L-Ordni Ewropea tal-Ħlas

1 L-eżistenza ta’ ordni għal proċeduri għall-ħlas

Fl-Ungerija, hemm proċedura tal-ordni tal-ħlas irregolata permezz tal-Att L tal-2009 dwar il-Proċeduri tal-Ordni tal-Ħlas. Proċeduri tal-ordni tal-ħlas huma proċedimenti ssimplifikati tad-dritt ċivili li jsiru barra l-qorti għall-infurzar ta’ pretensjonijiet għall-ħlas u huma fil-kompetenza tan-nutara tad-dritt ċivili. Il-proċedura tal-ordni tal-ħlas tinvolvi pproċessar awtomatizzat ta’ data, li għaliha n-nutar tad-dritt ċivili juża s-sistema informatika online uniformi tal-Kamra Ungeriża tan-Nutara tad-Dritt Ċivili (MOKK) disponibbli mal-pajjiż kollu għan-nutara tad-dritt ċivili u għall-partijiet u l-persuni oħra involuti fil-proċedura. Bħala proċedimenti tad-dritt ċivili barra mill-qorti, il-proċedimenti tan-nutar għandhom l-istess effett bħall-proċedimenti tal-qorti.

1.1 L-ambitu tal-proċedura

Għajr f’ċerti każijiet, pretensjoni għal flus li jkun skada ż-żmien li fih kellhom jitħallsu tista’ ssir permezz ta’ proċedura tal-ordni tal-ħlas.

Jekk is-somma inkwistjoni, ikkalkulata skont ir-regoli rilevanti stabbiliti fl-Att CXXX tal-2016 dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili, ma tkunx taqbeż it-HUF 3 000 000, pretensjoni li tkun qabżet l-iskadenza tagħha, u li tkun limitata esklussivament għall-ħlas ta’ flus tista’ tiġi likwidata biss permezz ta’ proċedura ta’ ordni tal-ħlas jew tentattiv biex jintlaħaq ftehim qabel il-proċess. Din id-dispożizzjoni tapplika biss jekk

1. kull parti jkollha post tar-residenza magħruf jew, fin-nuqqas ta’ dan, post tas-soġġorn, jew sede jew uffiċċju ta’ fergħa (“indirizz għan-notifika”) fl-Ungerija, u
2. il-pretensjoni għall-ħlas ma tkunx irriżultat minn relazzjoni ġuridika stabbilita skont l-Att I tal-2012 dwar il-Kodiċi tax-Xogħol, impjieg fis-settur pubbliku, relazzjoni ta’ servizz, parteċipazzjoni fi skema ta’ impjieg pubbliku, kuntratt tax-xogħol konkluż skont l-Att dwar l-Isport, kuntratt ta’ apprendistat konkluż f’taħriġ vokazzjonali, kuntratt ta’ internship skont l-Att dwar l-Edukazzjoni Għolja Nazzjonali jew relazzjoni ta’ xogħol stabbilita ma’ kooperattiva soċjali jew kooperattiva tal-impjiegi minn membru tagħha jew kuntratt ta’ servizz pubbliku jew kuntratt amministrattiv skont it-tifsira tal-Att I tal-2017 dwar il-Kodiċi tal-Proċedura tal-Qorti Amministrattiva. Pretensjonijiet ta’ flus li jirriżultaw minn dawn ir-relazzjonijiet ġuridiċi jistgħu jiġu likwidati biss permezz ta’ proċedura tal-ordni tal-ħlas jekk il-kawża ma tkunx relatata mad-dħul fir-relazzjoni ġuridika jew il-modifika jew it-terminazzjoni tagħha jew konsegwenza ġuridika ta’ ksur kolpevoli mill-impjegat tal-obbligi li jirriżultaw mir-relazzjoni ġuridika, jew konsegwenza ġuridika ta’ kondotta ħażina min-naħa tal-impjegat.

Jekk is-somma inkwistjoni, ikkalkulata skont ir-regoli rilevanti stabbiliti fil-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, tkun taqbeż il-HUF 30 000 000, pretensjoni pekunjarja ma tistax tiġi likwidata permezz ta’ proċedura ta’ ordni tal-ħlas.

Il-ftuħ ta’ kawża għal pretensjoni għall-ħlas ta’ flus għandu jinftiehem bħala li ma jinkludix il-ftuħ ta’ kawża għal pretensjonijiet ta’ ipoteki kontra kredituri ipotekarji.

