Medjazzjoni tal-familja

il-Kroazja
Il-kontenut ipprovdut minn
European Judicial Network
Network Ġudizzjarju Ewropew (f'materji ċivili u kummerċjali)

MEDJAZZJONI

Fl-1 ta’ Novembru 2015, fir-Repubblika tal-Kroazja daħal fis-seħħ Att ġdid dwar il-Familja (Obiteljski zakon) (Narodne novine (NN; il-Gazzetta Uffiċjali tar-Repubblika tal-Kroazja) Nri 103/15 u 98/19). Dan jikkonsisti minn 10 partijiet separati, bis-seba’ parti tirregola l-qasam tal-konsulenza obbligatorja u l-medjazzjoni tal-familja.

Il-konsulenza obbligatorja hija mod kif tingħata għajnuna lill-membri ta’ familja biex jilħqu ftehimiet dwar relazzjonijiet familjari, filwaqt li tingħata attenzjoni speċjali lill-protezzjoni tar-relazzjonijiet familjari li jinvolvu wild minuri u lill-konsegwenzi legali f’każ li ma jintlaħaqx ftehim u t-tnedija tal-proċedimenti legali li fihom tittieħed deċiżjoni dwar id-drittijiet personali tal-wild minuri. Il-konsulenza obbligatorja ssir minn tim ta’ esperti mill-uffiċċju lokali rilevanti tal-Istitut Kroat għall-Ħidma Soċjali (Hrvatski zavod za socijalni rad) skont il-post tar-residenza permanenti jew temporanja tal-wild minuri jew il-post tal-aħħar residenza komuni permanenti jew temporanja tal-konjuġi jew tas-sħab ekstramatrimonjali. F’konformità mal-Att dwar il-Familja, il-konsulenza obbligatorja ma għandhiex issir qabel ma jinbdew il-proċedimenti tal-eżekuzzjoni jew tal-garanzija. Il-membri tal-familja jipparteċipaw fil-konsulenza obbligatorja fil-kapaċità personali tagħhom u mingħajr prokura.

Il-konsulenza obbligatorja ssir: 1. qabel ma jinbdew il-proċedimenti tad-divorzju bejn konjuġi li għandhom wild minuri komuni u 2. qabel ma jinbdew proċedimenti tal-qorti oħra għall-eżerċitar tal-kustodja tal-ġenituri u ta’ relazzjoni personali ma’ wild minuri. Qabel ma jinbdew il-proċedimenti tad-divorzju, ma ssirx konsulenza obbligatorja fir-rigward ta’ konjuġi wieħed jew taż-żewġ konjuġi li: 1. ikunu mċaħħda mill-kapaċità li jikkuntrattaw, jekk ma jkunux kapaċi li jifhmu s-sens u l-konsegwenzi tal-proċess anke bl-assistenza tal-esperti, 2. ikollhom sens ta’ ġudizzju indebolit jew 3. ma jkollhomx residenza permanenti jew temporanja magħrufa.

Il-konsulenza obbligatorja tinbeda billi ssir talba min-naħa ta’ parti waħda, li titressaq lil ċentru ta’ ħarsien soċjali bil-miktub jew tiġi rreġistrata bil-fomm. Malli jirċievi t-talba għal konsulenza obbligatorja, iċ-ċentru ta’ ħarsien soċjali huwa obbligat li jiskeda laqgħa u jsejjaħ lill-partijiet. B’deroga minn dan, jiġu skedati u jsiru intervisti separati mal-partijiet jekk iċ-ċentru ta’ ħarsien soċjali jqis li fiċ-ċirkostanzi speċifiċi, laqgħa konġunta ma tkunx ta’ siwi jew jekk parti waħda jew it-tnejn li huma jitolbu dan għal raġunijiet ġustifikabbli.

Il-medjazzjoni tal-familja hija proċess li fih il-membri ta’ familja jipparteċipaw minn jeddhom. B’deroga minn dan, l-ewwel laqgħa ta’ medjazzjoni tal-familja qabel ma jinbdew il-proċedimenti tad-divorzju tkun obbligatorja.

Il-medjazzjoni tal-familja hija proċess li fih il-partijiet jippruvaw isolvu tilwima familjari bi qbil, bl-għajnuna ta’ medjatur tal-familja wieħed jew aktar. Medjatur tal-familja huwa persuna imparzjali u mħarrġa apposta li isimha jkun imniżżel fir-reġistru tal-medjaturi tal-familja. L-iskop ewlieni tal-proċess ta’ medjazzjoni tal-familja huwa li jintlaħaq qbil dwar pjan ta’ kustodja kondiviża tal-ġenituri u ftehimiet oħrajn fir-rigward tal-wild minuri. Apparti dak l-iskop, waqt il-proċess tal-medjazzjoni tal-familja, il-partijiet jistgħu jaqblu wkoll dwar kwalunkwe kwistjoni oħra relatata ma’ assi u kwistjonijiet oħra.

