Europees betalingsbevel

1 Bestaan van een betalingsbevelprocedure

1.1 Toepassingsgebied van de procedure

1.1.1 Welke zaken komen in aanmerking voor deze procedure (bijvoorbeeld alleen geldelijke vorderingen, alleen contractuele vorderingen, etc.)?

De nationale betalingsbevelprocedure is van toepassing op de volgende vorderingen:

• financiële verplichtingen die voortvloeien uit contracten ter hoogte van maximaal 15 000 EUR overeenkomstig artikel 1 van wetsbesluit 269/98 van 1 september 1998;
• betalingsachterstand in handelstransacties, ongeacht de waarde, overeenkomstig artikel 10, lid 1, van wetsbesluit 62/2013 van 10 mei 2013.

Volgens de betalingsbevelprocedure in de nationale wetgeving kan de schuldeiser in bovengenoemde gevallen, als de vordering niet wordt aangevochten, een executoriale titel (título executivo) verkrijgen zonder dat hij een declaratoir geding hoeft aan te spannen.

De betalingsbevelprocedure is vastgelegd in wetsbesluit 269/98 en geregeld in hoofdstuk II van de bijlage bij deze wet. In artikel 10 wordt verwezen naar het bij ministerieel uitvoeringsbesluit 21/2020 van 28 januari 2020 goedgekeurde standaardformulier voor een verzoekschrift tot een betalingsbevel.

1.1.2 Bestaat er een maximumbedrag voor de waarde van de vordering?

Voor vorderingen die voortvloeien uit contracten, is het maximumbedrag 15 000 EUR.

Voor vorderingen die voortvloeien uit handelstransacties, is er geen bovengrens.

1.1.3 Is het gebruik van deze procedure facultatief of verplicht?

Het gebruik van de procedure is niet verplicht.

1.1.4 Kan de procedure gebruikt worden als de schuldenaar in een andere lidstaat of buiten de EU woont?

De wettelijke regels voor de procedure voor een betalingsbevel sluiten gevallen waarin de schuldenaar buiten Portugal woont, niet uit.

1.2 Bevoegde rechtbank

In Portugal is de bevoegde instantie het nationaal bureau voor betalingsbevelen (Balcão Nacional de Injunções), dat fungeert als enig register en is gevestigd in Porto. De contactgegevens zijn hier te vinden.

Een verzoekschrift tot een betalingsbevel kan worden ingediend bij het nationaal bureau voor betalingsbevelen of, naar keuze van de schuldeiser, bij de griffie van de rechtbank van de plaats waar de verplichting moet worden nagekomen, of bij de griffie van de rechtbank van de woonplaats van de schuldenaar, die het verzoek vervolgens doorzendt naar het nationaal bureau voor betalingsbevelen - artikel 8, lid 1, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98.

Gebruikers kunnen de betalingsbevelprocedure inzien en de executoriale titel elektronisch raadplegen op het Citius-portaal.

1.3 Vormvoorwaarden

Krachtens artikel 10 van de bijlage bij wetsbesluit 269/98 moet de indiener voor de betalingsbevelprocedure:

• aangeven aan welke griffie van een gerecht het verzoekschrift is gericht;
• aangeven welke partijen het betreft;
• aangeven waar de kennisgeving moet worden betekend en daarbij vermelden of dit de in een schriftelijke overeenkomst overeengekomen “woonplaats” is;
• de feiten waarop de vordering gebaseerd is, beknopt beschrijven;
• het verzoek verwoorden en de waarde aangeven van de hoofdsom, de verschuldigde rente en andere bedragen die betaald moeten worden;
• bevestigen dat de gerechtskosten zijn betaald;
• indien van toepassing, vermelden dat de vordering betrekking heeft op een “handelstransactie”;
• zijn/haar woonplaats vermelden;
• zijn/haar e-mailadres vermelden indien hij/zij via e-mail bericht- of kennisgevingen wenst te ontvangen;
• aangeven of hij/zij wenst dat de zaak wordt voortgezet als declaratoir geding, mocht kennisgeving worden geblokkeerd;
• aangeven welk gerecht bevoegd is om de documenten te beoordelen indien de zaak wordt voortgezet als declaratoir geding;
• aangeven of hij/zij wenst dat kennisgevingen worden betekend door een uitvoeringsadvocaat (solicitador) of een wettelijk vertegenwoordiger en, zo ja, de naam en het kantooradres van die persoon vermelden;
• als de zaak een consumentenovereenkomst betreft, vermelden of de overeenkomst algemene voorwaarden omvat, op straffe van te worden beschouwd als vexatoir rechtzoekende;
• het verzoekschrift ondertekenen.

De regels inzake indiening van het verzoekschrift tot een betalingsbevel zijn vastgelegd in artikel 5 van besluit 220-A/2008 in combinatie met artikel 8 van de bijlage bij wetsbesluit 269/98. Enkele voorbeelden:

• het verzoekschrift kan overal in het land worden ingediend;
• advocaten moeten het verzoekschrift tot een betalingsbevel elektronisch indienen;
• schuldeisers die niet worden vertegenwoordigd door een advocaat, kunnen het verzoekschrift tot een betalingsbevel op papier indienen. In dat geval kan de schuldeiser het papieren verzoekschrift niet indienen bij het nationaal bureau voor betalingsbevelen – hij/zij moet dit indienen bij de griffie van de rechtbank van de plaats waar de verplichting moet worden uitgevoerd, of bij de griffie in de woonplaats van de schuldenaar. Als er rechtbanken met gespecialiseerde bevoegdheid zijn, moet het verzoekschrift worden ingediend bij de griffie van de desbetreffende rechtbank overeenkomstig de desbetreffende regels inzake materiële bevoegdheid. De griffie voert de gegevens van het verzoekschrift vervolgens in het IT-systeem voor de verwerking van betalingsbevelen in. De datum van indiening bij de griffie geldt als de datum van het verzoekschrift.