L-ebda ordni tal-ħlas ma tista’ tinħareġ jekk parti ma jkollhiex indirizz magħruf għan-notifika fl-Ungerija.

1.1.1 Liema talbiet huma eliġibbli (pereżempju talbiet fi flus biss, talbiet kuntrattwali biss eċċ.)?

Ara t-tweġiba fit-Taqsima 1.1.

1.1.2 Hemm limitu massimu fir-rigward tal-valur tat-talba?

Iva, HUF 30 000 000.

1.1.3 L-użu ta’ dik il-proċedura huwa fakultattiv jew obbligatorju?

Anqas minn HUF 3 000 000 huwa obbligatorju, kif indikat fit-Taqsima 1.1; fil-każijiet l-oħra kollha, huwa fakultattiv.

1.1.4 Din il-proċedura hija disponibbli jekk l-intimat jgħix fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz?

L-ebda ordni tal-ħlas ma tista’ tinħareġ jekk id-debitur ma jkollux indirizz magħruf għan-notifika fl-Ungerija.

1.2 Il-qorti kompetenti

Għall-proċeduri tal-ħlas, in-nutara għandhom kompetenza madwar il-pajjiż kollu. Fil-proċeduri tal-ordnijiet tal-ħlas ma jistax ikun hemm stipulazzjonijiet li jirrigwardaw il-ġuriżdizzjoni.

Il-pretensjonijiet imressqa bil-fomm jew fuq il-karta jiġu ttrattati min-nutar tad-dritt ċivili li lilu tkun ġiet ippreżentata l-pretensjoni, filwaqt li l-pretensjonijiet elettroniċi jiġu assenjati awtomatikament lil nutar tad-dritt ċivili permezz ta’ programm tal-kompjuter.

1.3 Ir-rekwiżiti formali

Ir-rikorsi biex tinħareġ ordni tal-ħlas iridu jiġu ppreżentati jew bil-miktub, fuq il-formola korrispondenti, jew bil-fomm.

1.3.1 L-użu ta’ formola standard huwa obbligatorju? (jekk iva, minn fejn tista’ tinkiseb din il-formola?)

Huwa obbligatorju li tintuża formola standardizzata kemm għas-sottomissjonijiet elettroniċi kif ukoll għal dawk fuq il-karta. Il-formola tista’ titniżżel mis-sit web tal-MOKK jew tinkiseb mingħand in-nutara.

1.3.2 Jeħtieġ li nkun rappreżentat minn avukat?

Le.

1.3.3 Kemm trid tkun dettaljata r-raġuni għat-talba?

Ir-rikors irid jinkludi:

• ir-relazzjoni ġuridika li fuqha tkun ibbażata l-pretensjoni, id-dritt pretiż, u l-ammont tat-talba prinċipali u t-tariffi relatati;
• id-data tal-bidu tar-relazzjoni ġuridika sottostanti u d-data tal-iskadenza tal-pretensjoni;
• id-data li fuq il-bażi tagħha tkun tista’ tiġi identifikata l-pretensjoni.

Ir-rikors jista’ jkun fih preżentazzjoni qasira tal-fatti sottostanti għad-dritt allegat u indikazzjoni tal-evidenza ta’ sostenn.

1.3.4 Huwa meħtieġ li tiġi ppreżentata prova bil-miktub fir-rigward tat-talba kkonċernata? Jekk iva, liema dokumenti huma ammissibbli bħala provi?

Ma tittieħed l-ebda evidenza għall-proċeduri tal-ħlas. Madankollu, ir-rikors jista’ jkun fih preżentazzjoni qasira tal-fatti sottostanti għad-dritt allegat u indikazzjoni tal-evidenza ta’ sostenn. Din id-dispożizzjoni ma twaqqafx lil nutar tad-dritt ċivili milli jeżamina jekk rikors għal eżenzjoni parzjali minn spejjeż, ħlas bin-nifs jew differiment tal-ħlas ikunux fondati.

