Sib espert

Slovenja

Il-kontenut ipprovdut minn
Slovenja

Listi u reġistri tal-esperti

Il-Ministeru tal-Ġustizzja tar-Repubblika tas-Slovenja jżomm reġistru tal-esperti.
Dan ir-reġistru huwa aċċessibbli pubblikament hawnhekk.

Il-liġi Slovena ma tipprovdix definizzjoni ta’ xhud espert. Madankollu, hemm distinzjoni bejn xhud esperti, esperti u esperti tal-liġi.

Mhux l-esperti kollha huma koperti mir-reġistru - ir-reġistru jkopri biss qorti (esperti ġudizzjarji). Ir-reġistru jikkonsisti f’ 50 gruppi ewlenin, b’madwar 1000 espert elenkati b’kollox.

II. Il-kwalifiki tal-espert

Skont l-Artikolu 16 tal-Att dwar l-Esperti tal-Qrati Sloveni, l-Assessuri Ċertifikati u l-Interpreti tal-Qrati, il-kriterji li l-esperti jridu jissodisfaw biex ikunu reġistrati huma, inter alia:

  • li jkunu ċittadini tar-Repubblika tas-Slovenja jew ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta’ Stat Membru taż-Żona Ekonomika Ewropea u jkollhom għarfien attiv tal-lingwa Slovena,
  • ma jkunux instabu ħatja res judicata ta’ reat kriminali premeditat imħarrek ex officio li jagħmilhom moralment inkapaċi biex jipprovdu opinjonijiet esperti lill-qrati, peress li dan jista’ jipprekkludi t-twettiq imparzjali jew professjonali tax-xogħol tagħhom jew ikun ta’ dannu għar-reputazzjoni tal-qorti,
  • għandhom edukazzjoni universitarja taħt il-programm li jippreċedi dak ta’ Bolonja jew ikkonkludew programm ta’ studju tat-tip Master organizzat taħt il-programm ta’ Bolonja u għandhom għarfien professjonali xieraq u ħiliet prattiċi u esperjenza għal tip partikolari ta’ xogħol espert,
  • ikollhom sitt snin ta’ esperjenza fil-qasam li fih jixtiequ jwettqu xogħol espert,
  • ma jwettqux attività inkompatibbli mal-kompetenza ġudizzjarja.

Persuna li tixtieq li tinħatar bħala espert ġudizzjarju għandha tissottometti lill-Ministeru tal-Ġustizzja, l-applikazzjoni għall-ħatra bħala espert ġudizzjarju, fuq il-formola preskritta u bbażata fuq sejħa miftuħa. Sabiex jiddetermina l-kundizzjoni tal-għarfien espert u l-ħiliet prattiċi u l-esperjenza tal-kandidat, il-Ministru jordna test ta’ profiċjenza speċjali. Il-Ministeru mbagħad joħroġ deċiżjoni, u l-espert jieħu ġurament.
Sabiex jiġi rreġistrat, l-espert ma għandux għalfejn jaderixxi mal-kodiċi ta’ kondotta jew etika.

Hemm rekwiżiti għal żvilupp professjonali kontinwu. L-esperti ġudizzjarji jridu jaġġornaw b’mod kostanti l-għarfien u l-metodi applikati tagħhom fil-professjoni, jew jipparteċipaw f’konsultazzjonijiet u taħriġ professjonali organizzati minn awtorità statali kompetenti, organizzazzjoni awtorizzata, assoċjazzjoni professjonali jew istituzzjoni professjonali oħra. Wara ħames snin mid-data tal-ħatra u wara li jiskadu kull ħames snin oħra, l-esperti ġudizzjarji kollha huma obbligati li jissottomettu l-evidenza tat-taħriġ professjonali li ħadu matul l-aħħar ħames snin lill-Kunsill tal-esperti li jivverifika l-profiċjenza tagħhom.

L-edukazzjoni professjonali ġenerali tinkludi għarfien bażiku fil-qasam tal-organizzazzjoni kostituzzjonali tar-Repubblika tas-Slovenja, l-organizzazzjoni u l-funzjonament tal-ġudikatura, il-proċeduri tal-qorti, ir-regoli ta’ evidenza, id-dispożizzjonijiet legali dwar id-drittijiet u d-dmirijiet ta’ esperti ġudizzjarji, l-assessuri ġudizzjarji jew l-interpreti tal-qorti, il-liġi u l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea u suġġetti oħra relatati mal-ħidma tal-esperti ġudizzjarji, l-assessuri tal-qorti jew l-interpreti tal-qorti.

L-edukazzjoni professjonali speċjali tinkludi kompetenza speċjali għal oqsma individwali ta’ kompetenza u ta’ sub-żoni ta’ ħidma esperta.

L-esperti mhumiex obbligati jkunu membri ta’ assoċjazzjoni professjonali sabiex jiġu elenkati fir-reġistru.
Espert jista’ jitneħħa mill-kariga mir-reġistru mill-Ministru:

  • jekk id-dritt għax-xogħol bħala espert jiġi rtirat b’mod permanenti fil-proċedimenti dixxiplinari,
  • jekk espert jipprovdi dikjarazzjoni bil-miktub li hu ma jixtieqx aktar li jipprovdi opinjonijiet ta’ esperti tal-qorti,
  • f’każ ta’ sensja ta’ espert
  • jekk att ta’ akkuża jkun ġie mressaq kontra espert għal reat kriminali li jitħarrek ex officio u li jista’ jiġi kkastigat b’aktar minn sentejn ħabs, il-Ministeru jneħħi dan l-espert mit-taqsima pubblika tad-direttorju mhux aktar tard minn tlett ijiem wara li jkun ġie nnotifikat dwar il-fatt legali. Id-dħul mill-ġdid fit-taqsima pubblika tad-direttorju huwa mwettaq wara t-tmiem tar-raġunijiet għat-tneħħija.

