στην περίπτωση που οι γονείς του τέκνου δεν συνοικούν, αποφασίζουν από κοινού τον τόπο κατοικίας του τέκνου. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των γονέων, αποφαίνεται το Ειρηνοδικείο για Υποθέσεις Επιμέλειας (Instanţa de tutelă).
- Το δικαίωμα συναίνεσης στον αρραβώνα και γάμο του τέκνου στην περίπτωση ανηλίκου που έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του. Το δικαίωμα συναίνεσης στην υιοθεσία του τέκνου.
- Το δικαίωμα προσφυγής κατά μέτρων που έχουν επιβληθεί από τις αρχές σε σχέση με το τέκνο και το δικαίωμα υποβολής αιτημάτων και διενέργειας πράξεων για ίδιο λογαριασμό και για λογαριασμό του τέκνου.
Τα γονεϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις σχετικά με την περιουσία του τέκνου (όπως ορίζονται στα άρθρα 500-502 του Αστικού Κώδικα) είναι ενδεικτικά τα εξής:
- Δικαίωμα διαχείρισης της περιουσίας του τέκνου. Ο γονέας δεν έχει δικαίωμα επί της περιουσίας του τέκνου, ούτε το τέκνο επί της περιουσίας του γονέα, πέραν του κληρονομικού δικαιώματος και του δικαιώματος διατροφής. Οι γονείς έχουν δικαίωμα και υποχρέωση να διαχειρίζονται την περιουσία του ανηλίκου τέκνου και να το αντιπροσωπεύουν σε δικαιοπραξίες ή να συναινούν στην κατάρτιση δικαιοπραξιών. Ανήλικος ο οποίος έχει συμπληρώσει το 14ο έτος της ηλικίας του, ασκεί τα δικαιώματά του και εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του αυτοτελώς, ωστόσο απαιτείται η συναίνεση των γονέων και του Ειρηνοδικείου για Υποθέσεις Επιμέλειας όπου αυτό είναι αναγκαίο.
- Το δικαίωμα και την υποχρέωση αντιπροσώπευσης του ανηλίκου σε δικαιοπραξίες και το δικαίωμα συναίνεσης στην κατάρτιση των εν λόγω δικαιοπραξιών. Ωσότου συμπληρώσει το 14ο έτος της ηλικίας του, ο ανήλικος εκπροσωπείται από τους γονείς του κατά τη σύνταξη των πράξεων αστικού δικαίου, καθώς στερείται πλήρως της δικαιοπρακτικής ικανότητας. Ανήλικος ηλικίας από 14 έως 18 ετών ασκεί τα δικαιώματά του και εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του αυτοτελώς, ωστόσο απαιτείται η προηγούμενη συναίνεση των γονέων, καθώς έχει περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητα.
2 Γενικώς, ποιος έχει τη γονική μέριμνα ενός τέκνου;
Τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις ασκούνται ισότιμα από τους δύο γονείς (άρθρο 503 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα): εφόσον υφίσταται γάμος μεταξύ των γονέων· μετά την έκδοση διαζυγίου (άρθρο 397 του Αστικού Κώδικα)· από τον γονέα του οποίου η πατρότητα ή μητρότητα έχει διαπιστωθεί, στην περίπτωση τέκνου γεννημένου εκτός γάμου, ή από κοινού από τους δύο γονείς εφόσον αυτοί συμβιώνουν (άρθρο 505 παράγραφος 1 του Αστικού Κώδικα).
Η γονική μέριμνα δεν ασκείται ισότιμα από τους (χωρισμένους) γονείς: σε περίπτωση λύσης του γάμου δια της έκδοσης διαζυγίου, εφόσον το δικαστήριο κρίνει ότι είναι προς το συμφέρον του τέκνου να ασκείται η γονική μέριμνα αποκλειστικά από τον ένα γονέα (άρθρο 398 του Αστικού Κώδικα)· στην περίπτωση ακύρωσης του γάμου (άρθρο 305 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα)· στην περίπτωση τέκνου γεννημένου εκτός γάμου, εφόσον οι γονείς δεν συμβιώνουν (άρθρο 505 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα).
Η γονική μέριμνα ασκείται από τον έναν γονέα σύμφωνα με το άρθρο 507 του Αστικού Κώδικα όταν ο άλλος γονέας έχει αποβιώσει, του έχει αφαιρεθεί η γονική μέριμνα, έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση, κλπ.
