Europejski portal e-sprawiedliwość

Koszty

Litwa

W tym studium przypadku dotyczącym dziedziny prawa rodzinnego – świadczeń alimentacyjnych, zwrócono się do państw członkowskich o dostarczenie powodom informacji o kosztach postępowania na przykładzie następujących sytuacji: Przypadek A – sytuacja krajowa: Dwie osoby przez wiele lat pozostawały ze sobą w nieformalnym związku. W momencie rozstania mieli trzyletnie dziecko. Orzeczeniem sądu opieka nad dzieckiem została przyznana matce. Do rozstrzygnięcia pozostała jedynie kwota świadczeń alimentacyjnych, które ojciec powinien wypłacać matce na pokrycie kosztów utrzymania i edukacji dziecka. Matka wnosi pozew w tej sprawie. Przypadek B – sytuacja transgraniczna, w której czytelnik występuje jako adwokat w państwie członkowskim A: Dwie osoby pozostają ze sobą w nieformalnym związku w państwie członkowskim (państwie członkowskim B). Mają trzyletnie dziecko. Rozstają się. Orzeczeniem sądu w państwie członkowskim B opieka nad dzieckiem zostaje przyznana matce. Za zgodą ojca dziecka, matka i dziecko przenoszą się na stałe do innego państwa członkowskiego (państwa członkowskiego A). Nierozstrzygnięta pozostaje jedna kwestia. Dotyczy ona kwoty świadczeń alimentacyjnych, które ojciec powinien wypłacać matce na pokrycie kosztów utrzymania i edukacji dziecka. Matka wnosi pozew w tej sprawie w państwie członkowskim A.

Koszty na Litwie

Koszty sądowe, w postępowaniu odwoławczym oraz w razie alternatywnego rozstrzygania sporów

Kazus	Sąd
	Wstępne opłaty sądowe	Opłaty za protokołowanie	Inne opłaty
Kazus A	Powodowie wnioskujący o przyznanie świadczeń alimentacyjnych na dziecko są zwolnieni z urzędowej opłaty w sprawach rozpoznawanych przez sąd.	Uczestnicy postępowania wnoszą opłatę w kwocie 10 LTL za dodatkowy odpis dokumentu sądowego oraz 1 LTL za każdą stronę.	Sąd zasądza zwrot kosztów postępowania poniesionych przez stronę wygrywającą od strony przeciwnej nawet wówczas, gdy druga strona jest zwolniona z obowiązku zapłaty kosztów postępowania na rzecz państwa.
Kazus B	Zagraniczne osoby fizyczne lub prawne podlegają tym samym warunkom uzyskiwania zwolnienia, obniżenia, odroczenia i rozłożenia terminów płatności, jakie mają zastosowanie wobec obywateli litewskich.	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Kazus	Postępowanie odwoławcze
	Wstępne opłaty sądowe	Opłaty za protokołowanie	Inne opłaty
Kazus A	Powodowie wnioskujący o przyznanie świadczeń alimentacyjnych na dziecko są zwolnieni z urzędowej opłaty w sprawach rozpoznawanych przez sąd.	Uczestnicy postępowania wnoszą opłatę w kwocie 10 LTL za dodatkowy odpis dokumentu sądowego oraz 1 LTL za każdą stronę.	Sąd zasądza zwrot kosztów postępowania poniesionych przez stronę wygrywającą od drugiej strony nawet wówczas, gdy druga strona jest zwolniona z obowiązku zapłaty kosztów postępowania na rzecz państwa.
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Kazus	Alternatywne metody rozstrzygania sporów
	Czy istnieje taka możliwość w przypadku tego rodzaju spraw?	Koszty
Kazus A	Tak, po ustaleniu przedmiotu sporu na posiedzeniu wstępnym sąd daje obu stronom możliwość osiągnięcia obustronnie akceptowalnego kompromisowego porozumienia i rozstrzygnięcia w ten sposób sprawy polubownie.	Bezpłatnie
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Koszty ponoszone na rzecz prawnika, komornika i biegłego

