Van welk land is de wetgeving van toepassing?

Hongarije
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Bronnen van geldend recht

1.1 Regels van nationaal recht

Welk recht van toepassing is, wordt geregeld door Wet XXVIII van 2017 inzake het internationaal privaatrecht (hierna “Wet internationaal privaatrecht” genoemd). Dit geldt echter alleen als er geen EU-verordening of internationaal verdrag met bepalingen over het toepasselijk recht is.

1.2 Geldende multilaterale verdragen

De belangrijkste informatiebron over dit onderwerp is de website van de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht.

1.3 De belangrijkste bilaterale verdragen

- Verdrag betreffende wederzijdse rechtshulp tussen Hongarije en Tsjechoslowakije

- Verdrag betreffende wederzijdse rechtshulp tussen Hongarije en Joegoslavië

- Verdrag betreffende wederzijdse rechtshulp tussen Hongarije en Roemenië

2 Toepassing van de conflictregels

2.1 Ambtshalve toepassing van de conflictregels

Ja.

2.2 Renvoi (herverwijzing, verderverwijzing)

Wanneer het recht van een ander land van toepassing is, zijn de materiële regels van het vreemde recht dat de betrokken kwestie rechtstreeks beheerst, van toepassing. Als het toepasselijk buitenlands recht wordt bepaald op basis van nationaliteit en dat buitenlands recht naar Hongaars recht verwijst, is Hongaars materieel recht van toepassing, maar als het buitenlands recht verwijst naar het recht van een derde land, is het materieel recht van dat derde land van toepassing.

2.3 Wijziging aanknopingspunt

Een verandering in de voor het toepasselijk recht bepalende factoren heeft alleen gevolgen voor de rechtsbetrekkingen die rechtsgeldig tot stand zijn gebracht overeenkomstig het recht dat vóór de verandering van toepassing was, als dat uitdrukkelijk zo is bepaald in de Wet internationaal privaatrecht.

2.4 Niet-toepassing van conflictregels in uitzonderingsgevallen

Het is in strijd met de openbare orde krachtens de Wet internationaal privaatrecht toepasselijk vreemd recht toe te passen en dat recht moet derhalve niet worden toegepast, als dat in de desbetreffende zaak zou leiden tot een kennelijke en ernstige schending van de fundamentele waarden en grondwettelijke beginselen van het Hongaarse rechtsstelsel. Als de schending van de openbare orde niet op andere wijze kan worden afgewend, is het Hongaars recht van toepassing in plaats van het terzijde geschoven vreemd recht.

Ongeacht het recht dat de zaak beheerst, moeten die bepalingen uit het Hongaars recht worden toegepast waarvan de zwaarder wegende aard onmiskenbaar wordt vastgesteld op grond van de inhoud en het doel ervan (dwingende regels). Regels die uit hoofde van het recht van andere landen dwingend zijn, kunnen alleen in overweging worden genomen, als er een nauw verband bestaat en zij doorslaggevend zijn voor de beoordeling van de feiten.

2.5 Vaststelling van de inhoud van buitenlands recht

De rechtbank stelt de inhoud van het vreemde recht ambtshalve vast met behulp van de noodzakelijk geachte middelen. De rechtbank kan op grond van een internationale overeenkomst een verzoek richten aan buitenlandse instanties en de door de partijen ingediende stukken of deskundigenoordelen in overweging nemen. De rechtbank kan zich daartoe ook wenden tot de minister van Justitie.

Wanneer het niet mogelijk is de inhoud van het vreemde recht binnen een redelijke termijn te bepalen, is het Hongaars recht van toepassing. Als de feiten van de zaak niet kunnen worden beoordeeld op basis van Hongaars recht, is het vreemd recht van toepassing dat het nauwst verwant is aan het toepasselijk recht.

De minister van Justitie geeft verklaringen af over het Hongaarse recht en de Hongaarse jurisprudentie voor gebruik in het buitenland.

3 De conflictregels

3.1 Contractuele verbintenissen en rechtshandelingen

De bepalingen van de Wet internationaal privaatrecht zijn van toepassing op rechtsbetrekkingen die niet vallen onder Verordening (EG) nr. 593/2008 (Rome I).

Overeenkomsten worden geheel of gedeeltelijk beheerst door het recht dat de partijen hebben gekozen. Als de rechtskeuze niet uitdrukkelijk is gemaakt, moet zij duidelijk blijken uit de bepalingen van de overeenkomst of uit de omstandigheden van de zaak. Het toepasselijk recht moet worden gekozen voor het eind van de termijn die de rechtbank tijdens de eerste zitting heeft gesteld.

