Sib informazzjoni għal kull reġjun
1 L-eżistenza ta’ ordni għal proċeduri għall-ħlas
Fost proċeduri sommarji oħra, il-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili Taljan (Codice di procedura civile) jirregola l-proċedura għal ordni għal ħlas (procedimento di ingiunzione) (l-Artikoli 633 et seq.). Dan huwa proċediment ex parte , għaliex il-Qorti tiddeċiedi dwar it-talba tal-kreditur mingħajr ma tisma’ lid-debitur u mingħajr ma tħallih jippreżenta risposta jew osservazzjonijiet.
Id-debitur jinstema’ biss wara, jekk huwa jikkontesta l-ordni għal ħlas.
L-ordni għal ħlas jista’ jintalab biss għal ċerti tipi ta’ pretensjonijiet (talba għal ħlas ta’ somma ta’ flus jew għall-konsenja ta’ kwantità speċifika ta’ oġġetti funġibbli, eċċ.), u dejjem jekk jiġu sodisfati ċerti kundizzjonijiet previsti mill-Kodiċi Ċivili (Codice civile) pereż. l-kredituri jrid ikollhom prova bil-miktub tal-pretensjoni tagħhom.
Jekk il-qorti tilqa’ r-rikors tal-kreditur, hija tordna lid-debitur sabiex iħallas din is-somma fi żmien speċifiku, normalment 40 jum, iżda twissi wkoll lid-debitur li huwa jista’ jikkontesta dan l-ordni matul l-istess perjodu u li fin-nuqqas, l-ordni għall-ħlas isir definittiv u eżekuttiv.
1.1 L-ambitu tal-proċedura
Il-proċedura tapplika għal talbiet imressqa minn kredituri li lilhom huma dovuti flus jew kwantità speċifika ta’ oġġetti funġibbli jew minn kull persuna bid-dritt li tirċievi ass mobbli speċifiku.
1.1.1 Liema talbiet huma eliġibbli (pereżempju talbiet fi flus biss, talbiet kuntrattwali biss eċċ.)?
Fejn il-proċedura tikkonċerna talba għal flus, is-somma trid tiġi ppreċiżata. Dan fil-fatt ineħħi l-possibiltà li ssir talba għal ordni għal ħlas għal talbiet mhux kuntrattwali, pereżempju talba għal kumpens minħabba dannu kkawżat wara att illegali.
1.1.2 Hemm limitu massimu fir-rigward tal-valur tat-talba?
Le, ma hemmx livell limitu. L-ordni għal ħlas jista’ jintalab għal kull ammont.
1.1.3 L-użu ta’ dik il-proċedura huwa fakultattiv jew obbligatorju?
L-użu tal-proċedura ta’ ordni għal ħlas mhux obbligatorju. Il-kreditur jista’ dejjem jiftaħ kawża ordinarja.
1.1.4 Din il-proċedura hija disponibbli jekk l-intimat jgħix fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz?
Iva.
1.2 Il-qorti kompetenti
Ir-rikors ta’ ordni għal ħlas jista’ jitressaq quddiem il-Kummissarju għall-Ġustizzja (giudice di pace) jew qorti ġenerali (tribunale) li jkollha ġuriżdizzjoni għal proċedimenti ordinarji. Il-Kummissarju tal-Ġustizzja jista’ jisma’ biss talbiet żgħar, skont il-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 7 tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili. Meta r-rikors jitressaq quddiem il-qorti ġenerali, il-qorti tkun iffurmata minn imħallef uniku.
Għal talbiet li jikkonċernaw id-drittijiet tal-avukati għas-servizzi legali pprovduti, sew jekk marbuta ma’ litigazzjoni jew barra l-qorti, jew ir-rimborż tal-ispejjeż li jridu jitħallsu lill-avukati, il-marixxalli jew lil kull persuna oħra li tkun tat is-servizzi tagħha matul il-proċedimenti ġudizzjarji, dawn jiġu eżaminati mill-qorti li tisma’ l-każ li għalih tirreferi t-talba tal-kreditur.
