- 1 Wat is de praktische betekenis van de juridische term “betekening en kennisgeving van stukken”? Waarom bestaat er een specifieke regeling voor de “betekening en kennisgeving van stukken”?
- 2 Welke stukken behoeven formele betekening of kennisgeving?
- 3 Wie is verantwoordelijk voor de betekening of kennisgeving van een stuk?
- 4 Het achterhalen van adressen
- 5 Hoe verloopt de betekening of kennisgeving van een stuk in de praktijk? Kunnen er alternatieve methoden worden gebruikt (andere dan de vervangende betekening of kennisgeving als bedoeld in punt 7)?
- 6 Is elektronische betekening of kennisgeving van stukken (betekening of kennisgeving van gerechtelijke of buitengerechtelijke stukken door middel van elektronische communicatiemiddelen op afstand, zoals e-mail, beveiligde toepassingen op het internet, fax, sms enz.) toegestaan in civiele procedures? Zo ja, in welke soorten procedures kan deze methode worden gebruikt? Zijn er beperkingen met betrekking tot de beschikbaarheid/toegankelijkheid van deze methode van betekening of kennisgeving van stukken die afhankelijk zijn van de persoon voor wie het stuk is bestemd (beoefenaar van een juridisch beroep, rechtspersoon, vennootschap of andere economische actor enz.)?
- 7 “Vervangende” betekening of kennisgeving
- 8 Betekening of kennisgeving per post vanuit het buitenland (artikel 18 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken)
- 9 Is er een schriftelijk bewijs dat de betekening of kennisgeving heeft plaatsgevonden?
- 10 Wat zijn de gevolgen als er iets misgaat en de persoon voor wie het stuk is bestemd, het stuk niet ontvangt of indien de betekening of kennisgeving onrechtmatig plaatsvindt (bv. omdat de betekening of kennisgeving aan een derde werd verricht)? Kan de betekening of kennisgeving toch geldig zijn (bv. kan een onrechtmatigheid ongedaan worden gemaakt) of moet deze worden overgedaan?
- 11 Indien de persoon voor wie het stuk is bestemd, weigert een stuk te aanvaarden op grond van de daarin gebruikte taal (artikel 12 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken) en de rechter of autoriteit waarbij de juridische procedure aanhangig is gemaakt, na verificatie besluit dat de weigering onterecht was, is er dan een specifiek rechtsmiddel om beroep tegen die beslissing in te stellen?
- 12 Moet er voor de betekening of kennisgeving worden betaald, en zo ja, hoeveel? Maakt het verschil of het stuk krachtens het nationale recht moet worden betekend of ter kennis gegeven dan wel of het verzoek om betekening of kennisgeving uit een andere lidstaat afkomstig is? Zie ook de mededeling op grond van artikel 15 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken, betreffende de betekening of kennisgeving van een stuk dat uit een andere lidstaat afkomstig is
Informatie zoeken per regio
- Belgiëbe
- Bulgarijebg
- Tsjechiëcz
- Denemarkendk
- Duitslandde
- Estlandee
- Ierlandie
- Griekenlandel
- Spanjees
- Frankrijkfr
- Kroatiëhr
- Italiëit
- Cypruscy
- Letlandlv
- Litouwenlt
- Luxemburglu
- Hongarijehu
- Maltamt
- Nederlandnl
- Oostenrijkat
- Polenpl
- Portugalpt
- Roemeniëro
- Sloveniësi
- Slowakijesk
- Finlandfi
- Zwedense
- Verenigd Koninkrijkuk
1 Wat is de praktische betekenis van de juridische term “betekening en kennisgeving van stukken”? Waarom bestaat er een specifieke regeling voor de “betekening en kennisgeving van stukken”?