Η γονική μέριμνα ασκείται εν μέρει από τους γονείς όταν τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις έχουν ανατεθεί σε τρίτο ή σε φορέα κοινωνικής πρόνοιας (άρθρο 399 του Αστικού Κώδικα).
3 Εάν οι γονείς δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμούν να ασκούν τη γονική μέριμνα, μπορεί να την ασκεί κάποιος άλλος;
Ο γονέας ανηλίκου ο οποίος έχει συμπληρώσει το 14ο έτος της ηλικίας του έχει τα γονεϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις που σχετίζονται μόνο με το ανήλικο τέκνο ως πρόσωπο. Τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που σχετίζονται με την περιουσία του τέκνου φέρει ο κηδεμόνας του ή άλλο πρόσωπο.
Ανήλικος τίθεται υπό κηδεμονία εάν και οι δύο γονείς του έχουν αποβιώσει, είναι άγνωστοι, τους έχει αφαιρεθεί η άσκηση της γονικής μέριμνας ή τους έχει επιβληθεί ως ποινή η στέρηση της γονικής μέριμνας, εάν έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση ή έχουν κηρυχθεί σε αφάνεια, καθώς και όταν το δικαστήριο αποφασίσει κατά τη λήξη της υιοθεσίας ότι είναι προς το συμφέρον του τέκνου να τεθεί αυτό υπό κηδεμονία.
Ο ανήλικος τίθεται υπό κηδεμονία εφόσον δεν τελεί υπό τη φροντίδα των δύο γονέων του μετά την αφαίρεση της γονικής μέριμνας από αυτούς.
Κατ’ εξαίρεση, το Ειρηνοδικείο για Υποθέσεις Επιμέλειας μπορεί να διατάξει την τοποθέτηση του ανηλίκου σε συγγενική ή άλλη οικογένεια ή υπό την φροντίδα τρίτου προσώπου, με τη συναίνεσή τους, ή την τοποθέτηση του ανηλίκου σε φορέα κοινωνικής πρόνοιας.
4 Σε περίπτωση διαζυγίου ή διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, με ποιον τρόπο γίνεται η ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας;
Κατ’ αρχήν, η γονική μέριμνα ασκείται από κοινού από τους δύο γονείς μετά την έκδοση διαζυγίου, ή από τον έναν γονέα εφόσον συντρέχουν σοβαροί λόγοι, με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου. Ο άλλος γονέας διατηρεί το δικαίωμα να ελέγχει την ανατροφή και εκπαίδευση του τέκνου και να συναινεί στην υιοθεσία του.
Κατ’ εξαίρεση, το Ειρηνοδικείο για Υποθέσεις Επιμέλειας μπορεί να διατάξει την τοποθέτηση του ανηλίκου σε συγγενική ή άλλη οικογένεια ή υπό την φροντίδα τρίτου προσώπου, με την συναίνεσή τους, ή την τοποθέτηση του ανηλίκου σε φορέα κοινωνικής πρόνοιας. Σε αυτή την περίπτωση, τα γονεϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις σε σχέση με το τέκνο ασκούνται από τα αντίστοιχα πρόσωπα ή φορείς (άρθρο 399 του Αστικού Κώδικα).
Σε σχέση με τέκνο γεννημένο εκτός γάμου ως προς το οποίο έχει αναγνωριστεί η πατρότητα και η μητρότητα, η γονική μέριμνα ασκείται ισότιμα και από κοινού από τους γονείς εφόσον αυτοί συμβιώνουν. Εάν οι γονείς τέκνου γεννημένου εκτός γάμου δεν συμβιώνουν, η γονική μέριμνα ασκείται αποκλειστικά από τον ένα γονέα.
Συναινετικό διαζύγιο εκδίδεται από συμβολαιογράφο ακόμη και όταν υπάρχουν τέκνα γεννημένα εντός ή εκτός του γάμου ή θετά τέκνα, ή εάν οι σύζυγοι συμφωνούν σε όλα τα θέματα σχετικά με το επώνυμο των τέκνων μετά το διαζύγιο, την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, τον τόπο κατοικίας των τέκνων μετά την έκδοση του διαζυγίου, τον τρόπο διατήρησης του προσωπικού δεσμού μεταξύ του μη συνοικούντος γονέα και έκαστου τέκνου, και τη συμμετοχή κάθε γονέα στα έξοδα ανατροφής των τέκνων, στις σπουδές τους και στην επαγγελματική τους κατάρτιση. Εάν η έκθεση της υπηρεσίας κοινωνικής πρόνοιας δείχνει ότι η συμφωνία των συζύγων σχετικά με την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας ή τον τόπο κατοικίας του τέκνου δεν είναι προς συμφέρον του τέκνου, ο συμβολαιογράφος απορρίπτει την αίτηση διαζυγίου και συμβουλεύει τους συζύγους να προσφύγουν στα δικαστήρια.
