- SIB QRATI/AWTORITAJIET KOMPETENTI
- L-Artikolu 65(3) – Informazzjoni dwar kif jiġu determinati, skont il-liġi nazzjonali, l-effetti tas-sentenzi msemmija fl-Artikolu 65(2) tar-Regolament
- L-Artikolu 74 – Deskrizzjoni tar-regoli u l-proċeduri nazzjonali dwar l-eżekuzzjoni
- L-Artikolu 75 (a) – L-ismijiet u dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom jridu jitressqu l-applikazzjonijiet skont l-Artikoli 36(2), 45(4) u 47(1)
- L-Artikolu 75 (b) – L-ismijiet u d-dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom irid jitressaq l-appell kontra d-deċiżjoni dwar l-applikazzjoni għar-rifjut ta' eżekuzzjoni skont l-Artikolu 49(2)
- L-Artikolu 75 (c) – L-ismijiet u d-dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom jista' jitressaq appell ulterjuri skont l-Artikolu 50
- L-Artikolu 75 (d) – Il-lingwi aċċettati għat-traduzzjonijiet taċ-ċertifikati dwar is-sentenzi, l-istrumenti awtentiċi u l-ftehimiet bil-qorti
- L-Artikolu 76(1)(a) – Ir-regoli ta' ġuriżdizzjoni msemmija fl-Artikoli 5(2) u 6(2) tar-Regolament
- L-Artikolu 76(1)(b) – Ir-regoli dwar in-notifika ta' terzi msemmija fl-Artikolu 65 tar-Regolament
- L-Artikolu 76(1)(c) – Il-Konvenzjonijiet msemmija fl-Artikolu 69 tar-Regolament
Sib informazzjoni għal kull reġjun
SIB QRATI/AWTORITAJIET KOMPETENTI
L-għodda ta' tiftix hawn taħt se tgħinek tidentifika qorti/qrati jew awtorità(jiet) kompetenti għal strument legali Ewropew speċifiku. Jekk jogħġbok innota li għalkemm sar kull sforz biex tiġi aċċertata l-preċiżjoni tar-riżultati, jista' jkun hemm xi każijiet eċċezzjonali li jikkonċernaw id-determinazzjoni ta' kompetenza li mhumiex neċessarjament koperti.
L-Artikolu 65(3) – Informazzjoni dwar kif jiġu determinati, skont il-liġi nazzjonali, l-effetti tas-sentenzi msemmija fl-Artikolu 65(2) tar-Regolament
1.) It-tifsira ta’ notifika lil parti terza skont il-liġi proċedurali ċivili Ungeriża
Parti li ma tkunx irnexxiet u tkun tixtieq tippreżenta talba kontra parti terza, jew tkun is-suġġett ta’ talba mressqa minn parti terza, tista’ tibgħat notifika lil dik il-parti terza. Notifika lill-partijiet terzi tista’ tintbagħat mhux biss minn rikorrent jew konvenut, iżda wkoll minn parti intervenjenti jew minn parti terza notifikata.
2.) Termini għan-notifika lil parti terza bħala att proċedurali:
Il-konvenut jinnotifika lil parti terza fi żmien 30 jum minn meta tkun saritlu t-talba, u r-rikorrent fi żmien 30 jum minn meta jiġi nnotifikat b’kontrotalba sostantiva. Din id-dispożizzjoni tapplika b’mod simili għal modifiki tat-talba u għal kontrotalbiet ammessi.
Persuna li tintervjeni mill-bidu tal-litigazzjoni, jiġifieri l-parti intervenjenti jew il-parti terza nnotifikata, tista’ tippreżenta notifika lil parti terza fi żmien 30 jum mill-intervent fil-proċedimenti. F’każijiet meqjusa bħala partikolarment serji (somom ikkontestati li jeċċedu HUF 400 miljun), it-terminu għad-dikjarazzjonijiet tal-parti notifikanti u l-parti terza nnotifikata mhuwiex ta’ 30 jum, iżda ta’ 15-il jum. Dikjarazzjoni ppreżentata mill-parti notifikanti wara l-iskadenza hija nulla u bla effett, fi kliem ieħor din tiġi meqjusa mill-qorti li ma tkunx saret.