Il-medjazzjoni tal-familja ma ssirx: 1. f’każijiet li fihom it-tim ta’ esperti ta’ ċentru tal-ħarsien soċjali jew il-medjatur tal-familja jqis li l-parteċipazzjoni b’mod ugwali tal-konjuġi fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja ma tkunx possibbli minħabba vjolenza domestika, 2. jekk wieħed mill-konjuġi jew it-tnejn li huma ma jkollhomx il-kapaċità li jikkuntrattaw, u ma jkunux jistgħu jifhmu s-sens u l-konsegwenzi legali tal-proċess anke bl-assistenza tal-esperti, 3. jekk wieħed mill-konjuġi jew it-tnejn li huma jkollhom is-sens ta’ ġudizzju tagħhom indebolit u 4. jekk ir-residenza temporanja jew permanenti ta’ konjuġi ma tkunx magħrufa.

Il-medjazzjoni tal-familja tista’ ssir irrispettivament mill-proċedimenti tal-qorti qabel ma jinbdew il-proċedimenti tal-qorti, matulhom jew wara li l-proċedimenti tal-qorti jintemmu. F’konformità mal-Att dwar il-Familja, il-medjazzjoni tal-familja ma ssirx qabel ma jinbdew il-proċedimenti tal-eżekuzzjoni jew tal-garanzija. B’deroga minn dan, matul il-proċess tal-eżekuzzjoni għall-fini tal-eżerċitar ta’ relazzjoni personali mal-wild minuri, il-qorti tista’ tipproponi lill-partijiet biex jidħlu f’medjazzjoni tal-familja. Għaldaqstant, wara li ssir intervista mal-partijiet u jitqiesu ċ-ċirkostanzi tal-każ, il-qorti tista’ tipposponi l-eżekuzzjoni għal 30 jum u tordna li persuna professjonali titkellem mal-wild minuri jew tipproponi lill-partijiet biex isolvu t-tilwima billi jaslu għal ftehim; jekk ikun hemm bżonn, il-qorti tista’ toħroġ deċiżjoni fejn tispeċifika f’aktar dettall l-eżerċitar ta’ relazzjoni personali waqt l-intervista ma’ persuna professjonali jew il-medjazzjoni tal-familja, iżda l-qorti ma tipproċedix b’dan il-mod jekk it-tentattiv ta’ medjazzjoni tal-familja ma jkunx irnexxa jew jekk tkun meħtieġa azzjoni urġenti.

Il-medjatur tal-familja u persuni oħra involuti fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja huma obbligati li jissalvagwardjaw id-data u l-informazzjoni kunfidenzjali li jkunu saru jafu biha matul il-proċess tal-medjazzjoni tal-familja f’rabta ma’ terzi persuni, għajr: 1. jekk ikun meħtieġ li l-informazzjoni tiġi kkomunikata għall-fini tat-twettiq jew tal-eżekuzzjoni tal-ftehim jew 2. jekk ikun meħtieġ li l-informazzjoni tiġi kkomunikata sabiex jitħares wild minuri li l-benesseri tiegħu jkun ipperikolat jew sabiex jitneħħa l-periklu ta’ ksur serju tal-integrità mentali jew fiżika ta’ persuna. Il-medjatur tal-familja huwa obbligat li jinforma lill-partijiet bl-ambitu tal-prinċipju tal-kunfidenzjalità.

Fir-rigward tal-ftehim milħuq matul il-medjazzjoni tal-familja, l-Att dwar il-Familja jistipula li l-pjan għall-kustodja konġunta tal-ġenituri jew ftehimiet oħra milħuqa fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja jrid ikun bil-miktub u jkun iffirmat mill-partijiet kollha u li dawn ikunu ekwivalenti għal dokument eżekutorju jekk il-qorti tapprovahom fi proċedimenti mhux kontenzjużi fuq proposta tal-partijiet.