5 Εάν οι γονείς συνάψουν συμφωνία σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, ποια τυπική διαδικασία πρέπει να ακολουθηθεί προκειμένου η εν λόγω συμφωνία να είναι νομικά δεσμευτική;
Οι γονείς μπορούν να συμφωνήσουν τους όρους άσκησης της γονικής μέριμνας ή τα μέτρα προστασίας του τέκνου με την έγκριση του Ειρηνοδικείου για Υποθέσεις Επιμέλειας, εφόσον αυτό είναι προς το συμφέρον του τέκνου (άρθρο 506 του Αστικού Κώδικα).
Τα μέρη μπορούν να εμφανιστούν στο δικαστήριο οποτεδήποτε, ακόμη και χωρίς να έχουν κλητευθεί, προκειμένου να ζητήσουν την έκδοση απόφασης η οποία επικυρώνει τη συμφωνία τους, υπό τη μορφή συναινετικής απόφασης. Η συναινετική απόφαση είναι τελεσίδικη και εκτελεστή.
6 Εάν οι γονείς δεν είναι σε θέση να καταλήξουν σε συμφωνία για το θέμα της γονικής μέριμνας, ποιοι εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης της διαφοράς προβλέπονται, εκτός από την προσφυγή στη δικαιοσύνη;
Η διαμεσολάβηση είναι προαιρετική διαδικασία πριν από την παραπομπή της διαφοράς στο δικαστήριο. Κατά την εκδίκαση της διαφοράς, οι δικαστικές αρχές οφείλουν να ενημερώσουν τα μέρη σχετικά με τη δυνατότητα και τα πλεονεκτήματα προσφυγής σε διαμεσολάβηση. Εάν η διαμεσολάβηση δεν καταλήξει σε συμφωνία, η διαφορά παραπέμπεται στο δικαστήριο.
7 Εάν οι γονείς προσφύγουν στη δικαιοσύνη, ποια ζητήματα που αφορούν το τέκνο μπορεί να ρυθμίσει ο δικαστής;
Βλέπε την απάντηση στην ερώτηση 1.
8 Εάν το δικαστήριο αναθέσει την επιμέλεια του τέκνου αποκλειστικά σε έναν γονέα, αυτό σημαίνει ότι ο εν λόγω γονέας μπορεί να αποφασίζει για οτιδήποτε αφορά το τέκνο χωρίς προηγουμένως να συμβουλεύεται τον άλλο γονέα;
Εάν το δικαστήριο αποφασίσει την άσκηση της γονικής μέριμνας αποκλειστικά από έναν γονέα, ο γονέας αυτός αποφασίζει για όλα τα θέματα που σχετίζονται με το παιδί. Ο άλλος γονέας διατηρεί το δικαίωμα να ελέγχει την ανατροφή και εκπαίδευση του τέκνου και να συναινεί στην υιοθεσία του.
9 Εάν το δικαστήριο αποφασίσει ότι οι γονείς ασκούν από κοινού την επιμέλεια του τέκνου, τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Οι γονείς ασκούν τη γονική μέριμνα ισότιμα και από κοινού. Έναντι των καλόπιστων τρίτων, ο γονέας ο οποίος διενεργεί μόνος του τις καθημερινές πράξεις άσκησης της γονικής μέριμνας και εκπληρώνει τα γονεϊκά καθήκοντα, τεκμαίρεται ότι έχει τη συναίνεση και του άλλου γονέα.
10 Ποιο είναι το αρμόδιο δικαστήριο (ή άλλη αρχή) στο οποίο κατατίθεται η αγωγή για την άσκηση της γονικής μέριμνας; Ποιες είναι οι τυπικές διαδικασίες και ποια έγγραφα πρέπει να συνοδεύουν το αίτημα;
Οι αιτήσεις προστασίας προσώπων οι οποίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου για Υποθέσεις Επιμέλειας και Οικογενειακές Υποθέσεις (ή, κατά περίπτωση, του Δικαστηρίου Ανηλίκων και Οικογενειακών Υποθέσεων) εκδικάζονται από το δικαστήριο του τόπου διαμονής ή κατοικίας του προστατευόμενου προσώπου (άρθρο 94 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας – Codul de Procedură Civilă).