Kazus	Prawnik
	Czy zastępstwo jest obowiązkowe?	Średnie koszty
Kazus A	Zastępstwo przez prawnika nie jest obowiązkowe.	Zob. powyżej część dotycząca przepisów w zakresie opłat pobieranych przez przedstawicieli zawodów prawniczych
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Kazus	Komornik
	Czy zastępstwo jest obowiązkowe?	Koszty przed wydaniem orzeczenia	Koszty po wydaniu orzeczenia
Kazus A	Nie	Nie	Nie. Komornicy wykonują swoje zadania wyłącznie po wydaniu tytułów wykonawczych. Koszty egzekucji: 1) Obowiązek okresowej płatności alimentów egzekwowany jest z wynagrodzenia dłużnika – 30 LTL z tytułu egzekucji, którą to kwotę komornik otrzymuje w każdym przypadku egzekucji, a także inne koszty egzekucji w zależności od rodzaju i liczby czynności egzekucyjnych; 2) jeżeli alimenty egzekwowane są z majątku dłużnika, wówczas w każdym przypadku koszty egzekucji oraz wynagrodzenia komornika będą zależeć od wielkości zadłużenia.
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Kazus	Biegły
	Czy korzystanie z jego pomocy jest obowiązkowe?	Koszty
Kazus A	Sąd może powołać biegłego lub zlecić przygotowanie ekspertyzy w kwestiach, które wymagają specjalistycznej wiedzy z dziedziny nauk ścisłych, medycyny, nauk humanistycznych, inżynierii lub rzemiosła, z uwzględnieniem opinii uczestników postępowania.	Strona składająca odnośny wniosek obowiązana jest wnieść z góry kaucję w kwocie ustalonej przez sąd. Rząd lub upoważniona instytucja ustalają maksymalną wysokość wydatków. Sąd zasądza zwrot kosztów postępowania poniesionych przez stronę wygrywającą od strony przeciwnej nawet wówczas, gdy druga strona jest zwolniona z obowiązku zapłaty kosztów postępowania na rzecz państwa.
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Zwrot kosztów poniesionych przez świadków, koszty gwarancji lub zabezpieczenia i inne właściwe opłaty

Kazus	Zwrot kosztów poniesionych przez świadków		Gwarancja lub zabezpieczenie
	Czy świadkom zwraca się poniesione przez nich koszty?	Koszt	Czy istnieją, w jakich przypadkach i jak często są stosowane?	Koszt
Kazus A	Tak, kwoty wypłacane świadkom są dodawane do kwoty wydatków związanych z rozpoznaniem sprawy.	Tak, kwoty wypłacane świadkom są dodawane do kwoty wydatków związanych z rozpoznaniem sprawy.	Zob. powyżej część dotycząca wynagrodzenia biegłych	Zob. powyżej część dotycząca wynagrodzenia biegłych
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Kazus	Inne opłaty
	Opis	Koszt
Kazus A	Inne koszty obejmują: 1) kontrolę na miejscu; 2) poszukiwania pozwanego; 3) doręczenie dokumentów sądowych; 4) wykonanie orzeczenia sądu; 5) zwrot kosztów pracy kuratora; 6) inne niezbędne i zasadne koszty.	Zob. powyżej część dotycząca biegłych. Koszty poszukiwania pozwanego obowiązana jest pokryć strona, która wniosła o wszczęcie poszukiwań lub sąd. Zob. część dotycząca opłat na rzecz komorników. Kurator ma prawo do otrzymania wynagrodzenia z tytułu reprezentacji zgodnie ze stawkami i procedurami ustanowionymi przez rząd lub jego upoważnioną instytucję. Koszty reprezentowania ponosi strona, na wniosek której opiekun został powołany i która obowiązana jest pokryć koszty reprezentowania jej z góry.
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Koszty pomocy prawnej i zwrot innych kosztów