L-avukati jistgħu jressqu rikors għal ordni għal ħlas kontra l-klijenti tagħhom quddiem il-qorti tal-post fejn huma rreġistrati mal-Kamra tal-Avukati (consiglio dell’ordine). Bl-istess mod, in-nutara jistgħu jressqu t-talbiet tagħhom quddiem il-qorti tal-post fejn huma rreġistrati mal-Kunsill tan-Nutara (consiglio notarile) (ara wkoll l-iskeda dwar “Ġuriżdizzjoni”).
1.3 Ir-rekwiżiti formali
It-talba għall-ħlas għandu jkollha l-informazzjoni stabbilita fl-Artikolu 638 tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili u trid tiġi ppreżentata fir-reġistru tal-qorti flimkien mad-dokumenti mehmuża. Skont l-Artikolu 16-bis tad-Digriet Liġi Nru 179 tat-18 ta’ Ottubru 2012 (emendat mil-Liġi Nru 221 tas-17 ta’ Diċembru 2012): “Mit-30 ta’ Ġunju 2014, fi proċedimenti quddiem il-qorti msemmija fil-Ktieb IV, Titlu 1, Kapitolu I tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, il-preżentata ta’ miżuri u tas-sottomissjonijiet u d-dokumenti tal-partijiet għandha ssir biss b’mezzi elettroniċi (ħlief għall-oġġezzjonijiet)”. Għalhekk, għar-rikorsi għal proċedimenti ex parte wara t-30 ta’ Ġunju 2014, is-sottomissjoni b’materjal stampat mhix ammissibbli. Għall-ordni ta’ ħlas Ewropea, skont ir-Regolament KE 1896/2006, l-Artikolu 16-bis tad-Digriet Liġi Nru 179/2012 ma japplikax meta; għalhekk ir-rikorsi għal dawn l-ordnijiet għandhom jiġu sottomessi f’forma stampata u mhux b’mezzi elettroniċi.
1.3.1 L-użu ta’ formola standard huwa obbligatorju? (jekk iva, minn fejn tista’ tinkiseb din il-formola?)
Le, ma hemmx formola speċjali.
1.3.2 Jeħtieġ li nkun rappreżentat minn avukat?
Bħala regola ġenerali iva. Madankollu, f’ċerti każijiet ir-rikorrent jista’ jirrappreżenta lilu nnifsu quddiem il-qorti. Dan iseħħ meta t-talba tinstema’ mill-Kummissarju tal-Ġustizzja għal valur ta’ EUR 1,100 jew inqas; każ ieħor huwa meta r-rikorrent ikun avukat u jista’ jidher quddiem il-qorti li qed tisma’ l-każ.
1.3.3 Kemm trid tkun dettaljata r-raġuni għat-talba?
Ir-rikors irid ikun fih it-talba u r-raġunijiet li jiġġustifikawha. Ir-raġunijiet għat-talba ma hemmx għalfejn ikunu dettaljati, u jistgħu jagħtu deskrizzjoni fil-qosor tal-fatti u d-dokumenti rilevanti.
1.3.4 Huwa meħtieġ li tiġi ppreżentata prova bil-miktub fir-rigward tat-talba kkonċernata? Jekk iva, liema dokumenti huma ammissibbli bħala provi?
Iva. Għall-finijiet tal-ordni jiġu ammessi provi bil-miktub, b’mod partikolari l-irċevuti tal-konsenja u wegħdiet unilaterali bil-miktub. Meta t-talba tikkonċerna l-forniment ta’ oġġetti jew servizzi, u dan il-forniment isir minn negozju għal ieħor jew lil persuna li ma tmexxix attivitajiet professjonali jew kummerċjali, il-provi bil-miktub jistgħu jinkludu estratti awtentiċi mill-kontijiet tan-negozju kreditur, sakemm dawn il-kontijiet ikunu miżmuma skont il-liġi. Il-fatturi kummerċjali wkoll huma ammissibbli bħala provi bil-miktub, sakemm ikunu akkumpanjati minn kopja ttimbrata mir-reġistru tal-fatturi tar-rikorrent.