Το δικαστήριο του τόπου διαμονής του ενάγοντος είναι αρμόδιο για αγωγές αναγνώρισης πατρότητας ή μητρότητας, ενώ το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντος/δικαιούχου είναι αρμόδιο για τις αγωγές διατροφής (συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων χορήγησης κρατικού επιδόματος τέκνου).
Τα έγγραφα που πρέπει να επισυνάπτονται στην αίτηση κλήτευσης είναι: αντίγραφο του πιστοποιητικού γέννησης του τέκνου, αντίγραφο της ταυτότητας, αντίγραφο της απόφασης διαζυγίου, τυχόν συμφωνία διαμεσολάβησης, και κάθε άλλο έγγραφο το οποίο κρίνεται απαραίτητο για την επίλυση της διαφοράς. Η αίτηση υποβάλλεται ατελώς.
11 Ποια διαδικασία ακολουθείται στην περίπτωση αυτή; Υπάρχει διαδικασία κατεπείγοντος;
Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει προσωρινά μέτρα με προεδρική εντολή οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου (ειδική συνοπτική διαδικασία) για τον καθορισμό του τόπου κατοικίας ανήλικου τέκνου ή του επιδόματος διατροφής, για την είσπραξη κρατικού επιδόματος διατροφής τέκνου και για τη χρήση της οικογενειακής κατοικίας (άρθρο 919 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).
12 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας;
Νομική αρωγή μπορεί να χορηγηθεί σύμφωνα με το Αναγκαστικό Διάταγμα αριθ. 51/2008 (Ordonanța de Urgență nr. 51/2008) περί δημόσιας νομικής αρωγής σε αστικές υποθέσεις, που έχει επικυρωθεί με τον νόμο 193/2008 (Legea nr. 193/2008), όπως έχει ακολούθως τροποποιηθεί.
Νομική αρωγή μπορεί να χορηγηθεί αυτοτελώς ή σωρευτικά με τη μορφή συνδρομής δικηγόρου, κάλυψης των εξόδων εμπειρογνώμονα, μεταφραστή ή διερμηνέα, κάλυψης των εξόδων δικαστικού επιμελητή, εκπτώσεων ή απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα ή ευνοϊκών όρων ως προς το ποσό ή τον χρόνο καταβολής των δικαστικών εξόδων.
Δικαιούχος νομικής αρωγής είναι κάθε πρόσωπο με μηνιαίο καθαρό κατά κεφαλήν οικογενειακό εισόδημα που δεν υπερβαίνει το ποσό των 300 ρουμανικών λέου κατά τους δύο τελευταίους μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης. Εάν το ανωτέρω εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 600 λέου, παρέχεται νομική αρωγή σε ποσοστό 50%. Ωστόσο, σύμφωνα με την κρατούσα πρακτική, αιτών με εισόδημα που υπερβαίνει το ανωτέρω όριο μπορεί να τύχει νομικής αρωγής εφόσον αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα λόγω διαφοράς μεταξύ των συνθηκών διαβίωσης του κράτους κατοικίας ή συνήθους διαμονής του και του κράτους του δικάζοντος δικαστηρίου.
13 Είναι δυνατή η άσκηση ένδικου μέσου κατά απόφασης για τη γονική μέριμνα;
Δικαστική απόφαση επί διαφοράς που αφορά σε θέματα γονικής μέριμνας (είτε ως κύριο αντικείμενο της διαφοράς είτε στα πλαίσια διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου) υπόκειται μόνο σε έφεση εντός 30 ημερών από την έκδοσή της, ή μόνο σε αναψηλάφηση στην περίπτωση συναινετικής απόφασης η οποία επικυρώνει τη συμφωνία των μερών.
14 Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτηθεί προσφυγή σε δικαστήριο ή άλλη αρχή για την εκτέλεση απόφασης σχετικής με τη γονική μέριμνα. Ποια διαδικασία εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αυτές;
Εφόσον ο οφειλέτης δεν εκπληρώνει οικειοθελώς την υποχρέωσή του, ο δικαιούχος πρέπει να ζητήσει τη συνδρομή δικαστικού επιμελητή. Ο δικαστικός επιμελητής ζητά από το δικαστήριο της εκτέλεσης να εγκρίνει την αναγκαστική εκτέλεση. Η έγκριση του δικαστηρίου παρέχεται σε κλειστή συνεδρίαση χωρίς κλήτευση των μερών.
