Informatie zoeken per regio
I. Lijsten en registers van deskundigen
Om de in een rechtszaak vastgestelde feiten te verifiëren of te verduidelijken, is het soms noodzakelijk dat een rechtbank een deskundige benoemt, die op basis van zijn deskundigheid een deskundig advies uitbrengt.
De districts- en handelsrechtbanken houden een lijst bij van deskundigen die door de rechtbanken kunnen worden benoemd, alsmede een lijst van rechtspersonen, instituten, instellingen en overheidsorganen die gemachtigd zijn om als deskundige op te treden (hierna “lijst van juridische entiteiten” genoemd). De lijsten worden op de websites van de rechtbanken gepubliceerd.
Het ministerie van Justitie houdt voor het hele grondgebied van de Republiek Kroatië een unieke elektronische en op deskundigheidsgebied gesorteerde lijst van deskundigen die door de rechtbanken kunnen worden benoemd en een lijst van juridische entiteiten bij, en publiceert deze lijsten op zijn website.
Deskundigen kunnen de procedure voor inschrijving in de lijst inleiden door een aanvraag in te dienen bij de president van de districts- of handelsrechtbank die bevoegd is voor de woonplaats van de kandidaat of de zetel van de juridische entiteit. Onderdanen van de lidstaten van de Europese Unie en onderdanen van landen die de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte hebben ondertekend en die geen vast verblijf in de Republiek Kroatië hebben, verzoeken om inschrijving in de lijst bij de districtsrechtbank van Zagreb of de handelsrechtbank van Zagreb.
Als de kandidaat voor de inschrijving in de lijst aan de eisen voldoet, nodigt de president van de bevoegde districts- of handelsrechtbank de kandidaat uit om een examen af te leggen met betrekking tot zijn kennis van de organisatie van de rechterlijke macht, het overheidsbestuur en de juridische terminologie, alvorens te beslissen of de kandidaat als deskundige in de lijst kan worden ingeschreven. Het examen wordt afgenomen door de kennisbeoordelingscommissies van de districtsrechtbanken, die zijn samengesteld uit een president en twee leden (beide rechters van die rechtbank). Een kandidaat voor een voltijdse baan die over een diploma in de rechten beschikt, is niet verplicht om het examen af te leggen. De president van de bevoegde rechtbank nodigt de kandidaat die wil worden ingeschreven in de lijst en die het examen met succes heeft afgelegd, uit om een beroepsopleiding te volgen bij een beroepsvereniging van gerechtelijk deskundigen. (Forensisch specialisten die in het bezit zijn van een geldige werkvergunning (licentie) en medewerkers die deskundigenonderzoeken uitvoeren in instituten, instellingen en overheidsorganen, zijn echter niet verplicht om een beroepsopleiding te volgen op de deskundigheidsgebieden waarvoor deze instituten, instellingen en overheidsorganen gemachtigd zijn om deskundigenonderzoeken uit te voeren).
Nadat de beroepsopleiding is afgerond en is aangetoond dat de kandidaat in aanmerking komt voor inschrijving in de lijst van deskundigen, of zodra de voorwaarden voor het verrichten van een gerechtelijk deskundigenonderzoek zijn vervuld, beslist de president van de bevoegde districts- of handelsrechtbank over de aanvraag.
De door de rechtbank benoemde deskundigen of juridische entiteiten moeten gedurende de gehele periode van de uitvoering van het deskundigenonderzoek verzekerd zijn. Het bewijs dat een aansprakelijkheidsverzekering (verzekeringspolis) is afgesloten, wordt vóór de inschrijving in de lijst en elk daaropvolgend jaar tijdens de inschrijvings- of machtigingsperiode aan de president van de bevoegde districts- of handelsrechtbank overgelegd.
Deskundigen worden voor een periode van vier jaar in de lijst ingeschreven. Een rechtspersoon, instituut, instelling of overheidsorgaan is gemachtigd om gedurende een periode van vier jaar als gerechtelijk deskundige op te treden.
De ingeschreven deskundige legt de eed af voor de president van de rechtbank die hem als geregistreerd deskundige heeft ingeschreven.
Na het verstrijken van de inschrijvingsperiode kan een geregistreerde deskundige opnieuw worden ingeschreven voor een periode van vier jaar en kan een rechtspersoon, een instituut, een instelling of een overheidsorgaan opnieuw worden gemachtigd om gerechtelijke deskundigenonderzoeken uit te voeren. Het verzoek tot herinschrijving of machtiging moet uiterlijk 30 dagen vóór het verstrijken van de huidige inschrijving worden ingediend.