3.) Tibgħat notifika lil parti terza:
Il-parti notifikanti għandha żewġ obbligi meta tibgħat notifika lil parti terza. L-ewwel, il-parti notifikanti għandha tibgħat in-notifika lill-parti terza kkonċernata bil-miktub, u tindika r-raġunijiet tan-notifika u tipprovdi ħarsa ġenerali fil-qasir tal-andament tal-proċedimenti. It-tieni, in-notifika lit-tielet parti għandha tkun ippreżentata lill-qorti, bil-miktub jew b’mod orali fis-smigħ, u ssemmi wkoll ir-raġunijiet tan-notifika. Meta tippreżenta n-notifika lill-parti terza quddiem il-qorti, il-parti notifikanti għandha tinkludi dokumenti li jipprovdu evidenza li l-parti terza notifikata tkun irċeviet in-notifika u evidenza tad-data ta’ riċeviment.
Jekk il-parti terza nnotifikata ma tibgħatx lill-qorti, fi żmien 30 jum min-notifika li għaliha l-parti notifikanti tkun ipprovdiet evidenza, dikjarazzjoni dwar l-inklużjoni fil-proċedimenti, il-parti terza nnotifikata titqies li ma tkunx aċċettat in-notifika ta’ parti terza. Dikjarazzjoni ppreżentata wara l-iskadenza hija nulla u bla effett.
Meta l-parti terza nnotifikata taċċetta n-notifika ta’ parti terza, dik il-parti tista’ tissieħeb mal-parti notifikanti bħala parti intervenjenti. Dan jista’ jiġi nnotifikat bil-miktub jew oralment fis-smigħ.
Inkella, l-aċċettazzjoni tal-intervent tal-parti terza nnotifikata u l-istatus legali tal-parti terza nnotifikata huma soġġetti għar-regoli li jirregolaw l-interventi.
4.) Il-konsegwenzi legali ta’ notifiki lil partijiet terzi:
Meta l-parti terza nnotifikata taċċetta n-notifika lil parti terza, dik il-parti tista’ tissieħeb mal-parti notifikanti bħala parti intervenjenti (mistiedna). Il-liġi dwar il-proċedura ċivili Ungeriża tipprevedi żewġ sitwazzjonijiet differenti fil-każ ta’ partijiet intervenjenti.
- Jekk is-saħħa legali tas-sentenza ma tkoprix ir-relazzjoni ġuridika bejn il-parti intervenjenti u l-parti opposta, il-parti intervenjenti (inizjalment il-parti terza nnotifikata) tista’ indipendentement tieħu kull azzjoni legali li tista’ tittieħed mill-parti appoġġjata minn dik il-parti intervenjenti, esklużi pagamenti, rikonoxximent ta’ drittijiet u rinunzji għal drittijiet. L-azzjonijiet tal-parti intervenjenti għandhom effett biss sakemm il-parti appoġġjata ma tiħux dawk l-azzjonijiet u li dawn ma jmorrux kontra l-azzjonijiet tal-parti appoġġjata.
- Jekk, skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ, is-saħħa legali tas-sentenza tkopri wkoll ir-relazzjoni legali bejn il-parti intervenjenti u l-parti opposta, il-parti intervenjenti (inizjalment il-parti nnotifikata) tista’ b’mod indipendenti tieħu kwalunkwe azzjoni legali li tista’ tittieħed mill-parti appoġġjata minn dik il-parti intervenjenti, esklużi pagamenti, rikonoxximent ta’ drittijiet u rinunzji għal drittijiet, u tali azzjonijiet ikollhom effett anke jekk imorru kontra l-azzjonijiet tal-parti appoġġjata. Meta teżamina l-każ, il-qorti tevalwa l-impatt ta’ tali azzjonijiet kontradittorji filwaqt li tqis ukoll l-aspetti l-oħra tal-każ.
