Ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής

1 Ύπαρξη διαδικασίας διαταγής πληρωμής

Είναι εφικτή η διάκριση μεταξύ της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής και της διαδικασίας είσπραξης οφειλών και άλλων απαιτήσεων στις Κάτω Χώρες. Για πληροφορίες σχετικά με τη δεύτερη διαδικασία παρακαλείστε να μεταβείτε στην ενότητα «Μικροδιαφορές».

Η ευρωπαϊκή διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής [κανονισμός (EΚ) αριθ. 1896/2006, που τέθηκε σε ισχύ στις 12 Δεκεμβρίου 2008], στο εξής «ΕΔΠ», επιτρέπει στους δανειστές να εισπράττουν τις μη αμφισβητούμενες, διασυνοριακές απαιτήσεις σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις με μια ενιαία διαδικασία που βασίζεται σε τυποποιημένα έντυπα (http://www.overheid.nl/).

Διασυνοριακή υπόθεση συνιστά μια διαφορά στην οποία ένας τουλάχιστον διάδικος έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του σε κράτος μέλος διαφορετικό από αυτό της έδρας του δικαστηρίου. Η ευρωπαϊκή διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής έχει θεσπιστεί για την είσπραξη χρηματικών απαιτήσεων συγκεκριμένου ποσού που κατά τον χρόνο κατάθεσης της αίτησης έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής έχει καταστεί ληξιπρόθεσμο.

Ο κανονισμός ισχύει για όλες τις χώρες της ΕΕ, εκτός από την Δανία. Οι Κάτω Χώρες θέσπισαν τον εφαρμοστικό νόμο του κανονισμού ΕΔΠ [Uitvoeringswet (EBB-Vo)] στις 29 Μαΐου 2009 για την εφαρμογή της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής στις Κάτω Χώρες.

Στις Κάτω Χώρες δεν υπάρχει ενιαία διαδικασία είσπραξης των μη αμφισβητούμενων, διασυνοριακών χρηματικών απαιτήσεων. Η διαταγή πληρωμής καταργήθηκε στα τέλη του 1991 με τη θέσπιση της διαδικασίας ενώπιον του ειρηνοδικείου. Στις εν λόγω περιπτώσεις απαιτείται η κίνηση της διαδικασίας κλήτευσης για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων ενός διαδίκου κατά ενός απρόθυμου οφειλέτη. Βλέπε επίσης την ενότητα «Μικροδιαφορές» και «Ενδεδειγμένες ενέργειες;»

Η διαδικασία έκδοσης της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής έχει θεσπιστεί για απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ποσό των 2 000 ευρώ.

Σε ολόκληρη τη διαδικασία, η αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής καταρτίζεται γραπτώς με χρήση τυποποιημένων εντύπων. Τα εν λόγω έντυπα διατίθενται σε όλες τις επίσημες γλώσσες στην ενότητα Δυναμικά έντυπα στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης (https://e-justice.europa.eu).

Στις Κάτω Χώρες το Πρωτοδικείο (Rechtbank) της Χάγης ορίστηκε αρμόδιο να επιλαμβάνεται των αιτήσεων που κατατίθενται στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Οι Κάτω Χώρες έχουν επιλέξει να κάνουν δεκτά μόνο τα έντυπα της διαδικασίας που προσκομίζονται στην ολλανδική γλώσσα. Το δικαστήριο που χειρίζεται τη αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής επιβάλλει δικαστικά τέλη. Για περισσότερες πληροφορίες για τα ισχύοντα ποσά των δικαστικών τελών μεταβείτε στη διεύθυνση http://www.rechtspraak.nl/.

Αίτηση ΕΔΠ

Η αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής κατατίθεται στο Πρωτοδικείο της Χάγης με χρήση του εντύπου A της αίτησης (https://e-justice.europa.eu).

Εάν το έντυπο A της αίτησης δεν είναι πλήρες, το δικαστήριο χρησιμοποιεί το έντυπο B για να παράσχει στον αιτούντα τη δυνατότητα να συμπληρώσει ή να θεραπεύσει την αίτηση σε συγκεκριμένη προθεσμία.