De “betekening of kennisgeving” (izsniegšana) van een gerechtelijk stuk houdt in dat het stuk tijdig wordt afgegeven aan de geadresseerde ervan, zodat hij in staat is zijn rechten uit te oefenen en te verdedigen. Het wetboek van burgerlijke rechtsvordering (Civilprocesa likums) voorziet in verschillende soorten betekening en kennisgeving, waaronder aangetekende post, e-mail, betekening door een gerechtsdeurwaarder (tiesu izpildītājs) en betekening door een bode (ziņnesis). Een stuk wordt geacht te zijn betekend als het is afgegeven overeenkomstig de in de wet bepaalde formele eisen en de afgifte is vastgelegd in de hiervoor vastgestelde vorm.
2 Welke stukken behoeven formele betekening of kennisgeving?
Gerechtelijke stukken opgesteld in overeenstemming met artikel 56, lid 2, van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering: vonnissen, beslissingen, kennisgevingen, dagvaardingen, verzoeken in buitengewone procedures, beroepen, beroepen in cassatie, gewaarmerkte kopieën van schriftelijke opmerkingen en alle stukken opgesteld en ingediend bij de rechtbank door de partijen bij het geding maar door de rechtbank zelf betekend aan andere partijen.
3 Wie is verantwoordelijk voor de betekening of kennisgeving van een stuk?
Een stuk uit een ander land wordt in Letland door een gerechtsdeurwaarder betekend (tiesu izpildītāji).
Het centrale orgaan is de Raad van beëdigde gerechtsdeurwaarders in Letland (Latvijas Zvērinātu tiesu izpildītāju padome).
Het adres is: Lāčplēša iela 27-32, Riga, LV-1011, LETLAND
Telefoon: +371 67290005 Fax: +371 62302503
E-mail: documents@lzti.lv
Ga voor meer informatie naar: https://www.lzti.lv/service-foreign-documents/
4 Het achterhalen van adressen
Letland heeft gekozen voor het in artikel 7, lid 1, punt c), van de verordening bedoelde mechanisme. Dat houdt in dat het via het Europees e-justitieportaal gedetailleerde informatie verstrekt over hoe de adressen van de geadresseerden kunnen worden gevonden.
4.1 Gaat de aangezochte autoriteit van deze lidstaat op eigen initiatief na welke de verblijfplaats is van de persoon voor wie het stuk bestemd is indien het aangegeven adres niet correct is? Zie ook de mededeling op grond van artikel 7, lid 2, punt c), van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken
De bevoegde Letse autoriteiten gaan niet na of een adres juist is. Als het in de aanvraag voor betekening of kennisgeving van stukken vermelde adres niet juist is, dienen de Letse autoriteiten niet ambtshalve een verzoek om informatie uit het register van natuurlijke personen in.
Het is aan de autoriteit of de indiener van de aanvraag om het adres van de geadresseerde te verkrijgen.
4.2 Hebben buitenlandse gerechtelijke autoriteiten en/of partijen bij rechtsgedingen toegang tot registers of diensten in deze lidstaat waarmee zij het actuele adres van de betrokken persoon kunnen vaststellen? Zo ja, over welke registers of diensten gaat het en welke procedures moeten worden gevolgd? Welke vergoeding moet er, in voorkomend geval, worden betaald?
1. Om het adres van een natuurlijke persoon te verkrijgen, kunt u een officiële aanvraag indienen bij het Bureau voor Burgerschap en Migratiezaken van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat een register van natuurlijke personen bijhoudt. In iedere aanvraag van een uittreksel uit het register van natuurlijke personen (Pieprasījums par izziņas sniegšanu no Fizisko personu reģistra) moet worden aangegeven waarom de gegevens nodig zijn, zodat de verantwoordelijken voor de verwerking van de gegevens, kunnen besluiten of er voldoende reden is om deze te verstrekken.
2. Het adres van een onderneming kan eenvoudig en kosteloos worden verkregen via raadpleging van het vennootschapsregister. Alle inschrijvingen in het handelsregister worden kosteloos gepubliceerd op de desbetreffende informatiewebsite, zodat zij online voor het publiek beschikbaar zijn.
4.3 Welke vorm van bijstand verlenen de autoriteiten van deze lidstaat op grond van artikel 7, lid 1, van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken bij het achterhalen van adressen op verzoek van andere lidstaten? Zie ook de mededeling op grond van artikel 7, lid 1, van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken
De Raad van beëdigde gerechtsdeurwaarders gaat niet na wat het juiste adres is (d.w.z. spoort verweerders niet op).
