Impatt tal-COVID-19 fuq materji ċivili u ta’ insolvenza

1 Impatt tal-Covid-19 fuq proċedimenti ċivili

1.1 It-termini fi proċedimenti ċivili

Mis-16 ta’ Marzu 2020, l-iskadenzi legali u ġudizzjarji kollha, inkluż il-preskrizzjoni f’materji ċivili u kwalunkwe terminu perentorju ġew sospiżi sa sebat ijiem wara li titneħħa l-Ordni għall-għeluq tal-Qrati.

Barra minn hekk, it-termini kollha ex lege imposti fuq in-Nutara Pubbliċi ġew ukoll sospiżi matul iż-żmien li fih il-Qrati jkunu magħluqin. Is-sospensjoni tat-termini perentorji li jikkonċernaw lin-Nutara għandha ddum sa għoxrin jum wara li titneħħa l-ordni għall-għeluq tal-qrati.

Is-sospensjoni tat-termini perentorji biex jiġi konkluż bejgħ stipulat fi ftehim ta’ konvenju rreġistrat li kienet ġiet introdotta fis-16 ta’ Marzu 2020, tneħħiet fit-22 ta’ Mejju 2020. B’rabta mal-ftehimiet ta’ konvenju, ġiet introdotta sospensjoni ta’ għoxrin jum applikabbli mit-22 ta’ Mejju 2020 li wara li jgħaddu, jibda jiddekorri l-bqija tal-perjodu ta’ żmien li kien ġie sospiż.

Fil-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Għalhekk, iż-żmien legali u ġudizzjarju kollu, inklużi l-preskrizzjoni f’materji ċivili u kwalunkwe terminu perentorju se jkomplu jiddekorru. Sabiex jiġu protetti d-drittijiet tal-utenti tal-qorti, fil-5 ta’ Ġunju 2020 daħlet fis-seħħ sospensjoni qasira: (i) is-sospensjoni ta’ għoxrin jum fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarju għal dawk it-tribunali, bordijiet, kummissjonijiet, kumitati jew entitajiet li ma joperawx minn bini tal-Qrati tal-Ġustizzja; u (ii) is-sospensjoni ta’ sebat ijiem fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji relattivi għal xi qorti jew tribunal ieħor, bord, kummissjoni, kumitat jew entità oħra li topera mill-bini tal-Qrati tal-Ġustizzja.

1.2 L-organizzazzjoni ġudizzjarja u l-Ġudikatura

B'effett mis-16 ta’ Marzu, ingħalqu l-Qrati tal-Ġustizzja u r-reġistri - inklużi l-qrati superjuri, inferjuri u dawk tal-appell; kwalunkwe tribunal stabbilit bil-liġi li jopera mill-bini tal-Qrati tal-Ġustizzja; u kwalunkwe bord, kummissjoni, kumitat jew entità oħra, li joperaw ukoll mill-istess bini tal-Qrati, u li quddiemhom jinstema’ kwalunkwe proċediment.

Minkejja dan l-għeluq, il-Qrati xorta waħda ngħataw is-setgħa li jordnaw is-smigħ ta’ kawżi urġenti jew ta’ kawżi fejn il-Qorti tqis li l-interess pubbliku għandu jipprevali fis-smigħ tal-kawża. Ovvjament, dan kien soġġett għal kwalunkwe arranġament speċifiku għall-ħarsien mit-tixrid tal-virus li tista’ tiddeċiedi l-qorti.

B’effett mill-4 ta’ Mejju 2020, ir-reġistri tal-qrati kollha fetħu għall-preżentata tal-atti ġudizzjarji (mhux biss għall-kawżi urġenti u kawżi li huma fl-interess pubbliku).

B’effett mill-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Għaldaqstant, il-qrati kollha reġgħu nfetħu, inklużi l-qrati superjuri u inferjuri, il-qrati tal-appell irrispettivament mill-kompetenza jew il-ġuriżdizzjoni tagħhom, kull tribunal stabbilit bil-liġi, u kull bord, kummissjoni, kumitat jew entità oħra li quddiemhom kwalunkwe proċediment jista’ jinstema’ jew jistgħu jittieħdu proċeduri li huma soġġetti għal limiti ta’ żmien legali jew amministrattivi għall-preżentazzjoni ta’ kwalunkwe pretensjoni, difiża jew att ieħor.

