Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 σε αστικές υποθέσεις και υποθέσεις αφερεγγυότητας

1 Επιπτώσεις της Covid-19 στις αστικές διαδικασίες

1.1 Προθεσμίες στις αστικές διαδικασίες

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που βασίζεται σε κανονισμό του Μεγάλου Δουκάτου της 18ης Μαρτίου 2020 για τη θέσπιση σειράς μέτρων για την καταπολέμηση της νόσου Covid-19, παρατάθηκε για τρεις μήνες με τον νόμο της 24ης Μαρτίου 2020.

Το κοινοβούλιο δεν μπορεί να διαλυθεί κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, διατηρεί όλες τις νομοθετικές εξουσίες του και μπορεί, ανά πάσα στιγμή εντός της περιόδου των τριών μηνών, να θεσπίσει νόμο για τη λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Τα διατάγματα που εκδίδονται κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου παύουν εκ του νόμου να ισχύουν κατά την ημερομηνία λήξης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Η κυβέρνηση ενέκρινε στο Υπουργικό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου 2020 κανονισμό του Μεγάλου Δουκάτου, ο οποίος καταρτίστηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και με τον οποίο αναστέλλονται οι προθεσμίες στις δικαιοδοτικές διαδικασίες και προσαρμόζονται ορισμένες άλλες διαδικαστικές λεπτομέρειες.

Με γενική διάταξη αναστέλλονται όλες οι προθεσμίες που προβλέπονται για τις διαδικασίες ενώπιον πολιτικών, ποινικών, διοικητικών και στρατιωτικών δικαστηρίων, καθώς και ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Το κείμενο προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις όσον αφορά τη στέρηση ελευθερίας, για την οποία επιβάλλεται η ταχεία λήψη αποφάσεων.

Προθεσμίες σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις

Το Λουξεμβούργο ανέστειλε τις προθεσμίες στο πλαίσιο των νομικών διαδικασιών και παρέτεινε ορισμένες προθεσμίες σε συγκεκριμένες διαδικασίες.

Προέβλεψε επίσης ορισμένες εξαιρέσεις, ιδίως για επείγουσες υποθέσεις στις οποίες δεν μπορεί να υπάρξει αναστολή προθεσμιών.

Οι προθεσμίες άσκησης έφεσης ή ανακοπής ερημοδικίας αναστέλλονται.

• Όσον αφορά τις υποθέσεις μισθώσεων, η εκτέλεση των αποφάσεων έξωσης έχει ανασταλεί. Η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει την αναστολή των εξώσεων στον τομέα των μισθώσεων κατοικιών. Οι προθεσμίες εκτέλεσης εξώσεων από εμπορικές μισθώσεις έχουν επίσης ανασταλεί, όπως επίσης και οι εξώσεις λόγω κατάσχεσης και αναγκαστικής εκποίησης.
• Όσον αφορά τα ζητήματα ληξιαρχικής φύσης, η προθεσμία των 5 ημερών εντός των οποίων πρέπει να υποβάλλονται οι δηλώσεις γέννησης αναστέλλεται. Όσον αφορά τα πιστοποιητικά γάμου, η δυνατότητα αποφυγής της δημοσίευσης αγγελιών γάμου αναιρεί τους χρονικούς περιορισμούς.
• Με ειδική διάταξη προβλέπεται η αναστολή των προθεσμιών στις υποθέσεις διαδοχής, ανεξαρτήτως δικαστικής διαδικασίας. Είναι σημαντική η διαφύλαξη των δικαιωμάτων των πολιτών, καθώς η εκκαθάριση κληρονομίας είναι μια ιδιαίτερα τυπική διαδικασία με πολλές καθυστερήσεις.
• Υπάρχει σχεδιασμός για τρίμηνη παράταση των προθεσμιών υποβολής και δημοσίευσης ετήσιων λογαριασμών, ενοποιημένων λογαριασμών και συναφών εταιρικών εκθέσεων. Η ρύθμιση αυτή αφορά μόνο τις οικονομικές χρήσεις που είχαν κλείσει κατά την ημερομηνία λήξης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και για τις οποίες οι προθεσμίες υποβολής και δημοσίευσης δεν είχαν λήξει έως τις 18 Μαρτίου 2020.

