Έξοδα

Οικογενειακό δίκαιο - διαζύγιο

Οικογενειακό δίκαιο – επιμέλεια των τέκνων

Οικογενειακό δίκαιο - διατροφή

Εμπορικό δίκαιο – σύμβαση

Εμπορικό δίκαιο – ευθύνη

Ρύθμιση των αμοιβών των νομικών επαγγελμάτων

1. Solicitors

Το επάγγελμα αυτό δεν υπάρχει στη Λιθουανία.

2. Δικηγόροι

Στη Λιθουανία οι αμοιβές των δικηγόρων δεν διέπονται από κανονιστικές ρυθμίσεις. Εξαρτώνται από τον βαθμό πολυπλοκότητας της υπόθεσης και από τα επίδικα ποσά. Εντούτοις, οι αμοιβές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ανώτατο όριο το οποίο προβλέπεται στις συστάσεις που έχουν εγκρίνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης και ο πρόεδρος του Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου της Λιθουανίας.

3. Barristers

Το επάγγελμα αυτό δεν υπάρχει στη Λιθουανία.

4. Δικαστικοί επιμελητές

Ο δικαστικός επιμελητής παρεμβαίνει μόνο σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν συμμορφώνεται προς την απόφαση και πρέπει να επιδοθούν νομικώς εκτελεστά έγγραφα. Οι αμοιβές, η εξόφλησή τους και η απαλλαγή από τα έξοδα εκτέλεσης ρυθμίζονται από τις υποδείξεις περί εκτέλεσης των αποφάσεων. Όλα τα έξοδα εκτέλεσης πρέπει να καταβάλλονται από τον πιστωτή του οποίου η απαίτηση έχει κατοχυρωθεί με δικαστική απόφαση. Η αμοιβή του δικαστικού επιμελητή πρέπει να εισπράττεται από τον οφειλέτη κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της απόφασης ή αφού αυτή ολοκληρωθεί.

Το ύψος της αμοιβής εξαρτάται από τον τύπο της εκτέλεσης και τον αριθμό των εκτελέσεων. Ορισμένα έξοδα εκτέλεσης είναι πάγια: ορισμένα ανέρχονται στο ποσό των 60 λιθουανικών λίτας την ώρα, ενώ κάποια άλλα καθορίζονται βάσει ποσοστού επί της αξίας των περιουσιακών στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο εκτέλεσης.

Πάγια έξοδα

Πάγια έξοδα σε αστικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε αστικές διαδικασίες

Τα έξοδα της δίκης σε αστικές διαδικασίες συνίστανται σε τέλος χαρτοσήμου και σε λοιπά έξοδα: εκπροσώπηση, επίδοση δικαστικών εγγράφων, αμοιβές εμπειρογνωμόνων, μάρτυρες, εκτέλεση, κτλ. Το τέλος χαρτοσήμου καθορίζεται, σε ορισμένες περιπτώσεις, από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και είναι πάγιο. Τα έξοδα της δίκης καθορίζονται στην ενότητα VIII του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Civilinio proceso kodeksas).

Στάδιο της αστικής διαδικασίας κατά το οποίο πρέπει να καταβάλλονται τα πάγια έξοδα των διαδίκων

Το τέλος χαρτοσήμου καταβάλλεται κανονικά πριν από την υποβολή αίτησης στο δικαστήριο.

Πάγια έξοδα σε ποινικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε ποινικές διαδικασίες

Δεν προβλέπονται πάγια έξοδα για τους διαδίκους στις ποινικές διαδικασίες.

Πάγια έξοδα σε συνταγματικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων σε συνταγματικές διαδικασίες

Οι συνταγματικές διαδικασίες είναι δωρεάν, αλλά δεν είναι διαθέσιμες στο ευρύ κοινό.

Πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται εκ των προτέρων από τους συνηγόρους Εκ των προτέρων παροχή πληροφοριών από νομικούς εκπροσώπους

Ο νόμος δεν προβλέπει τέτοια άμεση υποχρέωση.

