Għajnuna legali

1 Il-proċedimenti legali xi spejjeż jinvolvu, u normalment min irid iħallashom?

L-ispejjeż ta’ proċess li ġejjin jistgħu jitħallsu permezz tal-għajnuna legali:

• It-taxxa tal-boll u tar-reġistrazzjoni
• It-tariffi tar-Reġistru tal-Qorti
• It-tariffi u l-ispejjeż tal-marixxalli
• L-ispejjeż u t-tariffi tal-esperti
• It-tariffi tal-interpreti u t-tradutturi
• L-ispejjeż u t-tariffi tan-nutara
• L-allowances għax-xhieda
• L-ispejjeż tal-ivvjaġġar
• L-ispejjeż tal-pubblikazzjoni
• It-tariffi u l-emolumenti tal-avukati
• It-taxxi u t-tariffi relatati mar-reġistrazzjoni, l-ipoteka u r-rahan
• Tariffi għal ċertifikati li jiddikjaraw il-pożizzjoni fil-liġi barranija (certificats de coutume).

2 X’inhija eżattament l-għajnuna legali?

Permezz ta’ għajnuna legali, persuna fiżika li m’għandhiex mezzi suffiċjenti tista’ tikseb assistenza legali jew parir legali mingħand avukat għal kawża speċifika.

3 Għandi dritt għal għajnuna legali?

Persuni b’mezzi insuffiċjenti huma eliġibbli għall-għajnuna legali biex jiddefendu l-interessi tagħhom, sakemm dawn ikunu:

• ċittadini tal-Lussemburgu, jew
• ċittadini barranin awtorizzati li jibdew jgħixu fil-Lu ssemburgu, jew
• ċittadini ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea, jew
• ċittadini barranin meqjusa bħala ekwivalenti għaċ-ċittadini tal-Lussemburgu għall-finijiet tal-għajnuna legali permezz ta’ trattat internazzjonali, jew
• ċittadini ta’ pajjiżi terzi residenti illegalment bl-għan li tiġi rrimborsata r-remunerazzjoni dovuta skont l-Artikolu 572-7 tal-Kodiċi tax-Xogħol (Code du Travail).

L-għajnuna legali tista’ tingħata wkoll lil kwalunkwe ċittadin barrani ieħor b’mezzi insuffiċjenti fi proċedimenti relatati mad-dritt tiegħu għall-ażil, id-dħul, ir-residenza għal żmien twil jew it-tneħħija.

Il-verifika ta’ mezzi insuffiċjenti hija bbażata fuq id-dħul gross totali u l-kapital tar-rikorrent u ta’ kwalunkwe membru ieħor tal-unità domestika tiegħu.

L-għajnuna legali hija rrifjutata lil persuni li jressqu azzjoni li tidher a priori irraġonevoli, li x’aktarx ma tirnexxix jew li l-għan tagħha jidher sproporzjonat meta mqabbel mal-ispejjeż potenzjali.

4 L-għajnuna legali tingħata għal kull tip ta’ proċediment?

L-għajnuna legali tista’ tingħata jew lill‑attur jew lill-konvenut f’materji kontenzjużi jew mhux kontenzjużi, kemm jekk ikunu ttrattati fil-qorti kif ukoll jekk le. Tista’ tintalab għal kwalunkwe azzjoni mressqa quddiem il-qrati ordinarji jew il-qrati amministrattivi. L-għajnuna legali tista’ tingħata wkoll fil-każ ta’ miżuri u proċeduri kawtelatorji biex jiġu eżegwiti deċiżjonijiet ta’ qorti jew kwalunkwe strument ieħor li jista’ jiġi eżegwit.

Madankollu, ma tistax tingħata lis-sidien ta’ vetturi bil-mutur għal tilwim li jirriżulta mill-użu ta’ tali vetturi. Bl-istess mod, ma tistax tingħata lil sidien ta’ ħwienet, industrijalisti, jew nies tas-sengħa jew professjonisti b’rabta ma’ tilwim li jikkonċerna n-negozju jew l-attività professjonali tagħhom, ħlief f’każijiet eċċezzjonali u debitament sostanzjati; lanqas, b’mod ġenerali, ma tista’ tingħata għal tilwim rigward attività spekulattiva mill-persuna li titlob għajnuna legali.

5 Jeżistu proċeduri speċjali f’każijiet ta’ bżonn?

F’każijiet ta’ emerġenza, tista’ tingħata konċessjoni temporanja ta’ għajnuna legali, mingħajr formalità ulterjuri, mill-President tal-Kamra tal-Avukati (Bâtonnier de l’Ordre des Avocats) għall-passi li jiddeċiedi l-President.

6 Minn fejn nista’ nikseb formola ta’ applikazzjoni għal għajnuna legali?

Il-formola nazzjonali ta’ rikors għall-għajnuna legali fil-Lussemburgu tista’ tinkiseb mis-Servizz Ċentrali tal-Assistenza Soċjali (Service Central d’Assistance Sociale, tel. 00 352 475821-1).

7 X’dokumenti jridu jiġu ppreżentati mal-formola tal-applikazzjoni għal għajnuna legali?

Meta tippreżenta rikors għal għajnuna legali għandek tehmeż:

• kopja tad-dokument tal-identità tiegħek;
• iċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni tiegħek maċ-Ċentru Konġunt tas-Sigurtà Soċjali (Centre Commun de la Sécurité Sociale - CCSS) kif ukoll tal-persuni tal-unità domestika tiegħek;
• għalik u għal kull membru tal-unità domestika tiegħek: ir-rendikonti tal-paga (jew ċertifikat tad-dħul tas-CCSS), l-irċevuti tad-dħul minimu ggarantit mill-iskema Revenu d’inclusion sociale (REVIS), l-irċevuti tal-benefiċċji tal-qgħad jew tal-pensjoni jew riċevuti oħrajn li jkopru l-aħħar tliet xhur u li jindikaw l-ammonti gross (id-dikjarazzjonijiet bankarji mhumiex biżżejjed);
• ċertifikat ta’ bilanċ żero mill-Fond Nazzjonali ta’ Solidarjetà (Fonds national de solidarité) għal kull membru tal-unità domestika, jekk l-unità domestika ma tirċievi xejn mill-Fond;
• jekk l-unità domestika tirċievi jew tħallas allowance tal-manteniment, dokument li jindika l-ammont imħallas jew riċevut (pereżempju, dikjarazzjonijiet bankarji għall-aħħar tliet xhur);
• ċertifikat ta’ sjieda jew nuqqas ta’ sjieda ta’ proprjetà immobbli maħruġ mill-Amministrazzjoni tat-Taxxa fil-Lussemburgu (Administration des contributions directes) għal kull membru tal-unità domestika;
• fejn applikabbli, dokumenti ta’ sostenn għas-sjieda ta’ proprjetà immobbli li tinsab barra mill-pajjiż;
• evidenza dokumentata ta’ assi mobbli (flus, tfaddil, ishma, bonds, eċċ.);
• jekk l-unità domestika tkun inkwilina, kopja tal-kuntratt tal-kera u l-irċevuti tal-kera għall-aħħar tliet xhur;
• jekk l-unità domestika qiegħda tħallas lura self b’ipoteka, prova tal-ħlas tal-ammont ta’ kull xahar;
• evidenza dokumentata tad-dħul minn proprjetà immobbli u mobbli;
• dokumenti relatati mal-kawża inkwistjoni.

8 Fejn irrid nibgħat l-applikazzjoni tiegħi għal għajnuna legali?

Il-President tal-Kamra tal-Avukati fil-post ta’ residenza tar-rikorrent, jew id-delegat tiegħu, jiddeċiedi jekk jassenjax l-għajnuna legali. Għall-persuni mhux residenti d-deċiżjoni tittieħed mill-President tal-Kamra tal-Avukati tal-Lussemburgu jew mid-delegat tiegħu.

9 Kif nista’ nsir naf jekk jiniex intitolat għal għajnuna legali?

Id-deċiżjoni tal-President tintbagħatlek bil-posta.

