Jak wnieść sprawę do sądu?

1 Czy muszę skierować sprawę do sądu czy istnieje alternatywne rozwiązanie?

Spory można rozstrzygać poza sądem, w drodze mediacji – zob. Mediacja w państwach UE - Hiszpania.

Strony mogą również wystąpić o przeprowadzenie mediacji już po wszczęciu postępowania.

2 Czy istnieje termin, w czasie którego należy wnieść sprawę do sądu?

Termin na wytoczenie powództwa przed sądem zależy od okoliczności danej sprawy. Problematyka związana z terminami jest złożona z prawnego punktu widzenia, dlatego też zdecydowanie zalecane jest skonsultowanie się z adwokatem lub centrum porad prawnych, które udziela informacji na temat dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Ogólnie rzecz biorąc i wyłącznie w celach ilustracyjnych:

1. termin przedawnienia roszczeń dotyczących wierzytelności umownych wynosi pięć lat;
2. termin przedawnienia roszczeń z tytułu odpowiedzialności pozaumownej za szkody wynosi jeden rok.

3 Czy powinienem skierować sprawę do sądu w danym państwie członkowskim?

W przypadku podjęcia decyzji o rozstrzygnięciu sporu na drodze sądowej sprawę należy skierować do sądu w danym państwie członkowskim.

4 Jeżeli tak, do którego sądu w tym państwie członkowskim należy się zwrócić, biorąc pod uwagę moje miejsce zamieszkania i miejsce zamieszkania drugiej strony lub inne aspekty mojej sprawy?

Zob. informacje na temat właściwości w sekcji Sąd którego kraju jest właściwy w danej sprawie - Hiszpania.

5 Do którego sądu w danym państwie członkowskim powinienem się zwrócić, uwzględniając charakter sprawy i wartość przedmiotu sporu?

Zob. informacje na temat właściwości w sekcji Sąd którego kraju jest właściwy w danej sprawie - Hiszpania.

6 Czy mogę wytoczyć powództwo osobiście czy też muszę to zrobić przez zastępcę procesowego, na przykład adwokata?

Co do zasady, aby wszcząć postępowanie przed sądem w Hiszpanii, należy skorzystać z usług:

1. pełnomocnika procesowego (procurador) bądź
2. adwokata występującego w imieniu strony przed sądem.

Strona nie musi korzystać z usług takich osób w następujących przypadkach:

1. jeżeli kwota roszczenia nie przekracza 2 000 euro;
2. w celu wniesienia pozwu w toku szczególnego postępowania w sprawie nakazu zapłaty w trybie przyspieszonym (monitorio), pod warunkiem przedstawienia dowodów w postaci dokumentów potwierdzających istnienie długu. W takich przypadkach nie występuje ograniczenie dotyczące kwoty roszczenia;
3. w celu złożenia wniosku o zastosowanie środków służących zabezpieczeniu interesu prawnego przed wszczęciem postępowania. Dotyczy to środków tymczasowych w postępowaniach o unieważnienie małżeństwa, postępowaniach w przedmiocie separacji lub postępowaniach rozwodowych. Celem tych środków jest zaspokojenie najpilniejszych potrzeb osobistych i finansowych małżonków i ich dzieci w przypadku, gdy jedno z małżonków zamierza wszcząć postępowanie o unieważnienie małżeństwa, postępowanie w przedmiocie separacji lub postępowanie rozwodowe (udział wspomnianych specjalistów będzie konieczny do sporządzenia wszelkich kolejnych pism i podjęcia wszelkich późniejszych czynności).

7 Aby wszcząć postępowanie, do kogo powinienem skierować powództwo: do biura podawczego, do kancelarii sądu czy do innego organu administracji?

Pozew należy wnieść do sekretariatu właściwego miejscowo sądu. Pozwem zajmie się:

1. sekretarz sądu odpowiedzialny za sekretariat i usługi o charakterze ogólnym lub
2. urzędnik pracujący w sekretariacie wyznaczony do dokonywania czynności pod nadzorem i na odpowiedzialność sekretarza.

Sekretarze sądu i wyznaczeni przez nich urzędnicy są jedynymi osobami uprawnionymi do potwierdzenia daty i godziny wpłynięcia pozwów, pism wszczynających postępowanie i wszelkich innych pism, które muszą zostać złożone w określonym terminie.

Pozwów w sprawach cywilnych lub gospodarczych nie można wnosić do żadnego innego organu publicznego, w tym do sądu dyżurnego (servicio de guardia).

8 W jakim języku należy złożyć pozew? Czy można to zrobić ustnie czy też wyłącznie na piśmie? Czy można przesłać pozew faksem lub pocztą elektroniczną?

Postępowanie sądowe musi być zasadniczo prowadzone w języku hiszpańskim. We wspólnotach autonomicznych, które posługują się własnym językiem (Katalonia, Walencja, Baleary, Galicja i Kraj Basków), dopuszcza się również możliwość prowadzenia postępowania sądowego w tym języku.