Εάν η αίτηση πληροί μόνο ορισμένες από τις καθορισμένες προϋποθέσεις, το δικαστήριο χρησιμοποιεί το έντυπο Γ για να εισηγηθεί στον αιτούντα να επιφέρει τροποποιήσεις στην αρχική αίτηση. Ο αιτών πρέπει να απαντήσει στην εν λόγω εισήγηση στην προθεσμία που τάσσει το δικαστήριο. Εάν ο αιτών αποδεχθεί την πρόταση, το δικαστήριο εκδίδει την ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής για το μέρος της αίτησης που έχει γίνει δεκτό. Εάν ο αιτών το επιδιώξει, μπορεί να επιχειρήσει να εισπράξει το εναπομένον ποσό της απαίτησης βάσει του εθνικού δικαίου. Εάν ο αιτών δεν απαντήσει μέσα στην προθεσμία που τάσσει το δικαστήριο ή δεν κάνει δεκτές τις προτεινόμενες τροποποιήσεις στην αρχική του αίτηση, το δικαστήριο απορρίπτει πλήρως την αρχική αίτηση. Εάν το έντυπο της αίτησης πληροί όλες τις προδιαγραφές, το δικαστήριο εκδίδει την ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής κατά κανόνα μέσα σε 30 ημέρες (με χρήση του εντύπου E).

Ανακοπή κατά της ΕΔΠ

Το δικαστήριο ενημερώνει τον καθ’ ου της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής με αποστολή της με απόδειξη παραλαβής ή με κοινοποίηση από δικαστικό επιμελητή. Ο καθ’ ου ενημερώνεται ότι έχει τις εξής επιλογές:

• να πληρώσει στον αιτούντα το ποσό που αναγράφεται στη διαταγή πληρωμής ή
• εντός 30 ημερών από την επίδοση της διαταγής ή την κοινοποίηση στον καθ’ ου, να ασκήσει ανακοπή με χρήση του τυποποιημένου εντύπου ΣΤ.

Αν ασκηθεί ανακοπή, η διαδικασία έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής λήγει. Μετά, η διαδικασία συνεχίζεται σύμφωνα με τους κανόνες του εθνικού δικονομικού δικαίου (βλέπε επίσης την ενότητα 1.7). Εάν ο εναγόμενος δεν ασκήσει εμπρόθεσμα ανακοπή, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση κηρύσσει εκτελεστή την ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής (με χρήση του τυποποιημένου εντύπου Ζ) και αποστέλλει τη σχετική πράξη στον αιτούντα.

Η διαταγή πληρωμής που έχει κηρυχθεί εκτελεστή στο κράτος μέλος προέλευσης αναγνωρίζεται σε κάθε κράτος μέλος και μπορεί να εκτελείται σε κάθε κράτος μέλος, χωρίς να απαιτείται κήρυξη της εκτελεστότητας.

1.1 Πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας

Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής μπορεί να αποκτηθεί για χρηματικές απαιτήσεις σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και έχουν τον χαρακτήρα «διασυνοριακών απαιτήσεων» (βλέπε επίσης την ενότητα 1.1.1). Διασυνοριακή απαίτηση υφίσταται αν ο δανειστής και ο οφειλέτης έχουν την κατοικία τους σε διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ.

1.1.1 Τι είδους απαιτήσεις γίνονται δεκτές (π.χ. μόνο χρηματικές απαιτήσεις, μόνο συμβατικές απαιτήσεις κλπ);

Το καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής περιορίζεται στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Οι εξής υποθέσεις εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής:

• φορολογικές υποθέσεις
• τελωνειακές υποθέσεις
• διοικητικές υποθέσεις
• υποθέσεις ευθύνης του κράτους
• υποθέσεις που εμπίπτουν στο δίκαιο της αφερεγγυότητας, στο δίκαιο των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, στο κληρονομικό δίκαιο και στην κοινωνική ασφάλιση και
• υποθέσεις που αφορούν μη συμβατικές ενοχές (ιδίως βάσει παράνομων πράξεων), εκτός αν έχουν αποτελέσει αντικείμενο συμφωνίας των μερών ή αν έχει προηγηθεί αναγνώριση χρέους ή σχετίζονται με εκκαθαρισμένες οφειλές που απορρέουν από τη συγκυριότητα επί περιουσιακών στοιχείων.

