Νομική συνδρομή

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση και την έκταση της υπόθεσης. Στα δικαστικά έξοδα συμπεριλαμβάνονται ενδεικτικά: έξοδα και δαπάνες νομικής συνδρομής, έξοδα αποζημίωσης μαρτύρων, έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης, έξοδα διεκπεραίωσης, έξοδα χαρτοσήμανσης εγγράφων που εισπράττονται από αρχές, καθώς και έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης που οφείλονται στο κράτος. Τα έξοδα νομικής συνδρομής καταλαμβάνουν την πλειονότητα των εξόδων της δικαστικής διαδικασίας. Κατά κανόνα κάθε διάδικος βαρύνεται με τα δικά του δικαστικά έξοδα. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει τα έξοδα του αντιδίκου.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Το ευεργέτημα της πενίας με κρατικές δαπάνες χορηγείται σε όσους έχουν ανάγκη τη συνδρομή ειδικού σε νομική υπόθεση αλλά δεν είναι σε θέση να καλύψουν τα έξοδα της διαδικασίας λόγω της οικονομικής τους κατάστασης. Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει τις νομικές συμβουλές, τις αναγκαίες ενέργειες και την εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου και άλλων αρχών, καθώς επίσης την απαλλαγή από τα έξοδα της διαδικασίας. Αν ο αιτών λαμβάνει ήσσονος σημασίας νομικές συμβουλές τηλεφωνικά ή μέσω άλλων ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας δεν απαιτείται έλεγχος πόρων.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται σε υποθέσεις που ανακύπτουν στο πλαίσιο της φινλανδικής έννομης τάξης σε πρόσωπα που κατοικούν σε δήμο της Φινλανδίας και σε πρόσωπα που κατοικούν ή έχουν τη συνήθη διαμονή τους σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Επιπλέον, το ευεργέτημα πενίας παρέχεται αν η υπόθεση πρόκειται να εκδικαστεί ενώπιον φινλανδικού δικαστηρίου ή αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι παροχής του. Σε υποθέσεις που εκδικάζονται στο εξωτερικό, το ευεργέτημα πενίας καλύπτει την παροχή γενικών νομικών συμβουλών.

Το ευεργέτημα πενίας δεν παρέχεται σε εταιρείες ή επιχειρήσεις. Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται σε επιχειρηματίες για επιχειρηματικές υποθέσεις, πλην δικαστικών υποθέσεων, μόνον εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται κατόπιν αίτησης, δωρεάν ή με μειωμένη συμμετοχή με βάση την οικονομική κατάσταση του αιτούντος. Η οικονομική κατάσταση του αιτούντος αξιολογείται με βάση τα μηνιαία του εισοδήματα (διαθέσιμους πόρους) και τα περιουσιακά του στοιχεία. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι διαθέσιμοι πόροι υπολογίζονται με βάση τα μηνιαία εισοδήματα, τα αναγκαία έξοδα και την υποχρέωση διατροφής του αιτούντος και του/της συζύγου ή συνοίκου του. Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται σε πρόσωπα των οποίων οι διαθέσιμοι πόροι δεν υπερβαίνουν το ποσό που καθορίζεται με κυβερνητικό διάταγμα. Περαιτέρω διατάξεις για το εισόδημα και τα έξοδα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, τον αντίκτυπο της υποχρέωσης διατροφής στον υπολογισμό των διαθέσιμων μέσων, τον συνυπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων, και τα κριτήρια καθορισμού της συμμετοχής του δικαιούχου ευεργετήματος πενίας ορίζονται με κυβερνητικό διάταγμα.

Νομική συνδρομή δεν χορηγείται αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την εν λόγω υπόθεση. Ωστόσο, σε υπόθεση που εκδικάζεται από δικαστήριο, το δικαστήριο μπορεί να παράσχει το ευεργέτημα πενίας στο μέτρο που τα έξοδα της διαδικασίας υπερβαίνουν τη μέγιστη κάλυψη που ορίζεται στην ασφαλιστική σύμβαση. Αν ο αιτών δικαιούται πλήρες ευεργέτημα πενίας με βάση την οικονομική του κατάσταση, το ευεργέτημα πενίας μπορεί επίσης να παρασχεθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του ασφαλισμένου που ορίζεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται σε δικαστικές και εξωδικαστικές υποθέσεις.