III. Tneħħija ta’ esperti

Ir-remunerazzjoni ta’ esperti maħtura mill-qorti hija rregolata legalment. L-ammont tar-remunerazzjoni jiddependi, inter alia, fuq in-numru ta’ paġni tal-fajl tal-qorti, iż-żmien iddedikat għall-investigazzjoni u t-tħejjija għas-seduta, dwar jekk huwiex meħtieġ li tinġabar u tiġi eżaminata dokumentazzjoni addizzjonali, dwar jekk hijiex meħtieġa investigazzjoni u dwar il-kumplessità tal-każ. Minbarra r-remunerazzjoni, l-esperti huma intitolati għal rimborż tal-ispejjeż u l-ispejjeż tagħhom.

Il-partijiet jistgħu jiksbu għajnuna legali fir-rigward tar-rimunerazzjoni tal-espert b’rati preskritti.

Il-qorti tiddeċiedi fid-deċiżjoni tagħha liema parti jew partijiet għandhom iħallsu r-remunerazzjoni.

IV. Responsabbiltà tal-esperti

Ir-responsabbiltà tal-espert mhijiex soġġetta għal limitu massimu skont il-liġi. Japplikaw regolamenti ġenerali. L-esperti mhumiex obbligati li jkopru r-responsabbiltà possibbli tagħhom permezz ta’ assigurazzjoni ta’ indennizz professjonali.

V. Informazzjoni addizzjonali dwar proċedimenti ta’ esperti

Sfortunatament, l-Att bl-Ingliż dwar l-Esperti tal-Qrati, l-Assessuri Ċertifikati u l-Interpreti tal-Qrati mhuwiex aċċessibbli online.

1. Ħatra tal-esperti

1a. Ħatra minn qorti

Il-Qorti tista’ taħtar kwalunkwe persuna li tqis xierqa u kompetenti. Fil-biċċa l-kbira tal-każijiet il-qrati jaħtru espert mir-reġistru uffiċjali.

1b. Ħatra mill-partijiet

Il-partijiet jistgħu jikkontestaw ir-riżultati tal-espert maħtur mill-qorti u jqabbdu espert bi spejjeż tagħhom għal dak l-iskop.

2. Proċedura

(A) Proċedura Ċivili

Il-partijiet huma meħtieġa jipprovdu informazzjoni, istruzzjonijiet u mistoqsijiet dettaljati għall-espert.
Meta jkun meħtieġ għall-opinjoni tal-espert, l-espert jista’ jikkuntattja l-partijiet.

Il-Qorti ma timmonitorjax il-progress tal-investigazzjoni esperta. Madankollu, kull espert għandu jinforma lill-qorti jekk hux qed jistenna li jwettaq ix-xogħol mistenni fil-ħin. Ma hemm l-ebda kontroll tal-kwalità. Il-qrati mhumiex marbutin bl-opinjoni mogħtija fir-rapporti ta’ esperti.

Il-partijiet jistgħu jikkontestaw ir-rapport permezz ta’ dikjarazzjonijiet jew billi jipprovdu kontrogħarfien qabel ma l-imħallef jiddeċiedi l-każ.

Meta parti titlob mistoqsijiet addizzjonali jew il-qorti teħtieġ aktar informazzjoni, il-qorti tista’ tordna rapport addizzjonali.

Il-Qorti mhijiex marbuta b’opinjoni esperta iżda normalment tikkunsidraha meta tagħti deċiżjoni finali.

1. Rapport tal-espert

L-espert jagħti r-rapport tiegħu bil-miktub jew bil-fomm jekk il-qorti tkun tixtieq dan.

Fir-rapport finali l-espert għandu jindirizza l-argumenti tal-partijiet. Ma hemm l-ebda struttura preskritta għar-rapport u ma hemm l-ebda rekwiżiti speċifiċi oħra li l-esperti jeħtieġ li jaderixxu magħhom fir-rapport tagħhom.

L-Att dwar l-Esperti tal-Qrati, l-Assessuri Ċertifikati u l-Interpreti tal-Qrati jispeċifika linji gwida ġenerali u individwali dwar it-tħejjija ta’ opinjonijiet esperti li jiġu ppubblikati fuq is-sit web tal-Ministeru tal-Ġustizzja. Il-linji gwida għandhom jiġu approvati mill-Kunsill tal-Esperti u għandhom jinkludu indikazzjoni uniformi tal-istruttura u l-istruzzjonijiet dwar it-tħejjija tal-opinjonijiet tal-esperti. Linji gwida ġenerali u individwali dwar oqsma u sub-żoni ta’ għarfien espert ta’ esperti tal-qorti għandhom jiġu adottati u ppubblikati fuq is-sit web tal-Ministeru fi żmien sentejn wara l-applikazzjoni tal-Att imsemmi hawn fuq (sal-1 ta’ Jannar 2021).

2. Seduta ta’ smigħ tal-Qorti

L-esperti huma meħtieġa jattendu s-seduta ta’ smigħ tal-qorti jekk il-qorti titlobhom biex jagħmlu dan.

(B) Proċeduri oħra

Il-proċeduri l-oħra huma fil-biċċa l-kbira identiċi għall-proċedura ċivili.

 

L-informazzjoni ppreżentata hawnhekk inġabret matul il-Proġett Sib Espert minn kuntatti għal kull pajjiż magħżula mill-Istitut Ewropew tal-Kompetenzi u l-Esperti EEEI.

L-aħħar aġġornament: 22/12/2020

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.