Kazus	Pomoc prawna
	Kiedy i pod jakimi warunkami ma zastosowanie?	Kiedy pomoc obejmuje całość kosztów?	Warunki?
Kazus A	Istnieje możliwość wnioskowania o udzielenie podstawowej pomocy prawnej zgodnie z opisem powyżej w części dotyczącej pomocy prawnej. Prawo do uzyskania dodatkowej pomocy prawnej przysługuje na warunkach określonych powyżej w części dotyczącej pomocy prawnej.	Państwo gwarantuje pokrycie 100% kosztów podstawowej pomocy prawnej. Koszty dodatkowej pomocy prawnej uwzględniają sytuację majątkową i dochody danej osoby (zob. powyżej część dotycząca pomocy prawnej).	Osoby, które chcą uzyskać podstawową pomoc prawną mogą składać wnioski do organu wykonawczego gminy, właściwego dla zadeklarowanego miejsca pobytu. Osoby, które chcą uzyskać dodatkową pomoc prawną muszą złożyć wniosek wraz z uzasadniającymi go dokumentami potwierdzającymi przysługujące im prawo do uzyskania dodatkowej pomocy prawnej.

Kazus

Pomoc prawna

Kiedy i pod jakimi warunkami ma zastosowanie?

Kiedy pomoc obejmuje całość kosztów?

Warunki?

Kazus A

Istnieje możliwość wnioskowania o udzielenie podstawowej pomocy prawnej zgodnie z opisem powyżej w części dotyczącej pomocy prawnej.

Prawo do uzyskania dodatkowej pomocy prawnej przysługuje na warunkach określonych powyżej w części dotyczącej pomocy prawnej.

Państwo gwarantuje pokrycie 100% kosztów podstawowej pomocy prawnej.

Koszty dodatkowej pomocy prawnej uwzględniają sytuację majątkową i dochody danej osoby (zob. powyżej część dotycząca pomocy prawnej).

Osoby, które chcą uzyskać podstawową pomoc prawną mogą składać wnioski do organu wykonawczego gminy, właściwego dla zadeklarowanego miejsca pobytu.

Osoby, które chcą uzyskać dodatkową pomoc prawną muszą złożyć wniosek wraz z uzasadniającymi go dokumentami potwierdzającymi przysługujące im prawo do uzyskania dodatkowej pomocy prawnej.