Έξοδα της δίκης τα οποία βαρύνουν τον διάδικο που κέρδισε

Τα έξοδα των αστικών διαδικασιών καθορίζονται στην ενότητα VIII του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Πηγές εξόδων

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες για τις πηγές εξόδων στη Λιθουανία;

Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στη συνημμένη έκθεση της Λιθουανίας σχετικά με τη Μελέτη για τη διαφάνεια των δαπανών  (950 Kb) .

Σε ποιες γλώσσες μπορώ να πάρω πληροφορίες για τις πηγές εξόδων στη Λιθουανία;

Οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες στα αγγλικά.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση;

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο δικτυακό τόπο: διαδικασία δικαστικής διαμεσολάβησης

Νομική συνδρομή

Προϋποθέσεις παροχής νομικής συνδρομής

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Λιθουανίας, υπάρχουν δύο είδη εγγυημένης από το κράτος νομικής συνδρομής:

1. Η «πρωτοβάθμια νομική συνδρομή» (pirminė teisinė pagalba) καλύπτει την παροχή νομικής συνδρομής σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος περί εγγυημένης από το κράτος νομικής συνδρομής, την παροχή νομικών συμβουλών και τη σύνταξη σχεδίων εγγράφων προς υποβολή σε κρατικούς και δημοτικούς φορείς, εξαιρουμένων των δικονομικών εγγράφων. Η εν λόγω νομική συνδρομή καλύπτει επίσης των παροχή συμβουλών για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, ενέργειες για τον φιλικό διακανονισμό διαφορών και τη σύνταξη συμβιβαστικών συμφωνιών.
2. Η «δευτεροβάθμια νομική συνδρομή» (antrinė teisinė pagalba) καλύπτει τη σύνταξη εγγράφων, την υπεράσπιση και την εκπροσώπηση στο δικαστήριο. Σε αυτό το είδος νομικής συνδρομής περιλαμβάνονται η διαδικασία εκτέλεσης και εκπροσώπησης κατά τη διάρκεια του προκαταρκτικού εξωδικαστικού σταδίου μιας διαφοράς – στις περιπτώσεις όπου η διαδικασία αυτή επιβάλλεται από τη νομοθεσία ή από δικαστική απόφαση. Η εν λόγω νομική συνδρομή καλύπτει επίσης τα έξοδα της δίκης σε αστικές διαδικασίες, τα έξοδα διοικητικών διαδικασιών και τα έξοδα που προκύπτουν από την εκδίκαση αστικής αγωγής στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης.

Δικαιούχοι πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής ανεξαρτήτως των αποδοχών τους είναι όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, οι πολίτες άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άλλα φυσικά πρόσωπα που διαμένουν νόμιμα στη Λιθουανία ή σε κράτη μέλη της ΕΕ και άλλα άτομα που προσδιορίζονται σε διεθνείς συνθήκες τις οποίες έχει συνάψει η Λιθουανία.

Αίτηση για δευτεροβάθμια νομική συνδρομή μπορούν να υποβάλουν όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, οι πολίτες άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλα φυσικά πρόσωπα που διαμένουν νόμιμα στη Λιθουανία ή σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Δευτεροβάθμια νομική συνδρομή δικαιούνται τα άτομα των οποίων τα περιουσιακά στοιχεία και τα ετήσια εισοδήματα δεν υπερβαίνουν τα επίπεδα περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων που προβλέπει η κυβέρνηση στον νόμο περί παροχής εγγυημένης από το κράτος νομικής συνδρομής.

Επομένως, για την αξιολόγηση της πενίας χρησιμοποιείται κοινό σύστημα κατωφλίου (ανώτατο ποσό κάτω από το οποίο ο αιτών θεωρείται άπορος).