Wszyscy uczestnicy postępowania mogą posługiwać się językiem hiszpańskim albo językiem wspólnoty autonomicznej, w której toczy się postępowanie, zarówno przy sporządzaniu pism procesowych, jak i w trakcie rozpraw. Jeżeli jeden z uczestników postępowania nie rozumie języka używanego we wspólnocie autonomicznej, sąd powoła tłumacza ustnego, który będzie tłumaczył na język hiszpański. Sąd powołuje tłumacza ustnego w sytuacjach przewidzianych w obowiązujących przepisach albo na wniosek osoby podnoszącej zarzut naruszenia prawa do rzetelnego procesu. Jeżeli uczestnik postępowania niebędący stroną składa zeznania w innym języku, ponieważ nie włada językiem hiszpańskim ani językiem wspólnoty autonomicznej, odpowiedzialność za zapewnienie obecności tłumacza ustnego spoczywa na stronie wnioskującej o przeprowadzenie tego dowodu.

Postępowanie zawsze wszczyna się na piśmie przez wniesienie pisma sądowego określanego jako demanda (pozew). W przypadku spraw, których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 2 000 euro, struktura pozwu jest prosta. Musi on zawierać następujące informacje:

1. dane osobowe i adres zamieszkania powoda oraz dane osobowe i adres zamieszkania strony przeciwnej, jeżeli są znane; oraz
2. precyzyjne wskazanie, czego powód dochodzi od strony przeciwnej.

Osoby, które nie korzystają z usług pełnomocnika procesowego, mogą wybrać, czy chcą komunikować się z sądem drogą elektroniczną. Wybrany sposób komunikacji można zmienić w dowolnej chwili.

Wszyscy prawnicy mają obowiązek korzystania z sądowych systemów elektronicznego składania dokumentów lub systemów składania dokumentów na odległość przy składaniu pozwu i późniejszych pism procesowych związanych z pozwem, jak również innych dokumentów, aby zapewnić autentyczność składanych pism i umożliwić wiarygodne rejestrowanie dokumentów, które zostały przesłane i otrzymane, a także daty ich przesłania i otrzymania.

Następujące podmioty również mają obowiązek komunikować się z sądami elektronicznie:

1. osoby prawne;
2. jednostki nieposiadające osobowości prawnej;
3. osoby wykonujące zawód, z którym wiąże się konieczność zarejestrowania w organizacji zawodowej, do celów załatwiania spraw i podejmowania czynności przed organami administracji sądowej w ramach prowadzonej działalności zawodowej;
4. notariusze i urzędnicy rejestrowi;
5. pełnomocnicy podmiotów zobowiązanych do komunikowania się z sądami drogą elektroniczną oraz
6. urzędnicy publiczni – do celów postępowań i wszelkich czynności podejmowanych w ramach wykonywania obowiązków służbowych.

9 Czy istnieją specjalne formularze służące do wnoszenia pozwu, a jeżeli nie, to w jaki sposób należy przedstawić sprawę? Czy są jakieś elementy, które należy uwzględnić?

Dostępne są standardowe formularze i gotowe szablony służące do wnoszenia pozwów w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 2 000 euro, a także pozwów o roszczenia finansowe wnoszonych w toku szczególnego postępowania w sprawie nakazu zapłaty (monitorio). Kwota roszczenia w tym postępowaniu nie podlega ograniczeniu, ale powód musi przedstawić dowód w postaci dokumentu potwierdzającego istnienie wierzytelności.

Formularze te (wraz z instrukcjami dla użytkowników) są dostępne w internecie pod adresem:

postępowanie ustne (juicio verbal) (w sprawach drobnych roszczeń)

postępowanie w sprawie nakazu zapłaty (juicio monitorio) (postępowanie szczególne)

Są one również dostępne dla ogółu społeczeństwa w kancelariach sądów (Decanatos) i wspólnych służbach ds. procesowych (Servicios Comunes Procesales) przy każdym sądzie okręgowym.

W przypadku gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 2 000 euro, jest to bardzo proste pismo. W takiej sytuacji wystarczy podać w pozwie dane osobowe powoda i dane osobowe strony przeciwnej, jeżeli są znane, oraz precyzyjnie wskazać, jakie jest żądanie pozwu.

W przypadku gdy wartość przedmiotu sporu przekracza 2 000 euro, struktura pozwu jest bardziej złożona i pozew musi zostać sporządzony przez adwokata, ponieważ należy zamieścić w nim również opis okoliczności faktycznych sprawy, przywołać odpowiednią podstawę prawną i przedstawić uporządkowany wykaz składanych pism i innych dowodów.

W obydwu przypadkach do pozwu należy załączyć wszystkie dowody w postaci dokumentów na poparcie roszczenia, a także opinie biegłych lub inne dowody mające znaczenie dla sprawy. Poza bardzo szczególnymi sytuacjami pism tych zasadniczo nie można złożyć w późniejszym terminie.

10 Czy należy uiścić opłaty na rzecz sądu ? Jeżeli tak, to w jakim terminie? Czy muszę uregulować honorarium adwokata już w momencie wnoszenia pozwu?