Kazus	Zwrot kosztów
	Czy strona wygrywająca sprawę może otrzymać zwrot kosztów postępowania?	Jeżeli zwrot nie obejmuje wszystkich kosztów, to zasadniczo jaką ich część?	Jakie koszty nigdy nie podlegają zwrotowi?	Czy istnieją sytuacje, w których koszty pomocy prawnej należy zwrócić organizacji jej udzielającej?
Kazus A	Strona wygrywająca może otrzymać zwrot kosztów postępowania od strony przegrywającej.	W przypadku, gdy udzielanie dodatkowej pomocy prawnej zostaje zakończone z powodów, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 6 ustawy. Od osoby, której pomoc została udzielona może zostać zasądzony zwrot kosztów zgodnie z procedurą przewidzianą w stosownych przepisach prawa. W przypadku, gdy świadczenia z tytułu ubezpieczenia wypłacane są po pokryciu kosztów, koszty dodatkowej pomocy prawnej muszą zostać zwrócone do budżetu państwa w terminie jednego miesiąca od daty wypłaty świadczenia z tytułu ubezpieczenia zgodnie z procedurą ustanowioną przez Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli dana osoba nie wywiąże się z obowiązku zwrotu tychże kosztów, będą one musiały zostać ściągnięte zgodnie z procedurą przewidzianą w przepisach prawa. W sytuacji, gdy została przyznana dodatkowa pomoc prawna (art. 12 pkt 6 ustawy), ale uległy zmianie okoliczności (art. 11 ust. 2 pkt 1), wówczas dana osoba obowiązana jest dokonać zwrotu kwoty dodatkowej pomocy prawnej do budżetu państwa w terminie ustalonym przez odnośne służby. W razie niewywiązania się z tego obowiązku przedmiotowe koszty zostaną zwindykowane zgodnie z wymaganą przepisami prawa procedurą. W przypadku, gdy zostało pokryte 50% kosztów dodatkowej pomocy prawnej, a wnioskodawca nie wniesie swojego wkładu w wysokości 50% kosztów postępowania cywilnego lub administracyjnego w wymaganym terminie, sprawa może zostać umorzona bez wydawania przez sąd decyzji w odniesieniu do meritum sprawy, zaś wnioskodawca będzie obowiązany zwrócić koszty udzielonej dodatkowej pomocy prawnej w terminie ustalonym przez odnośne służby. Państwo będzie reprezentowane przez służby ds. pomocy prawnej.	Koszty zagwarantowanej przez państwo pomocy prawnej oraz koszty poniesione przez dłużnika w procesie egzekucji.	W przypadku, gdy udzielanie dodatkowej pomocy prawnej zostaje zakończone z powodów, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt. 1, 2 oraz 6 ustawy. Od osoby, której pomoc została udzielona może zostać zasądzony zwrot kosztów zgodnie z procedurą przewidzianą w stosownych przepisach prawa. W przypadku, gdy świadczenia z tytułu ubezpieczenia wypłacane są po pokryciu kosztów, koszty dodatkowej pomocy prawnej muszą zostać zwrócone do budżetu państwa w terminie jednego miesiąca od daty wypłaty świadczenia z tytułu ubezpieczenia zgodnie z procedurą ustanowioną przez Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli dana osoba nie wywiąże się z obowiązku zwrotu tychże kosztów, będą one musiały zostać ściągnięte zgodnie z procedurą przewidzianą w przepisach prawa. W sytuacji, gdy została przyznana dodatkowa pomoc prawna (podpunkt 6 art. 12 ustawy), ale uległy zmianie okoliczności (podpunkt 1 w punkcie 2 art. 11), wówczas dana osoba obowiązana jest dokonać zwrotu kwoty dodatkowej pomocy prawnej do budżetu państwa w terminie ustalonym przez odnośne służby. W razie niewywiązania się z tego obowiązku przedmiotowe koszty zostaną ściągnięte zgodnie z wymaganą przepisami prawa procedurą. W przypadku, gdy zostało pokryte 50% kosztów dodatkowej pomocy prawnej, a wnioskodawca nie wniesie swojego wkładu w wysokości 50% kosztów postępowania cywilnego lub administracyjnego w wymaganym terminie, sprawa może zostać umorzona bez wydawania przez sąd decyzji w odniesieniu do meritum sprawy, zaś wnioskodawca będzie obowiązany zwrócić koszty udzielonej dodatkowej pomocy prawnej w terminie ustalonym przez odnośne służby. W sytuacji, gdy istnieje konieczność ściągnięcia kosztów dodatkowej pomocy prawnej, Państwo musi być reprezentowane przez służby ds. pomocy prawnej.

Kazus

Zwrot kosztów

Czy strona wygrywająca sprawę może otrzymać zwrot kosztów postępowania?

Jeżeli zwrot nie obejmuje wszystkich kosztów, to zasadniczo jaką ich część?

Jakie koszty nigdy nie podlegają zwrotowi?

Czy istnieją sytuacje, w których koszty pomocy prawnej należy zwrócić organizacji jej udzielającej?

Kazus A

Strona wygrywająca może otrzymać zwrot kosztów postępowania od strony przegrywającej.

W przypadku, gdy udzielanie dodatkowej pomocy prawnej zostaje zakończone z powodów, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 6 ustawy. Od osoby, której pomoc została udzielona może zostać zasądzony zwrot kosztów zgodnie z procedurą przewidzianą w stosownych przepisach prawa.