1.2 Δικαστική οργάνωση και δικαστικό σώμα

Η διοίκηση των δικαστηρίων έχει λάβει τα αναγκαία μέτρα σε αυτό το στάδιο της πανδημίας προκειμένου, αφενός, να διασφαλίσει μια μειωμένη λειτουργία των υπηρεσιών και, αφετέρου, να προστατεύσει την υγεία όλων των εργαζομένων στον μέγιστο δυνατό βαθμό.

Οι εν λόγω διατάξεις σέβονται πλήρως το Σύνταγμα και τις διεθνείς υποχρεώσεις του Λουξεμβούργου, ιδίως όσες αφορούν τα θεμελιώδη δικαιώματα. Εφαρμόζονται σύμφωνα με τα κριτήρια της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας.

Στο πλαίσιο της καταπολέμησης του κορονοϊού, πολλά κράτη μέλη έχουν επιβάλει περιορισμούς στις μετακινήσεις. Το ίδιο έχει κάνει και το Λουξεμβούργο, προβλέποντας όμως ορισμένες εξαιρέσεις στους περιορισμούς (λόγου χάρη, για τους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και σε άλλους τομείς νευραλγικής σημασίας στο πλαίσιο της τρέχουσας κρίσης).

Μια από τις εν λόγω εξαιρέσεις προβλέπει ότι επιτρέπεται στους διαζευγμένους γονείς να βγαίνουν από την οικία τους προκειμένου να ασκήσουν τα δικαιώματά τους γονικής μέριμνας, ιδίως το δικαίωμα επικοινωνίας τους με το παιδί τους.

Τα δικαστήρια στο Λουξεμβούργο λειτουργούν με μειωμένο ρυθμό, ωστόσο επαρκή για να εξετάζονται οι σημαντικές και επείγουσες υποθέσεις. Κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, τα αιτήματα που απευθύνονται στα τμήματα του συμβουλίου των περιφερειακών δικαστηρίων και του εφετείου εκδικάζονται βάσει γραπτής διαδικασίας.

Οι συμβολαιογράφοι συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους. Έχουν ληφθεί μέτρα για την έγκριση παρεκκλίσεων σε ορισμένες νομικές διαδικασίες, ώστε να περιορίζεται η ανάγκη για σωματική επαφή.

Οι επαγγελματίες του νομικού κλάδου και οι δικηγόροι επίσης εξακολουθούν να ασκούν τις δραστηριότητές τους και παροτρύνονται —κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης— να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας με τα δικαστήρια.

Προκειμένου να αποφεύγουν τη σωματική επαφή, οι δικαστικοί επιμελητές δεν επιδίδουν έγγραφα αυτοπροσώπως στους αποδέκτες, αλλά στη διεύθυνση των αποδεκτών και μόνο στις ταχυδρομικές θυρίδες τους.

1.3 Δικαστική συνεργασία εντός της ΕΕ

Όλες οι πράξεις στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και ποινικές υποθέσεις εκτελούνται και εκδίδονται από την κεντρική αρχή, τον Γενικό Εισαγγελέα. Ο ρυθμός των εργασιών έχει μειωθεί κάπως, ώστε να είναι εφικτή η εργασία από το σπίτι για όσο το δυνατόν περισσότερους εργαζομένους.

