Ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής

1 Ύπαρξη διαδικασίας διαταγής πληρωμής

1.1 Πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας

1.1.1 Τι είδους απαιτήσεις γίνονται δεκτές (π.χ. μόνο χρηματικές απαιτήσεις, μόνο συμβατικές απαιτήσεις κλπ);

Η εθνική διαδικασία διαταγής πληρωμής ισχύει για τις ακόλουθες απαιτήσεις:

• Χρηματικές απαιτήσεις που απορρέουν από συμβάσεις αξίας που δεν υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98, της 1ης Σεπτεμβρίου 1998·
• Ανεξάρτητα από την αξία, σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής σε εμπορικές συναλλαγές, σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 62/2013 της 10ης Μαΐου 2013.

Η διαταγή πληρωμής που προβλέπεται στην εθνική νομοθεσία είναι διαδικασία που επιτρέπει στον πιστωτή, στις ως άνω περιπτώσεις και εφόσον δεν έχει ασκηθεί ανακοπή, να λάβει εκτελεστό τίτλο χωρίς η διαδικασία να λάβει τη μορφή αναγνωριστικής αγωγής.

Η διαδικασία διαταγής πληρωμής θεσπίζεται με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 269/98 και διέπεται από το κεφάλαιο ΙΙ του παραρτήματος της εν λόγω πράξης. Το άρθρο 10 αναφέρεται στο τυποποιημένο έντυπο αίτησης διαταγής πληρωμής, το οποίο εγκρίθηκε με την υπουργική απόφαση αριθ. 21/2020 της 28 Ιανουαρίου 2009.

1.1.2 Υπάρχει ανώτατο όριο για την αξία της απαίτησης;

Στην περίπτωση απαιτήσεων που απορρέουν από συμβάσεις υπάρχει ανώτατο όριο 15.000 ευρώ.

Στην περίπτωση απαιτήσεων που προκύπτουν από εμπορικές συναλλαγές δεν υπάρχει ανώτατο όριο.

1.1.3 Η χρησιμοποίηση αυτής της διαδικασίας είναι προαιρετική ή υποχρεωτική;

Η χρήση της διαδικασίας είναι προαιρετική.

1.1.4 Η διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί όταν ο εναγόμενος κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα;

Από το νομικό καθεστώς της διαταγής πληρωμής δεν εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης κατοικεί εκτός της πορτογαλικής επικράτειας.

1.2 Αρμόδιο δικαστήριο

Στην Πορτογαλία αρμόδιο για τις διαταγές πληρωμών είναι η Εθνική Υπηρεσία Διαταγών Πληρωμών που είναι ενιαία υπηρεσία, η οποία βρίσκεται στο Πόρτο. Τα στοιχεία επικοινωνίας με την εν λόγω υπηρεσία είναι διαθέσιμα σ’ αυτόν τον σύνδεσμο.

Αίτηση για την έκδοση διαταγής πληρωμής μπορεί να υποβληθεί στην Εθνική Υπηρεσία Διαταγών Πληρωμών (Balcão Nacional de Injunções) ή, κατ’ επιλογή του δανειστή, στη γραμματεία του δικαστηρίου του τόπου εκπλήρωσης της υποχρέωσης ή στη γραμματεία του δικαστηρίου της κατοικίας του οφειλέτη, που στη συνέχεια παραπέμπει στην Εθνική Υπηρεσία Διαταγών Πληρωμών — άρθρο 8 παράγραφος 1 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

Οι χρήστες μπορούν να ανατρέξουν στη διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής και να προσπελάσουν ηλεκτρονικά τον εκτελεστό τίτλο στη δικτυακή πύλη Citius.

1.3 Τυπικές απαιτήσεις

Σύμφωνα με το άρθρο 10 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98, στην υποβαλλόμενη αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής ο αιτών θα πρέπει:

• να υποδείξει τη γραμματεία του δικαστηρίου στο οποίο υποβάλλει την αίτηση
• να υποδείξει τα μέρη·
• να ορίζει τον τόπο όπου πρέπει να γίνει η επίδοση ή κοινοποίηση και να διευκρινίζει εάν πρόκειται για τόπο διαμονής που έχει συμφωνηθεί σε γραπτή σύμβαση
• να εκθέσει συνοπτικά τα γεγονότα που θεμελιώνουν την απαίτηση
• να διατυπώσει το αίτημα προσδιορίζοντας το ύψος του κεφαλαίου, των ληξιπρόθεσμων τόκων και άλλων καταβλητέων ποσών
• να αναφέρει το καταβληθέν παράβολο·
• να αναφέρει, κατά περίπτωση, αν πρόκειται για εμπορική συναλλαγή·
• να αναφέρει τη διαμονή του·
• να αναφέρει διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εάν επιθυμεί να ενημερώνεται ή να λαμβάνει κοινοποιήσεις μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• να αναφέρει εάν επιθυμεί η διαδικασία να συνεχιστεί με άσκηση αναγνωριστικής αγωγής σε περίπτωση ματαίωσης της επίδοσης ή κοινοποίησης
• να υποδείξει το δικαστήριο που έχει αρμοδιότητα εξέτασης των εγγράφων, σε περίπτωση που η διαδικασία πρόκειται να συνεχιστεί με άσκηση αναγνωριστικής αγωγής
• να αναφέρει εάν επιθυμεί την επίδοση ή κοινοποίηση μέσω δικαστικού επιμελητή (solicitador de execução) ή δικαστικού εκπροσώπου (mandatário judicial) και, εάν ναι, να αναφέρει το όνομα και την επαγγελματική του διεύθυνση
• σε περίπτωση σύμβασης με καταναλωτή, να αναφέρει κατά πόσον η εν λόγω σύμβαση περιέχει γενικούς όρους και προϋποθέσεις, ειδάλλως θα θεωρηθεί κακόπιστος διάδικος·
• να υπογράψει την αίτηση.

