Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 σε αστικές υποθέσεις και υποθέσεις αφερεγγυότητας

1 Επιπτώσεις της Covid-19 στις αστικές διαδικασίες

1.1 Προθεσμίες στις αστικές διαδικασίες

Η ειδική νομοθεσία της Πολωνίας προβλέπει, μεταξύ άλλων, την αναστολή, σε περίπτωση που δεν έχουν ακόμη αρχίσει, ή ειδάλλως την αναβολή της έναρξης:

• των προθεσμιών παραγραφής για την εκτέλεση αποφάσεων,
• των δικονομικών προθεσμιών και των προθεσμιών για ενέργειες του δικαστηρίου σε δικαστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών εκτέλεσης.

1.2 Δικαστική οργάνωση και δικαστικό σώμα

Έχουν θεσπιστεί ειδικά μέτρα για τον μετριασμό των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας της νόσου COVID-19, όπως περιγράφεται κατωτέρω.

Έχει επιτραπεί η μεταφορά υποθέσεων μεταξύ πολωνικών δικαστηρίων (από δικαστική αρχή και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε επείγουσες υποθέσεις, όπως ορίζεται από την ειδική νομοθεσία για τον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας της νόσου COVID-19 στο πολωνικό δικαστικό σύστημα).

Στην κατηγορία των επειγουσών υποθέσεων εντάσσονται οι εξής:

1. Διαδικασίες που αφορούν ανηλίκους, μεταξύ άλλων:

• διαδικασίες για την αφαίρεση της γονικής μέριμνας ή της επιμέλειας ανηλίκου,
• διαδικασίες για την τοποθέτηση αλλοδαπού ανηλίκου σε ίδρυμα φροντίδας και εκπαίδευσης,
• διαδικασίες για τον ορισμό επιτρόπου για την εκπροσώπηση των συμφερόντων ανηλίκου σε δικαστική διαδικασία,
• διαδικασίες για την τοποθέτηση ή την παράταση της διαμονής εφήβου σε δομή φιλοξενίας εφήβων,
• διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης που αφορούν ανηλίκους.

2. Διαδικασίες που αφορούν ψυχικά ασθενείς και ανίκανους

Ο πρόεδρος έκαστου αρμόδιου πολωνικού δικαστηρίου μπορεί να χαρακτηρίσει οποιαδήποτε υπόθεση επείγουσα αν η μη εκδίκαση της υπόθεσης: - εγκυμονεί κίνδυνο για τη ζωή ή την υγεία ανθρώπων ή ζώων,

• θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο δημόσιο συμφέρον,
• θα μπορούσε να προκαλέσει άμεση και ανεπανόρθωτη υλική ζημία,
• και όταν η επείγουσα εκδίκαση είναι απαραίτητη για το συμφέρον της δικαιοσύνης.

Η απόσπαση δικαστών σε άλλα δικαστήρια έχει απλουστευθεί. Στο πλαίσιο αυτό, οι αποφάσεις λαμβάνονται από τις δικαστικές αρχές, σύμφωνα με την αρχή της ανεξαρτησίας των δικαστών και για χρονικό διάστημα που ορίζεται εκ των προτέρων. Οι εν λόγω διαδικασίες θα καταστήσουν εφικτή τη στήριξη των δικαστηρίων που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο φόρτο υποθέσεων.

Η αναστολή και η αναβολή δικαστικών διαδικασιών είναι επίσης εφικτές σε ορισμένες περιπτώσεις.

1.3 Δικαστική συνεργασία εντός της ΕΕ

Το προσωπικό του Υπουργείου Δικαιοσύνης που απασχολείται στην κεντρική αρχή τηλεργάζεται.

Όλες οι επικοινωνίες με το πολωνικό Υπουργείο Δικαιοσύνης ως κεντρική αρχή (συμπεριλαμβανομένων της επίδοσης ή κοινοποίησης πράξεων και της διεξαγωγής αποδείξεων) ή με το πολωνικό σημείο επαφής του ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου πρέπει να γίνονται ηλεκτρονικά και τα απαραίτητα επισυναπτόμενα έγγραφα να αποστέλλονται σε μορφή σαρωμένων αντιγράφων.