2 Μέτρα που έχουν θεσπιστεί ή προβλέπεται να θεσπιστούν στα κράτη μέλη στον τομέα του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) μετά την εκδήλωση της πανδημίας

2.1 Μέτρα ουσιαστικού πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) και σχετικά μέτρα που αφορούν τις συμβάσεις

2.1.1 Αναστολή διαδικασιών αφερεγγυότητας

2.1.1.1 Αναστολή υποχρέωσης υποβολής αίτησης πτώχευσης (οφειλέτες)

Η υποχρέωση των επιχειρήσεων να υποβάλουν εντός ενός μηνός ενώπιον δικαστηρίου επίσημη δήλωση σε περίπτωση αναστολής πληρωμών, η οποία θα αποτελούσε την έναρξη διαδικασίας αφερεγγυότητας, έχει ανασταλεί βάσει νόμου.

2.1.1.2 Προστασία των οφειλετών από τη δυνατότητα των πιστωτών να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης

Δεν εφαρμόζεται γενική αναστολή όσον αφορά την υποβολή αίτησης πτώχευσης, γεγονός που συνεπάγεται ότι ο πιστωτής διατηρεί το δικαίωμα να υποβάλει αίτηση πτώχευσης και η επιχείρηση διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε παραδοχή πτώχευσης.

2.1.2 Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων και αναστολή καταγγελιών συμβάσεων

2.1.2.1 Γενικές/ειδικές προσωρινές αναστολές αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων / αναγκαστικής εκτέλεσης ορισμένων ειδών απαιτήσεων

-

2.1.2.2 Αναστολή καταγγελίας συμβάσεων (γενικές/ειδικές συμβάσεις)

-

2.2 Αναστολή των εργασιών των πολιτικών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένων των πτωχευτικών, και δικονομικές αναστολές

Τα πτωχευτικά δικαστήρια του Λουξεμβούργου θα εκδικάζουν μόνο επείγουσες υποθέσεις.

Το Λουξεμβούργο ανέστειλε τις προθεσμίες στο πλαίσιο των νομικών διαδικασιών και παρέτεινε ορισμένες προθεσμίες σε συγκεκριμένες διαδικασίες.

2.3 Άλλα μέτρα πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (σχετικά με αγωγές ανάκλησης, σχέδια αναδιοργάνωσης, ανεπίσημες συμφωνίες και άλλα)

Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος της εφαρμογής της οδηγίας 2019/1023 έχει ανασταλεί. Ωστόσο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης εξετάζει επί του παρόντος κατά πόσον ορισμένα στοιχεία της οδηγίας θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα στο υπάρχον πλαίσιο και κατά πόσον θα μπορούσαν να θεσπιστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα (π.χ. απλουστευμένη αναστολή του μηχανισμού αναγκαστικής εκτέλεσης ή διάταξη αναφορικά με την προστασία των νέων χρηματοδοτήσεων).

2.4 Σχετικά μέτρα που δεν άπτονται του πτωχευτικού δικαίου (αφερεγγυότητας) (παράταση προθεσμιών πληρωμών, τραπεζικά δάνεια, κοινωνική ασφάλιση, ασφάλιση υγείας, επιδοτήσεις επιχειρήσεων)

Στις μισθωτικές υποθέσεις, η εκτέλεση των ποινών έξωσης έχει ανασταλεί για προφανείς λόγους

Μετά την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, τα μέτρα που ελήφθησαν στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 υπέστησαν αναθεωρήσεις προκειμένου να προσαρμοστούν στην εξέλιξη της κρίσης στον τομέα της υγείας.

Ως εκ τούτου, μετά τη θέσπιση σειράς έκτακτων μέτρων στο πλαίσιο της καταπολέμησης της COVID-19, το Υπουργείο Δικαιοσύνης επέκτεινε, προσάρμοσε ή κατάργησε ορισμένα από τα μέτρα αυτά.

Για επικαιροποιημένες ή πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα εν λόγω μέτρα στο πλαίσιο της COVID-19, συμβουλευθείτε την ειδική σελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης:

https://mj.gouvernement.lu/fr/dossiers/2020/Covid-19/faq-mj.html

ή

την Επίσημη Εφημερίδα του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου:

Επίσημη Εφημερίδα του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου - Legilux (public.lu)