1.1.2 Υπάρχει ανώτατο όριο για την αξία της απαίτησης;

Δεν υπάρχει ανώτατο όριο στη διαδικασία έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής ή στην εθνική διαδικασία είσπραξης οφειλών.

1.1.3 Η χρησιμοποίηση αυτής της διαδικασίας είναι προαιρετική ή υποχρεωτική;

Η διαδικασία έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής είναι προαιρετική.

1.1.4 Η διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί όταν ο εναγόμενος κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα;

Αν η απόφαση πρέπει να εκτελεστεί σε χώρα που βρίσκεται εκτός της ΕΕ, το κατά πόσον μπορεί να εφαρμοστεί η διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής και αν ναι το κατά πόσον μπορεί να εκτελεστεί η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής εξαρτάται από τους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου της εν λόγω χώρας. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται εκτελεστός τίτλος (exequatur).

1.2 Αρμόδιο δικαστήριο

Στις Κάτω Χώρες, το Πρωτοδικείο της Χάγης έχει οριστεί αρμόδιο να επιλαμβάνεται των αιτήσεων που κατατίθενται στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Οι Κάτω Χώρες έχουν επιλέξει να κάνουν δεκτά για τους σκοπούς αυτής της διαδικασίας μόνο τα έντυπα που έχουν συμπληρωθεί στην ολλανδική γλώσσα. Ο αιτών πρέπει να καταβάλει δικαστικά τέλη κατά την κατάθεση της αίτησης έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Για τα σχετικά ποσά μεταβείτε στη διεύθυνση http://www.rechtspraak.nl/.

1.3 Τυπικές απαιτήσεις

Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής πρέπει να εκδοθεί το συντομότερο δυνατόν και σε κάθε περίπτωση σε διάστημα 30 ημερών από την κατάθεση της αίτησης.

Η αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής κατατίθεται με χρήση του τυποποιημένου εντύπου A (https://e-justice.europa.eu). Οι Κάτω Χώρες έχουν επιλέξει να κάνουν δεκτά μόνο τα έντυπα που προσκομίζονται στην ολλανδική γλώσσα.

Το έντυπο της αίτησης μπορεί να κατατεθεί είτε σε έντυπη μορφή είτε σε άλλη μορφή που γίνεται δεκτή από το δικαστήριο.

Βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 2 του κανονισμού ΕΔΠ, η αίτηση πρέπει να παραθέτει:

α) τα στοιχεία ταυτοποίησης των διαδίκων και τα στοιχεία του δικαστηρίου στο οποίο κατατίθεται η αίτηση

β) το ποσό της απαίτησης

γ) αν ζητούνται τόκοι το επιτόκιο και τη χρονική περίοδο για την οποία ζητούνται

δ) την αιτία της διαφοράς, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των πραγματικών περιστατικών στα οποία θεμελιώνεται η απαίτηση

ε) περιγραφή των αποδεικτικών στοιχείων

στ) τα στοιχεία στα οποία θεμελιώνεται η δικαστική αρμοδιότητα και

ζ) τον διασυνοριακό χαρακτήρα της υπόθεσης.

Στη διαδικασία έκδοσης της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής ο αιτών οφείλει να δηλώσει ότι έχει συμπληρώσει αληθώς και καλόπιστα το έντυπο A. Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής εκδίδεται αποκλειστικά βάσει των πληροφοριών που παρέχει ο αιτών και οι οποίες δεν επαληθεύονται από το δικαστήριο.

Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής κοινοποιείται στον καθ’ ου με συστημένη επιστολή με απόδειξη παραλαβής ή με κοινοποίηση από δικαστικό επιμελητή. Η πράξη της επιστροφής της απόδειξης παραλαβής στη γραμματεία του δικαστηρίου επιτρέπει στο δικαστήριο να καθορίσει το κατά πόσον η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής μπορεί να κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή. Αν η διαταγή επιδοθεί με κοινοποίηση δικαστικού επιμελητή, το δικαστήριο διορίζει δικαστικό επιμελητή για τον εν λόγω σκοπό.