De partijen kunnen in onderling overleg ervoor kiezen een ander recht toe te passen op de overeenkomst dan het eerder toegepaste recht. Dat feit heeft geen gevolgen voor de rechtsgeldigheid van de overeenkomst krachtens het recht waarin formele geldigheid is geregeld.

Als de overeenkomst is verbonden met het recht van slechts één land, kan de rechtskeuze geen afbreuk doen aan de toepassing van bepalingen uit het recht van dat land waarvan niet in onderling overleg kan worden afgeweken.

Bij gebreke van een rechtskeuze is het toepasselijk recht het recht dat het nauwst verbonden is met de belangrijkste elementen van de desbetreffende contractuele verhouding.

Het bestaan en de geldigheid van een overeenkomst of van een bepaling daarvan worden beheerst door het recht dat op grond van de Wet internationaal privaatrecht toepasselijk zou zijn, indien de overeenkomst of de bepaling geldig zou zijn.

Een overeenkomst met een zakelijk recht op, of de huur van vastgoed als voorwerp is onderworpen aan de vormvereisten van het land waar het vastgoed zich bevindt, als die vereisten van toepassing zijn ongeacht het land waar de overeenkomst is aangegaan en ongeacht het recht waardoor de overeenkomst wordt beheerst, en als het niet mogelijk is in onderling overleg af te wijken van die vereisten.

De regels die van toepassing zijn op overeenkomsten, zijn van overeenkomstige toepassing op eenzijdige verklaringen.

3.2 Niet-contractuele verbintenissen

De bepalingen van de Wet internationaal privaatrecht zijn van toepassing op rechtsbetrekkingen die niet vallen onder Verordening (EG) nr. 864/2007 (Rome II). Een persoon die schadevergoeding vordert, kan op grond van artikel 7 van de verordening “Rome II” het toepasselijk recht kiezen binnen de termijn die door het gerecht tijdens de eerste zitting wordt vastgesteld.

Voor niet-contractuele verbintenissen is het toepasselijk recht dat van het land in het grondgebied waarvan het rechtsfeit waaruit de verbintenis is ontstaan, rechtsgevolgen heeft. Als de gewone verblijfplaats of vestigingsplaats van de schuldeiser en die van de schuldenaar in het kader van de rechtsbetrekking zich in hetzelfde land bevinden wanneer het rechtsfeit waaruit de verbintenis is ontstaan, rechtsgevolgen heeft, is het recht van dat land van toepassing. Als de niet-contractuele betrekking nauw verbonden is met een andere, reeds aangegane rechtsbetrekking tussen de partijen, is het recht waardoor die eerdere rechtsbetrekking wordt beheerst, ook van toepassing op de niet-contractuele betrekking.

Na het ontstaan van de niet-contractuele verbintenissen kunnen de partijen het daarop toepasselijk recht kiezen. Als de rechtskeuze niet uitdrukkelijk is gemaakt, moet zij duidelijk blijken uit de omstandigheden van de zaak. Het toepasselijk recht kan worden gekozen tot het eind van de termijn die de rechtbank tijdens de eerste zitting heeft gesteld. Als de rechtsbetrekking is verbonden met het recht van slechts één land, kan de rechtskeuze geen afbreuk doen aan de toepassing van bepalingen uit het recht van dat land waarvan niet in onderling overleg kan worden afgeweken.

3.3 De burgerlijke staat van personen (naam, woonplaats, handelingsbekwaamheid)

De handelingsbekwaamheid en persoonlijkheidsrechten van personen moeten worden bepaald op grond van het persoonlijke recht dat op hen van toepassing is. Het op een persoon toepasselijke persoonlijke recht is het recht van de staat waarvan hij of zij onderdaan is. Als een persoon meerdere nationaliteiten heeft en een daarvan is de Hongaarse nationaliteit, is het Hongaarse recht het toepasselijke persoonlijke recht, tenzij die persoon een nauwere band met een andere nationaliteit heeft. Als een persoon meerdere nationaliteiten heeft en geen daarvan is de Hongaarse nationaliteit, is het toepasselijke persoonlijke recht het recht van het land waarmee die persoon de sterkste banden heeft, gezien de basisfeiten van de zaak. Als een persoon meerdere nationaliteiten heeft en geen daarvan is de Hongaarse nationaliteit, en hij of zij heeft gelijke banden met de respectieve landen, of als de nationaliteit van een persoon niet kan worden vastgesteld, is het persoonlijke recht het recht van het land waar hij of zij gewoonlijk verblijft. Als het persoonlijk recht van een persoon niet kan worden vastgesteld, is het Hongaars recht van toepassing. Het Hongaarse recht is van toepassing op de handelingsbekwaamheid en persoonlijkheidsrechten van personen die in Hongarije asiel hebben gekregen of zijn toegelaten tot Hongarije.