W przypadku, gdy świadczenia z tytułu ubezpieczenia wypłacane są po pokryciu kosztów, koszty dodatkowej pomocy prawnej muszą zostać zwrócone do budżetu państwa w terminie jednego miesiąca od daty wypłaty świadczenia z tytułu ubezpieczenia zgodnie z procedurą ustanowioną przez Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli dana osoba nie wywiąże się z obowiązku zwrotu tychże kosztów, będą one musiały zostać ściągnięte zgodnie z procedurą przewidzianą w przepisach prawa.

W sytuacji, gdy została przyznana dodatkowa pomoc prawna (art. 12 pkt 6 ustawy), ale uległy zmianie okoliczności (art. 11 ust. 2 pkt 1), wówczas dana osoba obowiązana jest dokonać zwrotu kwoty dodatkowej pomocy prawnej do budżetu państwa w terminie ustalonym przez odnośne służby. W razie niewywiązania się z tego obowiązku przedmiotowe koszty zostaną zwindykowane zgodnie z wymaganą przepisami prawa procedurą.

W przypadku, gdy zostało pokryte 50% kosztów dodatkowej pomocy prawnej, a wnioskodawca nie wniesie swojego wkładu w wysokości 50% kosztów postępowania cywilnego lub administracyjnego w wymaganym terminie, sprawa może zostać umorzona bez wydawania przez sąd decyzji w odniesieniu do meritum sprawy, zaś wnioskodawca będzie obowiązany zwrócić koszty udzielonej dodatkowej pomocy prawnej w terminie ustalonym przez odnośne służby. Państwo będzie reprezentowane przez służby ds. pomocy prawnej.

Koszty zagwarantowanej przez państwo pomocy prawnej oraz koszty poniesione przez dłużnika w procesie egzekucji.

W przypadku, gdy udzielanie dodatkowej pomocy prawnej zostaje zakończone z powodów, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt. 1, 2 oraz 6 ustawy. Od osoby, której pomoc została udzielona może zostać zasądzony zwrot kosztów zgodnie z procedurą przewidzianą w stosownych przepisach prawa.

W sytuacji, gdy została przyznana dodatkowa pomoc prawna (podpunkt 6 art. 12 ustawy), ale uległy zmianie okoliczności (podpunkt 1 w punkcie 2 art. 11), wówczas dana osoba obowiązana jest dokonać zwrotu kwoty dodatkowej pomocy prawnej do budżetu państwa w terminie ustalonym przez odnośne służby. W razie niewywiązania się z tego obowiązku przedmiotowe koszty zostaną ściągnięte zgodnie z wymaganą przepisami prawa procedurą.

W sytuacji, gdy istnieje konieczność ściągnięcia kosztów dodatkowej pomocy prawnej, Państwo musi być reprezentowane przez służby ds. pomocy prawnej.

Koszty tłumaczenia pisemnego i ustnego

Kazus	Tłumaczenie pisemne		Tłumaczenie ustne
	Kiedy i pod jakimi warunkami jest ono konieczne?	Szacunkowy koszt?	Kiedy i pod jakimi warunkami jest ono konieczne?	Szacunkowy koszt?
Kazus A	Wszystkie dokumenty sądowe wraz z załącznikami muszą być przedłożone w sądzie w języku urzędowym państwa.	Strona, której dokumenty sądowe muszą zostać przetłumaczone na język obcy, obowiązana jest wnieść z góry ustaloną przez sąd kaucję na poczet kosztów postępowania. Jeżeli obie strony składają wnioski, wówczas obie będą obowiązane wnieść przedmiotową kaucję w równych częściach.	Osoby, które nie władają językiem urzędowym mają zagwarantowane prawo do korzystania w toku postępowania z usług w zakresie tłumaczenia pisemnego i ustnego.	Sąd ma obowiązek dokonać zapłaty należności wobec tłumaczy ustnych/pisemnych ze środków budżetu państwa.
Kazus B	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej	Analogicznie jak w sytuacji krajowej

Ostatnia aktualizacja: 07/04/2023

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.