Europejski nakaz zapłaty

1 Istnienie postępowania w sprawie wydania nakazu zapłaty

Tak. Uproszczone postępowanie nakazowe regulują przepisy rozdziału 49 kodeksu postępowania cywilnego (tsiviilkohtumenetluse seadustik).

1.1 Zakres i postępowanie

1.1.1 Jakie rodzaje roszczeń są kwalifikowalne (np. tylko roszczenia pieniężne, tylko roszczenia wynikające ze zobowiązań umownych itp.)?

Postępowanie to ma zastosowanie do roszczeń wynikających ze stosunków prawa prywatnego oraz do płatności określonych sum pieniężnych.

Uproszczone postępowanie nakazowe nie ma zastosowania do roszczeń pozaumownych, z wyjątkiem:

• roszczeń wynikających z przepisów ustawy o ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów silnikowych (liikluskindlustuse seadus);
• roszczeń, w przypadku których dłużnik uznał zobowiązanie lub zawarto innego rodzaju umowę nakładającą obowiązek spełnienia świadczenia.

Uproszczone postępowanie nakazowe nie ma zastosowania w przypadku gdy:

• w chwili złożenia wniosku roszczenie nie stało się jeszcze wymagalne – z wyjątkiem roszczeń z tytułu kar umownych za opóźnienia w płatnościach jako roszczeń o świadczenia uboczne – albo roszczenie zależy od spełnienia świadczenia wzajemnego, a takie świadczenie nie zostało jeszcze spełnione;
• przedmiotem roszczenia jest zadośćuczynienie za szkody niematerialne;
• roszczenie dotyczy podmiotu znajdującego się w stanie upadłości;
• roszczenie dotyczące kilku dłużników nie wynika z tej samej podstawy lub tego samego zobowiązania.

Uproszczone postępowanie nakazowe nie ma zastosowania do roszczeń o świadczenia uboczne w zakresie, w jakim przekraczają one roszczenie główne.

1.1.2 Czy istnieje górny pułap wartości roszczenia (wartości przedmiotu sporu)?

Tak. Uproszczone postępowanie nakazowe nie ma zastosowania do roszczeń przekraczających kwotę 6400 euro. Kwota ta obejmuje zarówno roszczenie główne, jak i roszczenie o świadczenia uboczne.

1.1.3 Czy skorzystanie z postępowania jest fakultatywne czy obligatoryjne?

Stosowanie uproszczonego postępowania nakazowego jest fakultatywne. Wierzyciel może wybrać między uproszczonym postępowaniem nakazowym a postępowaniem zwyczajnym.

1.1.4 Czy możliwe jest zastosowanie postępowania, jeżeli pozwany mieszka w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim?

Tak. Ustawodawstwo krajowe nie zawiera ograniczeń w zakresie stosowania uproszczonego postępowania nakazowego do pozwanych, którzy zamieszkują lub przebywają w państwie trzecim. W UE właściwość sądu zależy od miejsca zamieszkania pozwanego zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012.

1.2 Sąd właściwy

Wnioski o przeprowadzenie uproszczonego postępowania nakazowego rozpatruje wydział ds. nakazów zapłaty ośrodka zamiejscowego w Haapsalu Sądu Rejonowego dla prowincji Pärnu (Pärnu Maakohtu Haapsalu kohtumaja).

1.3 Wymogi formalne

1.3.1 Czy skorzystanie ze standardowego formularza jest obowiązkowe? (Jeżeli tak, gdzie można pobrać taki formularz?)

Uproszczone postępowanie nakazowe przeprowadza się wyłącznie drogą elektroniczną, dlatego też wnioski można składać do sądu wyłącznie za pośrednictwem publicznie dostępnego portalu „e-toimik” lub za pośrednictwem „X-tee” (X-Road) – platformy wymiany danych dla systemów informacyjnych.

Za pośrednictwem systemu „e-toimik” można składać wnioski pod adresem: https://www.e-toimik.ee/

Zgodnie z § 485 ust. 2 kodeksu postępowania cywilnego zarzuty można wnieść na formularzu załączonym do nakazu zapłaty lub w innej formie. Formularze są również dostępne na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości: http://www.just.ee/et/eesmargid-tegevused/maksekasumenetlus-ja-e-toimik.

1.3.2 Czy istnieje przymus adwokacki?

Nie, w uproszczonym postępowaniu nakazowym nie ma przymusu adwokackiego.

1.3.3 Jak bardzo szczegółowo należy opisać roszczenie?

Wniosek o przeprowadzenie uproszczonego postępowania nakazowego powinien zawierać krótki opis okoliczności stanowiących podstawę roszczenia oraz dowodów, jakie wnioskodawca będzie w stanie przedłożyć na poparcie roszczenia. Roszczenie musi być oparte na faktach i poparte dowodami z dokumentów. Roszczenie uznaje się za wyraźnie bezpodstawne, jeżeli, biorąc pod uwagę okoliczności wskazane we wniosku jako stanowiące podstawę nakazu zapłaty, roszczenie to nie może zostać zaspokojone zgodnie z prawem.

1.3.4 Czy konieczne jest przedstawienie dowodów pisemnych dotyczących danego roszczenia? Jeżeli tak, jakie dokumenty są dopuszczalne jako dowody?

Przedstawienie dowodów pisemnych na potwierdzenie wniesionego roszczenia nie jest konieczne. Wniosek powinien jednak zawierać krótki opis dowodów, które wnioskodawca będzie w stanie przedstawić na poparcie roszczenia.

