Opłaty sądowe – postępowanie w sprawie drobnych roszczeń

Wprowadzenie

Jakie opłaty są pobierane?

Ile wynoszą opłaty?

Co się stanie, jeśli nie zapłacę w terminie?

Jak wnieść opłatę sądową?

Co zrobić po jej wniesieniu?

Wprowadzenie

W rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 ustanawiającym europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń pismo wszczynające postępowanie określa się mianem pozwu (Klage), podobnie jak w przepisach krajowych. W związku z tym austriackie prawo w zakresie opłat sądowych nie zawiera odrębnego przepisu krajowego dotyczącego pozwów wnoszonych na podstawie tego rozporządzenia. Pozew i późniejsze postępowanie przed sądem pierwszej instancji podlegają taryfie 1 (Tarifpost 1) austriackiej ustawy o opłatach sądowych (Gerichtsgebührengesetz), która ma zastosowanie do wszystkich krajowych postępowań cywilnych.

Jakie opłaty są pobierane?

W postępowaniu dotyczącym roszczeń dochodzonych w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń przed sądem pierwszej instancji stosuje się taryfę 1 przewidzianą w ustawie o opłatach sądowych zgodnie z notą 1 (Anmerkung 1) do taryfy 1. Ta opłata stała ma zastosowanie niezależnie od tego, czy postępowanie zostanie zakończone. Obniżenie wysokości opłaty ma zastosowanie wyłącznie wówczas, gdy pozew zostanie bezzwłocznie cofnięty lub odrzucony przed doręczeniem go stronie przeciwnej (obniżenie do jednej czwartej kwoty; nota 3 do taryfy 1 określonej w ustawie o opłatach sądowych) albo gdy spór zostanie rozstrzygnięty w sposób wiążący na pierwszej rozprawie (obniżenie opłaty o połowę; nota 2 do taryfy 1). Zgodnie z austriackim systemem opłat sądowych w postępowaniu cywilnym przed sądem pierwszej instancji opłatę pobiera się wyłącznie od pisma wszczynającego postępowanie (w tym przypadku pozwu w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń). Na dalszych etapach postępowania w pierwszej instancji strony nie ponoszą żadnych dodatkowych kosztów sądowych.

Zgodnie z § 2 pkt 1 lit. a) ustawy o opłatach sądowych obowiązek uiszczenia opłaty powstaje z chwilą wniesienia do sądu pozwu w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. W przypadku późniejszego rozszerzenia powództwa obowiązek uiszczenia opłaty powstaje z chwilą wniesienia odpowiedniego pisma procesowego. W przypadku rozprawy obowiązek zapłaty powstaje z chwilą zgłoszenia do protokołu rozszerzenia powództwa lub w przypadku ugody wykraczającej poza przedmiot roszczenia. Opłatę należy uiścić niezwłocznie tego samego dnia. Wniosek o zwolnienie z opłat sądowych w ramach pomocy prawnej (Verfahrenshilfe) należy również złożyć tego samego dnia, pod warunkiem że spełnione są odpowiednie przesłanki.

Wniosek o ponowne zbadanie orzeczenia, o którym mowa w art. 18 rozporządzenia, nie podlega opłacie.

Ile wynoszą opłaty?

Wyliczenie opłaty sądowej w przypadku postępowania przed sądem pierwszej instancji zależy od wartości przedmiotu sporu (kwota roszczenia oznaczona w pozwie lub w piśmie rozszerzającym powództwo) oraz liczby stron. Poniżej przedstawiono dla przykładu pełną tabelę stawek zawartą w taryfie 1 przewidzianej w ustawie o opłatach sądowych (stawki na dzień 1 sierpnia 2017 r.; obowiązujące brzmienie ustawy o opłatach sądowych):

Jeżeli w sprawie występują więcej niż dwie strony, przewidziano możliwość zastosowania dopłaty w wysokości 10–50% z tytułu mnogości stron postępowania zgodnie z 19a ustawy o opłatach sądowych.