5 Hoe verloopt de betekening of kennisgeving van een stuk in de praktijk? Kunnen er alternatieve methoden worden gebruikt (andere dan de vervangende betekening of kennisgeving als bedoeld in punt 7)?
Het stuk wordt betekend door de gerechtsdeurwaarder, die langsgaat bij de geadresseerde.
6 Is elektronische betekening of kennisgeving van stukken (betekening of kennisgeving van gerechtelijke of buitengerechtelijke stukken door middel van elektronische communicatiemiddelen op afstand, zoals e-mail, beveiligde toepassingen op het internet, fax, sms enz.) toegestaan in civiele procedures? Zo ja, in welke soorten procedures kan deze methode worden gebruikt? Zijn er beperkingen met betrekking tot de beschikbaarheid/toegankelijkheid van deze methode van betekening of kennisgeving van stukken die afhankelijk zijn van de persoon voor wie het stuk is bestemd (beoefenaar van een juridisch beroep, rechtspersoon, vennootschap of andere economische actor enz.)?
Gerechtelijke stukken worden elektronisch of per post verzonden of door een bode betekend. In het geval van elektronische verzending worden de gerechtelijke stukken achtereenvolgens:
1) online beschikbaar gesteld, als de geadresseerde de rechtbank heeft laten weten in te stemmen met deze wijze van correspondentie met de rechtbank;
2) verstuurd naar het door de geadresseerde opgegeven e-mailadres, als hij de rechtbank heeft laten weten in te stemmen met deze wijze van correspondentie met de rechtbank;
3) verstuurd naar het officiële e-mailadres van de geadresseerde.
Indien elektronische toezending aan een natuurlijke persoon volgens deze procedure niet mogelijk blijkt, worden de gerechtelijke stukken toegezonden aan zijn opgegeven woonadres en, indien van toepassing, aan het in de verklaring vermelde aanvullende adres, tenzij de betrokkene een ander adres heeft opgegeven voor correspondentie met de rechtbank. Indien de verweerder geen opgegeven woonplaats heeft en ook geen ander adres heeft doorgegeven voor correspondentie met de rechtbank, wordt voor kennisgeving of betekening van de gerechtelijke stukken gebruikgemaakt van het adres dat is opgegeven door een procespartij, indien bekend. Gerechtelijke stukken kunnen de geadresseerde ook worden bezorgd op zijn werkplek.
Indien elektronische toezending aan een rechtspersoon volgens deze procedure niet mogelijk blijkt, worden de gerechtelijke stukken toegezonden aan de statutaire zetel.
Bij bezorging door een bode of bezorging via een procespartij worden de gerechtelijke stukken in persoon afgegeven aan de geadresseerde, die voor ontvangst moet tekenen.
In de wet kan zijn bepaald dat voor bepaalde gerechtelijke stukken de verzending per aangetekende brief of op andere wijze van kennisgeving of betekening moet plaatsvinden.
6.1 Welke vormen van elektronische betekening of kennisgeving in de zin van artikel 19, lid 1, van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken zijn er in deze lidstaat beschikbaar waarbij de stukken rechtstreeks moeten worden betekend of ter kennis gegeven aan een persoon die een bekend adres voor betekening of kennisgeving in een andere lidstaat heeft?
Beide in artikel 19, lid 1, van de verordening genoemde wijzen van betekening of kennisgeving zijn mogelijk, met name de elektronische verzending van gerechtelijke stukken; in dat geval worden de gerechtelijke stukken achtereenvolgens:
1) online beschikbaar gesteld, als de geadresseerde de rechtbank heeft laten weten in te stemmen met deze wijze van correspondentie met de rechtbank;
2) verstuurd naar het door de geadresseerde opgegeven e-mailadres, als hij de rechtbank heeft laten weten in te stemmen met deze wijze van correspondentie met de rechtbank;
3) verstuurd naar het officiële e-mailadres van de geadresseerde.