Ποιοι δικαιούνται νομική συνδρομή

Η κυβέρνηση έχει θεσπίσει δύο επίπεδα περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων. Τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα του αιτούντος δεν πρέπει να υπερβαίνουν το πρώτο ή το δεύτερο επίπεδο που προβλέπει η νομοθεσία. Επιπλέον, το ετήσιο καθαρό εισόδημα του αιτούντος (κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες) δεν πρέπει να υπερβαίνει το πρώτο ή το δεύτερο επίπεδο εισοδήματος που προβλέπει η νομοθεσία της Λιθουανίας.

Η πενία δεν είναι το μοναδικό κριτήριο που χρησιμοποιείται προκειμένου να καθοριστεί εάν κάποιος δικαιούται δευτεροβάθμια νομική συνδρομή.

Δικαίωμα σε νομική συνδρομή πρώτου επιπέδου έχουν τα άτομα των οποίων τα ετήσια εισοδήματα δεν υπερβαίνουν τις 8.000 λιθουανικά λίτας (2.318,8 ευρώ) συν 3.000 λιθουανικά λίτας (869,6 ευρώ) για κάθε εξαρτώμενο άτομο. Δικαίωμα σε νομική συνδρομή δευτέρου επιπέδου έχουν τα άτομα των οποίων τα ετήσια εισοδήματα δεν υπερβαίνουν τις 12.000 λιθουανικά λίτας (3.478,2 ευρώ) συν 4.400 λιθουανικά λίτας (1.275,3 ευρώ) για κάθε εξαρτώμενο άτομο. Οι υποχρεώσεις του αιτούντος προς τα εξαρτώμενα από αυτόν άτομα δεν λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση της πενίας.

Το κράτος εγγυάται και καλύπτει το κόστος της δευεροβάθμιας νομικής συνδρομής, λαμβανομένων υπόψη των περιουσιακών στοιχείων και των εισοδημάτων του ατόμου, ως ακολούθως:

1. σε ποσοστό 100% – εάν το άτομο εμπίπτει στο πρώτο επίπεδο βάσει των περιουσιακών στοιχείων και των εισοδημάτων του
2. σε ποσοστό 50% – εάν το άτομο εμπίπτει στο δεύτερο επίπεδο βάσει των περιουσιακών στοιχείων και των εισοδημάτων του.

Το κράτος οφείλει να εγγυάται και να καλύπτει σε ποσοστό 100% τα έξοδα της δευεροβάθμιας νομικής συνδρομής που παρέχεται στα άτομα τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 12 της συναφούς νομοθεσίας (βλ. ακολούθως). Τα έξοδα αυτά καταβάλλονται ανεξάρτητα από τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα του ατόμου. Εξαιρούνται τα (αναφερόμενα στο εδάφιο 6 του άρθρου 12 της συναφούς νομοθεσίας) άτομα που μπορούν να διαθέτουν ελεύθερα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα. Τα εν λόγω άτομα εμπίπτουν στο δεύτερο επίπεδο. Στην προκειμένη περίπτωση, το κράτος εγγυάται και καλύπτει το 50% των εξόδων της δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής.

Ορισμένες κατηγορίες ατόμων είναι επιλέξιμες για δευτεροβάθμια νομική συνδρομή ανεξαρτήτως των επιπέδων περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων που προβλέπει η κυβέρνηση (δυνάμει του άρθρου 12 του νόμου περί εγγυημένης από το κράτος νομικής συνδρομής):