1.3 Il-Kooperazzjoni Ġudizzjarja tal-UE

Il-kooperazzjoni ġudizzjarja transfruntiera kompliet b’mod normali - naturalment sa fejn dan huwa possibbli fiċ-ċirkostanzi preżenti b'mod partikolari fil-kuntest ta' attività mnaqqsa fil-Qrati u tnaqqis fl-ivvjaġġar internazzjonali.

2 Miżuri relatati mal-insolvenza adottati jew ippjanati li jiġu adottati fl-Istati Membri wara t-tifqigħa tal-pandemija

2.1 Miżuri sostantivi ta’ insolvenza u kuntratti relatati li jaffettwaw il-miżura

2.1.1 Sospensjoni tal-insolvenza

2.1.1.1 Sospensjoni tad-dmir li wieħed japplika għall-insolvenza (debituri)

Il-Qrati Maltin ingħalqu b’effett mis-16 ta’ Marzu 2020 u għandhom ikunu permessi biss każijiet urġenti fejn il-Qorti tiddeċiedi li jkun fl-interess pubbliku. Dan ipprovda b’mod temporanju għas-sitwazzjoni imminenti fir-rigward ta’ ċerti azzjonijiet (kummerċ illeċitu) li jistgħu jiġu ppreżentati kontra d-diretturi jekk ma japplikawx għall-insolvenza.

Fil-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Il-Qrati kollha reġgħu fetħu.

Għalhekk, it-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji kollha, inklużi l-preskrizzjoni f’materji ċivili u kwalunkwe terminu perentorju se jkomplu jiddekorru. Sabiex jiġu protetti d-drittijiet tal-utenti tal-qorti, fil-5 ta’ Ġunju 2020 daħlet fis-seħħ sospensjoni qasira: (i) is-sospensjoni ta’ għoxrin jum fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji għal dawk it-Tribunali, bordijiet, kummissjonijiet, kumitati jew entitajiet li ma joperawx minn bini tal-Qrati tal-Ġustizzja; u (ii) is-sospensjoni ta’ sebat ijiem fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji relattivi għal xi qorti jew tribunal ieħor, bord, kummissjoni, kumitat jew entità oħra li topera mill-bini tal-Qrati tal-Ġustizzja.

L-Att XXXI tal-2020 emenda l-Att dwar il-Kumpaniji (Kap. 386 tal-Liġijiet ta’ Malta) biex jingħataw setgħat ġodda lill-Ministru rilevanti biex jipprovdi sospensjoni temporanja tad-dmir tad-diretturi li jippreżentaw rikors għal insolvenza, sa meta jitqies li jkun meħtieġ.

Fil-15 ta’ Settembru 2020, ġie ppubblikat l-Avviż Legali 373 tal-2020, intitolat “Companies Act (Suspension of Filing for Dissolution and Winding Up) Regulations. Dan l-AL jipprevedi sospensjoni tal-preżentazzjoni ta’ rikors għal insolvenza u waqfien tal-proċeduri. Iż-żewġ miżuri huma effettivi retrospettivament mis-16 ta’ Marzu 2020. Is-sospensjoni tinkludi kawżi ta’ kummerċ illegali kontra diretturi għal nuqqas ta’ xoljiment ta’ kumpanija, jew għal dejn imġarrab in bona fede fi żmien meta l-kumpanija tkun fi probabbiltà ta’ insolvenza. Is-sospensjoni u l-waqfien jibqgħu effettivi b’mod indefinit u għal perjodu ta’ 40 jum mid-data ta’ meta l-Ministru responsabbli għall-Ekonomija jordna li s-sospensjoni u l-waqfien jiġu revokati.

Minkejja s-sospensjoni u l-waqfien, il-Qorti xorta għandha s-setgħa li tippermetti li kawża tibda jew jipproċedi jekk ikun hemm prova prima facie li l-insolvenza seħħet qabel is-16 ta’ Marzu 2020.

