Najlepsze praktyki państw członkowskich w zakresie Karty praw podstawowych

Słowacja

W kwestii stosowania Karty w Słowacji Trybunał Konstytucyjny Republiki Słowackiej (Ústavný súd Slovenskej republiky) wydał orzeczenie w sprawie PL. ÚS 10/2014, w którym wyraźnie stwierdził, że Karcie należy zagwarantować takie samo miejsce w porządku konstytucyjnym Słowacji jak innym umowom międzynarodowym dotyczącym praw człowieka i podstawowych wolności podlegającym przepisom art. 7 ust. 5 konstytucji słowackiej. Oznacza to, że postanowienia Karty są nadrzędne wobec ustawodawstwa krajowego. Każdy nowy akt prawny przyjmowany w procesie legislacyjnym zawiera klauzulę dotyczącą zgodności z prawem Unii Europejskiej, a jeżeli dotyczy praw zagwarantowanych w Karcie, musi również zawierać potwierdzenie zgodności z jej postanowieniami.

Autor treści:
Słowacja

Stosowanie i znajomość Karty

Polityka rządu propagująca stosowanie i znajomość Karty wśród prawodawców, administracji, organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości

W wymienionych poniżej dokumentach zamieszczono odniesienia do Karty i podkreślono jej znaczenie dla międzynarodowego i europejskiego prawodawstwa w dziedzinie praw człowieka.

Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej uwzględniono w ramowym programie szkoleń (koncepcia vzdelávania) opracowanym przez Akademię Sądową Republiki Słowackiej (Justičná akadémia Slovenskej republiky). Ramowy program szkoleń Akademii Sądowej Republiki Słowackiej to dokument, w którym określono rolę Akademii Sądowej w szkoleniu grup docelowych wskazanych w ustawie nr 548/2003 o Akademii Sądowej, z późniejszymi zmianami, w Ministerstwie Sprawiedliwości i Prokuraturze Generalnej (Generálna prokuratúra Slovenskej republiky). W kontekście programu uczenia się przez całe życie, o którym mowa poniżej, oznacza to szkolenia dla sędziów, referendarzy sądowych i urzędników sądowych w dziedzinie ich specjalizacji i kompetencji.

• Ramowy program szkoleń Akademii Sądowej Republiki Słowackiej (obowiązujący od dnia 25 września 2019 r.):

  • stanowi element programu uczenia się przez całe życie; prawo Unii omawia się w ramach modułu „Bieżące problemy dotyczące stosowania prawa przez sądy w podziale na gałęzie prawa”;
  • ścieżka uczenia się odzwierciedla aktualne tendencje obserwowane na szczeblu europejskim; opiera się na trzech filarach: edukacji, poszanowaniu prawa i wymiaru sprawiedliwości oraz praworządności.
  • W działaniach szkoleniowych kładzie się szczególny nacisk na dyskusje panelowe, warsztaty oraz dzielenie się przez słowackich i międzynarodowych wykładowców wiedzą i doświadczeniem, jakie zdobyli oni w związku ze stosowaniem prawa w praktyce. Zajęcia mają interaktywny charakter i obejmują analizę przypadków oraz wybranych autentycznych spraw.

• Jeżeli chodzi o prawo Unii i prawo międzynarodowe, szczególny nacisk kładzie się na:

  • stosowanie prawa Unii przez sądy krajowe, orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzecznictwo trybunałów konstytucyjnych państw członkowskich UE;
  • procedurę dotyczącą pytań prejudycjalnych i przebieg postępowania prejudycjalnego;
  • ochronę praw człowieka w UE – Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej z 2009 r. i jej wykorzystywanie w praktyce (orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej);
  • kwestie związane z odszkodowaniem w kontekście orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka;
  • unijne prawo ochrony konsumentów;
  • unijne prawo pracy na jednolitym rynku, w szczególności przepisy antydyskryminacyjne oraz przepisy w zakresie równouprawnienia płci i zabezpieczenia społecznego.