1.3.1 Is het gebruik van een standaardformulier verplicht? (Zo ja, waar kan dit formulier worden verkregen?)

Het bij ministerieel uitvoeringsbesluit 21/2020 van 18 januari 2020 vastgestelde verplichte formulier voor een verzoekschrift tot een betalingsbevel kan worden gedownload via deze link.

De griffie die bevoegd is om het papieren verzoekschrift tot een betalingsbevel in ontvangst te nemen, kan het standaardformulier op verzoek beschikbaar stellen aan burgers.

Het elektronische formulier kan door advocaten worden aangevraagd via het e-mailadres van het Citius-portaal.

1.3.2 Moet ik worden vertegenwoordigd door een advocaat?

Bij deze procedure is vertegenwoordiging door een advocaat niet nodig; eisers kunnen desgewenst echter wel een wettelijk vertegenwoordiger aanwijzen (artikel 10, lid 5, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98).

1.3.3 Hoe gedetailleerd moet mijn beschrijving van de grondslag van de schuldvordering zijn?

Volgens artikel 10, lid 2, punt d), van wetsbesluit 269/98 moeten eisers de feiten waarop hun vordering is gebaseerd, beknopt beschrijven.

1.3.4 Moet ik beschikken over geschreven bewijs omtrent de schuldvordering? Zo ja, welke documenten mag ik daarvoor gebruiken?

Nee.

Bewijs moet alleen worden overgelegd als er bezwaar wordt gemaakt; in dat geval wordt het betalingsbevel behandeld in een bijzonder of gewoon declaratoir geding in overeenstemming met de in artikel 3 van wetsbesluit 269/98 en artikel 10, leden 2 tot en met 4, van wetsbesluit 62/2013 genoemde gevallen.

1.4 Afwijzing van het verzoek

Het verzoekschrift tot een betalingsbevel kan worden afgewezen om de in artikel 11 van wetsbesluit 269/98 genoemde redenen indien:

• het niet is gericht aan de griffie van het bevoegde gerecht of indien de eiser niet heeft aangegeven welk gerecht bevoegd is tot het beoordelen van de documenten, indien deze ter verspreiding worden aangeboden;
• de identiteit van de partijen, de woonplaats van de eiser of de woonplaats waar kennisgeving aan de schuldenaar moet worden gedaan, er niet in is vermeld;
• het niet is ondertekend (tenzij het elektronisch is ingediend);
• het niet in het Portugees is gesteld;
• het niet voldoet aan het model dat is goedgekeurd bij besluit van de minister van Justitie;
• het geen bewijs van betaling van de gerechtskosten bevat;
• het bedrag in het geding hoger is dan 15 000,00 EUR en niet is aangegeven dat het een handelstransactie betreft;
• het verzoek niet overeenkomt met het bedrag of doel van de procedure.

1.5 Hoger beroep

Er kan beroep tegen een beslissing tot afwijzing van een verzoekschrift bij de rechter worden ingesteld, of indien het gerecht meer rechters heeft, bij de dienstdoende rechter (artikel 11, lid 2, van wetsbesluit 269/98).

1.6 Aanvechten van de vordering

De termijn voor het instellen van verweer tegen het betalingsbevel is 15 dagen (artikel 12, lid 1, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98).

1.7 Gevolgen van de aanvechting van de vordering

Indien de verweerder het betalingsbevel aanvecht, wordt er geen status van uitvoerbaarheid toegekend.

De zaak wordt vervolgens terugverwezen naar gangbare rechtsmiddelen in de vorm van een bijzonder of gewoon declaratoir geding in overeenstemming met de in artikel 3 van de bijlage bij wetsbesluit 269/98 en artikel 10, leden 2 tot en met 4, van wetsbesluit 62/2013 genoemde gevallen.

1.8 Wat als de schuldenaar de schuldvordering niet tijdig aanvecht?

Indien de verweerder na in kennis te zijn gesteld overeenkomstig de artikelen 12 en 13 van de bijlage bij wetsbesluit 269/98 geen verweerschrift indient, plaatst de griffier de volgende woorden op het verzoekschrift tot een betalingsbevel: “Dit document heeft uitvoerbare werking” (artikel 14, lid 1, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98).

Het betalingsbevel wordt daarmee een executoriale titel.

1.8.1 Wat moet men doen om een uitvoerbare beslissing te verkrijgen?

Nadat het exequatur aan het betalingsbevel is verleend, stelt de griffier het betalingsbevel beschikbaar aan de indiener van het verzoekschrift, bij voorkeur in elektronische vorm (artikel 14, lid 5, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98).

1.8.2 Is deze beslissing definitief of is er nog een beroepsmogelijkheid?

Er kan een klacht tegen een weigering van uitvoerbaarverklaring bij de rechtbank worden ingediend. Verlening van het exequatur aan het betalingsbevel kan worden afgewezen als het verzoekschrift niet overeenkomt met het bedrag of doel van de procedure (artikel 14, leden 3 en 4, van de bijlage bij wetsbesluit 269/98).

Nuttige links:

Website van Citius

Wetsbesluit 269/98

Besluit 220-A/2008

Besluit 21/2020

Opmerking:

Het contactpunt van EJN-civiel, de rechtbanken of andere entiteiten en instanties zijn niet gebonden door de in dit informatieblad opgenomen gegevens. De interpretatie hiervan is in de jurisprudentie aan wijzigingen onderhevig. Hoewel informatiebladen geregeld worden bijgewerkt, blijft het nodig om de geldende wetgeving te raadplegen.