Δεν χορηγείται ευεργέτημα πενίας εφόσον:

1. η υπόθεση έχει ελάσσονα σημασία για τον αιτούντα∙
2. η παροχή του θα ήταν πρόδηλα άσκοπη αναλογικά με το δυνητικό όφελος του αιτούντος∙
3. η υπεράσπιση της υπόθεσης θα συνιστούσε κατάχρηση της διαδικασίας∙ ή
4. η υπόθεση βασίζεται σε δικαίωμα που έχει εκχωρηθεί και υπάρχουν ενδείξεις ότι σκοπός της εκχώρησης ήταν η λήψη του ευεργετήματος πενίας.

Κατά κανόνα, το ευεργέτημα πενίας δεν καλύπτει την αποζημίωση σε:

1. υπόθεση που εισάγεται με αίτηση σε δικαστήριο γενικής δικαιοδοσίας∙
2. απλή ποινική υπόθεση∙
3. υπόθεση που αφορά φορολογία ή κρατική επιβάρυνση∙ ή
4. υπόθεση στην οποία το δικαίωμα να ζητηθεί επανόρθωση ή το δικαίωμα προσφυγής βασίζεται στη συμμετοχή σε δημοτική ή άλλη δημόσια επιχείρηση.

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, εφόσον κριθεί αναγκαίο, ένας δημόσιος νομικός παραστάτης μπορεί να παράσχει νομικές συμβουλές και να καταρτίσει τα τυχόν απαραίτητα έγγραφα.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ο αιτών το ευεργέτημα πενίας πρέπει να ενημερώσει το γραφείο νομικής συνδρομής [oikeusaputoimisto] για τον τυχόν επείγοντα χαρακτήρα της υπόθεσης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση για την παροχή ευεργετήματος πενίας διατίθεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/fi/index/lomakkeet/oikeusapu.html