1.4 Iċ-ċaħda ta’ rikors

In-nutar tad-dritt ċivili jirrifjuta r-rikors jekk ikun jista’ jiġi stabbilit li

1. il-ġuriżdizzjoni tan-nutara tad-dritt ċivili Ungeriżi jew, fil-każ ta’ trasferiment għal proċedimenti ċivili ordinarji, dik tal-qrati Ungeriżi, tkun eskluża permezz tal-liġi, minn att ġuridiku vinkolanti tal-Unjoni Ewropea jew minn konvenzjoni internazzjonali, jew qorti barranija jkollha ġuriżdizzjoni esklużiva;
2. l-eżekuzzjoni tal-pretensjoni tar-rikorrent tkun fil-ġuriżdizzjoni esklużiva tal-qrati jew ta’ awtorità oħra;
3. il-liġi tkun tistipula li ma tkun tista’ tinħareġ l-ebda ordni tal-ħlas;
4. ikun hemm proċedura ta’ ordni tal-ħlas li tkun għaddejja bejn il-partijiet għall-istess drittijiet u fuq l-istess bażi fattwali, jew il-konsegwenzi ġuridiċi ta’ meta titressaq kawża jkunu diġà nħolqu, jew ikunu diġà saru ordni tal-ħlas effettiva jew deċiżjoni finali oħra fil-kawża;
5. parti ma jkollha l-ebda kapaċità ġuridika li taġixxi fil-kawża;
6. ir-rikorrent ma jkollux indirizz għan-notifika fl-Ungerija meta jissottometti r-rikors għal ordni tal-ħlas, jew l-indirizz Ungeriż tar-rikorrent għan-notifika ma jkunx baqa’ jeżisti wara s-sottomissjoni tar-rikors, jew in-notifika ma tkunx setgħet issir fuq ir-rikorrent fl-indirizz Ungeriż għan-notifika speċifikat mir-rikorrent;
7. ir-rikorrent jitlob notifika permezz ta’ pubblikazzjoni tal-ordni tal-ħlas;
8. in-notifika tal-ordni tal-ħlas fl-indirizz Ungeriż tal-konvenut tkun falliet ripetutament, ħlief f’każijiet fejn is-servizz ikun preżunt li seħħ;
9. ir-rikors tar-rikorrent tkun prematura jew, għal raġuni li mhijiex ta’ limitazzjoni, ma tkunx tista’ tiġi infurzata minn qorti;
10. ir-rikorrent ikun naqas milli jissodisfa l-limitu ta’ żmien stabbilit b’leġiżlazzjoni separata biex jinforza l-pretensjoni fi proċedimenti ċivili;
11. rikors ippreżentat minn rappreżentant ġuridiku ma jkunx jikkonforma mar-rekwiżiti għall-kontenut tiegħu stabbiliti fil-liġi applikabbli jew f’leġiżlazzjoni delegata, jew ma jkunx fih prokura tar-rappreżentant ġuridiku, jew l-ispejjeż tal-proċedimenti ma jkunux tħallsu;
12. persuna ġuridika jew persuna oħra li jkollha obbligu ta’ amministrazzjoni elettronika skont il-liġi ma tkunx issottomettiet ir-rikors tagħha b’mezzi elettroniċi, bl-eċċezzjoni ta’ rikors għal eżenzjoni parzjali minn spejjeż imressqa minn persuna fiżika b’rappreżentant ġuridiku;
13. wara l-appell tal-qorti lir-rikorrent biex jirrimedja n-nuqqasijiet, ir-rikors (jew il-parti meħtieġa) ma jkunx ġie ppreżentat fil-limitu ta’ żmien speċifikat, jew ir-rikors ippreżentat tkun għadha mhux kompluta, u b’hekk ma tkunx tista’ tiġi eżaminata, jew ir-rikorrent ikun naqas milli jħallas it-tariffa tal-amministratur bil-quddiem; jew
14. ir-rikorrent ikun iddikjara spejjeż proċedurali f’talba skont il-liġi sostantiva.

Ħlief f’każijiet fejn in-notifika tkun preżunta li seħħet, jekk l-ordni tal-ħlas ma tkunx setgħet tiġi nnotifikata lill-konvenut, ir-rikorrent irid jiġi infurmat u fl-istess ħin jiġi mitlub jinnotifika l-indirizz il-ġdid tal-konvenut għan-notifika fl-Ungerija fi żmien tletin jum. Jekk ir-rikorrent jipprovdi d-data mitluba, irid isir tentattiv ieħor biex issir in-notifika, u jekk it-tentattiv ripetut ma jirnexxix, ir-rikors irid jiġi miċħud għar-raġuni li hemm fil-punt h).