L-AL jipprevedi wkoll sistema li tmexxi d-data preżunta tax-xoljiment ta’ kumpanija lura sad-data meta d-detentur tal-obbligazzjoni, il-kreditur jew il-kredituri kieku kienu jitolbu x-xoljiment li ma kinux ipprojbiti milli jagħmlu hekk minħabba s-sospensjoni. Dan se japplika għal dawk ir-rikorsi għall-istralċ ippreżentati fi żmien 6 xhur wara t-tneħħija tas-sospensjoni.

2.1.1.2 Protezzjoni tad-debituri dwar applikazzjoni għall-insolvenza mill-kredituri

L-għeluq tal-Qrati pprovda sospensjoni awtomatika tad-drittijiet tal-kredituri li japplikaw għall-insolvenza tad-debituri.

Fil-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Il-Qrati kollha reġgħu fetħu.

L-Att XXXI tal-2020 emenda l-Att dwar il-Kumpaniji (Kap. 386 tal-Liġijiet ta’ Malta) biex jingħataw setgħat ġodda lill-Ministru rilevanti biex jipprovdi sospensjoni temporanja tad-drittijiet tal-kredituri li jippreżentaw rikors għal insolvenza tad-debitur, sa meta jitqies li jkun meħtieġ.

Fil-15 ta’ Settembru 2020, ġie ppubblikat l-Avviż Legali 373 tal-2020, intitolat “Companies Act (Suspension of Filing for Dissolution and Winding Up) Regulations. Dan l-AL jirrevoka d-dritt mogħti lill-kredituri li jippreżentaw rikors għax-xoljiment ta’ kumpanija debitriċi minħabba l-insolvenza tagħha. Barra minn hekk, il-kawżi ta’ insolvenza ppreżentati fis-16 ta’ Marzu 2020 jew wara jitwaqqfu. Madankollu, il-Qorti għandha s-setgħa li tippermetti li kawża tinstema’ jekk tkun sodisfatta prima facie li l-insolvenza nħolqot qabel is-16 ta’ Marzu 2020.

Il-kawżi dwar kummerċ ħażin (mhux kummerċ frawdolenti) kontra direttur għal nuqqas ta’ xoljiment ta’ kumpanija huma sospiżi wkoll. Is-sospensjoni u l-waqfien jibqgħu effettivi b’mod indefinit u għal perjodu ta’ 40 jum mid-data ta’ meta l-Ministru responsabbli għall-Ekonomija jordna li s-sospensjoni u l-waqfien jiġu revokati.

2.1.2 Sospensjoni tal-eżekuzzjoni ta’ talba u sospensjoni tat-terminazzjoni ta’ kuntratt

2.1.2.1 Moratoria ġenerali / speċifiċi fuq l-eżekuzzjoni ta’ pretensjonijiet / l-eżekuzzjoni ta’ċerta tipi ta’ pretensjonijiet

Bl-istess mod, l-għeluq tal-Qrati pprovda sospensjoni awtomatika tal-azzjonijiet ta’ eżekuzzjoni mill-kredituri. Barra minn hekk, il-gvern ordna s-sospensjoni għal perjodu ta’ sitt xhur tal-faċilitajiet ta’ kreditu maħruġa minn istituzzjonijiet ta’ kreditu jew finanzjarji liċenzjati, li jinkludu s-self ta’ somma flus permezz ta’ avvanz, overdraft, jew self, jew kwalunkwe linja oħra ta’ kreditu inkluż l-iskontar ta’ kambjali u ċedoli, garanziji, indennizzi, aċċettazzjonijiet u kambjali approvati pour aval, iżda esklużi l-karti ta’ kreditu.