1. Άτομα που συμμετέχουν σε ποινικές διαδικασίες (σύμφωνα με το άρθρο 51 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας), και σε άλλες - προβλεπόμενες από τη νομοθεσία - περιπτώσεις όπου είναι υποχρεωτική η φυσική παρουσία συνηγόρου υπεράσπισης
2. Οι θιγόμενοι διάδικοι σε υποθέσεις που αφορούν αποζημίωση για ζημίες οι οποίες προκλήθηκαν από εγκληματικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων που αφορούν την εκδίκαση αξιώσεων αποζημίωσης για ζημίες στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης
3. Άτομα που λαμβάνουν κοινωνική αρωγή για οικογένειες χαμηλών εισοδημάτων (άτομα που διαμένουν μόνα τους) δυνάμει της νομοθεσίας της Λιθουανίας
4. Άτομα που ζουν σε ιδρύματα πρόνοιας
5. Άτομα με επιβεβαιωμένη σοβαρή αναπηρία, άτομα με αναγνωρισμένη αδυναμία προς εργασία, άτομα σε ηλικία συνταξιοδότησης, και άτομα με επιβεβαιωμένες -σε σημαντικό ποσοστό- ειδικές ανάγκες. Σε αυτά περιλαμβάνονται κηδεμόνες (επίτροποι) όπου απαιτείται εγγυημένη από το κράτος νομική συνδρομή για την εκπροσώπηση και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του κηδεμονευόμενου (θετού τέκνου)
6. Άτομα που έχουν προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι δεν μπορούν να διαθέσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και εισοδήματα για αντικειμενικούς λόγους, και ότι, για τους ίδιους λόγους, τα περιουσιακά στοιχεία και τα ετήσια εισοδήματα που μπορούν να διαθέσουν ελεύθερα δεν υπερβαίνουν τα επίπεδα περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων που προβλέπει ο νόμος περί νομικής συνδρομής.
7. Άτομα πάσχοντα από σοβαρές διανοητικές διαταραχές, όταν τίθεται ζήτημα αναγκαστικής νοσηλείας και θεραπείας τους δυνάμει της νομοθεσίας για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι κηδεμόνες (επίτροποι) τους, όπου απαιτείται εγγυημένη από το κράτος νομική συνδρομή για την εκπροσώπηση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων θετού τέκνου (κηδεμονευόμενου).
8. Οφειλέτες σε διαδικασίες εκτέλεσης, όταν έχει εκδοθεί εντολή είσπραξης οφειλών κατά του τελευταίου τόπου διαμονής
9. Γονείς ή άλλοι νόμιμοι εκπρόσωποι ανήλικων τέκνων, όταν εξετάζεται το ζήτημα της έξωσης
10. Ανήλικα τέκνα, όταν προσφεύγουν ανεξάρτητα σε κάποιο δικαστήριο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων ή των συμφερόντων τους τα οποία προστατεύονται και προβλέπονται από τον νόμο. Εξαιρούνται τα άτομα που έχουν συνάψει γάμο σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος ή τα οποία έχουν αναγνωριστεί από το δικαστήριο ως έχοντα δικαιοπρακτική ικανότητα
11. Άτομα που έχουν κριθεί ανίκανα για δικαιοπραξία σε θέματα που αφορούν τη λήψη απόφασης για την ικανότητα φυσικού προσώπου
12. Άτομα αναμεμειγμένα σε θέματα τα οποία αφορούν την καταχώριση γεννήσεων
13. Άλλα άτομα για θέματα που διέπονται από συνθήκες τις οποίες έχει υπογράψει η Δημοκρατία της Λιθουανίας.

Αμοιβές εμπειρογνωμόνων

Το δικαστήριο οφείλει να αποζημιώνει τους εμπειρογνώμονες για διαφυγόντα εισοδήματα – λόγω της απουσίας τους από την εργασία ή από τη συνήθη δραστηριότητά τους – για κάθε μέρα που οφείλουν να παρίστανται στο δικαστήριο. Οι εμπειρογνώμονες αμείβονται για την εξέταση στην οποία προβαίνουν, αποζημιώνονται για τα έξοδα παράστασής τους στο δικαστήριο, καθώς και για τα οδοιπορικά και τα έξοδα διαμονής τους, ενώ λαμβάνουν επιπλέον ημερήσια αποζημίωση. Ο διάδικος που υποβάλλει αίτημα κλήτευσης εμπειρογνωμόνων οφείλει να προκαταβάλει εγγύηση της οποίας το ύψος καθορίζει εκ των προτέρων το δικαστήριο. Σε περίπτωση που και οι δύο διάδικοι υποβάλλουν αίτημα κλήτευσης εμπειρογνώμονα(μόνων), η εγγύηση καταβάλλεται ισομερώς. Η εγγύηση καταβάλλεται στον ειδικό λογαριασμό του δικαστηρίου.