Hemm regoli speċifiċi għall-provi ta’ appoġġ għat-talbiet dwar drittijiet u r-rimborż tal-avukati, in-nutara u l-membri ta’ professjonijiet oħra, u għat-talbiet mill-awtoritajiet tal-Istat u dawk pubbliċi.
1.4 Iċ-ċaħda ta’ rikors
Jekk il-qorti tkun tal-fehma li t-talba ma ġietx ippruvata b’mod suffiċjenti, hija tavża lir-rikorrent b’dan permezz tal-iskrivan tal-qorti, fejn titlob lir-rikorrent biex jippreżenta aktar provi. Jekk ir-rikorrent jonqos milli jwieġeb jew ma jirtirax it-talba, jew jekk ir-rikors ma jistax jiġi milqugħ, il-qorti tiċħad it-talba b’digriet fejn tagħti r-raġunijiet.
Ir-rikorrent madankollu jista’, minkejja ċ-ċaħda, jerġa’ jippreżenta t-talba tiegħu, anki permezz ta’ proċedura ordinarja.
1.5 Appell
Ma hemmx appell mid-digriet li jiċħad it-talba, la quddiem il-qorti tal-appell u lanqas fil-kassazzjoni.
1.6 Dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni
Jekk il-qorti tilqa’ rikors, u toħroġ ordni għal ħlas, dik l-ordni trid tiġi nnotifikata lill-konvenut. Fl-Italja trid tiġi notifikata fi żmien 60 jum mis-sentenza, meta mqabbla ma 90 jum jekk tiġi nnotifikata barra l-Italja.
Meta jirċievi l-ordni għall-ħlas, id-debitur għandu 40 jum biex jikkontesta t-talba.
Fejn ikunu jeżistu raġunijiet fondati, il-preskrizzjoni għall-preżentata ta’ oppożizzjoni għat-talba tista’ titnaqqas għal għaxart ijiem jew tiżdied għal 60 jum. Jekk il-konvenut jgħix f’pajjiż ieħor tal-UE, il-preskrizzjoni hija ta’ 50 jum u tista’ titnaqqas għal 20 jum. Jekk il-konvenut jgħix f’pajjiż mhux fl-UE, il-preskrizzjoni hija ta’ 60 jum u tista’ titnaqqas għal 30 jum jew tiżdied sa 120 jum.
Il-konvenut jista’ jikkontesta t-talba anki wara li tagħlaq il-preskrizzjoni, jekk juri li ma kienx infurmat fil-ħin minħabba n-notifika irregolari tal-ordni, jew minħabba xi avveniment mhux mistenni jew force majeure. L-ebda oppożizzjoni ma tista’ ssir wara għaxart jiem mill-ewwel miżura ta’ eżekuzzjoni.
Oppożizzjoni li tikkontesta l-ordni (opposizione) titressaq quddiem il-qorti li tkun ħarġet l-ordni, permezz ta’ rikors (citazione) li jrid jiġi nnotifikat lill-konvenut fl-indirizz indikat fir-rikors. Ir-rikors li jikkontesta l-ordni jrid ikun fih informazzjoni li ġeneralment tkun karatteristika ta’ dawn ir-rikorsi. B’mod partikolari, il-konvenut irid jindika r-raġunijiet għall-kontestazzjoni tiegħu.
1.7 L-effett tad-dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni
Kontestazzjoni ta’ din ix-xorti twassal għal proċedimenti ordinarji fejn il-qorti teżamina l-validità tat-talba għall-ħlas.
1.8 L-effett tan-nuqqas ta’ dikjarazzjoni ta’ kontradizzjoni
Jekk ma ssir l-ebda oppożizzjoni fiż-żmien indikat, jew jekk il-konvenut jonqos li jidher quddiem il-qorti, il-qorti li toħroġ l-ordni tiddikjarah eżekuttiv wara talba tar-rikorrent.
1.8.1 X’jeħtieġ li jsir sabiex tinkiseb deċiżjoni eżekuttiva?
Hemm erba’ xenarji differenti.