2.1.2.2 Sospensjoni tat-terminazzjoni ta’ kuntratt (kuntratti ġenerali / speċifiċi)

B’konsegwenza tal-għeluq tal-Qrati, u għalhekk id-dritt tad-debituri li jinfurzaw il-kuntratti, il-gvern ordna s-sospensjoni temporanja sakemm jingħata avviż ieħor, ta’ kwalunkwe żmien legali u ġudizzjarju stabbilit fi kwalunkwe ftehim, inkluż kwalunkwe perjodu ta’ żmien għat-twettiq ta’ kwalunkwe obbligu stabbilit f’tali ftehim. Dan jinkludi fost l-oħrajn id-dekorrenza tal-perjodi legali kollha imposti bil-liġi fuq nutar pubbliku biex jirreġistra kwalunkwe kuntratt, testment, att jew skrittura privata; id-dekorrenza ta’ kwalunkwe perjodu li fih nutar pubbliku, f’termini ta’ kwalunkwe liġi applikabbli, irid iħallas it-taxxi miġbura minnu fl-eżerċizzju tal-professjoni tiegħu; id-dekorrenza ta’ kwalunkwe perjodu ta’ żmien relatat ma’ benefiċċji, inċentivi jew eżenzjonijiet fiskali; id-dekorrenza ta’ kwalunkwe perjodu ta’ żmien li fih nutar pubbliku jrid jissottometti kwalunkwe informazzjoni jew dokumentazzjoni lil kwalunkwe awtorità jew regolatur skont l-attività notarili rilevanti; u d-dekorrenza taż-żmien fir-rigward tat-twettiq ta’ kwalunkwe obbligu kontenut fi kwalunkwe att jew skrittura privata, inkluż konvenju rreġistrat; u d-dekorrenza taż-żmien fir-rigward tal-iskadenza ta’ kwalunkwe konvenju rreġistrat.

Fil-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Il-Qrati kollha reġgħu fetħu.

Għalhekk, it-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji kollha, inklużi l-preskrizzjoni f’materji ċivili u kwalunkwe terminu perentorju se jkomplu jiddekorru. Sabiex jiġu protetti d-drittijiet tal-utenti tal-qorti, fil-5 ta’ Ġunju 2020 daħlet fis-seħħ sospensjoni qasira: (i) is-sospensjoni ta’ għoxrin jum fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji għal dawk it-Tribunali, bordijiet, kummissjonijiet, kumitati jew entitajiet li ma joperawx minn bini tal-Qrati tal-Ġustizzja; u (ii) is-sospensjoni ta’ sebat ijiem fit-termini ta’ żmien legali u ġudizzjarji relattivi għal xi qorti jew tribunal ieħor, bord, kummissjoni, kumitat jew entità oħra li topera mill-bini tal-Qrati tal-Ġustizzja.

2.2 Civili, inkluż is-sospensjoni tal-qrati tal-insolvenza u s-sospensjonijiet proċedurali

B’effett mis-16 ta’ Marzu 2020, il-Qrati tal-Ġustizzja flimkien mar-reġistri rispettivi ngħalqu. Madankollu, il-Qrati ngħataw is-setgħa li jordnaw is-smigħ ta’ każijiet urġenti jew ta’ każijiet fejn il-Qorti tqis li l-interess pubbliku għandu jipprevali fis-smigħ tal-każ. Bħala miżura konsegwenzjali, il-perjodi legali u ġudizzjarji kollha, inklużi l-perjodi preskrittivi u kwalunkwe terminu perentorju ġew sospiżi sa sebat ijiem wara li titneħħa l-Ordni għall-għeluq tal-Qrati. Miżuri bħal dawn jaġixxu fihom infushom bħala moratorju awtomatiku, jew sospensjoni tal-azzjonijiet ta’ eżekuzzjoni u għall-insolvenza tal-kumpaniji, kif ukoll tad-dmir immedjat li d-diretturi japplikaw għall-insolvenza.

Fil-5 ta’ Ġunju 2020, l-Ordni dwar l-Għeluq tal-Qrati tal-Ġustizzja tal-2020 tħassret. Il-Qrati kollha reġgħu fetħu u l-proċedimenti tal-qorti qed iseħħu b’mod normali.

L-Att XXXI tal-2020 emendat mill-Att dwar il-Kumpaniji (Kap. 386 tal-Liġijiet ta’ Malta) biex jagħti setgħat ġodda lill-Ministru rilevanti biex jissospendi d-dritt li jiġu ppreżentati rikorsi għal stralċ u biex jissospendi kull perjodu għaż-żamma ta’ laqgħat ġenerali, sew dawk ordinarji u sew dawk straordinarji, u għaż-żamma ta’ laqgħat ġenerali annwali u laqgħat oħrajn virtwali.