Ο τύπος και ο τρόπος υποβολής της αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής προβλέπονται στο άρθρο 5 της υπουργικής απόφασης αριθ. 220-A/2008 σε συνδυασμό με το άρθρο 8 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98. Ως εκ τούτου:

• Η αίτηση για την έκδοση διαταγής πληρωμής μπορεί να υποβληθεί από οπουδήποτε στη χώρα·
• Η υποβολή της αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής με ηλεκτρονικά μέσα είναι υποχρεωτική για τους δικηγόρους και τους νομικούς αντιπροσώπους (solicitadores)·
• Οι πιστωτές που δεν εκπροσωπούνται από δικηγόρο ή νομικό αντιπρόσωπο μπορούν να υποβάλουν την αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής σε έντυπη μορφή· σ’ αυτήν την περίπτωση, ο πιστωτής δεν μπορεί να υποβάλει την αίτηση σε έντυπη μορφή στην Εθνική Υπηρεσία Διαταγών Πληρωμών, αλλά πρέπει να την υποβάλει, κατ’ επιλογή του, στη γραμματεία του δικαστηρίου του τόπου εκπλήρωσης της υποχρέωσης ή στη γραμματεία του δικαστηρίου του τόπου διαμονής του οφειλέτη και/ή, εφόσον υπάρχουν δικαστήρια με ειδική ή με συγκεκριμένη αρμοδιότητα, στη γραμματεία των εν λόγω δικαστηρίων, σύμφωνα με τους αντίστοιχους κανόνες για την καθ’ ύλη αρμοδιότητα· στη συνέχεια, η γραμματεία στην οποία υποβλήθηκε η αίτηση σε έντυπη μορφή είναι αρμόδια για να εισαγάγει τα στοιχεία της αίτησης στο πληροφοριακό σύστημα των διαταγών πληρωμής· σ’ αυτήν την περίπτωση, ως ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης λογίζεται η ημερομηνία υποβολής της στη γραμματεία.

1.3.1 Είναι υποχρεωτική η χρήση τυποποιημένου εντύπου; (αν ναι, πού μπορεί να το προμηθευτεί κάποιος;)

Υπάρχει τυποποιημένο έντυπο για την αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής, η χρήση του οποίου είναι υποχρεωτική και το οποίο προβλέπεται στην υπουργική απόφαση αριθ. 21/2020, της 18ης Ιανουαρίου 2020, που μπορεί να καταφορτωθεί σ’ αυτόν τον σύνδεσμο.

Οι γραμματείες των δικαστηρίων που είναι αρμόδιες για την παραλαβή της αίτησης έκδοσης διαταγής σε έντυπη μορφή μπορούν να διαθέσουν το υπόδειγμα του εντύπου αυτού στους πολίτες κατόπιν σχετικού αιτήματος.

Το ηλεκτρονικό έντυπο είναι διαθέσιμο στους δικηγόρους και τους νομικούς αντιπροσώπους στη δικτυακή πύλη Citius.

1.3.2 Απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο;

Η εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική, αλλά η αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής μπορεί να κατατεθεί από δικαστικό εκπρόσωπο — άρθρο 10 παράγραφος 5 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

1.3.3 Πόσο λεπτομερώς πρέπει να τεκμηριωθεί η απαίτηση;

Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 στοιχείο d) του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98, ο αιτών είναι υποχρεωμένος να εκθέσει να εκθέτει συνοπτικά τα γεγονότα που θεμελιώνουν την απαίτησή του.

1.3.4 Είναι αναγκαία η προσκόμιση γραπτών αποδείξεων για την τεκμηρίωση της απαίτησης; Αν ναι, ποια έγγραφα γίνονται αποδεκτά ως αποδεικτικά στοιχεία;

Όχι.

