O sieci

Funkcjonowanie Europejskiej Sieci Sądowej w Hiszpanii

W Hiszpanii, zgodnie z art. 33 ustawy 16/2015 z dnia 7 lipca 2015 r. w sprawie statusu przedstawiciela krajowego Hiszpanii w agencji Eurojust, sporów o właściwość, międzynarodowych sieci współpracy sądowej oraz pracowników Ministerstwa Sprawiedliwości za granicą, wyznaczanie i odwoływanie hiszpańskich punktów kontaktowych na potrzeby międzynarodowych sieci współpracy sądowej należy, na warunkach przewidzianych w przepisach ustanawiających te punkty, do Ministerstwa Sprawiedliwości.

Do kontaktów wyznaczone mogą być jedynie osoby z udokumentowanym doświadczeniem w zakresie międzynarodowej współpracy prawnej i ze znajomością, odpowiednio, języka angielskiego lub francuskiego. Dobór osób musi co najmniej zapewniać, że reprezentowane będą władza sądownicza, prokuratura (Ministerio Fiscal) i Ministerstwo Sprawiedliwości. W tym celu Generalna Rada Sądownictwa (Consejo General del Poder Judicial) i Prokurator Generalny (Fiscal General del Estado) przedstawiają Ministrowi Sprawiedliwości w odniesieniu do poszczególnych zawodów propozycje, kogo należy wyznaczyć do kontaktów lub kogo z tej funkcji odwołać. Status osoby wyznaczonej do kontaktów ustaje z chwilą, gdy przestaje ona wykonywać swoje obowiązki w służbie instytucji, która zaproponowała, by powołać ją na tę funkcję. Odnośną informację przekazuje się Ministerstwu Sprawiedliwości, które z kolei informuje o tym sekretariat sieci.

Osoby wyznaczone do kontaktów w ramach sieci międzynarodowej współpracy sądowej są – jako hiszpańskie punkty kontaktowe – aktywnymi pośrednikami mającymi ułatwiać współpracę między organami sądowymi różnych państw. Udzielają pomocy organom hiszpańskim oraz wszystkim pozostałym punktom kontaktowym, zapewniając informacje prawne i praktyczne wskazówki służące sprawnej współpracy sądowej. Co roku muszą też przekazywać instytucji, do której należą, statystki dotyczące swojej działalności jako hiszpańskie punkty kontaktowe.

Punkty kontaktowe

W Hiszpanii punkty kontaktowe sieci znajdują się przy Ministerstwie Sprawiedliwości, Generalnej Radzie Sądownictwa oraz Prokuraturze Krajowej (Fiscalía General del Estado). Obecnie działa osiem punktów kontaktowych:

• sześć punktów kontaktowych wyznaczonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości – dwa punkty w Poddyrekcji Generalnej ds. Międzynarodowej Współpracy Prawnej (Subdirección General de Cooperación Jurídica Internacional) oraz czterech referendarzy sądowych (Letrados de la Administración de la Justicia),
• jeden punkt kontaktowy wyznaczony przez Generalną Radę Sądownictwa,
• jeden punkt kontaktowy wyznaczony przez Prokuraturę Krajową.

Organ centralny

W Hiszpanii organem centralnym w dziedzinie międzynarodowej współpracy sądowej w sprawach cywilnych i handlowych jest Dyrekcja Generalna ds. Międzynarodowej Współpracy Prawnej i Praw Człowieka (Dirección General de Cooperación Jurídica Internacional y Derechos Humanos) w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Sędziowie łącznikowi

W Hiszpanii obowiązują już przepisy prawa, zgodnie z którymi sędziowie łącznikowi z państw członkowskich Unii Europejskiej pełnią rolę punktów kontaktowych Europejskiej Sieci Sądowej i działają w tym charakterze zgodnie z art. 34 ustawy 16/2015 z dnia 7 lipca 2015 r. W momencie gdy dany sędzia traci status sędziego łącznikowego, przestaje również pełnić rolę punktu kontaktowego sieci. Hiszpania powołała sędziów łącznikowych w następujących państwach: we Francji, Zjednoczonym Królestwie i Irlandii, Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i Kanadzie, Maroku, Belgii, Niderlandach i Wielkim Księstwie Luksemburga.

