Najlepsze praktyki państw członkowskich w zakresie Karty praw podstawowych

Polityka rządu propagująca stosowanie i znajomość Karty wśród prawodawców, administracji, organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości

Szczegółowe odniesienia do Karty lub wyjaśnienia dotyczące jej stosowania

• W 2019 r. Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wymiaru Sprawiedliwości (Ministerstwo Sprawiedliwości) opracowała przewodnik dotyczący stosowania Karty w kontekście wdrażania funduszy europejskich skierowany do specjalistów pracujących w tej dziedzinie.

Szkolenie w zakresie stosowania Karty

• Szkolenia dla sędziów i przedstawicieli innych zawodów prawniczych:
  • Centrum Studiów Sądowych (Centro de Estudos Judiciários) organizuje szkolenie wstępne i ustawiczne sędziów i prokuratorów z zakresu zarówno ogólnych, jak i szczegółowych zagadnień prawa Unii. Program tego szkolenia obejmuje Kartę. Adwokaci oraz przedstawiciele innych zawodów prawniczych mogą również brać udział w organizowanych przez Centrum konferencjach i seminariach.
  • W 2018 r. Centrum zorganizowało całodniowe szkolenie poświęcone w szczególności Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i Karcie. Program kursu, nagranie wideo oraz odpowiednie materiały pomocnicze można znaleźć tutaj.
  • Plan organizowanego przez Centrum szkolenia ustawicznego na lata 2022–2023 w ramach programu „HELP in the EU III” obejmuje szkolenie dla sędziów i pracowników prokuratury (Ministério Público), mające na celu rozwijanie kompetencji związanych ze stosowaniem Karty.

• Szkolenia dla beneficjentów zaangażowanych we wdrażanie funduszy unijnych:
  • W czerwcu 2019 r. Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wymiaru Sprawiedliwości zorganizowała szkolenie dla wszystkich organów Ministerstwa Sprawiedliwości na temat stosowania Karty w kontekście wdrażania funduszy unijnych.

Narzędzia, które pomagają lepiej zrozumieć Kartę i sytuacje, w których ma ona zastosowanie

Dla praktyków (prawodawca, administracja, organy ścigania, sądownictwo, prawnicy praktycy):

• Centrum Studiów Sądowych regularnie publikuje biuletyn poświęcony orzecznictwu TSUE: http://www.cej.mj.pt/cej/newsletter_tjue_cej/newsletter_tjue_cej.php.
• W 2019 r. Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wymiaru Sprawiedliwości opracowała przewodnik dotyczący stosowania Karty w kontekście wdrażania funduszy europejskich skierowany do specjalistów pracujących w tej dziedzinie.

Dla obywateli:

• W serwisie internetowym Ministerstwa Sprawiedliwości znajduje się specjalna strona dotycząca Karty.
• W serwisie internetowym prokuratury (Ministério Público) znajduje się strona poświęcona unijnemu systemowi ochrony praw podstawowych, na której można również znaleźć informacje o Karcie.
• Również na stronach internetowych EUROCID można znaleźć stronę o Karcie.

Stosowanie i promowanie instrumentów opracowanych na podstawie Karty przez inne państwa UE lub przez inne zainteresowane strony w UE

W serwisie internetowym Ministerstwa Sprawiedliwości znajduje się specjalna strona dotycząca Karty, która zawiera odesłania do narzędzi udostępnionych przez Agencję Praw Podstawowych (FRA) oraz link do serwisu internetowego tej agencji.

Współpraca z zainteresowanymi stronami w celu promowania stosowania i znajomości Karty praw podstawowych UE

Przykłady współpracy między obrońcami praw a organami krajowymi, które przyczyniają się do zwiększenia znajomości i stosowania Karty

ND.

Przykłady współpracy między organami krajowymi a środowiskiem akademickim, które przyczyniają się do zwiększenia znajomości i stosowania Karty

ND.

