Najlepsze praktyki państw członkowskich w zakresie Karty praw podstawowych

Do łotewskich przepisów i orzecznictwa włączono artykuły Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) odnoszące się do kwestii ochrony danych osobowych, równości wszystkich ludzi oraz praw człowieka w zakresie migracji, nauki i dostępu do informacji.

Odesłania w uzasadnieniach projektów aktów ustawodawczych

• Ustawa o przetwarzaniu danych osobowych w postępowaniach karnych i postępowaniach w sprawie wykroczeń o charakterze administracyjnym – uzasadnienie projektu ustawy zawiera odesłanie do art. 8 Karty dotyczącego ochrony danych osobowych i ich rzetelnego przetwarzania. Ustawę tę sporządzono w celu zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom o charakterze administracyjnym w związku z przetwarzaniem danych osobowych, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie oraz ich wykrywania.
• Ustawa o prywatnych funduszach emerytalnych – uzasadnienie projektu ustawy zawiera odesłanie do art. 8 Karty dotyczącego ochrony danych osobowych i ich rzetelnego przetwarzania.
• Ustawa zmieniająca ustawę o państwowym ubezpieczeniu społecznym z dnia 25 października 2018 r. – uzasadnienie projektu ustawy zawiera odesłanie do art. 20 Karty dotyczącego równości wszystkich wobec prawa.
• Uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej ustawę o podatkach i cłach zawiera odesłanie do art. 42 Karty dotyczącego prawa dostępu do dokumentów instytucji i organów Unii.

Odesłania w orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego

• Orzeczenie w sprawie nr 2018-18-01 dotyczące zgodności artykułów ustawy o ruchu drogowym z konstytucją. Trybunał orzekł, że artykuły te są niezgodne z konstytucją w zakresie wymogów dotyczących ochrony danych osobowych. Orzeczenie to zawiera odesłanie do art. 8 Karty dotyczącego ochrony danych osobowych.
• Orzeczenie w sprawie nr 2018-15-01 dotyczące zgodności artykułów ustawy o instytucjach szkolnictwa wyższego z konstytucją. Odesłanie do art. 13 Karty dotyczącego akademickiej wolności sztuki i badań naukowych.
• Orzeczenie w sprawie nr 2018-11-01 dotyczące zgodności artykułów ustawy o wynagrodzeniu urzędników i pracowników organów administracji rządowej i samorządowej z konstytucją. Odesłanie do art. 8 Karty dotyczącego ochrony danych osobowych i ich rzetelnego przetwarzania.

Narzędzia, które pomagają lepiej zrozumieć Kartę i sytuacje, w których ma ona zastosowanie

dla praktyków

Na Łotwie funkcjonuje Łotewskie Centrum Szkolenia Sądowego (Latvijas Tiesnešu mācību centrs), które zajmuje się organizacją i prowadzeniem kursów w zakresie doskonalenia i rozwoju zawodowego dla sędziów i urzędników sądowych. Regularnie odbywają się ogólne wykłady na temat praw człowieka, w trakcie których mogą być również omawiane kwestie związane z Kartą.

Centrum to współpracuje z Akademią Prawa Europejskiego (ERA) i Europejską Siecią Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN), a także oferuje międzynarodowe kursy szkoleniowe dla sędziów.

• W 2014 r. Centrum zorganizowało sześć wykładów poświęconych tematyce Karty. W wydarzeniach, które odbyły się w 2014 r., łącznie udział wzięło 141 przedstawicieli zawodów prawniczych.
• W latach 2017–2019 43 łotewskich sędziów uczestniczyło w seminariach poświęconych Karcie.
• W 2018 r. zawarto umowę o współpracy z Akademią Prawa Europejskiego (ERA) w sprawie usług szkoleniowych wysokiego szczebla dla łotewskiego personelu organów wymiaru sprawiedliwości i ścigania w celu przeszkolenia sędziów, urzędników sądowych, śledczych, prokuratorów i urzędników między innymi w kwestiach związanych z przepisami ogólnymi UE.

dla obywateli

Sąd Najwyższy propaguje przejrzyste stosowanie Karty, poświęcając jej oddzielną sekcję w prowadzonym katalogu aktów prawnych. Katalog ten nie zawiera wszystkich orzeczeń Senatu Sądu Najwyższego, a jedynie te, które są istotne z punktu widzenia stosowania przepisów prawa (zob. w katalogu: Prawo Unii Europejskiej -> Traktaty -> Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Eiropas Savienības tiesību akti -> Līgumi -> Eiropas Savienības Pamattiesību harta)).

W sekcji Podręczniki (Rokasgrāmatas) na stronie internetowej Sądu Najwyższego przedstawiono informacje na temat wydatków Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (zob. Wydatki Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej).