

Sib informazzjoni għal kull reġjun
Hemm limitu monetarju ta’ £10 000 li taħtu hija disponibbli l-proċedura għal talbiet żgħar. Madankollu, is-somma tat-tilwima mhijiex l-uniku fattur li jittieħed inkunsiderazzjoni. Kunsiderazzjonijiet oħra jinkludu t-tip ta’ talba u l-ammont u t-tip ta’ preparazzjoni meħtieġa biex il-kawża tiġi ttrattata b’mod ġust. F’xi ċirkustanzi, kawżi sempliċi b’valur akbar minn £10000 jistgħu jinstemgħu skont il-proċedura għal talbiet żgħar sakemm kemm l-attur kif ukoll il-konvenut jagħtu l-kunsens tagħhom għaliha.
Minbarra li jikkunsidra l-fehmiet tal-attur u tal-konvenut, l-imħallef iqis il-fatturi li ġejjin meta jiddeċiedi jekk jallokax il-każ għall-proċedura għal talbiet żgħar (magħrufa bħala l-“perkors għal talbiet żgħar”) jew jekk għandux jisma’ l-kawża taħt il-proċedura tal-qorti ordinarja minflok:
Meta jiddeċiedi jekk il-kawża jenħtieġx li tiġi allokata għall-perkors għal talbiet żgħar, l-imħallef jikkunsidra l-ammont u t-tip ta’ tħejjija meħtieġa sabiex il-kawża tkun tista’ tiġi ttrattata kif suppost. L-imħallef iżomm f’moħħu li din il-proċedura hija maħsuba li tkun sempliċi biżżejjed biex in-nies imexxu l-kawżi tagħhom mingħajr l-għajnuna ta’ avukat, jekk ikunu jixtiequ. It-talba għandha teħtieġ biss tħejjija minima għas-seduta finali, pereżempju. Kawżi fil-perkors għal talbiet żgħar normalment ma jinvolvux ħafna xhieda jew punti ta’ dritt diffiċli.
Jekk it-talba tkun għal anqas minn £10000 iżda tinkludi talba għal korriment personali, jew għal ħsarat f’abitazzjonijiet residenzjali u għad-danni li jirriżultaw mill-ħsarat, il-kawża ma tiġix allokata għall-perkors għal talbiet żgħar sakemm l-ammonti mitluba fir-rigward tad-dannu personali, tal-ħsarat u tad-danni ma jkunux aktar minn £1000 kull waħda.
Fejn kawżi għal aktar minn £10000 jinstemgħu fil-perkors għal talbiet żgħar, japplikaw regoli differenti dwar l-ispejjeż. F’kawżi bħal dawn, il-parti rebbieħa tkun tista’ titlob l-ispejjeż, inklużi l-ispejjeż tal-avukat, mingħand il-parti telliefa. Madankollu, dawn l-ispejjeż ma jistgħux ikunu aktar milli kienu jingħataw li kieku l-kawża kienet ittrattata bil-perkors rapidu. Aktar ’il quddiem se tingħata aktar informazzjoni dwar l-ispejjeż. Aktar tagħrif dwar it-tipi differenti ta’ perkorsi huwa disponibbli fil-paġna Kif tipproċedi (How to proceed).
Filwaqt li l-biċċa l-kbira tal-kawżi sa £ 10 000 jinstemgħu permezz tal-perkors għal talbiet żgħar, dan mhuwiex awtomatiku. L-imħallef jikkunsidra l-fehmiet tal-partijiet litiganti meta jiddeċiedi dwar il-proċedura li permezz tagħha tinstema’ l-kawża. Anke jekk l-ammont tat-tilwima jkun ta’ anqas minn £10000, l-imħallef jista’ jagħżel li jisma’ l-kawża permezz tal-proċedura tal-qorti ordinarja minflok il-proċedura għal talbiet żgħar.
Meta talba tiġi kkontestata (jew difiża) tintbagħat kopja tar-risposta tal-konvenut lill-attur u jekk dan ikun litigant fiżiku, kopja tal-Formola 180 tal-Kwestjonarju dwar il-Gwida (Directions Questionnaire). L-informazzjoni li l-partijiet jipprovdu fil-kwestjonarji tgħin lill-imħallef jiddeċiedi liema jkun l-aktar perkors xieraq għall-kawża. Jekk l-attur iqis li l-kawża hija waħda li jenħtieġ li tiġi ttrattata bħala talba żgħira fil-perkors għal talbiet żgħar, huwa għandu jindika dan fil-kwestjonarju. Madankollu, anki jekk l-opinjonijiet tal-attur u tal-konvenut jiġu kkunsidrati, huwa l-imħallef li jiddeċiedi għal liema perkors se tiġi allokata l-kawża.
Kif deskritt aktar ’il fuq, l-imħallef jista’ jiddeċiedi li jisma’ kawża b’valur ta’ anqas minn £10000 skont il-proċedura ordinarja. Din id-deċiżjoni tittieħed fil-bidu tal-kawża.
L-imħallef għandu d-diskrezzjoni li jerġa’ jalloka l-kawża mill-perkors għal talbiet żgħar għall-proċedura ordinarja jekk jaħseb li dan ikun xieraq. Meta talba tiġi allokata għall-perkors ta’ talbiet żgħar u, wara, terġa’ tiġi allokata għal perkors ieħor, ir-regoli relatati mal-ispejjeż fil-perkors għal talbiet żgħar ma jibqgħux japplikaw wara li t-talba terġa’ tiġi allokata. Ir-regoli dwar l-ispejjeż f’perkors rapidu jew f’diversi perkorsi japplikaw mid-data tal-allokazzjoni mill-ġdid.
Hemm formoli speċifiċi li għandhom jintużaw fil-proċedura għal talbiet żgħar u huwa obbligatorju li dawn jintużaw.
Sabiex jippreżenta talba, l-attur għandu jimla l-Formola N1 li hija disponibbli b’noti dwar il-mili. Ladarba l-attur jimla l-formola, jenħtieġ li jagħmel kopja waħda għalih stess, waħda għall-qorti u waħda għal kull konvenut. Il-qorti tibgħat kopja lil kull konvenut. Aktar informazzjoni hija disponibbli fil-paġna Kif tipproċedi ("How to proceed").
Kif imsemmi qabel, jekk it-talba tkun difiża l-qorti tibgħat kopja tar-risposta lill-attur u kopja tal-formola N180 lil-litiganti fiżiċi http://formfinder.hmctsformfinder.justice.gov.uk/n180-eng.pdf lill-attur u lill-konvenut(i).
Jekk l-imħallef jiddeċiedi li jalloka l-każ għall-perkors għal talbiet żgħar, il-qorti tibgħat lill-partijiet il-formola N157 (avviż ta’ allokazzjoni għall-qorti għal talbiet żgħar) li tipprovdi informazzjoni dwar meta ser issir is-seduta u x’passi għandhom jittieħdu bi tħejjija.
Meta s-somma tat-tilwima tkun akbar minn £10 000 iżda ż-żewġ partijiet ikunu qablu li l-kawża tinstema' permezz tal-proċedura għal talbiet żgħar, il-qorti tibgħat il-Formola N160 (avviż ta' allokazzjoni għall-perkors għal talbiet żgħar (bil-kunsens tal-partijiet)). Din tipprovdi wkoll informazzjoni dwar meta ser issir is-seduta u x’passi għandhom jittieħdu bi tħejjija.
Meta mħallef jiddeċiedi li talba tista’ tinstema’ biss permezz ta’ xhieda bil-miktub u mingħajr il-ħtieġa ta’ seduta, il-qorti tibgħat lill-partijiet il-formola N159 (avviż ta’ allokazzjoni għall-perkors għal talbiet żgħar (l-ebda seduta). Din tiddikjara data sa meta l-attur jew il-konvenut irid jgħarraf lill-qorti jekk huwa joġġezzjonax għal deċiżjoni permezz ta’ xhieda bil-miktub biss. Jekk xi waħda mill-partijiet toġġezzjona, it-talba tiġi ttrattata f’seduta. L-imħallef jista’ jittratta nuqqas ta’ risposta bħala kunsens.
Meta parti titlef seduta iżda l-ebda parti ma tkun preżenti jew irrappreżentata f’dik is-seduta il-Formola N244 (avviż ta’ rikors) tintuża biex is-sentenza tiġi annullata.
Il-proċedura għal talbiet żgħar hija mfassla sabiex tkun sempliċi b’tali mod li l-persuni li jirrappreżentaw lilhom infushom (magħrufa bħala “litigants-in-person”) ikunu jistgħu jifhmu l-proċedimenti faċilment. Fejn ir-rikorrent jew il-konvenut ikun jirrappreżenta lilu nnifsu, l-imħallef jikkunsidra dan il-fatt u jmexxi l-proċedimenti b’mod li jippermetti lill-persuna li tirrappreżenta lilha nnifisha tifhem dak li jkun għaddej u dak li jkun meħtieġ mill-partijiet mill-aspett ta’ proċedura.