Inne organy sądowe lub administracyjne odpowiedzialne za współpracę sądową

W Hiszpanii na potrzeby międzynarodowej współpracy prawnej stworzono następujące mechanizmy wewnętrzne:

• Hiszpańska Sieć Sądowa ds. Międzynarodowej Współpracy Sądowej (Red Judicial Española de Cooperación Judicial Internacional, REJUE). Sieć ta podlega Generalnej Radzie Sądownictwa i ma za zadanie wspierać hiszpańskie organy sądowe, które zwrócą się do niej o pomoc w związku z wydanymi lub otrzymanymi przez nie wnioskami o międzynarodową współpracę sądową w ramach prowadzonych postępowań. Wspiera również innych członków sieci współpracy sądowej. Jej członkowie mogą łączyć członkostwo w REJUE z członkostwem w europejskich sieciach współpracy sądowej. Hiszpańscy sędziowie należący do sekcji cywilnej REJUE są zatem jednocześnie członkami Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych, a w ramach swoich obowiązków ułatwiają kontakty ze swoimi partnerami w innych państwach należących do sieci.
• Sieć Prokuratorów ds. Międzynarodowej Współpracy Prawnej (Red de Fiscales de Cooperación Jurídica Internacional), utworzona w 2002 r. w celu zapewnienia w poszczególnych prokuraturach regionalnych wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za kwestie związane w międzynarodową współpracą prawną.
• Zrzeszeni w niej prokuratorzy specjalizujący się we współpracy międzynarodowej ułatwiają szybkie i skuteczne udzielanie wzajemnej pomocy prawnej, pozwalają też skanalizować taką pomoc i odpowiednio nią pokierować.
• Sieć Referendarzy Sądowych (Red de Letrados de la Administración de Justicia, RECILAJ) to struktura koordynująca na szczeblu krajowym ustanowiona przez Ministerstwo Sprawiedliwości w 2010 r. W jej skład wchodzą referendarze sądowi specjalizujący się w międzynarodowej współpracy prawnej i pomagający różnym biurom sądowym (Oficinas Judiciales) w rozwiązywaniu kwestii dotyczących międzynarodowej współpracy prawnej oraz udzielaniu odpowiedzi na zapytania w tym zakresie.

Stowarzyszenia zawodowe

W Hiszpanii istnieją następujące stowarzyszenia przedstawicieli zawodów prawniczych, które bezpośrednio przyczyniają się do stosowania unijnych aktów prawnych i instrumentów międzynarodowych dotyczących współpracy sądowej w sprawach cywilnych i handlowych:

• Generalna Rada Notarialna (Consejo General del Notariado),
• Generalna Rada Adwokacka (Consejo General de la Abogacía Española),
• Hiszpańskie Stowarzyszenie Urzędników ds. Rejestrów Nieruchomości i Rejestrów Handlowych (Colegio de Registradores de la Propiedad y Mercantiles de España),
• Ogólna Rada Pełnomocników Procesowych w Hiszpanii (Consejo General de Procuradores de España).

Informacje na temat sieci

Na stronie hiszpańskiego Ministerstwa Sprawiedliwości poświęconej międzynarodowej współpracy prawnej oraz międzynarodowej pomocy sądowej znajduje się link do strony internetowej Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych: Cooperación Jurídica Internacional (mjusticia.gob.es)

Generalna Rada Sądownictwa w Hiszpanii opublikowała informacje na temat Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych na swojej stronie internetowej https://www.poderjudicial.es/cgpj/es/Temas/Redes-Judiciales/Otras-redes-judiciales/Red-Judicial-Europea-Civil-y-Mercantil/, gdzie można również znaleźć linki do europejskiego atlasu sądowego w sprawach cywilnych i handlowych oraz do europejskiego portalu „e-Sprawiedliwość”.

Prokuratura Generalna zamieściła informacje temat Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych na swojej stronie internetowej.