Επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων: επίσημη διαβίβαση νομικών εγγράφων

1 Τι σημαίνει στην πράξη ο νομικός όρος «επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων»; Γιατί υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για την «επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων»;

"Επίδοση" είναι η επίσημη παράδοση δικαστηριακών και εξωδικαστηριακών εγγράφων (που η επίδοση τους είναι απαραίτητη) με τρόπο ώστε να αποδεικνύεται εγγράφως.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για τη διενέργεια της επίδοσης ώστε να διασφαλίζονται η εγκυρότητα της διαδικασίας και τα δικαιώματα των διαδίκων.

2 Ποια έγγραφα πρέπει να επιδοθούν ή να κοινοποιηθούν επισήμως;

Οποιαδήποτε δικαστικά έγγραφα που αφορούν σε οποιαδήποτε διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου, όπως διατάγματα, αιτήσεις διά κλήσεως και κλητήρια εντάλματα, καθώς επίσης, και εξωδικαστηριακά έγγραφα (τα οποία δεν αφορούν μεν σε δικαστικές διαδικασίες πλην όμως η επίσημη κοινοποίηση ή επίδοσή τους είναι απαραίτητη.

3 Ποιος είναι υπεύθυνος για την επίδοση ή την κοινοποίηση ενός εγγράφου;

Οι δικαστικοί Επιδότες. Σε περίπτωση αιτήματος για επίδοση εγγράφων που λαμβάνεται δυνάμει της Σύμβασης της Χάγης του 1965 για την επίδοση δικαστικών και εξωδικαστικών εγγράφων, οποιασδήποτε σχετικής διμερούς Συμφωνίας που η Κύπρος έχει υπογράψει και κυρώσει ή δυνάμει του Κανονισμού 1393/2007, το έγγραφο παραλαμβάνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως ως η καθορισμένη κεντρική αρχή και διαβιβάζεται για επίδοση στους δικαστικούς Επιδότες.

4 Έρευνες σχετικά με τη διεύθυνση

4.1 Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1393/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2007, περί επιδόσεως και κοινοποιήσεως στα κράτη μέλη δικαστικών και εξωδίκων πράξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις, προσπαθεί η αρχή στην οποία υποβάλλεται η αίτηση στο εν λόγω κράτος μέλος, με δική της πρωτοβουλία, να διαπιστώσει το πού βρίσκεται ο παραλήπτης των προς επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων, εάν ο παραλήπτης δεν διαμένει πλέον στη διεύθυνση που είναι γνωστή στην αιτούσα αρχή;

Γενικά όχι, εκτός εάν στη δοθείσα διεύθυνση δοθούν σε αυτή πληροφορίες αναφορικά με τη νέα διεύθυνση.

4.2 Οι αλλοδαπές δικαστικές αρχές ή/και οι διάδικοι έχουν πρόσβαση σε μητρώα ή υπηρεσίες σε αυτό το κράτος μέλος που επιτρέπουν τη διαπίστωση της τρέχουσας διεύθυνσης ενός προσώπου; Εάν ναι, ποια μητρώα ή υπηρεσίες υπάρχουν και ποια διαδικασία ακολουθείται; Ποιο είναι το ύψος των τελών, εάν προβλέπονται, που πρέπει να καταβάλλονται;

Δεν εφαρμόζεται.

4.3 Με ποιον τρόπο οι αρχές του εν λόγω κράτους μέλους χειρίζονται παραγγελία που έχει διαβιβαστεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1206/2001 του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2001, για τη συνεργασία μεταξύ των δικαστηρίων των κρατών μελών κατά τη διεξαγωγή αποδείξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις, η οποία αποσκοπεί στην ανακάλυψη της τρέχουσας διεύθυνσης ενός προσώπου;

Δεν έχει ληφθεί τέτοιο αίτημα μέχρι σήμερα. Εν πάση περιπτώσει, είναι αμφίβολο κατά πόσο το ζήτμα αυτό δύναται να αποτελέσει αντικείμενο για λήψη μαρτυρίας.