De inschrijving van een deskundige in de lijst wordt door de president van de bevoegde districts- of handelsrechtbank (tijdelijk) ingetrokken:
- als de deskundige daarom verzoekt,
- als de deskundige van woonplaats verandert, als wordt vastgesteld dat de voorwaarden voor registratie niet zijn vervuld of dat de voorwaarden voor de inschrijving niet meer zijn vervuld,
- als hij op grond van een definitief besluit van de bevoegde autoriteit ongeschikt is verklaard voor het verrichten van werkzaamheden op het gebied waarvoor hij is ingeschreven,
- als hij bij definitieve uitspraak handelingsonbekwaam is verklaard,
- als hij is veroordeeld voor een strafbaar feit en die veroordeling een belemmering vormt voor de bekleding van openbare functies,
- als hij de taken van een deskundige te kwader trouw of onachtzaam uitvoert,
- als hij na afloop van de voorgeschreven termijn geen bewijs overlegt van het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering voor de uitoefening van de taken van een geregistreerde deskundige,
- als hij zich niet houdt aan zijn geheimhoudingsplicht ten aanzien van de feiten waarvan hij tijdens de uitvoering van een deskundigenonderzoek kennis heeft genomen.
De president van de bevoegde districts- of handelsrechtbank schrapt een deskundige definitief van de lijst, als de deskundige het werk van een door de rechtbank benoemde deskundige uitvoert nadat het bevel houdende tijdelijke ontzegging van of verbod op de uitvoering van zijn taken uitvoerbaar is geworden.
Deskundigen of juridische entiteiten die gemachtigd zijn om als door de rechtbank benoemde deskundige op te treden, zijn verplicht om eventuele wijzigingen in hun gegevens onmiddellijk te melden aan de rechtbank die hen heeft ingeschreven of gemachtigd. De rechtbank is verplicht deze wijzigingen onmiddellijk aan te brengen in de lijsten waarin de deskundigen of juridische entiteiten die door de rechtbank zijn gemachtigd, zijn ingeschreven.
II. Kwalificaties van deskundigen
In het besluit inzake door de rechtbanken benoemde deskundigen (staatsblad 38/14, 123/15, 29/16 corrigendum en 61/19) zijn de voorwaarden en de procedure vastgesteld voor de inschrijving van door de rechtbanken benoemde deskundigen, alsmede hun rechten en plichten.
Een persoon kan als een door de rechtbank benoemde deskundige optreden als die persoon:
1. een onderdaan van de Republiek Kroatië is, of een onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie of een onderdaan van een land dat partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte,
2. in staat is de taken van een door de rechtbank benoemde deskundige uit te voeren,
3. na het voltooien van de passende studies of opleidingen beroepservaring heeft opgedaan, namelijk:
- ten minste 8 jaar – als de persoon een universitair of een specialistisch postdoctoraal diploma heeft behaald;
- ten minste 10 jaar – als de persoon de relevante bachelor of professionele bachelor heeft gehaald;
- ten minste 12 jaar – als de persoon het passende secundair onderwijs heeft afgemaakt en er geen relevante bachelor of professionele bachelor of specialistische postdoctorale diploma’s beschikbaar zijn,
4. is geslaagd voor het examen met betrekking tot de kennis van de organisatie van de rechterlijke macht, het overheidsbestuur en de juridische terminologie,
5. met succes een beroepsopleiding heeft afgerond, zoals gedefinieerd door de betreffende beroepsvereniging,
6. een aansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten voor de uitvoering van de werkzaamheden als een door de rechtbank benoemde deskundige,
7. de diploma’s heeft behaald die relevant zijn voor zijn vakgebied,
8. er niet van wordt weerhouden openbare functies te bekleden.