1.4 Odrzucenie pozwu

Sąd odrzuci wniosek o przeprowadzenie uproszczonego postępowania nakazowego, jeżeli:

1. uproszczone postępowanie nakazowe nie jest dozwolone zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego;
2. wniosek nie spełnia wymagań ustanowionych w kodeksie postępowania cywilnego;
3. wezwanie do zapłaty nie zostało doręczone dłużnikowi w rozsądnym terminie i nie można go doręczyć w drodze obwieszczenia, a powód wyraźnie zaznaczył, że postępowanie ma zostać zakończone w przypadku wniesienia zarzutów;
4. osoba składająca wniosek nie poinformuje sądu o efektach doręczenia wezwania do zapłaty uczestnikowi w postępowaniu w wyznaczonym terminie;
5. stanie się oczywiste, że istnieją podstawy do zawieszenia postępowania.

1.5 Odwołanie

Od postanowienia o odrzuceniu wniosku o wydanie nakazu zapłaty nie przysługuje środek zaskarżenia. Odrzucenie wniosku nie ogranicza prawa osoby składającej wniosek do dochodzenia roszczenia w drodze powództwa lub uproszczonego postępowania nakazowego.

1.6 Sprzeciw

Dłużnik ma prawo wnieść zarzuty wobec roszczenia lub jego części do sądu, który wydał nakaz zapłaty, w terminie 15 dni od daty doręczenia nakazu zapłaty lub w terminie 30 dni w przypadku doręczenia nakazu zapłaty za granicę.

Zarzuty można wnieść na formularzu załączonym do nakazu zapłaty lub w innej formie. Wskazanie podstaw wniesienia zarzutów nie jest konieczne.

1.7 Skutek wniesienia sprzeciwu

Jeżeli dłużnik wniesie zarzuty od nakazu zapłaty w odpowiednim terminie, sąd, który wydał nakaz zapłaty, kontynuuje rozpoznawanie sprawy lub przekazuje ją sądowi wskazanemu we wniosku o wszczęcie uproszczonego postępowania nakazowego lub sądowi wskazanemu we wspólnym wniosku złożonym przez strony. W sprawach dotyczących prawa własności do lokalu lub współwłasności postępowanie na wniosek jest kontynuowane, chyba że powód zwrócił się o przeprowadzenie określonych czynności lub o umorzenie postępowania. Powództwo uznaje się za wytoczone w chwili złożenia wniosku o wszczęcie uproszczonego postępowania nakazowego.

Jeżeli powód wyraźnie zaznaczył, że postępowanie ma zostać zakończone w przypadku wniesienia zarzutów, postępowanie zostaje zakończone.

Jeżeli w zarzutach od nakazu zapłaty dłużnik częściowo uzna zasadność roszczenia powoda, sąd rozpoznający sprawę wydaje postanowienie o wykonaniu nakazu zapłaty w odniesieniu do kwoty uznanej przez dłużnika i w dalszym ciągu rozpoznaje pozostałą część sprawy.

1.8 Skutek niewniesienia sprzeciwu

1.8.1 Co należy zrobić, aby nakaz zapłaty stał się tytułem wykonawczym?

Jeżeli dłużnik nie uiści kwoty wskazanej w nakazie zapłaty ani nie wniesie zarzutów od nakazu zapłaty w odpowiednim terminie, sąd wydaje postanowienie o wykonaniu nakazu zapłaty.

1.8.2 Czy orzeczenie to jest prawomocne czy nadal istnieje możliwość, aby pozwany odwołał się od tego orzeczenia?

Postanowienie o wykonaniu nakazu zapłaty zawiera pouczenie dla dłużnika dotyczące jego prawa do zaskarżenia postanowienia w terminie 15 dni lub w terminie 30 dni w przypadku doręczenia postanowienia za granicę. Należy pouczyć dłużnika, że postanowienie podlega zaskarżeniu wyłącznie w następujących okolicznościach:

1. nakaz zapłaty został doręczony dłużnikowi w sposób inny niż doręczenie do rąk własnych za potwierdzeniem odbioru lub drogą elektroniczną, a doręczenie nie nastąpiło w wyznaczonym terminie, z przyczyn niezawinionych przez dłużnika, w związku z czym dłużnik nie był w stanie wnieść zarzutów w stosownym terminie;
2. dłużnik nie był w stanie wnieść zarzutów od nakazu zapłaty z uzasadnionych przyczyn, niezależnych od niego;
3. wymagania umożliwiające wszczęcie uproszczonego postępowania nakazowego nie zostały spełnione lub warunki wszczęcia uproszczonego postępowania nakazowego zostały poważnie naruszone w inny sposób lub roszczenie, którego dotyczy postępowanie uproszczone, jest wyraźnie bezpodstawne.

Przedstawiciel ustawowy dłużnika lub jego ogólny następca prawny mogą zaskarżyć postanowienie o wykonaniu nakazu zapłaty w terminie dwóch miesięcy od uzyskania informacji o jego wydaniu, jeżeli stało się oczywiste, że w czasie wydawania postanowienia sądowego istniały przesłanki przemawiające za zawieszeniem postępowania, ale sąd nie był i nie mógł być świadomy ich istnienia. Osoba wnosząca środek zaskarżenia od postanowienia sądu powinna wskazać jako podstawę jedną z wyżej wymienionych okoliczności.