Jekk l-attur jew il-konvenut jagħżel li ma jqabbadx avukat, huwa jista' jkun akkumpanjat fis-seduta minn xi ħadd li jista’ jitkellem f’ismu. Din il-persuna tissejjaħ rappreżentant mhux espert (“lay representative”) u tista’ tkun kwalunkwe persuna li jagħżel il-litigant, bħal konjuġi, qarib, ħabib jew ħaddiem li jagħti pariri. Jekk ikun possibbli, ir-rappreżentant mhux espert m’għandux ikun xhud. Ir-rappreżentant mhux espert ma jistax jattendi għas-seduta tal-qorti mingħajr il-persuna li huwa jirrappreżenta, sakemm il-litigant ma jkunx kiseb il-permess tal-qorti sabiex ir-rappreżentant mhux espert ikun jista' jirrappreżenta lil-litigant fl-assenza tiegħu.
L-aġenziji ta’ konsulenza jistgħu jsibu diffikultajiet sabiex jirrilaxxaw persunal bl-għan li jaġixxi bħala rappreżentanti mhux esperti f’seduti u, għalhekk, huwa rakkomandat li parti tikkuntattjahom mill-aktar fis jekk tkun teħtieġ l-assistenza tagħhom. L-aġenziji ta’ konsulenza jinformaw lill-partijiet dwar jekk jistgħux jipprovdu l-assistenza. Xi rappreżentanti mhux esperti jaf ikunu jridu ħlas u l-litigant irid jara li jkun jaf eżattament kemm dan ser jiswa. L-imħallef jista’ jkeċċi lil rappreżentant mhux espert mis-seduta jekk iġib ruħu ħażin.
Il-litigant ikun responsabbli sabiex iħallas it-tariffa tar-rappreżentant mhux espert li jaħtar, anke jekk jirbaħ il-kawża. Għalhekk, jenħtieġ li jikkunsidra jekk l-ammont tat-talba jiġġustifikax din l-ispiża. Barra minn hekk, rappreżentanti mhux esperti li jitolbu ħlas għall-għajnuna jaf ma jkunux parti minn organizzazzjoni professjonali, u jekk il-litigant ma jkunx sodisfatt bl-għajnuna tagħhom, ma jkun hemm l-ebda korp regolatorju jew organizzazzjoni ma’ min jilmenta.
Uffiċċju ta’ Konsulenza għaċ-Ċittadini (Citizens' Advice Bureau) jew ċentri ta’ pariri għall-konsumaturi jistgħu wkoll jipprovdu għajnuna lil-litiganti.
L-Internet jista’ jintuża biex tinħareġ it-talba permezz ta’ .Money Claim Online. Money Claim Online hija appoġġjata minn help desk, jekk tkun meħtieġa assistenza addizzjonali.
Assistenza addizzjonali hija disponibbli għal-litiganti b’diżabilità. Jekk litigant ikollu diżabilità li tagħmilha diffiċli li jmur il-qorti jew jikkomunika, dan għandu jikkuntattja lill-qorti kkonċernata li tista’ tipprovdi assistenza ulterjuri.
Il-perkors għal talbiet żgħar huwa ħafna aktar informali u ma japplikawx ir-regoli stretti tal-evidenza. Il-perkors għal talbiet żgħar jittratta kawżi aktar sempliċi għal ammonti iżgħar. Għaldaqstant, il-qorti tista’ tadotta kwalunkwe metodu ta’ proċediment f’seduta li hija tqis li jkun ġust. Il-qorti m’għandhiex l-obbligu li tieħu xhieda bil-ġurament u l-imħallef jista’ jagħżel li jillimita l-kontroeżami jekk jidhirlu li dan ikun xieraq. Madankollu, l-imħallef huwa meħtieġ jagħti raġunijiet għad-deċiżjoni tiegħu li jillimita l-kontroeżami. L-imħallef jista’ jagħżel li jagħmel mistoqsijiet lil kwalunkwe xhud jew lix-xhieda kollha qabel ma jħalli lil kwalunkwe persuna oħra tagħmel dan.