Τα αποδεικτικά στοιχεία παρουσιάζονται μόνον σε περίπτωση ανακοπής, περίπτωση κατά την οποία η διαταγή πληρωμής μετατρέπεται σε ειδική ή κοινή αναγνωριστική αγωγή στις περιπτώσεις που προβλέπονται, αντίστοιχα, στο άρθρο 3 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98 και στο άρθρο 10 παράγραφοι 2 έως 4 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 62/2013.

1.4 Απόρριψη αίτησης

Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων μπορεί να απορριφθεί για τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 11 παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98, εφόσον:

• δεν υποβληθεί στην αρμόδια γραμματεία, ή εάν ο αιτών δεν έχει προσδιορίσει το αρμόδιο δικαστήριο για την αξιολόγηση των εγγράφων στην περίπτωση που η διαδικασία πρόκειται να συνεχιστεί με άσκηση αναγνωριστικής αγωγής
• παραλειφθούν τα στοιχεία των μερών, η διαμονή του αιτούντα ή ο τόπος κοινοποίησης στον οφειλέτη
• δεν φέρει υπογραφή, μόνο σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί σε ηλεκτρονική μορφή
• δεν έχει συνταχθεί στην πορτογαλική γλώσσα
• δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με το έντυπο αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής που έχει εγκριθεί με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης
• δεν αποδειχθεί η καταβολή του παράβολου·
• η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το ποσό των 15.000,00 ευρώ, χωρίς να αναφέρεται ότι αφορά εμπορική συναλλαγή
• η απαίτηση δεν συμπίπτει με το αιτούμενο χρηματικό ποσό ή με τον σκοπό της διαδικασίας

1.5 Έφεση

Έφεση κατά της απόφασης με την οποία απορρίπτεται η αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής μπορεί να ασκηθεί ενώπιον του δικάζοντος δικαστή και, σε περίπτωση πολυμελούς δικαστηρίου, ενώπιον του δικαστή υπηρεσίας - άρθρο 11 παράγραφος 2 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

1.6 Ανακοπή

Η προθεσμία για την άσκηση ανακοπής κατά της διαταγής πληρωμής είναι 15 ημέρες (άρθρο 12 παράγραφος 1 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98).

1.7 Αποτέλεσμα της άσκησης ανακοπής

Σε περίπτωση άσκησης ανακοπής κατά της διαταγής πληρωμής, η τελευταία δεν καθίσταται εκτελεστή.

Σ’ αυτήν την περίπτωση, η διαδικασία παραπέμπεται στην τακτική διαδικασία με τη μορφή της ειδικής ή κοινής αναγνωριστικής αγωγής στις περιπτώσεις που προβλέπονται, αντίστοιχα, στο άρθρο 3 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98 και στο άρθρο 10 παράγραφοι 2 έως 4 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 62/2013.

1.8 Συνέπειες από τη μη άσκηση ανακοπής

Εάν, αφού λάβει προσήκουσα κοινοποίηση σύμφωνα με τα άρθρα 12 και 13 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98, ο καθ’ ου δεν ασκήσει ανακοπή, ο δικαστικός επιμελητής θέτει στην αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής τον ακόλουθο τύπο: «Το παρόν έγγραφο καθίσταται εκτελεστό» — σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 1 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η διαταγή πληρωμής καθίσταται εκτελεστός τίτλος.

1.8.1 Βάσει ποιων ενεργειών καθίσταται εκτελεστή η διαταγή;

Όταν η αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής περιαφεί τον εκτελεστήριο τύπο, η γραμματεία θέτει στη διάθεση του αιτούντος, κατά προτίμηση με ηλεκτρονικά μέσα, την αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής η οποία φέρει τον εκτελεστήριο τύπο — άρθρο 14 παράγραφος 5 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

1.8.2 Η απόφαση είναι τελεσίδικη ή υπάρχει ακόμα η δυνατότητα προσφυγής του εναγόμενου κατά της διαταγής;

Κατά της μη επίθεσης του εκτελεστήριου τύπου χωρεί προσφυγή στο δικαστήριο. Η επίθεση του εκτελεστήριου τύπου μπορεί να απορριφθεί όταν η αίτηση δεν αντιστοιχεί στο ποσό ή τον σκοπό της διαδικασίας — άρθρο 14 παράγραφοι 3 και 4 του παραρτήματος του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 269/98.

Χρήσιμοι σύνδεσμοι:

Δικτυακή πύλη Citius

Νομοθετικό διάταγμα αριθ. 269/98

Υπουργική Απόφαση αριθ. 220-A/2008

Υπουργική Απόφαση αριθ. 21/2020

Προειδοποίηση:

Οι πληροφορίες στο παρόν δελτίο δεν δεσμεύουν το σημείο επικοινωνίας του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου για αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ούτε τα δικαστήρια ή άλλες οντότητες και αρχές και υπόκεινται στην εξελισσόμενη ερμηνεία τους από τη νομολογία. Παρά το γεγονός ότι τα ενημερωτικά δελτία ενημερώνονται σε τακτική βάση, δεν υποκαθιστούν το εκάστοτε ισχύον κείμενο του νόμου.