Op de naam van een persoon is diens persoonlijk recht of desgevraagd Hongaars recht van toepassing. Een persoon met meer dan een nationaliteit kan ervoor kiezen dat het recht op basis van een daarvan van toepassing is in verband met zijn of haar achternaam. Ten aanzien van de huwelijksnaam kan op gezamenlijk verzoek van de partijen het recht van de nationaliteit van een der echtgenoten of Hongaars recht worden gekozen. Bij gebreke van een dergelijk verzoek is het toepasselijk recht het recht dat van toepassing is op de persoonlijke betrekkingen tussen de echtgenoten. De regels voor achternamen bij scheiding of nietigverklaring van het huwelijk zijn die van het recht van het land op grond waarvan de huwelijksnaam is ingeschreven. De geboortenaam en de huwelijksnaam van een Hongaarse onderdaan die rechtsgeldig zijn ingeschreven volgens het recht van een ander land, moeten in Hongarije worden erkend, als die Hongaarse onderdaan of diens echtgeno(o)t(e) tevens onderdaan is van dat andere land, of als de gewone verblijfplaats van die Hongaarse onderdaan zich in dat land bevindt. Namen in strijd met de Hongaarse openbare orde kunnen niet officieel worden erkend.

Een persoon die volledig of gedeeltelijk handelingsonbekwaam is volgens zijn of haar persoonlijke recht maar die volgens het Hongaarse recht wel handelingsbekwaam zou zijn, moet worden geacht handelingsbekwaam te zijn met betrekking tot de vele minder belangrijke transacties die dagelijks worden verricht in Hongarije. Iemand die volledig of gedeeltelijk handelingsonbekwaam is volgens zijn of haar persoonlijke recht maar die volgens het Hongaarse recht wel handelingsbekwaam zou zijn, wordt eveneens geacht handelingsbekwaam te zijn tot het verrichten van zijn of haar andere economische transacties, als die transacties in Hongarije rechtsgevolgen hebben.

In het geval van vertegenwoordiging van een persoon met beperkte bekwaamheid om de eigen zaken te regelen, of in het geval van ad-hocvoogdij, is het toepasselijk recht dat van het land van de rechtbank die de vertegenwoordiger of voogd benoemt.

De aangifte van overlijden of vermissing en de vaststelling van overlijden worden beheerst door het persoonlijke recht van de overleden of vermiste persoon. Als het persoonlijk recht van een vermist persoon niet het Hongaars recht is en er sprake is van een Hongaars juridisch belang, is het Hongaars recht van toepassing.

Iemands gewone verblijfplaats is de plaats waar zijn of haar leven zich, blijkens alle omstandigheden van de betrokken rechtsbetrekking, daadwerkelijk afspeelt. Bij het vaststellen van de plaats waar iemands leven zich daadwerkelijk afspeelt, wordt tevens rekening gehouden met de feiten waaruit de bedoelingen van die persoon blijken. De woonplaats is de plaats waar de persoon permanent verblijft of waar de persoon verblijft met het voornemen er voor onbepaalde tijd te blijven.

Het persoonlijke recht van een rechtspersoon of een organisatie zonder rechtspersoonlijkheid is het recht van de staat waar die persoon is ingeschreven. Als de rechtspersoon is ingeschreven in meer dan een staat of niet verplicht is tot inschrijving krachtens het recht van de staat waar hij statutair is gevestigd, is het persoonlijk recht het recht van de staat waar zich de statutaire zetel van die persoon zich bevindt. Als de rechtspersoon geen of juist meerdere statutaire zetels heeft en volgens het recht van geen enkele staat is ingeschreven, is het toepasselijke persoonlijke recht het recht van de staat waar zich de hoofdvestiging bevindt. De juridische status van een rechtspersoon of organisatie zonder rechtspersoonlijkheid moet worden bepaald volgens het persoonlijke recht dat op die persoon of organisatie van toepassing is.