Jekk l-imħallef iqis li t-talba tista’ tiġi ttrattata mingħajr seduta billi tintuża xhieda bil-miktub biss, il-qorti tinnotifika lil-litiganti permezz tal-formola N159 (ara aktar ’il fuq). In-notifika tiddikjara data sa meta l-attur jew il-konvenut irid jgħarraf lill-qorti jekk huwa joġġezzjonax għal deċiżjoni dwar xhieda bil-miktub biss. Jekk xi waħda mill-partijiet toġġezzjona, it-talba tiġi ttrattata f’seduta. L-imħallef jista’ jittratta nuqqas ta’ risposta bħala kunsens. Jekk l-ebda parti ma toġġezzjona għad-deċiżjoni tal-imħallef li ma ssir l-ebda seduta, il-kawża tista’ tiġi ttrattata bil-miktub biss.
Fl-Ingilterra u Wales is-sentenzi tal-qorti ġeneralment jirreġistraw biss id-deċiżjoni tal-imħallef u kwalunkwe ordni maħruġa għall-partijiet. Madankollu, l-imħallef huwa meħtieġ iniżżel nota tar-raġunijiet ewlenin għas-sentenza tiegħu sakemm din ma tingħatax verbalment u ma tiġix irreġistrata fuq tejp mill-qorti. L-imħallef jista’ jagħti r-raġunijiet tiegħu bl-aktar mod konċiż u sempliċi li tippermetti n-natura tal-kawża. Normalment huwa jagħmel dan verbalment waqt is-seduta iżda jista’ jagħtihom aktar tard bil-miktub jew waqt seduta li tkun stabbilita sabiex jagħmel dan. Meta l-imħallef jiddeċiedi l-kawża mingħajr seduta, huwa jkun meħtieġ iħejji nota dwar ir-raġunijiet tiegħu u l-qorti tibgħat kopja lil kull parti.
Hemm restrizzjonijiet fuq ir-rimborż tal-ispejjeż. Bħalissa l-parti rebbieħa jaf tkun tista’ titlob rimborż għall-ispejjeż li ġejjin:
Aktar informazzjoni tista’ tinstab fuq is-sit web tal-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministry of Justice).
Jekk il-parti telliefa tkun tixtieq tappella kontra d-deċiżjoni tal-imħallef, din ikollha bżonn permess biex tagħmel dan. Jekk dik il-parti/litigant jattendu għas-seduta li fiha tittieħed id-deċiżjoni, fl-aħħar tas-seduta jistgħu jitolbu permess lill-imħallef.
Litigant li jixtieq jappella jrid ikollu motivi (jew raġunijiet) xierqa biex jappella. Ma jistax sempliċiment joġġezzjona għad-deċiżjoni ta’ mħallef għax jaħseb li tkun ittieħdet deċiżjoni żbaljata.
Jekk il-litigant ikun irid jappella, irid jaġixxi malajr. Iż-żmien li fih il-litigant li jappella irid jippreżenta l-appell tiegħu huwa limitat.
Jekk il-parti telliefa la kienet preżenti u lanqas irrappreżentata fis-seduta, din tista’ tippreżenta rikors sabiex is-sentenza mogħtija f’dik is-seduta tiġi annullata u t-talba terġa’ tinstema’ mill-ġdid.
Din il-parti trid tressaq rikors sa mhux aktar tard minn 14-il jum wara li tirċievi s-sentenza. Hija għandha titlob lill-qorti għal Formola N244 (avviż ta’ rikors) sabiex tippreżenta r-rikors.
Il-qorti tgħarraf lill-partijiet meta jridu jiġu l-qorti għas-seduta tar-rikors quddiem imħallef.
L-imħallef jagħti l-annullament ta' sentenza biss jekk:
Il-litigant/parti kellhom raġuni tajba li għaliha
u l-parti għandha prospett raġonevoli li tirbaħ il-kawża f’seduta ġdida.
Jekk ir-rikors tal-parti jkollu suċċess u s-sentenza tiġi annullata, il-qorti tistabbilixxi seduta ġdida għat-talba. F’każ ta’ talba sempliċi, l-imħallef jista’ jiddeċiedi li jittratta l-kawża minnufih wara s-smigħ tar-rikors.
Il-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministry of Justice)
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali ta’ din il-paġna tinżamm mill-punt ta’ kuntatt tan-NĠE rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. La l-NĠE u lanqas il-Kummissjoni Ewropea ma jaċċettaw ebda responsabbiltà fir-rigward ta' kwalunkwe informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.