Co się stanie, jeśli nie zapłacę w terminie?

W przypadku opóźnienia w płatności nalicza się stałą karę pieniężną w wysokości 22 euro (zgodnie ze stawką na dzień 1 sierpnia 2017 r.) na podstawie § 31 ustawy o opłatach sądowych. Opóźnienie w uiszczeniu opłaty sądowej pozostaje jednak bez wpływu na przebieg postępowania cywilnego jako takiego. Sąd prowadzi postępowanie sądowe zupełnie niezależnie od uiszczenia opłat sądowych.

Kwestie związane z egzekucją opłat sądowych przez organy wymiaru sprawiedliwości reguluje austriacka ustawa o egzekucji opłat sądowych (Gerichtliches Einbringungsgesetz). Jeżeli wskutek braku płatności zaistniała konieczność wydania nakazu zapłaty (tytułu egzekucyjnego na potrzeby egzekucji opłat sądowych) przez organ wymiaru sprawiedliwości na podstawie § 6a ustawy o egzekucji opłat sądowych, nalicza się dodatkową opłatę w wysokości 8 euro (według stanu na dzień 1 stycznia 2014 r.).

Jak wnieść opłatę sądową?

Metody wnoszenia opłat określono w § 4 ustawy o opłatach sądowych. Zgodnie z § 4 opłaty można wnosić za pomocą karty płatniczej z funkcją umożliwiającą wypłatę gotówki z bankomatu lub karty kredytowej, za pomocą wpłaty lub przelewu bankowego na rachunek właściwego sądu lub wpłaty gotówkowej dokonanej w tym sądzie. Dane bankowe sądów można znaleźć na stronie internetowej Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości (http://www.justiz.gv.at/, zakładka „Gerichte”).

Ponadto wszystkie opłaty można uiścić za pomocą polecenia zapłaty, jeżeli sąd (lub – bardziej ogólnie – austriacki system sądowy) został upoważniony do poboru opłat sądowych z rachunku wskazanego przez osobę dokonującą płatności i do deponowania ich na rachunku sądu. W takim przypadku pozew (również ten w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń) musi zawierać numer rachunku, z którego ma zostać pobrana opłata, oraz zgodę na jej pobranie, na przykład adnotację o treści „Gebühreneinzug!” lub „AEV!”. W przypadku ograniczonej zgody w pozwie należy również oznaczyć maksymalną możliwą do pobrania kwotę [§§ 5 i 6 rozporządzenia w sprawie polecenia zapłaty (Abbuchungs- und Einziehungs-Verordnung)].

Przy wnoszeniu pozwu w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń za pośrednictwem austriackiego systemu elektronicznego Elektronischer Rechtsverkehr (ERV) opłatę należy uiścić za pomocą polecenia zapłaty. W takim przypadku nie można określić maksymalnej możliwej do pobrania kwoty.

Co zrobić po jej wniesieniu?

Jeżeli władze federalne są uprawnione do naliczania opłat sądowych od wniesienia pozwu (pozwu w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń) i jeżeli nie udzielono zgody na pobranie opłaty z rachunku, do pozwu należy dołączyć dowód płatności (potwierdzenie przelewu) (§ 4 ustawy o opłatach sądowych). W przypadku dokonania płatności za pomocą karty płatniczej, karty kredytowej, wpłaty lub przelewu bankowego na rachunek właściwego sądu lub za pomocą polecenia zapłaty z rachunku strony austriacka Federalna Agencja Księgowa (Buchhaltungsagentur des Bundes) informuje organ sądowy o zaksięgowaniu płatności dokonanych na rachunek sądu dopiero na późniejszym etapie. Postępowanie w sprawie nałożenia opłat sądowych zostaje zakończone po przedstawieniu dowodu (pełnej) zapłaty.

W przypadku nadpłaty w ciągu pięciu lat można dochodzić zwrotu nadpłaconych opłat sądowych (§ 6c ust. 1 pkt 1 ustawy o egzekucji opłat sądowych).