Jekk il-partijiet ma jilħqux ftehim dwar il-pjan ta’ kustodja kondiviża tal-ġenituri, jew dwar relazzjoni familjali kontenzjuża oħra, il-medjatur tal-familja jindika fir-rapport dwar is-sospensjoni tal-proċess tal-medjazzjoni tal-familja jekk iż-żewġ partijiet ikunux ipparteċipaw b’mod attiv. Ir-rapport dwar is-sospensjoni tal-medjazzjoni tal-familja jingħadda lill-parteċipanti. Il-medjatur tal-familja jgħaddi r-rapport dwar is-sospensjoni tal-medjazzjoni tal-familja lill-qorti li ssospendiet il-proċedimenti minħabba li kien qiegħed isir il-proċess tal-medjazzjoni tal-familja.

F’każ li matul il-proċedimenti tal-qorti, il-partijiet jipproponu, bi qbil kunsenswali, li jsolvu t-tilwima permezz tal-proċess tal-medjazzjoni tal-familja, il-qorti tista’ tissospendi l-proċedimenti, f’liema każ tistabbilixxi terminu perentorju ta’ 3 xhur li fih il-partijiet jistgħu jagħmlu tentattiv biex isolvu t-tilwima fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja. F’każ li matul il-proċedimenti tal-qorti, il-qorti tqis li hemm possibbiltà li jintlaħaq ftehim kunsenswali dwar it-tilwima familjali, din tista’ tipproponi wkoll il-proċess tal-medjazzjoni tal-familja lill-partijiet. Jekk il-partijiet jaqblu li jidħlu fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja, il-qorti tissospendi l-proċedimenti u tistabbilixxi terminu perentorju ta’ 3 xhur li matulu l-partijiet jistgħu jagħmlu tentattiv biex isolvu t-tilwima fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja. Jekk il-partijiet, tul it-terminu perentorju ta’ 3 xhur stabbilit minn qorti biex issir medjazzjoni tal-familja, ma jirnexxilhomx isolvu t-tilwima fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja jew jekk il-partijiet jipproponu li l-proċedimenti tal-qorti jkomplu qabel jagħlaq dak it-terminu perentorju, il-qorti tkompli bil-proċedimenti. Qabel ma tiddeċiedi dwar is-sospensjoni tal-proċedimenti, il-qorti hija obbligata li tivvaluta jekk is-sospensjoni hijiex xierqa billi f’kawżi li fihom ikunu qegħdin jiġu deċiżi d-drittijiet u l-interessi ta’ wild minuri tkun meħtieġa azzjoni urġenti.

Fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja, il-medjatur tal-familja għandu l-obbligu li jinforma lill-parteċipanti li jridu jieħdu ħsieb il-benesseri tal-wild minuri, u huwa jista’ jippermetti lill-ulied jesprimu fehemthom fil-proċess tal-medjazzjoni tal-familja bil-kunsens tal-ġenituri tagħhom.

Il-medjatur tal-familja li jkun mexxa l-proċess tal-medjazzjoni tal-familja ma jistax jipparteċipa fit-tfassil bil-miktub tal-perizji jew tal-valutazzjonijiet dwar il-familja jew jipparteċipa bi kwalunkwe mod ieħor fil-proċedimenti tal-qorti li fihom tkun qed tiġi deċiża t-tilwima bejn il-partijiet, għajr fil-każijiet stabbiliti mil-liġi.

Jekk il-medjazzjoni tal-familja titmexxa minn medjaturi tal-familja impjegati fis-sistema tal-ħarsien soċjali, il-partijiet ma jħallsux għax-xogħol tal-medjaturi tal-familja. Jekk il-medjazzjoni tal-familja titmexxa minn medjaturi tal-familja li ma jkunux impjegati fis-sistema tal-ħarsien soċjali, il-partijiet iġarrbu l-ispejjeż tal-parteċipazzjoni tagħhom.

Id-dispożizzjonijiet dwar il-medjazzjoni jiġu applikati b’mod xieraq tul il-proċess tal-medjazzjoni tal-familja.

Għal aktar informazzjoni ara:

L-Att dwar il-Familja (NN Nri 103/15 u 98/19)

Ir-regoli dwar il-konsulenza obbligatorja (Pravilnik o obveznom savjetovanju; NN Nru 123/15)

Ir-regoli dwar il-medjazzjoni tal-familja (Pravilnik o obiteljskoj medijaciji; NN Nri 123/15, 132/15 u 132/17)

L-Att dwar il-Medjazzjoni (Zakon o mirenju; NN Nru 18/11)

L-aħħar aġġornament: 03/01/2024

Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali ta’ din il-paġna tinżamm mill-punt ta’ kuntatt tan-NĠE rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. La l-NĠE u lanqas il-Kummissjoni Ewropea ma jaċċettaw ebda responsabbiltà fir-rigward ta' kwalunkwe informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.