6.2 Heeft deze lidstaat overeenkomstig artikel 19, lid 2, van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken aanvullende voorwaarden gesteld waaronder hij elektronische betekening of kennisgeving via e-mail als bedoeld in artikel 19, lid 1, punt b), van die verordening zal aanvaarden? Zie ook de mededeling op grond van artikel 19, lid 2, van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken
Er zijn geen andere voorwaarden bepaald.
7 “Vervangende” betekening of kennisgeving
7.1 Voorziet het recht van deze lidstaat in andere mogelijke methoden van betekening of kennisgeving in gevallen waarin betekening of kennisgeving aan de persoon voor wie het stuk is bestemd, niet mogelijk is (bv. kennisgeving aan het adres, aan het kantoor van een deurwaarder, per post of door aanplakking)?
Als degene die is belast met de afgifte van gerechtelijke stukken, de geadresseerde niet thuis in persoon aantreft, kan hij op grond van artikel 56, lid 8, van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering de stukken afgeven aan een volwassen gezinslid dat op hetzelfde adres woont. Als degene die is belast met de afgifte, de gerechtelijke stukken niet persoonlijk aan de geadresseerde kan afgeven op diens werkplek, kan hij de stukken aan het management overhandigen, dat de stukken vervolgens aan de geadresseerde geeft. Degene die de stukken in voornoemde gevallen in ontvangst neemt, moet zijn volledige naam, de datum en tijd van de betekening en zijn relatie tot de geadresseerde of zijn functie opgeven; de ontvanger moet de stukken onverwijld aan de geadresseerde afgeven.
Artikel 59 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. Dagvaarding door bekendmaking
1. Als het adres van de verweerder niet kan worden vastgesteld overeenkomstig artikel 54.1 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering, of als de stukken niet kunnen worden bezorgd op het adres dat de partij had opgegeven overeenkomstig artikel 54.1, lid 1, van het wetboek, of als de stukken niet kunnen worden afgegeven overeenkomstig artikel 56.2 van het wetboek, kan de verweerder worden opgeroepen voor de rechtbank te verschijnen door bekendmaking van de dagvaarding in het Letse Staatsblad [Latvijas Vēstnesis].
2. Eisers hebben ongeacht de bekendmaking van een kennisgeving in het Staatsblad het recht de dagvaarding op eigen kosten in andere dagbladen te publiceren.
3. De tekst van de in een dagblad bekendgemaakte dagvaarding moet overeenkomen met de inhoud van de dagvaarding.
4. Een rechter kan een zaak bij afwezigheid van de verweerder in behandeling nemen mits ten minste één maand is verstreken sinds de dag waarop de dagvaarding in het Staatsblad is bekendgemaakt.
5. Naast bekendmaking in het Staatsblad moet kennisgeving of betekening van de dagvaarding ook plaatsvinden op de locatie van het onroerend goed van de verweerder, als de eiser deze locatie heeft aangegeven.
7.2 Indien andere methoden worden toegepast: wanneer wordt de betekening of kennisgeving van de stukken geacht te hebben plaatsgevonden?
Artikel 56.1 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. Datum van afgifte en van kennisgeving of betekening van de gerechtelijke stukken
1. Na afgifte van de gerechtelijke stukken volgens de procedure van artikel 56, behoudens de in lid 9 genoemde gevallen, wordt de geadresseerde geacht in kennis te zijn gesteld van de datum en plaats van de zitting of procedure, of van de inhoud van het desbetreffende stuk, en wordt de betekening of kennisgeving van de stukken geacht te hebben plaatsgevonden:
1) op de datum waarop de geadresseerde of een andere persoon deze in ontvangst neemt overeenkomstig artikel 56, lid 3, 7 of 8, van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering;
2) op de datum waarop de desbetreffende persoon heeft geweigerd deze in ontvangst te nemen (artikel 57);
3) bij verzending van de stukken per post, op de zevende dag na de datum van verzending;
4) bij elektronische verzending van de stukken, op de derde dag na de datum van verzending.