Jekk ir-rikorrent jonqos milli jipprovdi d-data mitluba, jew jekk id-data pprovduta mir-rikorrent ma tkunx kompluta, ir-rikors irid jiġi miċħud għar-raġuni li hemm fil-punt m).

L-ordni li tiċħad ir-rikors għal ordni tal-ħlas trid tiġi nnotifikata lir-rikorrent u tintbagħat lill-konvenut. Ir-rikorrent jista’ jappella kontra l-ordni, mingħajr ma jkollu għalfejn jibgħat l-appell lill-konvenut għall-osservazzjonijiet.

1.5 Appell

Ir-rikorrent jista’ jappella kontra l-ordni li tiċħad it-talba għal ordni tal-ħlas. B’mod ġenerali, l-appelli jinstemgħu fi proċedura mhux kontenzjuża mill-qorti reġjonali (törvényszék) b’ġuriżdizzjoni fuq iż-żona fejn tkun tinsab is-sede tan-nutar tad-dritt ċivili, skont ir-regoli dwar l-appelli kontra l-ordnijiet. Jista’ jitressaq appell fi żmien 15-il jum min-notifika tad-deċiżjoni. Jekk rikors għal ordni tal-ħlas jiġi miċħud, ir-rikorrent jista’ jagħżel li jillikwida l-pretensjoni permezz ta’ rikors ieħor għal ordni tal-ħlas, azzjoni ġudizzjarja, jew permezz ta’ mezzi legali oħra. F’dak il-każ, l-effetti ġuridiċi tal-preżentazzjoni ta’ rikors jippersistu jekk ir-rikors il-ġdid għal ordni tal-ħlas jew rikors li jibda l-proċedimenti jiġu ppreżentati jew mibgħuta bil-posta rreġistrata fi żmien tletin jum mid-data li fiha l-ordni taċ-ċaħda ssir finali, jew il-pretensjoni tiġi likwidata permezz ta’ mezzi legali oħra fl-istess limitu ta’ żmien. L-ebda rikors għal estensjoni ma jiġi aċċettat jekk dan il-limitu ta’ żmien ma jiġix rispettat. Rikors ġdid għal ordni tal-ħlas għandu jikkwota n-numru ta’ referenza tal-ordni li tiċħad ir-rikors preċedenti. Ir-rikors għandu jkollu mehmuż miegħu l-ordni nnifisha.

F’każijiet oħra, deċiżjoni fi proċedura għal ordni tal-ħlas tista’ tkun soġġetta għal appell jekk l-Att dwar il-Proċeduri tal-Ordnijiet tal-Ħlas jew il-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili jkunu jippermettu appell.

Ma hemm l-ebda dritt ta’ appell kontra ordni tal-ħlas, iżda l-konvenut jista’ jippreżenta dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni, kif deskritt fit-Taqsima 1.6.

Ladarba ordni tal-ħlas finali jkollha l-istess effett bħal sentenza, jista’ jiġi ppreżentat rikors għar-reviżjoni tagħha skont ir-regoli stabbiliti fil-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili. Ir-reviżjoni taqa’ taħt il-ġuriżdizzjoni tal-qorti li kien ikollha ġuriżdizzjoni bħala qorti tal-prim’ istanza kieku l-proċedura kienet ġiet trasferita għal proċedimenti ċivili ordinarji bħala riżultat ta’ dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni. Jekk jiġi ppreżentat rikors għal reviżjoni, il-qorti tirċievi d-dokumenti tal-każ fuq il-karta mingħand in-nutar tad-dritt ċivili jew tikseb dawn id-dokumenti elettronikament mis-sistema tal-MOKK.

Ma hemm l-ebda rieżami għal ordni tal-ħlas finali.