Madankollu, il-fatt dwar jekk is-saħħa legali ta’ sentenza tkoprix ir-relazzjoni bejn il-parti intervenjenti u l-parti opposta mhix kwistjoni ta’ diskrezzjoni ġudizzjarja, imma tirriżulta esklużivament mid-dispożizzjonijiet legali.
Dispożizzjoni legali waħda bħal din huwa l-Artikolu 32(2) tal-Att LXII tal-2009 dwar assigurazzjoni obbligatorja ta’ responsabbiltà għal dannu fuq vettura ta’ parti terza, li jipprovdi kif ġej: “L-ambitu ta’ kwalunkwe ġudizzju legalment vinkolanti li jiċħad it-talba għal kumpens tal-parti li tkun sofriet dannu għandu jinkludi wkoll id-detentur tal-polza, kif ukoll l-operatur u s-sewwieq fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 35(1), jekk il-qorti tiddeċiedi hekk f’kawża bejn il-parti li tkun sofriet dannu u l-kumpanija tal-assigurazzjoni, l-aġent tas-saldu tal-pretensjoni, l-Uffiċċju Nazzjonali jew il-maniġer tal-Fond ta’ Kumpens.” (L-Artikolu 35(1) imsemmi hawn fuq jistipula kif ġej: “Il-parti li tkun sofriet dannu tista’ tressaq talba mal-maniġer tal-Fond ta’ Kumpens sabiex tirċievi kumpens għal telf jew korriment ikkawżat fit-territorju tal-Ungerija minn vettura bil-mutur mhux assigurata, bi ksur tal-obbligu ta’ assigurazzjoni, minn vettura użata minn operatur mhux identifikat, jew matul il-perjodu ta’ sospensjoni msemmi fl-Artikolu 26, salv għall-eċċezzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 36. Il-maniġer tal-Fond ta’ Kumpens għandu jkopri pretensjonijiet sal-ammonti massimi stabbiliti fl-Artikolu 13(1). Il-maniġer tal-Fond ta’ Kumpens għandu wkoll jagħmel tajjeb għall-parti li tkun sofriet dannu għal kwalunkwe telf ikkawżat minn vettura bil-mutur li ma tkunx tqiegħdet fis-servizz jew tkun tneħħiet mis-servizz.”)
L-aċċettazzjoni ta’ notifika lil parti terza ma tfissirx li l-parti terza nnotifikata tirrikonoxxi obbligu fil-konfront tal-parti notifikanti. Ir-relazzjoni ġuridika bejn il-parti notifikanti u l-parti terza notifikata ma tistax tiġi deċiża fil-proċedimenti prinċipali (li għalihom ġiet mistiedna l-parti terza notifikata).
L-Artikolu 74 – Deskrizzjoni tar-regoli u l-proċeduri nazzjonali dwar l-eżekuzzjoni
Jekk jogħġbok mur fuq il-formola l-Proċeduri għall-eżekuzzjoni ta’ sentenza.
L-Artikolu 75 (a) – L-ismijiet u dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom jridu jitressqu l-applikazzjonijiet skont l-Artikoli 36(2), 45(4) u 47(1)
Fl-Ungerija, il-Qrati Distrettwali (Járásbíróság) li jinsabu fis-sede tal-Qorti Reġjonali (Törvényszék). Fil-Kontea ta’ Pest, il-Qorti Distrettwali ta’ Buda, f’Budapest, il-Qorti Distrettwali Ċentrali ta’ Buda.
L-Artikolu 75 (b) – L-ismijiet u d-dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom irid jitressaq l-appell kontra d-deċiżjoni dwar l-applikazzjoni għar-rifjut ta' eżekuzzjoni skont l-Artikolu 49(2)
Fl-Ungerija, il-qrati reġjonali (Törvényszék). F’Budapest, il-Qorti Reġjonali tal-Kapitali ta’ Budapest (Fővárosi Törvényszék).