2. Of gerechtelijke stukken worden geacht te zijn bekendgemaakt, wordt niet per se bepaald door de vraag of zij zijn afgegeven op de aangegeven verblijfplaats van een natuurlijke persoon, op een ander adres zoals vermeld in de verklaring van verblijfplaats, op het adres dat een natuurlijke persoon gebruikt voor correspondentie met de rechtbank, of op de statutaire zetel van een rechtspersoon, of door de vraag of van het postkantoor een verklaring is ontvangen dat het stuk is bezorgd of dat de stukken zijn geretourneerd. De geadresseerde kan het vermoeden dat kennisgeving of betekening van de stukken heeft plaatsgevonden op de zevende dag na de datum van verzending (bij verzending per post) of op de derde dag na de datum van verzending (bij elektronische verzending), betwisten door objectieve omstandigheden buiten zijn wil aan te voeren die hem hebben verhinderd de stukken op het opgegeven adres te ontvangen.
7.3 Indien een andere methode van betekening of kennisgeving inhoudt dat de stukken op een bepaalde plaats worden neergelegd (bv. op een postkantoor): hoe wordt de persoon voor wie de stukken zijn bestemd, daarvan op de hoogte gebracht?
Als een gerechtelijk stuk is neergelegd bij een postkantoor, wordt daarvan een bericht achtergelaten op, of verzonden naar het woonadres van de geadresseerde. Is dat niet mogelijk is, dan wordt het bericht bevestigd op de deur van de woning, de bedrijfsruimte of andere verblijfplaats van de geadresseerde, of achtergelaten bij iemand in de buurt die het bericht later aan de geadresseerde moet afgeven. In de kennisgeving moet duidelijk zijn aangegeven dat het neergelegde stuk door de rechtbank is verzonden.
7.4 Wat zijn de gevolgen wanneer de persoon voor wie de stukken zijn bestemd, de betekening of kennisgeving weigert? Wordt de betekening of kennisgeving van de stukken geacht effectief te hebben plaatsgevonden wanneer de weigering niet rechtmatig was?
Artikel 57 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. Gevolgen van de weigering gerechtelijke stukken in ontvangst te nemen
1. Als een geadresseerde weigert gerechtelijke stukken in ontvangst te nemen, vermeldt degene die de stukken afgeeft dit op het document, samen met de redenen van deze weigering en de datum en tijd.
2. De weigering van het aanvaarden van gerechtelijke stukken verhindert niet dat de zaak wordt onderzocht.
8 Betekening of kennisgeving per post vanuit het buitenland (artikel 18 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken)
8.1 Indien de post een stuk moet afgeven dat in het buitenland is verzonden aan een persoon in deze lidstaat en waarvoor een ontvangstbevestiging is vereist (artikel 18 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken), levert de post het stuk dan uitsluitend af aan de persoon zelf voor wie het stuk is bestemd, of mag hij op grond van de nationale voorschriften inzake postbestelling het stuk ook aan een andere persoon afleveren op hetzelfde adres?
Op uitdrukkelijk verzoek kan het stuk aan de rechtbank worden betekend, waarbij de geadresseerde wordt opgeroepen het bij de rechtbank af te halen.
Als het stuk per aangetekende post wordt verzonden, kan het via de post worden betekend. Het wordt betekend aan een postkantoor of door bezorgers van het postkantoor. Degene die als geadresseerde is aangegeven of die het stuk namens deze in ontvangst neemt, moet tekenen voor ontvangst en zich hierbij kunnen legitimeren. De partij die van deze postdienst gebruikmaakt, kan ook aangeven dat het stuk alleen persoonlijk aan een specifieke persoon mag worden afgegeven.
8.2 Hoe kan de betekening of kennisgeving van stukken uit het buitenland in de zin van artikel 18 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken krachtens de voorschriften inzake postbestelling van deze lidstaat, plaatsvinden wanneer noch de persoon voor wie het stuk is bestemd, noch een andere persoon (indien mogelijk volgens de nationale voorschriften inzake postbestelling – zie hierboven) op het afleveringsadres werd bereikt?
Indien kennisgeving of betekening per aangetekende post zonder resultaat is gebleven, is er geen andere manier om het stuk per post ter kennis te brengen of te betekenen.