Fil-15 ta’ Settembru 2020, ġie ppubblikat l-Avviż Legali 373 tal-2020, intitolat “Companies Act (Suspension of Filing for Dissolution and Winding Up) Regulations. Dan l-AL jipprevedi s-sospensjoni tal-preżentazzjoni ta’ rikors għal insolvenza u waqfien tal-proċeduri effettivi retrospettivament mis-16 ta’ Marzu 2020. Is-sospensjoni tinkludi kawżi ta’ kummerċ ħażin kontra direttur għal nuqqas ta’ xoljiment ta’ kumpanija. Is-sospensjoni u l-waqfien jibqgħu effettivi b’mod indefinit u għal perjodu ta’ 40 jum mid-data ta’ meta l-Ministru responsabbli għall-Ekonomija jordna li s-sospensjoni u l-waqfien jiġu revokati.

Minkejja s-sospensjoni u l-waqfien, il-Qorti xorta għandha s-setgħa li tippermetti li kawża tibda jew jipproċedi jekk ikun hemm prova prima facie li l-insolvenza seħħet qabel is-16 ta’ Marzu 2020.

2.3 Miżuri oħra ta’ insolvenza (dawk relatati mal-azzjonijiet revokatorji, pjani ta’ rijorganizzazzjoni, ftehimiet informali u oħrajn jekk ikun xieraq)

Rigward id-Direttiva dwar l-Insolvenza, il-Gvern għadu qiegħed jeżamina s-sitwazzjoni u l-impatt tagħha fuq il-kumpaniji.

L-Avviż Legali 192 tal-2020, intitolat Companies Act (Company Reconstructions Fund) Regulations 2020, kien ippubblikat fit-12 ta’ Mejju 2020 biex jissupplimenta l-proċedura ta’ rkupru tal-kumpaniji kif previst mill-Artikolu 329B tal-Att dwar il-Kumpaniji (Kap. 386 tal-Liġijiet ta’ Malta). Dan l-AL jistabbilixxi u jirregola l-amministrazzjoni u l-operat ta’ fond (il-Fond għall-Irkupru tal-Kumpaniji) li maħsub biex jiffaċilita l-proċedura ta’ rkupru tal-kumpaniji.

2.4 Miżuri relatati mhux ta’ insolvenza (differimenti tal-pagamenti, self mill-banek, sigurtà soċjali, assikurazzjoni tas-saħħa, sussidji lin-negozji)

Il-gvern diġà nieda tliet pakketti ta’ għajnuna finanzjarja kkostjati - fuq bażi ta’ xahar b’xahar, maħsuba biex iżommu l-likwidità fi ħdan in-negozji kif ukoll biex jgħinu finanzjarjament għadd ta’ setturi. Il-Gvern mhux biss implimenta differimenti tat-taxxa iżda wiegħed ukoll garanziji mill-Istat fuq self bi mgħax baxx u injetta direttament flus fin-negozji sabiex iżomm lin-negozji tagħna ħajjin, b’saħħithom u lesti biex jirkupraw meta l-ekonomija terġa’ tibda mill-ġdid. Barra minn dan, iddaħħlu wkoll għadd ta’ miżuri soċjali, inklużi supplimenti tal-pagi. Dan kollu qiegħed isir sabiex jiġu evitati l-insolvenzi, jiġu salvati n-negozji vijabbli, jiġu salvagwardjati l-impjiegi u jiġi kkontrollat kemm jista’ jkun is-self improduttiv.

B’mod speċifiku, il-gvern ordna s-sospensjoni għal perjodu ta’ sitt xhur tal-faċilitajiet ta’ kreditu maħruġa minn istituzzjonijiet ta’ kreditu jew finanzjarji liċenzjati, li jinkludu s-self ta’ somma flus permezz ta’ avvanz, overdraft, jew self, jew kwalunkwe linja oħra ta’ kreditu inkluż l-iskontar ta’ kambjali u ċedoli, garanziji, indennizzi, aċċettazzjonijiet u kambjali approvati pour aval, iżda esklużi l-karti ta’ kreditu.