1.3.1 Είναι υποχρεωτική η χρήση τυποποιημένου εντύπου; (αν ναι, πού μπορεί να το προμηθευτεί κάποιος;)

Ναι, η χρήση τυποποιημένων εντύπων είναι υποχρεωτική για τη διαδικασία έκδοσης της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Τα εν λόγω έντυπα μπορούν να μεταφορτωθούν από τη διεύθυνση https://e-justice.europa.eu.

1.3.2 Απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο;

Όχι, δεν είναι αναγκαία η εκπροσώπηση από δικηγόρο στη διαδικασία έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής και οι διάδικοι δεν απαιτείται να παραστούν ενώπιον του δικαστηρίου. Στη διαδικασία είσπραξης οφειλών στις Κάτω Χώρες, το κατά πόσον είναι αναγκαία η εκπροσώπηση από δικηγόρο εξαρτάται από τη φύση της διαδικασίας και το ύψος της απαίτησης. Βλέπε επίσης τις ενότητες «Μικροδιαφορές» και «Προσφυγή στο δικαστήριο».

1.3.3 Πόσο λεπτομερώς πρέπει να τεκμηριωθεί η απαίτηση;

Η αιτία της απαίτησης, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των αποδεικτικών στοιχείων στα οποία βασίζεται η απαίτηση, πρέπει να εκτίθεται στο τυποποιημένο έντυπο A της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής, χωρίς όμως να είναι αναγκαία πιο αναλυτική περιγραφή.

1.3.4 Είναι αναγκαία η προσκόμιση γραπτών αποδείξεων για την τεκμηρίωση της απαίτησης; Αν ναι, ποια έγγραφα γίνονται αποδεκτά ως αποδεικτικά στοιχεία;

Καταρχήν, στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής δεν είναι αναγκαία η περαιτέρω θεμελίωση της απαίτησης. Τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία θα πρέπει να εκτίθενται στο έντυπο A.

1.4 Απόρριψη αίτησης

Η αίτηση που δεν πληροί τις καθορισμένες προδιαγραφές απορρίπτεται. Αν η αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής πληροί μέρος μόνο των καθορισμένων προϋποθέσεων, ο αιτών έχει τη δυνατότητα να τη συμπληρώσει ή να τη θεραπεύσει ή να αποδεχθεί τις τροποποιήσεις που έχει εισηγηθεί το δικαστήριο. Αν ο αιτών δεν δώσει την απάντησή του εντός της προθεσμίας που έχει τάξει το δικαστήριο ή δεν κάνει δεκτή την πρόταση του δικαστηρίου, η αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής απορρίπτεται συλλήβδην. Η απόρριψη της αίτησης δεν υπόκειται σε έφεση. Ωστόσο, ο αιτών εξακολουθεί να μπορεί να διεκδικήσει την απαίτησή του καταθέτοντας άλλη αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής ή κάνοντας χρήση άλλης διαδικασίας που παρέχεται βάσει του δικαίου κράτους μέλους.

1.5 Έφεση

Δεν παρέχεται δικαίωμα έφεσης. Ωστόσο, ο καθ’ ου έχει τη δυνατότητα να ζητήσει επανεξέταση. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα 1.8. Στη διαδικασία εντός των Κάτω Χωρών προβλέπεται καταρχήν το δικαίωμα έφεσης.

1.6 Ανακοπή

Ο καθ’ ου μπορεί να ασκήσει ανακοπή εντός 30 ημερών από την επίδοση ή την κοινοποίηση της διαταγής πληρωμής. Πρέπει να ασκήσει την εν λόγω ανακοπή με χρήση του τυποποιημένου εντύπου ΣΤ (https://e-justice.europa.eu) και πρέπει απλώς να αμφισβητήσει την απαίτηση. Δεν απαιτείται περαιτέρω θεμελίωση.

1.7 Αποτέλεσμα της άσκησης ανακοπής

Εάν ο καθ’ ου ασκήσει εμπρόθεσμα ανακοπή (εντός 30 ημερών) με χρήση του τυποποιημένου εντύπου ΣΤ, η διαδικασία έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής λήγει. Μετά, η επί της ουσίας διαδικασία συνεχίζεται με την τακτική διαδικασία, εκτός αν ο αιτών αντιταχθεί στην παραπομπή της υπόθεσης στην τακτική αστική διαδικασία με προσάρτημα συνημμένο στην αίτηση έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Ο αιτών μπορεί επίσης να το κάνει αυτό σε μεταγενέστερο στάδιο, αλλά πάντως πριν από την έκδοση της διαταγής πληρωμής (άρθρο 7 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΔΠ).