5 Ποια είναι η κανονική μέθοδος επίδοσης ή κοινοποίησης του εγγράφου στην πράξη; Υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν (εκτός από τη μη αυτοπρόσωπη επίδοση ή κοινοποίηση που αναφέρεται κατωτέρω στο σημείο 6);

Στην πράξη, η κανονική μέθοδος επίδοσης είναι μέσω της προσωπικής επίδοσης, ως προνοείται από τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας. Σε περίπτωση νομικού προσώπου, το έγγραφο δύναται να επιδοθεί σε οποιοδήποτε Διευθυντή της εταιρείας, στο Γραμματέα της ή στα γραφεία της εταιρείας σε οποιοδήποτε υπεύθυνο πρόσωπο.

Όσο αφορά υποκατάστατους τρόπους επίδοσης, σύμφωνα με τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας θα πρέπει να εκδοθεί διάταγμα Δικαστηρίου, κατόπιν σχετικής αίτησης από διάδικο, που να επιτρέπει την κοινοποίηση του εγγράφου μέσω της ανάρτησης του σε καθορισμένο χώρο ή της δημοσίευσής του σε εφημερίδα (ή με οποιδήποτε άλλο τρόπο το Δικαστήριο κρίνει πρόσφορο υπό τις περιστάσεις).

Στο παρόν στάδιο, δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές μεθόδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

6 Η ηλεκτρονική επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων (επίδοση ή κοινοποίηση δικαστικών ή εξωδίκων πράξεων με μέσα εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής επικοινωνίας, όπως ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ασφαλή εφαρμογή που βασίζεται στο Διαδίκτυο, φαξ, SMS κλπ.) επιτρέπεται σε αστικές υποθέσεις; Εάν ναι, για ποιους τύπους διαδικασίας προβλέπεται η μέθοδος αυτή; Υπάρχουν περιορισμοί όσον αφορά τη διαθεσιμότητα/πρόσβαση σε αυτή τη μέθοδο επίδοσης ή κοινοποίησης εγγράφων ανάλογα με το ποιος είναι ο παραλήπτης (επαγγελματίας του νομικού κλάδου, νομικό πρόσωπο, εταιρεία ή άλλος επιχειρηματικός φορέας κλπ.);

Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 5 ανωτέρω.

7 «Μη αυτοπρόσωπη» επίδοση

7.1 Η νομοθεσία του εν λόγω κράτους μέλους επιτρέπει άλλες μεθόδους επίδοσης ή κοινοποίησης σε περιπτώσεις στις οποίες δεν κατέστη δυνατή η επίδοση ή κοινοποίηση των εγγράφων στον παραλήπτη (π.χ. κοινοποίηση στη διεύθυνση κατοικίας, στο γραφείο δικαστικού επιμελητή, μέσω ταχυδρομείου ή με θυροκόλληση);

Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 5 ανωτέρω.

7.2 Εάν χρησιμοποιούνται άλλες μέθοδοι, πότε θεωρείται ότι τα έγγραφα έχουν επιδοθεί ή κοινοποιηθεί;

Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 5 ανωτέρω.

7.3 Αν μια άλλη μέθοδος επίδοσης ή κοινοποίησης είναι η κατάθεση των εγγράφων σε συγκεκριμένο τόπο (π.χ. σε ταχυδρομικό γραφείο) πώς ενημερώνεται ο παραλήπτης για την εν λόγω κατάθεση;

Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 5 ανωτέρω.

7.4 Εάν ο παραλήπτης αρνείται να δεχθεί την επίδοση ή την κοινοποίηση των εγγράφων, ποιες είναι οι συνέπειες; Τα έγγραφα λογίζονται ως επιδοθέντα ή κοινοποιηθέντα, αν η άρνηση δεν ήταν νόμιμη;

Παρακαλώ δέστε απάντηση στην ερώτηση 5 ανωτέρω.

8 Επίδοση ή κοινοποίηση ταχυδρομικώς από το εξωτερικό (άρθρο 14 του κανονισμού για την επίδοση ή κοινοποίηση)

8.1 Εάν η ταχυδρομική υπηρεσία παραδίδει έγγραφο που έχει αποσταλεί από το εξωτερικό σε παραλήπτη σε αυτό το κράτος μέλος, σε περίπτωση όπου απαιτείται απόδειξη παραλαβής (άρθρο 14 του κανονισμού για την επίδοση ή κοινοποίηση), η ταχυδρομική υπηρεσία παραδίδει το έγγραφο μόνο στον παραλήπτη αυτοπροσώπως ή μπορεί επίσης, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες ταχυδρομικής παράδοσης, να παραδώσει το έγγραφο και σε άλλο πρόσωπο στην ίδια διεύθυνση;

Δεν εφαρμόζεται.