10 X’għandi nagħmel jekk inkun intitolat għal għajnuna legali?

Fid-deċiżjoni tiegħu, il-President jagħti l-isem tal-avukat li ser jipprovdi l-assistenza legali u jitolbok tikkuntattja lil dak l-avukat.

11 Min jagħżilli l-avukat, jekk inkun intitolat għal għajnuna legali?

Il-President jaħtar l-avukat li r-rikorrent ikun għażel liberament jew, jekk ir-rikorrent ma jkunx għażel avukat jew jekk il-President iqis li l-għażla tiegħu mhijiex xierqa, il-President stess jagħżel avukat. Ħlief għal raġunijiet ta’ impediment jew kunflitt ta’ interess, l-avukati għandhom jaċċettaw l-istruzzjonijiet fdati lilhom b’dan il-mod.

12 L-għajnuna legali tkopri l-ispejjeż kollha tal-proċedimenti?

Bħala regola, l-assistenza legali tkopri l-ispejjeż kollha relatati mal-proċedimenti, il-proċeduri jew il-miżuri li għalihom tkun ingħatat (ara l-punt 1).

Madankollu, l-għajnuna legali ma tkoprix l-ispejjeż legali b’rata fissa mogħtija lil parti rebbieħa (indemnités de procédure) jew kumpens għal abbuż ta’ proċeduri u proċedimenti vessatorji.

13 Min għandu jħallas l-ispejjeż l-oħra jekk jien inkun intitolat biss għal għajnuna legali limitata?

L-għajnuna legali parzjali ma teżistix fil-Lussemburgu.

14 L-għajnuna legali tkopri l-appelli wkoll?

Le, ikollok tissottometti rikors ġdid għall-assistenza legali għal dak il-għan.

15 L-għajnuna legali tista’ tiġi rtirata qabel il-konklużjoni tal-proċedimenti (jew saħansitra tiġi revokata wara t-terminazzjoni tal-proċedimenti)?

Il-President tal-Kamra tal-Avukati jista’ jirtira d-dritt tar-rikorrent għall-għajnuna legali, anki wara l-proċedimenti jew il-miżuri li għalihom tkun ingħatat, jekk jinstab li d-dritt kien ibbażat fuq dikjarazzjonijiet foloz jew dokumenti żbaljati. Id-dritt għall-għajnuna legali jista’ jiġi rtirat ukoll jekk il-benefiċjarju jakkwista mezzi finanzjarji matul il-proċedimenti jew matul it-tlestija ta’ dawn il-miżuri jew bħala riżultat ta’ tali proċediment jew miżuri li, kieku kienu jeżistu fil-jum li fih intalbet l-għajnuna legali, kienu jipprekludu tali dritt. Il-benefiċjarji tal-għajnuna legali jew l-avukat maħtur għandhom l-obbligu li jinnotifikaw lill-President dwar kwalunkwe tibdil bħal dan fis-sitwazzjoni tagħhom.

Id-deċiżjoni tal-President li jirtira d-dritt għall-għajnuna legali hija kkomunikata immedjatament lill-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministère de la Justice). L-Awtorità tar-Reġistrazzjoni u tal-Artijiet u tal-Proprjetà (Administration de l’Enregistrement et des Domaines) hija responsabbli għall-irkupru tal-ammonti diġà mħallsa bħala għajnuna legali.

16 Nista’ nikkontesta r-rifjut li ningħata għajnuna legali?

Ir-rikorrenti jistgħu jappellaw kontra d-deċiżjoni tal-President li jiċħad jew jirtira l-għajnuna legali quddiem il-Kunsill Dixxiplinari u Amministrattiv (le Conseil disciplinaire et administratif), li jieħu d-deċiżjoni finali. L-appelli għandhom jiġu ppreżentati lill-President tal-Kunsill Dixxiplinari u Amministrattiv permezz ta’ ittra rreġistrata fi żmien għaxart ijiem minn meta tasal in-notifika tad-deċiżjoni tal-President tal-Kamra tal-Avukati. Ir-rikorrent għandu jinstema’ quddiem il-Kunsill jew wieħed mill-membri delegati tiegħu.

Links utli:

Il-Kamra tal-Avukati tal-Lussemburgu

Guichet.lu