Przykłady inicjatyw pozarządowych promujących stosowanie i znajomość Karty w danym kraju

• Projekt „Karta praw podstawowych Unii Europejskiej »w działaniu«”
  Projekt ten sfinansowała Dyrekcja Generalna ds. Sprawiedliwości i Konsumentów Komisji Europejskiej, a opracowało go konsorcjum europejskich uniwersytetów (Instytut Praw Człowieka w Katalonii, Uniwersytet w Utrechcie – Wydział Prawa oraz Uniwersytet Szczeciński). W Portugalii za koordynację projektu odpowiadał Stały Obserwator Portugalskiego Wymiaru Sprawiedliwości (Observatório Permanente de Justiça) w ramach Centrum Badań Społecznych Uniwersytetu w Coimbrze (Centro de Estudos Sociais), a uczestniczyły w nim Wysoka Rada Sądownictwa (Conselho Superior da Magistratura), prokuratura (Ministério Público), Centrum Studiów Sądowych (Centro de Estudos Judiciários) oraz Izba Adwokacka (Ordem dos Advogados). Głównym celem projektu było opracowanie kompleksowego programu szkoleniowego w celu zwiększenia umiejętności przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości w zakresie stosowania Karty, a tym samym poprawę jej wykładni i wdrożenia. Projekt ten miał nie tylko przyczynić się do przezwyciężenia trudności wynikających z braku znajomości Karty przez podkreślenie potrzeby zwiększenia świadomości na jej temat, ale miał również na celu lepsze wyjaśnienie znaczenia Karty na poziomie krajowym oraz w ramach europejskiej przestrzeni sprawiedliwości.
  W 2018 r. w ramach tego projektu zorganizowano szereg kursów szkoleniowych i konferencji skierowanych przede wszystkim do przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości. Zorganizowano również szkolenie online: https://ces.uc.pt/cfr/moodle/.
  Efektem projektu było również opracowanie Podręcznika najlepszych praktyk oraz Podręcznika szkoleniowego.
  Wszystkie informacje na temat tej inicjatywy są dostępne pod adresem: https://www.ces.uc.pt/cfr/..
• Projekt „E-Learning National Active Charter Training (e-NACT)”
  W projekcie tym – finansowanym ze środków programu Komisji Europejskiej „Prawa podstawowe i obywatelstwo” – uczestniczy kilka europejskich uniwersytetów, w tym Centrum Badań nad Prawem Publicznym (Centro de Investigação de Direito Público) (CIDP) na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lizbońskiego. Celem tego projektu jest zapewnienie metodyki szkolenia i działań szkoleniowych, które w połączeniu z wiedzą fachową zaangażowanych osób prowadzących szkolenia będą sprzyjać powstaniu i utrwaleniu wspólnej kultury praw podstawowych.
  W ramach tej inicjatywy opracowywane są również kursy e-uczenia się oraz podręczniki tematyczne dotyczące różnych gałęzi prawa.
  W 2019 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lizbońskiego odbyły się trzykrotnie warsztaty na temat ochrony danych, azylu i migracji oraz wolności wypowiedzi, głównie dla adwokatów, sędziów i prokuratorów – https://www.icjp.pt/cidp/eventos/17759/programa.
  Więcej informacji na temat tego projektu można znaleźć pod adresem: https://cjc.eui.eu/projects/e-nact/.
• Konferencja pt. „Karta praw podstawowych Unii Europejskiej a aktywizm sędziowski TSUE: zbiór praw odpornych na zagrożenia?”
  W 2017 r. Wydział Prawa Uniwersytetu Lizbońskiego zorganizował konferencję na temat Karty i aktywizmu sędziowskiego TSUE. W następstwie tej konferencji w 2018 r. ukazało się wydanie elektronicznego dziennika prawa publicznego, e-Pública – Revista Eletrónica de Direito Público, poświęcone temu zagadnieniu (t. 5 nr 2, lipiec 2018 r.).