Jeśli chodzi o wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych, bieżące procedury i postępowania wszczęte przed końcem okresu przejściowego będą nadal prowadzone na mocy prawa UE. W portalu e-Sprawiedliwość do końca 2024 r. będą nadal aktualizowane informacje dotyczące Wielkiej Brytanii na podstawie dwustronnej umowy z tym krajem.

Jak wnieść sprawę do sądu?

Gibraltar
Autor treści:
European Judicial Network
Europejska sieć sądowa (w sprawach cywilnych i handlowych)

1 Czy muszę skierować sprawę do sądu czy istnieje alternatywne rozwiązanie?

Wniesienie pozwu do sądu należy traktować jako ostateczność. W pierwszej kolejności należy podjąć próbę rozwiązania sporu w inny sposób. Na przykład osoba, której przysługuje wierzytelność od dłużnika, może napisać do niego pismo, wskazując kwotę wierzytelności, jej podstawę oraz kroki, które zostały już podjęte w celu jej odzyskania. W takim piśmie można zawrzeć ostrzeżenie, że w przypadku nieuregulowania długu w wyznaczonym terminie sprawa zostanie wniesiona do sądu.

W przypadku braku możliwości rozstrzygnięcia sporu w inny sposób można podjąć decyzję o wytoczeniu powództwa. Jeżeli pozwany wda się w spór, postępowanie może zostać przeprowadzone w jednym z trzech trybów. Postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (small claims), do rozpoznania którego właściwy jest Sąd Najwyższy, przeprowadza się w celu rozstrzygnięcia spraw o mniejszej wartości przedmiotu sporu (zasadniczo do 10 000 funtów szterlingów) w szybki, tani i łatwy sposób. W przypadku roszczeń dotyczących większych kwot Sąd Najwyższy ma do dyspozycji dwa tryby postępowania. Postępowanie przyspieszone (fast track) przeprowadza się zazwyczaj wówczas, gdy wartość przedmiotu sporu mieści się w przedziale od 10 000 do 15 000 funtów szterlingów, gdy pozwanemu należy udostępnić tylko część dokumentów i gdy czas potrzebny na przygotowanie rozprawy nie przekracza 30 tygodni. Wszystkie inne sprawy rozpoznaje się w ramach głównego trybu postępowania (multi-track).

Większość stron postępowania, które występują we własnym imieniu, decyduje się na wytoczenie powództwa w trybie postępowania w sprawie drobnych roszczeń.

Choć przedstawione poniżej informacje mogą ułatwić wybór najlepszego sposobu rozstrzygnięcia sporu, należy pamiętać o tym, że mają one wyłącznie charakter orientacyjny. Nie wyjaśniono w nich wszystkich kwestii związanych z zasadami postępowania przed sądami, kosztami ani procedurami, które mogą wywierać wpływ na różne rodzaje roszczeń rozpoznawane w różnych trybach. Ponadto warto zwrócić uwagę na fakt, że nawet w przypadku, gdy strona wygra postępowanie, sąd nie może zagwarantować, że będzie ona w stanie odzyskać jakiekolwiek należne jej kwoty.

2 Czy istnieje termin, w czasie którego należy wnieść sprawę do sądu?

Obowiązują terminy przedawnienia, w których należy wszcząć postępowanie przed sądem. Ogólny termin przedawnienia wynosi sześć lat od dnia wystąpienia zdarzenia – na przykład od dnia naruszenia postanowień umownych lub poniesienia szkody, a niekiedy również od dnia powzięcia informacji o szkodzie. Przykładowe inne terminy przedawnienia to rok w przypadku zniesławienia lub trzy lata w przypadku zaniedbania medycznego i szkody na osobie. Informacje na temat terminów przedawnienia można znaleźć w ustawie o terminach przedawnienia (Limitation Act 1980). Wątpliwości dotyczące obowiązujących terminów można wyjaśnić, zasięgając porady prawnika lub zwracając się do Biura Porad Prawnych dla Obywateli.

3 Czy powinienem skierować sprawę do sądu w danym państwie członkowskim?

W prawodawstwie UE przewidziano przepisy szczególne określające, w którym państwie członkowskim należy wytoczyć powództwo. Dodatkowe informacje na ten temat zawarto w dokumencie informacyjnym pt. „Jurysdykcja”.

4 Jeżeli tak, do którego sądu w tym państwie członkowskim należy się zwrócić, biorąc pod uwagę moje miejsce zamieszkania i miejsce zamieszkania drugiej strony lub inne aspekty mojej sprawy?

W Gibraltarze znajduje się tylko jeden budynek sądu. Służba Sądownicza Gibraltaru ma swoją siedzibę pod adresem 277 Main Street, Gibraltar.

5 Do którego sądu w danym państwie członkowskim powinienem się zwrócić, uwzględniając charakter sprawy i wartość przedmiotu sporu?

W Gibraltarze znajduje się tylko jeden budynek sądu. Służba Sądownicza Gibraltaru ma swoją siedzibę pod adresem 277 Main Street, Gibraltar.

6 Czy mogę wytoczyć powództwo osobiście czy też muszę to zrobić przez zastępcę procesowego, na przykład adwokata?

W Gibraltarze nie ustanowiono wymogu zasięgnięcia porady prawnika ani korzystania z usług zastępstwa procesowego. Powód może wytoczyć dowolne powództwo osobiście. Zależy to wyłącznie od jego uznania.

7 Aby wszcząć postępowanie, do kogo powinienem skierować powództwo: do biura podawczego, do kancelarii sądu czy do innego organu administracji?

Powód może wnieść pozew do Sądu Najwyższego Gibraltaru zlokalizowanego pod adresem 277 Main Street, Gibraltar.

Sekretariat Sądu Najwyższego jest czynny w godz. 9.30–16.00 od poniedziałku do czwartku i w godz. 9.30–15.45 w piątki (godziny otwarcia są krótsze w miesiącach letnich). W sekretariacie działa stanowisko przyjmowania interesantów, w którym pracownicy sądu przyjmują pozwy i udzielają informacji na temat procedur sądowych. Pracownicy sądu nie udzielają porad prawnych. (Mogą jednak wskazać, czy danej osobie przysługuje prawo do otrzymania pomocy prawnej).

8 W jakim języku należy złożyć pozew? Czy można to zrobić ustnie czy też wyłącznie na piśmie? Czy można przesłać pozew faksem lub pocztą elektroniczną?

Pozwy powinny zostać sporządzone na piśmie w języku angielskim; postępowanie sądowe prowadzi się w języku angielskim z udziałem tłumaczy ustnych, jeżeli strona wystąpi ze stosownym wnioskiem w tym zakresie. Co do zasady pozew należy złożyć osobiście w sekretariacie Sądu Najwyższego Gibraltaru.

9 Czy istnieją specjalne formularze służące do wnoszenia pozwu, a jeżeli nie, to w jaki sposób należy przedstawić sprawę? Czy są jakieś elementy, które należy uwzględnić?

Ogólnie rzecz biorąc, wytoczenie powództwa wiąże się z koniecznością wypełnienia formularza (formularz N1). Pracownicy sekretariatu Sądu Najwyższego mogą udzielić pomocy w uzyskaniu kopii formularza. Z personelem sądu można skontaktować się w sekretariacie Sądu Najwyższego zlokalizowanym pod adresem 277 Main Street, Gibraltar lub drogą telefoniczną pod nr. (+350) 200 75608.

Wspomniany formularz zawiera wytyczne dla powoda i pozwanego (będącego osobą fizyczną lub prawną, przeciwko której skierowany jest pozew). Personel sądu może udzielić wsparcia przy wypełnianiu formularza. W wytycznych omówiono szczegółowo informacje, które należy zawrzeć w pozwie. Po wypełnieniu formularza powód powinien sporządzić jego odpisy: jeden dla siebie, jeden dla sądu oraz po jednemu dla każdego z pozwanych, przeciwko którym skierowany jest pozew. Po wydaniu formularza pozwu przez sekretariat Sądu Najwyższego formularz ten zwraca się powodowi, aby mógł doręczyć jeden odpis każdemu z pozwanych. Pozwany powinien również przesłać formularz potwierdzenia odbioru i pakiet odpowiedzi.

Można również skorzystać z szeregu innych formularzy przewidzianych dla innego rodzaju postępowań lub odpowiednich na późniejszych etapach postępowania.

10 Czy należy uiścić opłaty na rzecz sądu ? Jeżeli tak, to w jakim terminie? Czy muszę uregulować honorarium adwokata już w momencie wnoszenia pozwu?

Wytoczenie powództwa z reguły wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty. Wysokość opłaty jest uzależniona od wartości przedmiotu sporu. Jeżeli pozwany odmówi zapłaty po wydaniu wyroku lub jeżeli stwierdzi, że żądana kwota nie jest należna, powództwo zostanie uznane za „zakwestionowane” (sporne) i powód może zostać zobowiązany do uiszczenia dodatkowych opłat. Jeżeli powód wygra sprawę, kwota zasądzona od pozwanego zostanie powiększona o wysokość opłat.

Konieczne może okazać się również pokrycie dodatkowych wydatków. Jeżeli pozwany zakwestionuje powództwo, powód może być zmuszony do powołania świadków, aby ułatwić sądowi prawidłową ocenę okoliczności sprawy. W takim przypadku konieczne może okazać się pokrycie kosztów podróży świadków do sądu i z powrotem oraz zarobku/dochodu utraconego w związku z koniecznością złożenia zeznań przed sądem. Jeżeli jednak powód wygra postępowanie, sąd może nakazać pozwanemu pokrycie tych wydatków.

Strona postępowania może również przedstawić dowód z opinii biegłego takiego jak lekarz, mechanik lub rzeczoznawca budowlany. Strona może również zwrócić się do biegłego o stawienie się na rozprawie w celu złożenia zeznań na jej rzecz. Będzie wiązało się to z koniecznością pokrycia wydatków poniesionych przez biegłego i kosztów świadczonych przez niego usług, przy czym w przypadku wygrania sprawy przez powoda sąd może nakazać pokrycie tych kosztów i wydatków pozwanemu.

W toku postępowania w sprawie drobnych roszczeń kwoty, których można dochodzić z tytułu kosztów powołania świadków i biegłych oraz kosztów pomocy prawnej, są ograniczone.

Honoraria adwokackie uiszcza się zazwyczaj po zakończeniu postępowania, chyba że strona i reprezentujący ją prawnik postanowią inaczej. Sąd może zobowiązać pozwanego do pokrycia części lub całości honorarium pełnomocnika strony wygrywającej. Jeżeli jednak strona korzysta z usług zastępstwa procesowego świadczonych przez prawnika (solicitor), a wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 000 funtów szterlingów, strona będzie zazwyczaj zobowiązana do pokrycia honorarium tego prawnika nawet w przypadku, gdy wygra sprawę. Należy również pamiętać o tym, że choć sąd może wydać wyrok korzystny dla strony wygrywającej (tzn. nakazać pozwanemu pokrycie kosztów), nie podejmie z urzędu czynności służących zagwarantowaniu uiszczenia należnych kwot. Jeżeli pozwany nie pokryje kosztów, strona wygrywająca będzie musiała zwrócić się do sądu o podjęcie stosownych czynności („wykonanie wyroku”), co może wiązać się z koniecznością uiszczenia kolejnej opłaty.

11 Czy można zwrócić się o pomoc prawną?

W Gibraltarze pomoc prawną w sprawach cywilnych określa się mianem „wsparcia prawnego”. Kwalifikowalność do otrzymania takiego wsparcia zależy od szeregu czynników. Dodatkowe informacje w tym zakresie można uzyskać w sekretariacie Sądu Najwyższego zlokalizowanym pod adresem 277 Main Street, Gibraltar lub drogą telefoniczną pod nr. (+350) 200 75608.

12 Od którego momentu powództwo uznaje się oficjalnie za wytoczone? Czy można otrzymać od organów potwierdzenie, że sprawa została wniesiona do sądu w prawidłowy sposób?

Datą rozpoczęcia postępowania jest dzień wydania formularza pozwu przez sąd. Sąd rejestruje datę wydania formularza, opatrując go pieczęcią zawierającą informacje o dacie. Po wniesieniu pozwu sekretariat Sądu Najwyższego przekazuje powodowi zawiadomienie o wytoczeniu powództwa (notice of issue) zawierające szczegółowe informacje na temat daty wytoczenia powództwa.

13 Czy można uzyskać dokładne informacje na temat terminów dalszych etapów postępowania (takich jak termin stawiennictwa w sądzie)?

Zawiadomienie o wytoczeniu powództwa przekazywane powodowi przez sekretariat Sądu Najwyższego po wszczęciu postępowania zawiera szczegółowe informacje na temat terminu, w którym pozwany ma obowiązek złożyć odpowiedź na pozew. Jeżeli pozwany zakwestionuje całość lub część powództwa w wyznaczonym terminie, powodowi przesłany zostanie odpis odpowiedzi na pozew wraz z zawiadomieniem o wdaniu się w spór i kwestionariuszem przyporządkowania roszczenia do określonego trybu (allocation questionnaire). Zawiadomienie i kwestionariusz doręcza się również pozwanemu. Sąd korzysta z wypełnionego kwestionariusza przy podejmowaniu decyzji w kwestii tego, w jakim trybie należy przeprowadzić postępowanie (postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w trybie przyspieszonym lub główny tryb postępowania). Po podjęciu przez sędziego decyzji o przyporządkowaniu roszczenia do określonego trybu powodowi i pozostałym stronom postępowania przesłane zostanie zawiadomienie o przyporządkowaniu sprawy (notice of allocation).

Jeżeli pozwany nie przekaże odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, powód może zwrócić się do sądu o wydanie wyroku „zaocznego” (tj. nałożenie na pozwanego obowiązku uiszczenia żądanej kwoty z uwagi na nieotrzymanie odpowiedzi). Jeżeli pozwany przyzna, że całość żądanej sumy pieniężnej jest należna, powód może również zwrócić się do sądu o wydanie wyroku. Wspomniane wnioski o wydanie wyroku sporządza się na formularzu zawiadomienia o wytoczeniu powództwa przekazywanego powodowi po wszczęciu postępowania. Wspomniane zawiadomienie stanowi, że w przypadku niezłożenia wniosku w terminie sześciu miesięcy od dnia zakończenia okresu na złożenie odpowiedzi na pozew przez pozwanego, postępowanie zostanie zawieszone. Jedyną czynnością, którą powód może podjąć w takim przypadku, jest zwrócenie się do sędziego z wnioskiem o uchylenie postanowienia o zawieszeniu postępowania.

Ostatnia aktualizacja: 23/09/2021

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwy punkt kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej (EJN). Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. ESS ani Komisja Europejska nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane lub odniesienia zawarte w tym dokumencie. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.