Znajdź biegłego

I. Wykazy i rejestry biegłych

Biegły sądowy to osoba posiadająca specjalistyczną wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie nauki, techniki lub sztuki i rzemiosła, która uzyskała prawo do przeprowadzania ekspertyz sądowych zgodnie z procedurą określoną w ustawie o biegłych sądowych (Tiesu ekspertu likums).

Obowiązki biegłego sądowego wykonuje biegły sądowy z ramienia państwa lub prywatny biegły sądowy uznany przez państwo, który nabywa prawo do występowania jako biegły sądowy w danej dziedzinie wiedzy specjalistycznej po uzyskaniu certyfikatu biegłego sądowego wydanego przez Radę ds. Biegłych Sądowych.

Publiczny rejestr biegłych sądowych zawiera informacje o certyfikowanych biegłych sądowych prowadzących działalność na Łotwie. Rejestr biegłych sądowych prowadzi Rada ds. Biegłych Sądowych. Rejestr biegłych sądowych jest dostępny pod adresem: https://eksperti.ta.gov.lv/.

II. Kwalifikacje biegłego

Minimalne wymogi dotyczące przyznania statusu biegłego sądowego wynikają z ustawy o biegłych sądowych.

Do egzaminu mogą przystąpić kandydaci na biegłych sądowych, którzy ukończyli zatwierdzony przez Radę program nauczania w wybranej dziedzinie specjalistycznej wiedzy prawnej, lub biegli sądowi pragnący nabyć prawo do pełnienia tej funkcji w kolejnej dziedzinie specjalistycznej wiedzy prawnej.

Certyfikat biegłego sądowego zachowuje ważność przez pięć lat.

III. Wynagrodzenie biegłego

Wynagrodzenie biegłych ustala się zgodnie z wykazem usług odpłatnych opublikowanym przez instytuty ds. biegłych sądowych. Wynagrodzenie za ekspertyzy nieujęte w wykazie usług odpłatnych opublikowanym przez instytuty biegłych sądowych wypłaca się na podstawie faktur wystawionych przez biegłych sądowych.

IV. Odpowiedzialność biegłego

Odpowiedzialność biegłych określono w rozdziale V ustawy o biegłych sądowych.

Rada ds. Biegłych Sądowych wszczyna postępowanie dyscyplinarne przeciwko biegłemu sądowemu, który nie przestrzegał przepisów ustawowych lub wykonawczych dotyczących działalności biegłych sądowych, nie wypełnił swoich obowiązków zawodowych lub dopuścił się poważnego zaniedbania w trakcie ekspertyzy, dopuścił się wprowadzenia w błąd, bezprawnego nadużycia swojej funkcji, niewłaściwego lub obraźliwego traktowania lub naruszenia zasad etycznych obowiązujących biegłych sądowych; utracił lub celowo uszkodził przedmiot przedłożony mu do zbadania lub ujawnił wyniki badania osobom nieuczestniczącym w zleceniu lub przeprowadzaniu ekspertyzy.

Po otrzymaniu certyfikatu biegły sądowy składa podpisane oświadczenie o otrzymaniu pouczenia o odpowiedzialności karnej w przypadku nieuzasadnionej odmowy przeprowadzenia ekspertyzy lub celowego przedłożenia nieprawdziwej opinii.

V. Dodatkowe informacje o ustaleniach proceduralnych dotyczących biegłych sądowych

Ustalenia proceduralne dotyczące biegłych na Łotwie można znaleźć w następujących aktach prawnych:

• Kodeks postępowania karnego,
• Kodeks postępowania cywilnego,
• Kodeks postępowania administracyjnego,
• Ustawa o biegłych sądowych.

V.1. Powoływanie biegłych

W postępowaniu cywilnym sąd nakazuje biegłemu przeprowadzenie ekspertyzy na wniosek stron postępowania. Ekspertyzę mogą przeprowadzić osoby wymienione w ustawie o biegłych sądowych. Biegłego wybiera się za obopólną zgodą stron lub, w przypadku braku porozumienia w terminie wyznaczonym przez sąd, wyboru dokonuje sąd. W razie potrzeby można wybrać kilku biegłych.

W postępowaniu karnym decyzję o zleceniu wykonania ekspertyzy podejmuje prowadzący postępowanie. Przeprowadzenie ekspertyzy zleca się w celu wyjaśnienia faktów i okoliczności istotnych dla postępowania karnego, w odniesieniu do którego zwrócono się o opinię biegłego.

V.2. Opinia biegłego

Opinia biegłego musi być umotywowana i uzasadniona. Biegły wydaje obiektywną opinię we własnym imieniu i ponosi za nią osobistą odpowiedzialność.

Sporządzoną na piśmie opinię przedkłada się sądowi. Opinia biegłego musi zawierać dokładny opis przeprowadzonych badań, wyciągnięte wnioski i uzasadnione odpowiedzi na pytania zadane przez sąd. Jeżeli w trakcie badania biegły ustali okoliczności istotne dla sprawy, w odniesieniu do których nie zadano pytań, może on odnieść się do tych okoliczności w sporządzanej opinii.

W przypadku wyboru kilku biegłych mogą oni ze sobą współpracować. Jeżeli biegli wypracują wspólną opinię, wszyscy składają pod nią podpis. Jeżeli biegli nie są zgodni, każdy z nich składa podpis pod odrębną opinią.

Sąd ocenia opinię biegłego zgodnie z własnymi przekonaniami. Żaden dowód, nawet opinia biegłego, nie może przesądzać o wnioskach sądu.