1.8 Συνέπειες από τη μη άσκηση ανακοπής

Εάν ο καθ’ ου δεν ασκήσει ανακοπή εντός της προθεσμίας των 30 ημερών, το δικαστήριο χρησιμοποιεί το τυποποιημένο έντυπο Ζ για να κηρύξει αυτεπαγγέλτως εκτελεστή την ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής και αποστέλλει την εκτελεστή ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής στον αιτούντα. Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής που έχει κηρυχθεί εκτελεστή είναι εκτελεστή σε οποιοδήποτε κράτος μέλος, χωρίς να είναι αναγκαία η κήρυξη της εκτελεστότητάς της. Το άρθρο 9 του εφαρμοστικού νόμου του κανονισμού ΕΔΠ παρέχει στον καθ’ ου τη δυνατότητα να καταθέσει αίτηση επανεξέτασης (βλέπε επίσης την ενότητα 1.8.2).

1.8.1 Βάσει ποιων ενεργειών καθίσταται εκτελεστή η διαταγή;

Η εκτέλεση ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής διέπεται από το εθνικό δίκαιο του κράτους μέλους της εκτέλεσης, εκτός εάν άλλως ορίζει ο κανονισμός ΕΔΠ. Αντίγραφο της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής, που έχει κηρυχθεί εκτελεστή από το δικαστήριο προέλευσης, πρέπει να παρασχεθεί από το δικαστήριο στα όργανα αναγκαστικής εκτέλεσης. Το εν λόγω έγγραφο πρέπει να πληροί τις αναγκαίες προϋποθέσεις για τη στοιχειοθέτηση της γνησιότητάς του. Πρέπει επίσης να παρασχεθεί μετάφραση της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής στην ολλανδική γλώσσα.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκτέλεσης, η εκτέλεση μπορεί να απαγορευθεί μόνο με αίτηση του καθ’ ου. Η εν λόγω απαγόρευση είναι εφικτή αν η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής δεν συνάδει με προγενέστερη απόφαση ή διαταγή που είχε εκδοθεί σε οποιοδήποτε κράτος μέλος ή τρίτη χώρα. Η εν λόγω προγενέστερη απόφαση (ή διαταγή) πρέπει να αφορά την ίδια αιτία διαφοράς και να πληροί τις προϋποθέσεις που επιβάλλει το κράτος μέλος της εκτέλεσης, και επιπλέον πρέπει να μην υπήρχε η δυνατότητα προβολής της ένστασης ασυμβατότητας ενώπιον του δικαστηρίου του κράτους μέλους προέλευσης.

Η εκτέλεση δεν πραγματοποιείται αν ο καθ’ ου έχει ήδη πληρώσει το ποσό που επιδικάζει η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής. Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής ουδέποτε αναθεωρείται από το δικαστήριο όσον αφορά την ουσία της.

1.8.2 Η απόφαση είναι τελεσίδικη ή υπάρχει ακόμα η δυνατότητα προσφυγής του εναγόμενου κατά της διαταγής;

Η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής είναι οριστική, εκτός αν ο καθ’ ου καταθέσει αίτηση επανεξέτασης.

Η εν λόγω δυνατότητα παρέχεται με το άρθρο 9 του εφαρμοστικού νόμου του κανονισμού ΕΔΠ. Αυτό έχει την έννοια ότι, σε συγκεκριμένες περιστάσεις, ο καθ’ ου μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο προέλευσης την επανεξέταση της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής, ακόμη και αν έχει παρέλθει το διάστημα των 30 ημερών για την άσκηση της ανακοπής. Η εν λόγω αίτηση πρέπει να κατατεθεί σε διάστημα 4 εβδομάδων από την κοινοποίηση της διαταγής πληρωμής στον καθ’ ου ή από τη λήξη των εξαιρετικών περιστάσεων που εμπόδισαν την άσκηση της ανακοπής ή από τη στιγμή κατά την οποία ο καθ’ ου έλαβε γνώση του γεγονότος ότι η ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής εκδόθηκε σαφώς παράτυπα.