Εάν ο ίδιο το δικαστήριο, στις περιπτώσεις τις οποίες προβλέπει ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας της Λιθουανίας (Lietuvos Respublikos civilinis kodeksas) ή άλλοι νόμοι, καλέσει με δική του πρωτοβουλία μάρτυρες (liudytojai) και εμπειρογνώμονες (ekspertai), τα έξοδα πρέπει να καταβάλλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα έξοδα αυτά μπορούν να αφορούν την εντολή εξέτασης ή την πραγματοποίηση ελέγχου στο χώρο του περιστατικού.

Κατά τον καθορισμό του ποσού της εγγύησης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ύψος των μελλοντικών εξόδων. Το δικαστήριο πληρώνει τους εμπειρογνώμονες μετά την επιτέλεση των καθηκόντων τους. Το δικαστήριο οφείλει επίσης να πληρώνει τους φορείς εμπειρογνωμόνων για την πραγματοποίηση εξέτασης βάσει τιμολογίου το οποίο προσκομίζεται μετά το πέρας της εξέτασης. Τα συναφή ποσά καταβάλλονται από τον ειδικό λογαριασμό του δικαστηρίου, ο οποίος έχει ανοιχτεί σε τράπεζα της περιοχής του δικαστηρίου. Τα ποσά που καταβάλλονται σε εμπειρογνώμονες και φορείς εμπειρογνωμόνων πρέπει, σε περίπτωση που δεν έχει καταβληθεί εγγύηση, να χρεώνονται στον ειδικό λογαριασμό του δικαστηρίου και να εξοφλούνται από τον διάδικο εις βάρος του οποίου έχει εκδοθεί η απόφαση, ή από τους διαδίκους ανάλογα με το ύψος των ικανοποιηθεισών ή απορριφθεισών αξιώσεων. Αρμόδιο για τον καθορισμό των ανώτατων ορίων των εν λόγω εξόδων είναι το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Αμοιβές μεταφραστών και διερμηνέων

Το δικαστήριο οφείλει να αποζημιώνει τους μεταφραστές για διαφυγόντα εισοδήματα – λόγω της απουσίας τους από την εργασία ή από τη συνήθη καθημερινή δραστηριότητά τους – για κάθε μέρα που οφείλουν να παρίστανται στο δικαστήριο. Οι μεταφραστές πρέπει να αμείβονται για τις μεταφράσεις που κάνουν, να αποζημιώνονται για τα έξοδα παράστασής τους στο δικαστήριο, καθώς και για τα οδοιπορικά και τα έξοδα διαμονής τους, και να λαμβάνουν επιπλέον ημερήσια αποζημίωση. Ο διάδικος που υποβάλλει έγγραφα στο δικαστήριο και ζητά τη μετάφρασή τους σε ξένη γλώσσα οφείλει να προκαταβάλει εγγύηση της οποίας το ύψος καθορίζει το δικαστήριο.

Το δικαστήριο οφείλει να πληρώνει τους μεταφραστές από τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού που διατίθενται για τον συγκεκριμένο σκοπό. Εξαιρούνται τα ποσά που καταβάλλονται σε μεταφραστές για τη μετάφραση σε ξένη γλώσσα δικαστικών εγγράφων υποβληθέντων από τους διαδίκους. Το κόστος των υπηρεσιών διερμηνείας/μετάφρασης κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της υπόθεσης ενώπιον του δικαστηρίου πρέπει να καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ανώτατο όριο της εν λόγω δαπάνης καθορίζεται από το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Σχετικά έγγραφα

Έκθεση της Λιθουανίας σχετικά με τη Μελέτη για τη διαφάνεια των δαπανών  (950 Kb)