2 Μέτρα που έχουν θεσπιστεί ή προβλέπεται να θεσπιστούν στα κράτη μέλη στον τομέα του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) μετά την εκδήλωση της πανδημίας

2.1 Μέτρα ουσιαστικού πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) και σχετικά μέτρα που αφορούν τις συμβάσεις

2.1.1 Αναστολή διαδικασιών αφερεγγυότητας

2.1.1.1 Αναστολή υποχρέωσης υποβολής αίτησης πτώχευσης (οφειλέτες)

Από τις 18 Απριλίου 2020, το καθήκον του οφειλέτη να υποβάλει αίτηση πτώχευσης (εάν η νόσος Covid-19 αποτελεί την άμεση αιτία της πτώχευσης) έχει ανασταλεί για το σύνολο της περιόδου κινδύνου πανδημίας.

2.1.1.2 Προστασία των οφειλετών από τη δυνατότητα των πιστωτών να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης

-

2.1.2 Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων και αναστολή καταγγελιών συμβάσεων

2.1.2.1 Γενικές/ειδικές προσωρινές αναστολές αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων / αναγκαστικής εκτέλεσης ορισμένων ειδών απαιτήσεων

-

2.1.2.2 Αναστολή καταγγελίας συμβάσεων (γενικές/ειδικές συμβάσεις)

-

2.2 Αναστολή των εργασιών των πολιτικών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένων των πτωχευτικών, και δικονομικές αναστολές

Οι υποθέσεις αφερεγγυότητας χαρακτηρίστηκαν ως «επείγουσες» από τις 16 Μαΐου 2020 έως τις 5 Σεπτεμβρίου 2020.

Δεν υπήρξε γενική αναστολή στα πτωχευτικά δικαστήρια, αν και πολλές ακροαματικές διαδικασίες ακυρώθηκαν.

Οι ακροαματικές διαδικασίες διεξάγονται διαδικτυακά, εκτός εάν η αυτοπρόσωπη παράσταση δεν θέτει σε εξαιρετικό κίνδυνο τους συμμετέχοντες.

2.3 Άλλα μέτρα πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (σχετικά με αγωγές ανάκλησης, σχέδια αναδιοργάνωσης, ανεπίσημες συμφωνίες και άλλα)

Οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης που περιλαμβάνονται στον νόμο περί αναδιαρθρώσεων περιλαμβάνουν λύσεις στο πλαίσιο των οποίων σταθμίζονται τα συμφέροντα τόσο του οφειλέτη όσο και των πιστωτών του και οι οποίες χρησιμεύουν, αφενός, στη διατήρηση της ύπαρξης του οφειλέτη και, αφετέρου, στην ικανοποίηση των πιστωτών όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να θεωρηθούν εξ ορισμού επιζήμιες για τους οφειλέτες.

Στις 24 Ιουνίου 2020 τέθηκε σε ισχύ νέα διαδικασία αναδιάρθρωσης (απλουστευμένη διαδικασία αναδιάρθρωσης). Δίνει στους οφειλέτες τη δυνατότητα να κινήσουν διαδικασία αναδιάρθρωσης χωρίς έγκριση δικαστηρίου, προκειμένου να ληφθούν γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα όταν εμφανιστεί η πιθανότητα αφερεγγυότητας. Η κίνηση της εν λόγω διαδικασίας επιφέρει γενική αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων.

2.4 Σχετικά μέτρα που δεν άπτονται του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (παράταση προθεσμιών πληρωμών, τραπεζικά δάνεια, κοινωνική ασφάλιση, ασφάλιση υγείας, επιδοτήσεις επιχειρήσεων)

Στο πλαίσιο της νέας «ασπίδας κατά της κρίσης», μπορούν να χορηγούνται κρατικές ενισχύσεις σε επιχειρηματίες που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση (διατρέχουν κίνδυνο αφερεγγυότητας) και οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια επιχειρηματιών που κινδυνεύουν να περιέλθουν σε κατάσταση αφερεγγυότητας (άρθρο 141 παράγραφος 2 του νόμου περί αναδιαρθρώσεων) ή είναι αφερέγγυοι (άρθρο 11 του πτωχευτικού νόμου), οι οποίοι πληρούν επίσης και άλλα κριτήρια.

Καθ’ όλη την περίοδο κινδύνου πανδημίας αποκλείεται η πιθανότητα έξωσης φυσικού προσώπου από την κατοικία του.