L-Artikolu 75 (c) – L-ismijiet u d-dettalji ta' kuntatt tal-qrati li quddiemhom jista' jitressaq appell ulterjuri skont l-Artikolu 50
- fl-Ungerija: il-Curia (permezz ta’ rikors għal stħarriġ, lill-qorti tal-prim’ istanza, kontra d-deċiżjoni tagħha).
L-Artikolu 75 (d) – Il-lingwi aċċettati għat-traduzzjonijiet taċ-ċertifikati dwar is-sentenzi, l-istrumenti awtentiċi u l-ftehimiet bil-qorti
Mhux applikabbli.
L-Artikolu 76(1)(a) – Ir-regoli ta' ġuriżdizzjoni msemmija fl-Artikoli 5(2) u 6(2) tar-Regolament
- fl-Ungerija: l-Artikolu 57 tad-Digriet tal-Liġi Nru 13 tal-1979 dwar il-liġi privata internazzjonali.
L-Artikolu 76(1)(b) – Ir-regoli dwar in-notifika ta' terzi msemmija fl-Artikolu 65 tar-Regolament
- fl-Ungerija: l-Artikoli 58-60 (dwar in-notifika lil partijiet terzi) tal-Att III tal-1952 dwar il-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili.
L-Artikolu 76(1)(c) – Il-Konvenzjonijiet msemmija fl-Artikolu 69 tar-Regolament
- Il-Ftehim bejn ir-Repubblika tal-Poplu Ungeriż u r-Repubblika tal-Poplu tal-Bulgarija dwar l-assistenza legali f’materji ċivili, familjari u kriminali, iffirmat f’Sofija fis-16 ta’ Mejju 1966,
- Il-Konvenzjoni bejn ir-Repubblika ta’ Ċipru u r-Repubblika tal-Poplu Ungeriż dwar l-assistenza legali f’materji ċivili u kriminali, iffirmata f’Budapest fit-30 ta’ Novembru 1981,
- It-Trattat bejn ir-Repubblika Soċjalista Ċekoslovakka u r-Repubblika tal-Poplu Ungeriż dwar l-għajnuna legali u s-soluzzjoni ta’ relazzjonijiet ġuridiċi fi kwistjonijiet ċivili, familjari u kriminali, iffirmat fi Bratislava fit-28 ta’ Marzu 1989, li għadu fis-seħħ fir-rigward tar-Repubblika Ċeka u r-Repubblika Slovakka,
- Il-Konvenzjoni bejn ir-Repubblika tal-Poplu Ungeriż u r-Repubblika Franċiża dwar l-assistenza legali fil-liġi ċivili u tal-familja, dwar ir-rikonoxximent u l-eżekuzzjoni ta’ deċiżjonijiet u dwar l-assistenza legali f’materji kriminali u dwar l-estradizzjoni, iffirmata f’Budapest fil-31 ta’ Lulju 1980,
- Il-Konvenzjoni bejn ir-Repubblika tal-Poplu Ungeriż u r-Repubblika Ellenika dwar l-assistenza legali f’materji ċivili u kriminali, iffirmata f’Budapest fit-8 ta’ Ottubru 1979,
- It-Trattat bejn ir-Repubblika tal-Poplu Ungeriż u r-Repubblika Federali Soċjalista tal-Jugoslavja dwar l-Assistenza Legali Reċiproka, iffirmat fis-7 ta’ Marzu 1968, fir-rigward tar-Repubblika tal-Kroazja u r-Repubblika tas-Slovenja,
- Il-Konvenzjoni bejn ir-Repubblika tal-Poplu tal-Polonja u r-Repubblika tal-Poplu tal-Ungerija dwar l-assistenza legali f’materji ċivili, familjari u kriminali, iffirmata f’Budapest fis-6 ta’ Marzu 1959, u
- It-Trattat bejn ir-Repubblika tal-Poplu tal-Ungerija u r-Repubblika tal-Poplu tal-Rumanija dwar l-assistenza legali f’materji ċivili, familjari u kriminali, iffirmat f’Budapest fis-7 ta’ Ottubru 1958.
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.