L-ewwel wieħed iseħħ meta l-preskrizzjoni għall-oppożizzjoni tal-konvenut tkun għadha ma skadietx. Ir-rikorrent jista’ jitlob lill-qorti sabiex tiddikjara l-ordni eżekuttiv provviżorjament b’effett immedjat. Din it-talba tista’ tintlaqa’ biss jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet speċjali għall-eżekuzzjoni provviżorja stabbiliti fil-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili: pereżempju jekk it-talba hija bbażata fuq kambjala jew fuq ċekk, jew jekk id-dewmien fl-eżekuzzjoni jista’ jikkaġuna dannu serju lill-kreditur. Il-qorti tista’, bħala kundizzjoni għall-eżekuzzjoni provviżorja f’dan l-istadju bikri, titlob garanzija mill-kreditur favur id-debitur.
It-tieni xenarju jseħħ meta’ debitur li jkun ġie nnotifikat b’ordni għall-ħlas ma jopponix l-ordni fiż-żmien stabbilit. Meta jiġri hekk, il-kreditur jista’ jippreżenta talba għall-eżekuzzjoni tal-ordni.
It-tielet xenarju jseħħ meta d-debitur ikun oppona l-ordni u l-kawża tkun għadha pendenti. F’dan il-każ, il-kreditur jista’ jippreżenta talba għall-eżekuzzjoni provviżorja tal-ordni. Din it-talba tista’ tiġi milqugħa biss meta jkunu ssodisfati l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-Kodiċi (pereżempju, meta l-oppożizzjoni ma tkunx akkumpanjata minn provi bil-miktub). Il-qorti tista’ wkoll tordna l-eżekuzzjoni provviżorja ta’ parti tal-ordni, jiġifieri sa ammont mhux ikkontestat mid-debitur. Il-qorti tista’ wkoll tordna l-eżekuzzjoni provviżorja tal-ordni jekk il-kreditur jagħti garanzija li tkopri l-ammont għar-rimborż, flimkien mal-ispejjeż u d-danni.
Ir-raba’ xenarju jseħħ meta l-oppożizzjoni tiġi miċħuda: b’konsegwenza taċ-ċaħda, l-ordni jakkwista saħħa eżekuttiva, jekk ma kienx diġa’ eżegwibbli.
L-ordni għall-ħlas iddikjarat eżekuttiv jippermetti lill-kreditur l-iskrizzjoni ta’ ipoteka ġudizzjarja fuq l-assi tad-debitur.
1.8.2 Din id-deċiżjoni tkun finali jew ikun għad fadal il-possibilità li l-intimat jappella minnha?
L-ordni li sar eżekuttiv minħabba n-nuqqas tad-debitur li jippreżenta oppożizzjoni jista’ jiġi irtirat f’każijiet eċċezzjonali stabbili mil-liġi (pereżempju jekk jinstab li d-deċiżjoni tal-qorti kienet ibbażata fuq provi li wara nstabu li kienu foloz). Meta l-ordni għall-ħlas jaffettwa d-drittijiet ta’ terzi, dawk it-terzi wkoll jistgħu jippreżentaw oppożizzjoni.
Is-sentenza li tiddeċiedi l-proċedimenti ta’ oppożizzjoni tista’ tiġi appellata skont il-proċeduri ordinarji.
Ħoloq relatati
►Il-Kostituzzjoni Taljana (EN)
https://www.senato.it/sites/default/files/media-documents/COST_INGLESE.pdf
►Il-liġijiet u l-kodiċijiet Taljani
https://www.normattiva.it/?language=en
►Il-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili Taljan
http://www.altalex.com/documents/codici-altalex/2015/01/02/codice-di-procedura-civile
►The Code of administrative trial (EN)
►Code de justice administrative (FR)
► Italienische Verwaltungsprozessordnung (DE)
► Il sistema giudiziario italiano
https://www.csm.it/web/csm-internet/magistratura/il-sistema-giudiziario=
► Codice del processo tributario
► Ministero della Giustizia
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali ta’ din il-paġna tinżamm mill-punt ta’ kuntatt tan-NĠE rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. La l-NĠE u lanqas il-Kummissjoni Ewropea ma jaċċettaw ebda responsabbiltà fir-rigward ta' kwalunkwe informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.