3.4 Afstamming en adoptie

3.4.1 Afstamming

De vaststelling van afstamming en de betwisting van het vermoeden van vaderschap worden beheerst door het persoonlijke recht dat op het kind van toepassing was op het tijdstip van diens geboorte. De erkenning van het kind door de vader moet worden beoordeeld volgens het persoonlijke recht van het kind dat van toepassing was op het tijdstip van de erkenning. De erkenning van een kind tijdens de zwangerschap wordt beoordeeld volgens het persoonlijke recht van de moeder dat van toepassing was op het tijdstip van de erkenning. De erkenning kan niet formeel ongeldig worden geacht als deze formeel geldig is volgens hetzij het Hongaarse recht, hetzij het recht dat van toepassing was op de plaats en de datum van de erkenning. Als het toepasselijk recht geen status toekent aan de vader, is het recht van de andere staat met een nauwe band met de zaak van toepassing, als dat betekent dat het kind een gunstiger behandeling ten deel valt.

3.4.2 Adoptie

De adoptie is alleen rechtsgeldig als aan de voorwaarden wordt voldaan volgens zowel het persoonlijke recht van de adoptieouder als dat van het adoptiekind, zoals dat van toepassing is ten tijde van de adoptie. De rechtsgevolgen van adoptie, de herroeping van de adoptie en de rechtsgevolgen van herroeping worden beheerst door het persoonlijke recht van de adoptieouder dat van toepassing is ten tijde van de adoptie of de herroeping van de adoptie.

Als de adoptieouders met elkaar gehuwd zijn, is het recht dat van toepassing is op de rechtsgevolgen van de adoptie, de herroeping van de adoptie en de rechtsgevolgen van herroeping:

a) het recht van de staat waar beide echtgenoten de nationaliteit van bezitten ten tijde van de adoptie of de herroeping van de adoptie; of, bij gebreke daarvan,

b) het recht van de staat waar de echtgenoten hun gemeenschappelijke verblijfplaats hadden ten tijde van de adoptie of de herroeping daarvan; of, bij gebreke daarvan,

c) het recht van de staat van het gerecht dat de zaak behandelt.

3.5 Huwelijk, ongehuwd samenwonen en geregistreerd partnerschap, echtscheiding, scheiding van tafel en bed, onderhoudsverplichtingen

3.5.1 Huwelijk

Het huwelijk is alleen geldig als op het moment van de huwelijksvoltrekking is voldaan aan de materiële voorwaarden van het persoonlijk recht van elk van beide echtgenoten. De vereiste vormvoorschriften voor de geldigheid van het huwelijk worden beheerst door het recht dat van toepassing is op de plaats en de datum van de huwelijksvoltrekking. De voorschriften die van toepassing zijn op de huwelijksvoltrekking en de geldigheid van het huwelijk zijn van overeenkomstige toepassing om te bepalen of het huwelijk al dan niet bestaat. Het huwelijk kan niet in Hongarije worden voltrokken indien er uit hoofde van het Hongaarse recht een onoverkomelijke belemmering bestaat.

3.5.2 Ongehuwd samenwonen en geregistreerd partnerschap

De bepalingen die gelden voor het huwelijk, zijn eveneens van toepassing op de totstandkoming, de geldigheid en de rechtsgevolgen van een geregistreerd partnerschap (met uitsluiting van achternamen), waarbij de onderstaande uitzonderingen gelden.

Als het persoonlijke recht van de toekomstige geregistreerde partner het geregistreerde partnerschap tussen partners van hetzelfde geslacht niet kent, vormt dat geen belemmering voor de totstandkoming en de geldigheid van het geregistreerde partnerschap, op voorwaarde dat:

a) de toekomstige geregistreerde partner die geen Hongaars onderdaan is, verklaart dat er conform zijn of haar persoonlijk recht geen belemmeringen zouden bestaan voor een huwelijk, en

b) ten minste één van de toekomstige geregistreerde partners Hongaars onderdaan is of gewoonlijk in Hongarije verblijft. In dat geval zijn de rechtsgevolgen van het geregistreerde partnerschap onderworpen aan het Hongaarse recht.

