Drobne roszczenia

1 Istnienie szczególnego postępowania w sprawie drobnych roszczeń

W Irlandii Północnej przewidziano możliwość rozpoznania roszczenia w toku postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Zgodnie z założeniami sądy rozpoznające postępowania w sprawie drobnych roszczeń mają umożliwiać nieformalne rozpoznanie niektórych rodzajów drobnych roszczeń przed sądem hrabstwa, zazwyczaj bez konieczności korzystania z usług zastępstwa procesowego.

1.1 Zakres postępowania, próg

Postępowanie w sprawie drobnych roszczeń można przeprowadzić zasadniczo w przypadku, gdy kwota pieniężna lub wartość majątku będącego przedmiotem sporu nie przekracza 3 000 funtów szterlingów. Nie dotyczy to jednak niektórych rodzajów roszczeń, m.in. roszczeń dotyczących szkód na osobie, zniesławienia w formie pisemnej lub pomówienia, spadku lub renty, prawa własności nieruchomości, majątku objętego ustrojem majątkowym małżeńskim oraz wypadków w ruchu drogowym.

1.2 Stosowanie postępowania

Skorzystanie z tego postępowania jest fakultatywne, przy czym sędzia może w niektórych przypadkach przekazać pozew do rozpoznania przez sąd hrabstwa.

1.3 Formularze

W regulaminie sądów hrabstw Irlandii Północnej z 1981 r. [S.R. 1981 nr 225] określono formularze, z których należy korzystać w postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. Formularze te obejmują formularz pozwu wszczynającego postępowanie, formularz odpowiedzi na pozew i formularz pisma, na mocy którego pozwany uznaje roszczenie. Przewidziano również formularz wniosku o wydanie wyroku zaocznego, a także formularz wniosku o uchylenie wyroku.

1.4 Pomoc

Postępowanie w sprawie drobnych roszczeń ma w założeniu mieć nieformalny charakter. Pracownicy sądu służą pomocą przy wypełnianiu niezbędnych formularzy i objaśniają przebieg postępowania. Nie udzielają jednak porad prawnych.

Strony mogą również skorzystać ze wsparcia udzielanego przez Biuro Porad Prawnych dla Obywateli lub ośrodki poradnictwa dla konsumentów.

Jeżeli strona postępowania cierpi na niepełnosprawność utrudniającą jej udanie się do sądu lub komunikowanie się z sądem, powinna skontaktować się z urzędnikiem ds. obsługi interesantów w odpowiednim sądzie, który może udzielić jej dodatkowej pomocy.

1.5 Zasady dotyczące przeprowadzania dowodów

Postępowanie przed sądem rozpoznającym postępowania w sprawie drobnych roszczeń ma nieformalny charakter, dlatego też w przypadku tego typu postępowania nie obowiązują rygorystyczne reguły dowodowe. Tym samym sąd może przyjąć dowolną metodę prowadzenia rozprawy, którą uzna za sprawiedliwą. Z zastrzeżeniem ewentualnych przeszkód prawnych, wszystkie strony mają obowiązek wyrazić zgodę na ich przesłuchanie przez sędziego pod przysięgą.

1.6 Procedura pisemna

Jeżeli roszczenie nie zostało zakwestionowane, a jego kwota jest ustalona, można rozpoznać je bez konieczności zwoływania rozprawy, tj. wyłącznie na podstawie dowodów w postaci dokumentów. W takiej sytuacji dochodzi do wydania wyroku zaocznego.

1.7 Treść orzeczenia

Sędzia wydaje zazwyczaj postanowienie w formie ustnej, podając uzasadnienie. Może jednak również podjąć decyzję o wydaniu postanowienia w formie pisemnej.

1.8 Zwrot kosztów

Przewidziano pewne ograniczenia dotyczące zwrotu kosztów. Obecnie sędzia może nakazać uiszczenie następujących rodzajów kosztów:

• opłat sądowych oraz
• wynagrodzeń biegłych.

Jeżeli jedna ze stron zachowywała się w nieodpowiedni sposób, sędzia może obciążyć tę stronę dodatkowymi kosztami. Jeżeli postępowanie wszczęto w prawidłowy sposób przed sądem hrabstwa, sędzia może zasądzić zwrot stosownych kosztów.

1.9 Możliwość odwołania

Jeżeli strona przegrywająca albo jej pełnomocnik procesowy byli obecni na rozprawie, jedyną możliwością zaskarżenia jest wystąpienie do sędziego o sporządzenie uzasadnienia wydanego orzeczenia i zwrócenie się do Wysokiego Trybunału (High Court) o ustalenie, czy orzeczenie zostało wydane zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Jeżeli ani strona przegrywająca, ani jej pełnomocnik procesowy nie byli obecni na rozprawie, a strona przegrywająca skontaktowała się z sekretariatem sądu rozpoznającego postępowania w sprawie drobnych roszczeń po wydaniu jakiegokolwiek postanowienia lub wyroku, stwierdzając, że nie otrzymała pozwu lub nie zapewniono jej wystarczającej ilości czasu na przekazanie odpowiedzi na pozew bądź nie miała możliwości przekazania takiej odpowiedzi w terminie z innych względów, pracownicy sekretariatu pouczą stronę przegrywającą o możliwości wystąpienia z wnioskiem o uchylenie orzeczenia. Strona wygrywająca otrzyma odpis takiego wniosku i zostanie poproszona o ustosunkowanie się do jego treści na piśmie w terminie 14 dni. Po zapoznaniu się z wnioskiem i ewentualną odpowiedzią na wniosek sędzia może:

• uznać, że nieprzekazanie odpowiedzi na pozew przez pozwanego było uzasadnione, i uchylić wyrok bez zwoływania rozprawy, pouczając strony w kwestii dalszego przebiegu postępowania. Sekretariat sądu rozpoznającego postępowania w sprawie drobnych roszczeń powiadomi strony o wszelkich postanowieniach wydanych przez sędziego w tym przedmiocie; albo
• wyznaczyć termin rozprawy, na której sąd rozpozna wniosek o uchylenie wyroku. Strony zostaną powiadomione o terminie rozprawy i wezwane do stawienia się na rozprawie. Sekretariat sądu rozpoznającego postępowania w sprawie drobnych roszczeń prześle również stronom odpis dowolnego postanowienia wydanego przez sędziego po rozpoznaniu tego rodzaju wniosku.

Podobnie, jeżeli pisma skierowane do strony przegrywającej zostaną zwrócone do sekretariatu sądu rozpoznającego postępowania w sprawie drobnych roszczeń przez urząd pocztowy i nie będzie ulegało wątpliwości, że pozwany nie zdawał sobie sprawy z faktu wniesienia pozwu, sekretariat sądu zwróci się do sędziego o uchylenie wydanego orzeczenia i skontaktuje się ze stroną wygrywającą w celu udzielenia jej dodatkowych informacji, np. nowego adresu miejsca zamieszkania pozwanego.

Powiązane strony

Dodatkowe informacje na temat obowiązujących procedur zamieszczono na stronie internetowej Służby Sądów i Trybunałów Irlandii Północnej.

Pomoc dla niepełnosprawnych stron postępowania

W niektórych sekretariatach sądów można skorzystać z pomocy urzędników specjalizujących się w kwestiach związanych z obsługą klienta. Jeżeli wspomniani urzędnicy nie będą w stanie pomóc, niepełnosprawna strona postępowania może skontaktować się z Centrum Informacyjnym Służby Sądów i Trybunałów, dzwoniąc pod numer telefonu: +44 300 200 7812.