1.6 Dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni

Il-konvenut jista’ jippreżenta dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni kontra l-ordni tal-ħlas man-nutar tad-dritt ċivili fi żmien 15-il jum min-notifika tagħha. Ir-rikorsi mressqa mill-konvenut sempliċement għad-differiment tal-ħlas jew għall-ħlas bin-nifs ma jitqisux bħala kontestazzjoni tal-ordni tal-ħlas. Tali rikorsi jistgħu jiġu ppreżentati biss fil-limitu ta’ żmien stabbilit għad-dikjarazzjonijiet ta’ oppożizzjoni. Jekk il-konvenut isostni, fid-dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni, li l-pretensjoni li tkun qed tiġi likwidata tkun diġà tħallset qabel ma ġiet innotifikata l-ordni tal-ħlas, in-nutar tad-dritt ċivili jistieden lir-rikorrent fil-waqt tan-notifika tad-dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni biex jindika fi żmien ħmistax-il jum jekk il-pretensjoni tkunx għadha teżisti. Jekk ikun hemm dokument li jappoġġa l-pagament jew it-tranżazzjoni ta’ pagament ikollha identifikatur uniku, il-konvenut irid jindika fid-dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni in-numru u d-data tad-dokument ta’ sostenn jew id-dettalji li jidentifikaw it-tranżazzjoni (identifikatur tat-tranżazzjoni, pagatur, eċċ.) u d-data tat-tranżazzjoni. Jekk ir-rikorrent jaċċetta d-dikjarazzjoni tal-konvenut jew jonqos milli jwieġeb, in-nutar tad-dritt ċivili jtemm il-proċedura. Jekk ir-rikorrent jikkontesta d-dikjarazzjoni tal-konvenut, il-proċedura ta’ ordni tal-ħlas tiġi ttrasferita għal proċedimenti ċivili ordinarji. Jekk, fuq il-bażi tad-dikjarazzjoni tal-konvenut, ir-rikorrent inaqqas il-pretensjoni likwidata permezz tal-proċedura tal-ordni tal-ħlas, il-qorti tittratta l-pretensjoni mnaqqsa fil-proċedimenti ċivili. Għandu jiġi nnotat li l-ordni tal-ħlas mhijiex ikkunsidrata bħala kkontestata jekk il-konvenut jiddikjara li l-pretensjoni li qed tiġi likwidata tkun tħallset wara li rċieva l-ordni tal-ħlas. F’dak il-każ, l-ordni tal-ħlas issir finali fil-jum ta’ wara t-tmiem tal-limitu ta’ żmien għall-preżentazzjoni ta’ dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni. Jekk il-konvenut jonqos milli jirċievi l-ordni tal-ħlas (din tiġi rritornata bħala “mhux meħuda”) u, għal dik ir-raġuni, ikollha titqies li ġiet notifikata, il-konvenut jista’ jippreżenta dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni fi żmien 15-il jum min-notifika tad-dokument li jimplimenta d-deċiżjoni. Bħala kundizzjoni għal dan, fil-mument tas-sottomissjoni tad-dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni, il-konvenut irid iħallas lill-bailiff l-ispejjeż tal-eżekuzzjoni, li jkunu tħallsu minn qabel mir-rikorrent, u jrid jipprovdi wkoll evidenza dokumentarja ta’ dan il-fatt lin-nutar tad-dritt ċivili.

1.7 L-effett tad-dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni

Dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni ppreżentata sal-iskadenza twassal għal trasferiment għal proċedimenti ċivili ordinarji tal-parti tal-proċedura tal-ordni tal-ħlas ikkonċernata mid-dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni.

1.8 L-effett tan-nuqqas ta’ dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni

Jekk ordni tal-ħlas ma tkunx ikkontestata minn dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni sal-iskadenza, hija jkollha l-istess effett bħal sentenza finali tal-qorti.

1.8.1 X’jeħtieġ li jsir sabiex tinkiseb deċiżjoni eżekuttiva?

Jekk ordni tal-ħlas ma tkunx ikkontestata minn dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni sal-iskadenza, hija jkollha l-istess effett bħal sentenza finali tal-qorti. Konsegwentement, in-nutar tad-dritt ċivili jipprovdi kopja tal-ordni tal-ħlas bi klawżola li tagħtiha effett ġuridiku u jinnotifikaha lill-konvenut.

1.8.2 Din id-deċiżjoni tkun finali jew ikun għad fadal il-possibilità li l-intimat jappella minnha?

Id-deċiżjoni hija finali; madankollu, jekk il-konvenut jonqos milli jirċievi l-ordni tal-ħlas u, għal din ir-raġuni, jitqies li ġie nnotifikat skont il-liġi, il-konvenut jista’ jippreżenta dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni fi żmien 15-il jum min-notifika tad-dokument li jimplimenta d-deċiżjoni.

Hemm il-possibbiltà li jsir rikors għar-reviżjoni ta’ ordni tal-ħlas finali skont ir-regoli stabbiliti fil-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, kif deskritt hawn fuq fit-Taqsima 1.5.