De ontbinding van het geregistreerde partnerschap wordt beheerst door het recht van de staat:

a) waar de geregistreerde partners hun gewone verblijfplaats hebben op het ogenblik van indiening van het verzoek of de vordering tot ontbinding van het geregistreerde partnerschap, of, bij gebreke daarvan,

b) waar de geregistreerde partners hun laatste gemeenschappelijke gewone verblijfplaats hadden, indien deze verblijfplaats niet meer dan een jaar daarvoor is verlaten en mits tijdens de indiening van het verzoek of de vordering een van de geregistreerde partners nog steeds in die staat verblijft, of, bij gebreke daarvan,

c) waarvan beide geregistreerde partners onderdaan waren op het ogenblik van de indiening van het verzoek of de vordering.

Indien het niet mogelijk is op grond van het bovenstaande te bepalen welk recht van toepassing is, is het recht van de staat van de behandelende rechtbank van toepassing.

Het recht van de staat waarvan de samenwonende partners beiden onderdaan zijn, is van toepassing op de totstandkoming, ontbinding en rechtsgevolgen van ongehuwde samenwoning. Als de samenwonende partners niet dezelfde nationaliteit hebben, is het toepasselijk recht dat van de staat waar de samenwonende partners gewoonlijk verblijven of, bij gebreke daarvan, waar zich hun laatste gemeenschappelijke gewone verblijfplaats bevindt. Indien het niet mogelijk is de gemeenschappelijke gewone verblijfplaats van de samenwonende partners te bepalen, is het recht van de staat van de behandelende rechtbank van toepassing. De samenwonende partners kunnen kiezen welk recht van toepassing is op hun vermogensrechtelijke betrekkingen.

3.5.3 Echtscheiding en scheiding van tafel en bed

Verordening (EU) nr. 1259/2010 (Rome III) is op dit gebied van toepassing. De echtgenoten kunnen op grond van de artikelen 5 tot en met 7 van de verordening gebruikmaken van hun recht het toepasselijke recht aan te wijzen binnen de termijn die door het gerecht tijdens de eerste zitting wordt vastgesteld.

3.5.4 Onderhoudsverplichtingen

Deze kwestie wordt beheerst door het Haags Protocol van 23 november 2007 inzake het recht dat van toepassing is op onderhoudsverplichtingen.

3.6 Huwelijksvermogensrecht

Voor vermogensrechtelijke betrekkingen tussen de echtgenoten is het toepasselijk recht dat van de staat waarvan beide echtgenoten onderdaan zijn ten tijde van de beoordeling. Als de echtgenoten niet dezelfde nationaliteit hebben ten tijde van de beoordeling, is het toepasselijk recht dat van de staat waar de echtgenoten gewoonlijk samen verblijven of, bij gebreke daarvan, waar zich hun laatste gemeenschappelijke gewone verblijfplaats bevindt. Als de echtgenoten geen gemeenschappelijke gewone verblijfplaats hebben, is het recht van de staat van de behandelende rechtbank van toepassing.

De echtgenoten hebben ten aanzien van het recht dat van toepassing is op hun huwelijksvermogen, de volgende rechtskeuze:

a) het recht van de staat waarvan een van de echtgenoten onderdaan is ten tijde van de totstandkoming van de overeenkomst,

b) het recht van de staat waar een van de echtgenoten gewoonlijk verbleef ten tijde van de totstandkoming van de overeenkomst, of

c) het recht van de staat van het gerecht dat de zaak behandelt.

De rechtskeuze geldt eveneens voor toekomstige echtgenoten. Het toepasselijk recht kan worden gekozen tot het eind van de termijn die de rechtbank tijdens de eerste zitting heeft gesteld. Tenzij de echtgenoten anders overeenkomen, heeft de rechtskeuze die van toepassing is op hun huwelijksvermogen, alleen rechtsgevolgen voor de toekomst.

De overeenkomst over het huwelijksvermogen is tevens formeel geldig indien zij overeenstemt met het recht van de plaats waar zij tot stand is gekomen.

3.7 Erfrecht

Verordening (EU) 650/2012 is van toepassing in het geval van personen die op of na 17 augustus 2015 zijn overleden.

3.8 Goederenrecht

Het recht van de plaats waar het goed zich bevindt, is van toepassing op het eigendomsrecht en op verschillende zakelijke rechten, met inbegrip van zekerheden en bezit.

3.9 Insolventie

Het toepasselijk recht wordt vastgesteld op grond van de artikelen 7 tot en met 17 van Verordening (EU) 2015/848.

Laatste update: 15/01/2024

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.