Το έντυπο της αίτησης για τη χορήγηση ευεργετήματος πενίας διατίθεται επίσης από το γραφείο νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για την παροχή ευεργετήματος πενίας μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στην αίτηση για την παροχή του ευεργετήματος πενίας, ο αιτών οφείλει να παράσχει στοιχεία για την οικονομική του κατάσταση και την υπόθεση για την οποία ζητά το ευεργέτημα πενίας, καθώς και την ασφάλιση νομικής προστασίας (βλ. Ερώτηση 6 για τα έντυπα των αιτήσεων παροχής του ευεργετήματος πενίας). Με αίτημα του γραφείου νομικής συνδρομής, ο αιτών πρέπει επίσης να παράσχει δήλωση εσόδων και εξόδων, καθώς και των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών του. Κατά παρέκκλιση τυχόν διατάξεων περί εμπιστευτικότητας, το γραφείο νομικής συνδρομής έχει το δικαίωμα να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες για να αποδειχθεί το αν ο αιτών δικαιούται το ευεργέτημα πενίας βάσει της οικονομικής του κατάστασης και αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την υπόψη υπόθεση.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Αίτηση για την παροχή του ευεργετήματος πενίας μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε γραφείο παροχής νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για τη χορήγηση ευεργετήματος πενίας μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το γραφείο νομικής συνδρομής αποφασίζει σχετικά με την παροχή του ευεργετήματος πενίας. Η απόφαση αποστέλλεται στη διεύθυνση επικοινωνίας που έχει γνωστοποιηθεί από τον αιτούντα.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο αιτών ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του πρέπει να επικοινωνήσει με το γραφείο νομικής συνδρομής για να αποδείξει το δικαίωμά του να λάβει το ευεργέτημα της πενίας.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το ευεργέτημα πενίας παρέχεται από δημόσιους νομικούς παραστάτες. Ωστόσο, σε υποθέσεις που πρόκειται να εξεταστούν από το δικαστήριο, μπορεί επίσης να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης που έχει συναινέσει στην ανάληψη του καθήκοντος παροχής νομικής συνδρομής. Μόνο δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης μπορεί να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης. Αν ο δικαιούχος του ευεργετήματος πενίας προτείνει εξειδικευμένο πρόσωπο ως νομικό του παραστάτη, πρέπει να διοριστεί το εν λόγω πρόσωπο, εκτός αν ειδικές περιστάσεις επιβάλλουν διαφορετικά. Κατά την άσκηση του καθήκοντός του, ο νομικός παραστάτης οφείλει να τηρεί τη δικηγορική δεοντολογία.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Το ευεργέτημα πενίας καλύπτει τα αναγκαία δικαστικά έξοδα του αιτούντος, ανάλογα με την περίπτωση. Η συμμετοχή του δικαιούχου του ευεργετήματος πενίας στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης. Το ευεργέτημα πενίας δεν καλύπτει τα δικαστικά έξοδα του αντιδίκου.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η συμμετοχή του δικαιούχου του ευεργετήματος πενίας στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης. Το ευεργέτημα πενίας παρασχέθηκε από δημόσιο νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτού οφείλει να καταβάλλει τη συμμετοχή του στο γραφείο νομικής συνδρομής. Αν το ευεργέτημα πενίας χορηγήθηκε από ιδιώτη νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτού οφείλει να καταβάλλει τη συμμετοχή του στον εν λόγω παραστάτη.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Το ευεργέτημα πενίας καλύπτει τα αναγκαία δικαστικά έξοδα του αιτούντος, κατά περίπτωση. Η συμμετοχή του δικαιούχου του ευεργετήματος πενίας στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν διαπιστωθεί ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την παροχή του ευεργετήματος πενίας ή αν μεταβλήθηκαν οι περιστάσεις ή έπαψαν να υφίστανται, το γραφείο νομικής συνδρομής ή το δικαστήριο μπορεί να τροποποιήσει την απόφαση για την παροχή του ευεργετήματος πενίας ή να αποφασίσει τη διακοπή του. Αν τροποποιηθεί το ποσό της συμμετοχής του δικαιούχου του ευεργετήματος πενίας, εκδίδεται απόφαση για το αν η τροποποίηση θα έχει αναδρομική ισχύ. Αν αποφασιστεί η διακοπή του ευεργετήματος πενίας, εκδίδεται απόφαση για το αν ο δικαιούχος οφείλει να αποζημιώσει το δημόσιο για το ευεργέτημα πενίας που έχει λάβει και καθορίζεται το ποσό της εν λόγω αποζημίωσης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Εάν δεν παρασχεθεί ευεργέτημα πενίας σύμφωνα με την αίτηση, ο αιτών μπορεί να υπαγάγει το ζήτημα του ευεργετήματος πενίας στο δικαστήριο και αυτό θα αποφανθεί σχετικά. Η απόφαση του γραφείου νομικής συνδρομής περιλαμβάνει οδηγίες για την προσφυγή κατά της απόφασής του σχετικά με την αίτηση για την παροχή του ευεργετήματος πενίας ενώπιον δικαστηρίου (αίτηση). Η αίτηση πρέπει να κατατεθεί στο γραφείο παροχής νομικής συνδρομής που εξέδωσε την απόφαση. Το γραφείο νομικής συνδρομής διαβιβάζει την αίτηση στο δικαστήριο προκειμένου αυτό να αποφανθεί σχετικά.

Επιπλέον πληροφορίες

Στην ποινική διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει δημόσιο συνήγορο για τον ύποπτο και νομικό παραστάτη και ειδικό για την παροχή υπηρεσιών επικουρίας στο θύμα κατά την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη. Συνήγορος ή νομικός παραστάτης του θύματος μπορεί να οριστεί μόνο δημόσιος νομικός παραστάτης, δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Ο ειδικός που παρέχει υπηρεσίες επικουρίας πρέπει να διαθέτει τις αναγκαίες δεξιότητες και πιστοποιήσεις για τη διεκπεραίωση του εν λόγω καθήκοντος. Αν το δικαστήριο κρίνει τον ύποπτο ένοχο για την τέλεση του ποινικού αδικήματος στο πλαίσιο του οποίο διορίστηκε συνήγορος για την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη, αυτός υποχρεούται να αποζημιώσει το δημόσιο για τις αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν από τα κρατικά κονδύλια. Αν ο ύποπτος πληροί τις οικονομικές προϋποθέσεις για την παροχή ευεργετήματος πενίας το ποσό της αποζημίωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του ευεργετήματος πενίας.

Περαιτέρω πληροφορίες για τη νομική συνδρομή διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index.html