Εφόσον εγκριθεί η εκτέλεση, ο δικαστικός επιμελητής επιδίδει ένταλμα και κλήση στον γονέα ή στο πρόσωπο με το οποίο συνοικεί ο ανήλικος, κοινοποιώντας σε αυτούς τον χρόνο κατά τον οποίο πρέπει να εμφανιστούν με τον ανήλικο προκειμένου αυτός να παραδοθεί στον δικαιούχο, ή διατάσσοντας τα πρόσωπα αυτά να επιτρέψουν στον άλλο γονέα να ασκήσει τα δικαιώματα γονικής μέριμνας σε σχέση με τον ανήλικο.
Εάν ο οφειλέτης δεν εκπληρώσει την υποχρέωσή του, ο δικαστικός επιμελητής προβαίνει σε αναγκαστική εκτέλεση ενώπιον ενός εκπροσώπου της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Συνδρομής και Προστασίας Ανηλίκων και, όπου απαιτείται, ενώπιον ψυχολόγου και της αστυνομίας. Δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε άσκηση βίας ή πίεσης στον ανήλικο στο πλαίσιο της εκτέλεσης.
Εάν ο οφειλέτης δεν εκπληρώσει την υποχρέωσή του, η ποινή που ορίζεται από το δικαστήριο ισχύει ωσότου αυτός συμμορφωθεί, ο δε δικαστικός επιμελητής ενημερώνει την εισαγγελία για την άσκηση ποινικής δίωξης.
Σε περίπτωση αντίστασης του ανηλίκου, ο φορέας εκτέλεσης υποβάλει επίσημη έκθεση στον εκπρόσωπο της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Συνδρομής και Προστασίας Ανηλίκων και το αρμόδιο δικαστήριο διατάσσει τον ανήλικο να παρακολουθήσει πρόγραμμα υποστήριξης, το οποίο ολοκληρώνεται με την υποβολή σχετικής έκθεσης ψυχολόγου. Εάν ο ανήλικος αρνείται να συμμορφωθεί κατά την επανάληψη της αναγκαστικής εκτέλεσης, ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο την επιβολή ποινής.
15 Τι πρέπει να πράξω για να επιτύχω την αναγνώριση και εκτέλεση σε αυτό το κράτος μέλος απόφασης γονικής μέριμνας που εκδόθηκε από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους;
Για την αναγνώριση απόφασης επί θεμάτων γονικής μέριμνας ισχύουν οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003. Η αίτηση υποβάλλεται στο Πρωτοδικείο του τόπου διαμονής του εναγομένου ή του τόπου κατοικίας του στη Ρουμανία. Η αναγνώριση απόφασης υπόκειται σε έφεση ενώπιον του αρμόδιου Εφετείου (Curtea de Apel) ή σε αναψηλάφηση ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (Înalta Curte de Casație și Justiție).
16 Σε ποιο δικαστήριο αυτού του κράτους μέλους πρέπει να προσφύγω κατά της αναγνώρισης απόφασης γονικής μέριμνας που εκδόθηκε από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους; Ποια διαδικασία ακολουθείται σε αυτή την περίπτωση;
Για την αμφισβήτηση της αναγνώρισης απόφασης που έχει εκδοθεί επί διαφοράς γονικής μέριμνας, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφύγει στο Πρωτοδικείο του τόπου διαμονής του εναγομένου ή του τόπου κατοικίας του στη Ρουμανία.
17 Ποιο είναι το εφαρμοστέο δίκαιο στις διαδικασίες γονικής μέριμνας όταν το παιδί ή οι γονείς δεν διαμένουν σε αυτό το κράτος μέλος ή έχουν διαφορετικές ιθαγένειες;
Το άρθρο 2611 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαφορές γονικής μέριμνας και προστασίας ανηλίκων ορίζεται με βάση τη Σύμβαση της Χάγης της 19ης Οκτωβρίου 1996 για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση, την εκτέλεση και τη συνεργασία σε θέματα γονικής μέριμνας και μέτρων για την προστασία των παιδιών, η οποία επικυρώθηκε με τον νόμο 361/2007.
Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.
Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.