Narzędzia, które pomagają lepiej zrozumieć Kartę i sytuacje, w których ma ona zastosowanie

• dla praktyków (prawodawca, administracja, organy ścigania, sądownictwo, prawnicy praktycy)

  • Publikacje Komisji Europejskiej i Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej; szczegółowy wykaz zamieszczono poniżej

• dla obywateli

  • Strona internetowa poświęcona problematyce równouprawnienia płci prowadzona przez Ministerstwo Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Republiki Słowackiej
  • Arkusz informacyjny zawierający podstawowe informacje na temat Karty
  • Twoje prawa w UE – informacyjna strona internetowa Komisji Europejskiej

Stosowanie i promowanie instrumentów opracowanych na podstawie Karty przez inne państwa UE lub przez inne zainteresowane strony w UE

Różne materiały Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) są powszechnie dostępne i wiele z nich przetłumaczono na język słowacki. Podstawowe dokumenty i narzędzia obejmują:

Sprawozdanie dotyczące praw podstawowych z 2019 r., rozdział 2: Karta praw podstawowych Unii Europejskiej i jej stosowanie przez państwa członkowskie

Charterpedia to narzędzie internetowe zapewniające łatwy dostęp do informacji dotyczących pełnego spektrum praw podstawowych zagwarantowanych w poszczególnych artykułach Karty, które zawiera nie tylko pełny tekst pojedynczych artykułów, ale również odnoszące się do nich komentarze prawne, powiązane orzecznictwo sądów europejskich i krajowych oraz stosowne publikacje FRA. Charterpedia jest również dostępna w postaci aplikacji mobilnej.

Ponadto na przykład sprawozdanie Parlamentu Europejskiego w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej w ramach instytucjonalnych UE z dnia 30 stycznia 2019 r.

Współpraca z zainteresowanymi stronami w celu promowania stosowania i znajomości Karty praw podstawowych UE

Przykłady współpracy między obrońcami praw a organami krajowymi, które przyczyniają się do zwiększenia znajomości i stosowania Karty

• Publikacja Słowackiego Krajowego Centrum Praw Człowieka (Slovenské národné stredisko pre ľudské práva): Przewodnik dotyczący problematyki praw człowieka w związku z członkostwem Republiki Słowackiej w Unii Europejskiej (Sprievodca ľudskoprávnymi témami súvisiacimi s členstvom Slovenskej republiky v Európskej únii)

• Specjalistyczne strony internetowe zawierające informacje na temat stosowania prawa w praktyce oraz artykuły publikowane przez ekspertów i badaczy

  • Strona internetowa Słowackiej Izby Adwokackiej (Slovenská advokátska komora) i Słowackiej Izby Doradców Podatkowych (Slovenská komora daňových poradcov)
  • Biuletyn Słowackiej Izby Adwokackiej (Bulletin Slovenskej advokátskej komory)
  • Internetowy specjalistyczny magazyn prawniczy dostępny pod adresem pravnelisty.sk
  • Strona internetowa epravo.sk

Przykłady współpracy między organami krajowymi a środowiskiem akademickim, które przyczyniają się do zwiększenia znajomości i stosowania Karty

Te informacje nie są dostępne.

Przykłady inicjatyw pozarządowych promujących stosowanie i znajomość Karty w danym kraju

  • Strona internetowa Europejskiego Centrum Prawnego EUROIURIS (Európske právne centrum EUROIURIS) będącego stowarzyszeniem obywatelskim – Przepisy w zakresie praw człowieka w Unii Europejskiej i w państwach należących do Rady Europy oraz ich stosowanie w Słowacji (Právna úprava ochrany ľudských práv v Európskej únii a v Rade Európy a ich aplikácia v podmienkach Slovenskej republiky).
  • Portal informacyjny euractiv.sk poświęcony problematyce unijnej, w szczególności zagadnieniom dotyczącym Słowacji.
Ostatnia aktualizacja: 27/02/2023

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.