Osoby fizyczne nie muszą wnosić opłaty.

Aby wnieść pozew do sądu orzekającego w sprawach cywilnych, sprawach handlowych lub spornych sprawach administracyjnych, a także aby wnieść apelację od wyroku wydanego przez sądy ds. socjalnych, osoby prawne (spółki, fundacje, stowarzyszenia) muszą wnieść stosowną opłatę. Opłat nie wnosi się w sądach ds. karnych. Dodatkowe informacje można uzyskać pod adresem:

Tasas judiciales (opłaty sądowe).

We Wspólnocie Autonomicznej Katalonii osoby prawne (ale nie osoby fizyczne) muszą uiścić opłatę:

Comunidad Autónoma de Cataluña. Tasa (Wspólnota Autonomiczna Katalonii. Opłaty)

Nie istnieje standardowa taryfa opłat za czynności adwokackie. Klient uzgadnia bezpośrednio z adwokatem zarówno wysokość honorarium, jak i metodę płatności.

Istnieje natomiast standardowa taryfa opłat pobieranych przez sądowych pełnomocników procesowych:

Arancel Procuradores.

Prawnicy zazwyczaj żądają wniesienia zaliczki na pokrycie początkowych kosztów postępowania, której wysokość potrąca się z łącznej kwoty należnego im honorarium. Postępowanie sądowe jest podzielone na etapy i prawnicy mogą zażądać od swoich klientów uiszczenia odpowiedniego odsetka łącznej kwoty należnego im honorarium na początku każdego etapu.

Prawnicy zazwyczaj nie żądają zapłaty całej kwoty należnego im honorarium przed zakończeniem postępowania.

11 Czy można zwrócić się o pomoc prawną?

Osoby, które są w stanie wykazać, że nie dysponują wystarczającymi środkami, aby wnieść sprawę do sądu, są uprawnione do otrzymania bezpłatnej pomocy prawnej:

Justicia Gratuita (pomoc prawna, Ministerstwo Sprawiedliwości)

Sytuację materialną takich osób ocenia się, stosując tzw. wskaźnik IPREM (publiczny wskaźnik podstawowego poziomu dochodów).

Uznaje się, że osoba fizyczna nie dysponuje wystarczającymi środkami, aby wnieść sprawę do sądu, jeżeli roczny dochód uzyskiwany przez jej gospodarstwo domowe ze wszystkich źródeł nie przekracza:

1. dwukrotności wskaźnika IPREM w chwili złożenia wniosku w przypadku osób, które nie posiadają rodziny;
2. 2,5-krotności wskaźnika IPREM w chwili złożenia wniosku w przypadku osób należących do jakiegokolwiek rodzaju rodziny składającej się z mniej niż czterech osób;
3. trzykrotności wskaźnika IPREM w przypadku osób należących do rodziny składającej się z co najmniej czterech osób.

Wskaźnik IPREM za 2021 r. wynosi 6 778,80 euro (w dwunastu ratach).

Określone organizacje non-profit również mogą kwalifikować się do objęcia pomocą prawną.

12 Od którego momentu powództwo uznaje się oficjalnie za wytoczone? Czy można otrzymać od organów potwierdzenie, że sprawa została wniesiona do sądu w prawidłowy sposób?

Powództwo uznaje się za oficjalnie wytoczone w dniu wniesienia pozwu, po przyjęciu pozwu przez sekretariat sądu, wydaniu postanowienia potwierdzającego dopuszczalność pozwu i uprzednim upewnieniu się, że dany sąd jest właściwy do rozpoznania roszczenia będącego przedmiotem pozwu.

Sąd informuje powoda o wydaniu postanowienia potwierdzającego dopuszczalność pozwu oraz o wszelkich późniejszych postanowieniach sądu za pośrednictwem jego pełnomocnika procesowego, jeżeli powód takiego posiada. W przypadkach, w których korzystanie z usług pełnomocnika procesowego nie jest konieczne, powód zostanie powiadomiony bezpośrednio przesyłką poleconą wysłaną na adres podany w pozwie.

Jeżeli pozew zawiera błąd, nie zostanie uznany za dopuszczalny i wówczas sąd wyznaczy termin na usunięcie stwierdzonych braków formalnych. Jeżeli usunięcie braków formalnych okaże się niemożliwe, pracownik sekretariatu poinformuje o tym fakcie sędziego, który podejmie decyzję w kwestii dopuszczalności pozwu.

13 Czy można uzyskać dokładne informacje na temat terminów dalszych etapów postępowania (takich jak termin stawiennictwa w sądzie)?

Strony będą niezwłocznie informowane o wszystkich etapach postępowania lub zdarzeniach, do których doszło w toku postępowania, bezpośrednio albo – w stosownych przypadkach – za pośrednictwem ich pełnomocnika procesowego.

Co do zasady nie istnieje określony harmonogram przebiegu postępowania, lecz ustanowiono pewne terminy, które muszą zostać dotrzymane.