De beroepsopleiding mag niet langer dan een jaar duren. Beroepsverenigingen zijn verplicht om mentoren voor de beroepsopleiding aan te stellen. Een geregistreerde deskundige kan als opleidingsmentor worden benoemd als hij ten minste vijf jaar ervaring heeft met de uitvoering van de werkzaamheden van een door de rechtbank benoemde deskundige. De lijst van de mentoren moet worden overgelegd aan de districts- en handelsrechtbanken. De bekwaamheid van een kandidaat (die is uitgenodigd om de beroepsopleiding te volgen) om de taken van een door de rechtbank benoemde deskundige uit te voeren, wordt bepaald aan de hand van het rapport over de door de kandidaat gevolgde beroepsopleiding. Binnen een maand na de afronding van de beroepsopleiding moet de betreffende beroepsvereniging een schriftelijk advies opstellen over de goede afloop van de opleiding van de kandidaat en zijn bekwaamheid om het werk van een door de rechtbank benoemde deskundige uit te voeren, op basis van een door de opleidingsmentor opgesteld rapport. De betreffende beroepsvereniging is verplicht dit rapport te sturen naar de president van de betrokken districts- of handelsrechtbank.
Gespecialiseerde artsen voldoen aan de voorwaarden om in het register te worden ingeschreven, nadat zij zijn geslaagd voor het examen voor specialisten.
Juridische entiteiten komen in aanmerking voor het verrichten van gerechtelijke deskundigenonderzoeken:
- als zij voor een bepaald gebied ook geregistreerd zijn in hun vakgebied;
- als hun werknemers zijn ingeschreven in de lijst van deskundigen voor het gebied waarvoor om machtiging wordt verzocht;
- als zij een aansprakelijkheidsverzekering hebben afgesloten voor de uitvoering van gerechtelijke deskundigenonderzoeken.
III. Vergoeding van deskundigen
In rechtszaken worden de deskundigen hoofdzakelijk gekozen uit de lijst van geregistreerde deskundigen.
De door de rechtbank benoemde deskundigen hebben recht op een honorarium en vergoeding van materiële kosten. De hoogte van de vergoeding wordt individueel door de rechtbank bepaald aan de hand van een speciale prijslijst voor de vergoeding van materiële kosten en honoraria van door de rechtbank benoemde deskundigen. De voornoemde prijslijst is een integraal onderdeel van het reglement voor door de rechtbank benoemde deskundigen.
De door de rechtbank benoemde deskundige wordt na afloop van het deskundigenonderzoek vergoed.
IV. Aansprakelijkheid van deskundigen
Een door de rechtbank benoemde deskundige of juridische entiteit moet gedurende de gehele periode van de uitvoering van het deskundigenonderzoek verzekerd zijn. Een aansprakelijkheidsverzekering voor de uitvoering van een gerechtelijk deskundigenonderzoek dekt ten minste een bedrag van 200 000,00 HRK (ca. 26 807,50 EUR) voor natuurlijke personen en 500 000,00 HRK (ca. 67 018,74 EUR) voor juridische entiteiten.
Een burger van een EU-lidstaat of van een land dat partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte kan zich voor de uitoefening van zijn functie als deskundige laten verzekeren in zijn land van herkomst.
V. Aanvullende informatie over deskundigenprocedures
De benoeming van een deskundige wordt geregeld door het procesrecht, dat wil zeggen het wetboek van burgerlijke rechtsvordering en het wetboek van strafvordering.
VI. Benoeming van deskundigen
Deskundigen worden op verzoek van een partij of ambtshalve door de rechtbank benoemd in een bepaalde rechtszaak, wanneer deskundigenbewijs noodzakelijk is om de vast te stellen feiten van de zaak te verifiëren of te verduidelijken.
VI.1. Deskundigenrapport
De door de rechtbank benoemde deskundige hoeft bij het opstellen van zijn bevindingen en adviezen geen vaste structuur te volgen. De rechtbank bepaalt of de deskundige zijn bevindingen en advies alleen mondeling op de rechtszitting moet uitbrengen, dan wel vóór de rechtszitting schriftelijk moet indienen. De rechtbank stelt een schriftelijke termijn vast voor de indiening van bevindingen en adviezen, die niet meer dan 60 dagen mag bedragen. De deskundige moet altijd een advies uitbrengen. De rechtbank verstrekt de partijen de schriftelijke bevindingen en adviezen uiterlijk 15 dagen voor de zitting waarop de bevindingen zullen worden besproken.
VI.2. Rechtszitting
De rechtbank kan vragen stellen over de bevindingen van de deskundige tijdens de rechtszitting.
De hier gepresenteerde informatie is in het kader van het project “Een deskundige zoeken” verzameld bij nationale contactpunten die zijn geselecteerd door het European Expertise & Experts Institute EEEI.
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.