8.3 Is er in een specifieke termijn voorzien voor afhaling van de stukken op het postkantoor alvorens de stukken als niet-afgeleverd worden teruggezonden? Zo ja, hoe wordt de persoon voor wie de stukken zijn bestemd, op de hoogte gebracht van het feit dat hij of zij post kan afhalen op het postkantoor?
De geadresseerde van een stuk dat per aangetekende post is verzonden, ontvangt hiervan bericht op zijn woonadres. De geadresseerde kan het postbedrijf op de door dit bedrijf vastgestelde wijze verzoeken hem elektronisch in kennis te stellen van de ontvangst van het stuk, als een dergelijke dienst beschikbaar is. In voorkomend geval moet er ook een papieren versie van het bericht aan de geadresseerde worden toegezonden.
Het stuk wordt gedurende dertig dagen vanaf de datum van ontvangst op het postkantoor aangehouden. De geadresseerde moet ten minste twee keer worden verzocht het stuk af te halen.
9 Is er een schriftelijk bewijs dat de betekening of kennisgeving heeft plaatsgevonden?
In het geval van kennisgeving of betekening van een gerechtelijk stuk per post wordt daarvan een aantekening gemaakt in het dossier, onder vermelding van de plaats en datum van de kennisgeving of betekening. Op het poststuk zelf wordt ook een aantekening gemaakt.
10 Wat zijn de gevolgen als er iets misgaat en de persoon voor wie het stuk is bestemd, het stuk niet ontvangt of indien de betekening of kennisgeving onrechtmatig plaatsvindt (bv. omdat de betekening of kennisgeving aan een derde werd verricht)? Kan de betekening of kennisgeving toch geldig zijn (bv. kan een onrechtmatigheid ongedaan worden gemaakt) of moet deze worden overgedaan?
Op verzoek van de geadresseerde neemt de rechtbank rechtstreeks of via het centrale orgaan contact op met het betrokken andere land met het verzoek of dit een nieuwe aanvraag voor kennisgeving of betekening wil indienen op basis van het verzoek van de geadresseerde.
11 Indien de persoon voor wie het stuk is bestemd, weigert een stuk te aanvaarden op grond van de daarin gebruikte taal (artikel 12 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken) en de rechter of autoriteit waarbij de juridische procedure aanhangig is gemaakt, na verificatie besluit dat de weigering onterecht was, is er dan een specifiek rechtsmiddel om beroep tegen die beslissing in te stellen?
De rechter beoordeelt de weigering van de verweerder tot aanvaarding van het stuk en beslist over de gegrondheid ervan, onder vermelding van zijn redenen in een uitspraak; de geadresseerde kan tegen die uitspraak beroep instellen overeenkomstig de daarvoor vastgestelde algemene procedure.
12 Moet er voor de betekening of kennisgeving worden betaald, en zo ja, hoeveel? Maakt het verschil of het stuk krachtens het nationale recht moet worden betekend of ter kennis gegeven dan wel of het verzoek om betekening of kennisgeving uit een andere lidstaat afkomstig is? Zie ook de mededeling op grond van artikel 15 van de verordening inzake de betekening en de kennisgeving van stukken, betreffende de betekening of kennisgeving van een stuk dat uit een andere lidstaat afkomstig is
In Letland vindt de betekening of kennisgeving van stukken plaats overeenkomstig het bepaalde in artikel 15, lid 2, punt a), van de verordening. Voor elk verzoek om ondertekening of kennisgeving van stukken is een vergoeding van 133,33 EUR (incl. belastingen) verschuldigd. De betaling moet via bankoverschrijving worden verricht, waarbij eventuele bankkosten voor rekening zijn van degene die de vergoeding moet betalen.
Bankgegevens:
Registratienummer: 90001497619
Statutaire zetel: Lāčplēša iela 27-32, Riga, LV-1011, LETLAND
Bank: Swedbank AS
Rekeningnummer: LV93HABA0551038096742
SWIFT-code: HABALV22
Doel van betaling: gegevens van de geadresseerde
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.