8.2 Σύμφωνα με τους κανόνες ταχυδρομικής παράδοσης σε αυτό το κράτος μέλος, πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί η επίδοση ή κοινοποίηση εγγράφων από το εξωτερικό, βάσει του άρθρου 14 του κανονισμού αριθ. 1393/2007 για την επίδοση ή κοινοποίηση, εάν ούτε ο παραλήπτης ούτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εξουσιοδοτημένο για την παραλαβή (εάν επιτρέπεται βάσει των εθνικών κανόνων ταχυδρομικής παράδοσης — βλ. παραπάνω) δεν βρίσκεται στη διεύθυνση όπου πρέπει να γίνει η παράδοση;

Δεν εφαρμόζεται.

8.3 Το ταχυδρομικό κατάστημα προβλέπει συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την παραλαβή των εγγράφων πριν επιστρέψει τα έγγραφα στον αποστολέα ως ανεπίδοτα; Εάν ναι, πώς ενημερώνεται ο παραλήπτης ότι υπάρχει αλληλογραφία για αυτόν προς παραλαβή από το ταχυδρομικό κατάστημα;

Δεν εφαρμόζεται.

9 Υπάρχει έγγραφη απόδειξη της επίδοσης ή κοινοποίησης του εγγράφου;

Τέτοια απόδειξη υπάρχει. Μετά τη διενέργεια της επίδοσης ο δικαστικός Επιδότης συμπληρώνει το επιδοτήριο, στο οποίο αναγράφονται, τα στοιχεία του εγγράφου που έχει επιδοθεί, το όνομα και η ιδιότητα του προσώπου στο οποίο το έγγραφο έχει επιδοθεί η ημερομηνία και η ώρα επίδοσης, ή, σε περίπτωση μη επίδοσης, οι λόγοι για τους οποίους η επίδοση δεν κατέστη εφικτή.

Σε περίπτωση επίδοσης δυνάμει του Καν.1393/2007, εκδίδεται το πιστοποιητικό του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού, ως προβλέπεται από το άρθρο 10 αυτού.

10 Τι συμβαίνει αν για κάποιο λόγο ο παραλήπτης δεν παραλάβει το έγγραφο ή η επίδοση ή κοινοποίηση γίνει κατά παράβαση των προβλεπόμενων διατάξεων (π.χ. η επίδοση ή η κοινοποίηση έγινε προς κάποιον τρίτο); Μπορεί η επίδοση ή η κοινοποίηση να είναι παρά ταύτα έγκυρη (π.χ. μπορεί να θεραπευθεί παράβαση των διατάξεων του νόμου) ή πρέπει να επιχειρηθεί νέα επίδοση ή κοινοποίηση;

Σε τέτοια περίπτωση η επίδοση θεωρείται άκυρη και δεν θεραπεύεται. Στις περιπτώσεις όπου η επίδοση διενεργήθηκε αντικανονικά,  θα πρέπει να γίνει νέα επίδοση.

Στις περιπτώσεις όπου η επίδοση δεν διενεργήθηκε ένεκα της άρνησης του προσώπου να παραλάβει το έγγραφο, ο διάδικος ο οποίος επιθυμεί να προωθήσει την επίδοση θα πρέπει να αποταθεί στο Δικαστήριο με αίτηση για υποκατάστατο επίδοση.

Σε περίπτωση που η επίδοση δεν κατέστει δυνατή λόγω αδυναμίας εντοπισμού του προσώπου στο οποίο το έγγραφο θα πρέπει να επιδοθεί, ο διάδικος που επιθυμεί τη διενέργεια της επίδοσης δύναται να προχωρήσει εναλλακτικά με κοινοποίηση του εγγράφου, αφού προηγηθεί σχετικό διάταγμα δικαστηρίου.

11 Πρέπει να πληρώσω για την επίδοση ή κοινοποίηση ενός εγγράφου και, αν ναι, πόσο;

Το τέλος έχει καθοριστεί στα ΕΥΡ 21.