Echtscheiding en scheiding van tafel en bed

1 Wat zijn de voorwaarden voor een echtscheiding?

In Slowakije kan een huwelijk alleen door een rechter worden ontbonden.

2 Welke echtscheidingsgronden bestaan er?

Een rechter kan een huwelijk ontbinden als de relatie tussen de echtgenoten zo ernstig en duurzaam is ontwricht dat het huwelijk niet meer aan zijn doel beantwoordt en van de echtgenoten niet kan worden verwacht dat zij hun huwelijksgemeenschap zullen hervatten.

De rechter stelt de oorzaken van de ernstige ontwrichting van de relatie tussen de echtgenoten vast en houdt daarmee rekening bij zijn beslissing over de echtscheiding. De rechter houdt bij zijn beslissing over de echtscheiding altijd rekening met de belangen van minderjarige kinderen.

3 Wat zijn de juridische gevolgen van een echtscheiding als het gaat om:

3.1 de persoonlijke relatie tussen de echtgenoten (bijvoorbeeld de achternaam)?

Als een van de echtgenoten bij het huwelijk de familienaam van de andere heeft aangenomen, kan hij of zij binnen drie maanden nadat de echtscheidingsuitspraak definitief is geworden de burgerlijke stand ervan in kennis stellen dat weer de eigen familienaam wordt aangenomen.

Als een van de echtgenoten bij het huwelijk de familienaam van de andere heeft aangenomen en de eigen familienaam als tweede familienaam heeft behouden, kan hij of zij de burgerlijke stand binnen drie maanden nadat de echtscheidingsuitspraak definitief is geworden de burgerlijke stand ervan in kennis stellen dat hij of zij niet langer de familienaam van de andere zal gebruiken.

3.2 de verdeling van het vermogen van de echtgenoten?

In het geval van echtscheiding wordt het huwelijksvermogensstelsel ontbonden. De ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel wordt geregeld volgens de beginselen van artikel 150 van het burgerlijk wetboek. Het huwelijksvermogensstelsel kan worden afgewikkeld door: a) een onderlinge overeenkomst, b) een gerechtelijke beslissing, c) het verstrijken van een bepaalde termijn.

3.3 de minderjarige kinderen uit het huwelijk?

In een beslissing over de echtscheiding van de ouders van een minderjarige legt de rechter de verantwoordelijkheden van de ouders ten aanzien van het kind in de periode na de echtscheiding vast, met name door te bepalen welke ouder het gezag over het kind zal uitoefenen, als vertegenwoordiger van het kind zal optreden en de goederen van het kind zal beheren. De beslissing over de ouderlijke verantwoordelijkheden kan worden vervangen door een overeenkomst tussen de ouders.

Als de ouders geen overeenstemming bereiken over het omgangsrecht betreffende het kind, regelt de rechter dat omgangsrecht in de echtscheidingsuitspraak. In het belang van het kind kan de rechter het omgangsrecht van een ouder beperken of omgang met het kind verbieden.

Daarnaast geeft de rechter aan hoe de ouder die niet het gezag over het kind heeft, moet bijdragen aan het levensonderhoud van het kind; de rechter kan ook een overeenkomst tussen de ouders over de hoogte van de alimentatie goedkeuren.

3.4 de verplichting om alimentatie te betalen aan de andere echtgenoot?

Een gescheiden echtgeno(o)t(e) die niet in staat is in zijn (haar) levensonderhoud te voorzien, kan van de ex-echtgeno(o)t(e) een bijdrage voor het levensonderhoud vragen, afhankelijk van de draagkracht van de ex-echtgeno(o)t(e). Indien de echtgenoten het niet eens worden, wordt de beslissing over de hoogte van de alimentatie door de rechter genomen op een door een van hen ingediend verzoek.

4 Wat betekent "scheiding van tafel en bed” in de praktijk?

Het Slowaakse nationale recht voorziet niet in de mogelijkheid van scheiding van tafel en bed.

5 Wat zijn de gronden voor een “scheiding van tafel en bed”?

6 Wat zijn de juridische gevolgen van een “scheiding van tafel en bed”?

7 Wat betekent “nietigverklaring van het huwelijk" in het huwelijk in de praktijk?

Naast echtscheiding kan een rechter een huwelijk ook nietig verklaren. Een dergelijk huwelijk wordt geacht nooit te zijn gesloten (matrimonium nullum). Bovendien kan de rechter verklaren dat het huwelijk nooit heeft bestaan (non matrimonium).

8 Wat zijn de gronden voor nietigverklaring van het huwelijk?

De omstandigheden die aanleiding geven tot nietigverklaring van het huwelijk zijn:

• het bestaan van een ander huwelijk;
• een familieband tussen verwanten in opgaande en neergaande lijn en tussen broers en zussen, met inbegrip van een familieband door adoptie;
• leeftijdsbeletsel, wanneer het een minderjarige betreft tussen de 16 en18 jaar;
• een geestelijke stoornis waardoor er sprake is van beperkte handelingsbekwaamheid;
• de instemming met het huwelijk werd niet vrijelijk, gemeend, expliciet en duidelijk gegeven.

Wanneer een huwelijk wordt gesloten hoewel het vanwege een van de hierboven genoemde omstandigheden nietig is, wordt het geacht te bestaan (bestaand huwelijk) totdat een rechterlijke beslissing tot nietigverklaring van het huwelijk definitief wordt.

b. Er heeft nooit een huwelijk bestaan, wanneer de instemming is gegeven:

• onder dwang;
• door een minderjarige jonger dan 16 jaar;
• ten overstaan van een ambtenaar van de burgerlijke stand die daartoe niet bevoegd was, behalve in de gevallen vastgesteld in artikel 4, leden 2 en 3, dan wel ten overstaan van een burgemeester of een gemeenteraadslid die resp. dat daartoe niet bevoegd is;
• ten overstaan van een kerkelijke autoriteit of religieuze gemeenschap die niet is geregistreerd conform de relevante bijzondere wetgeving, dan wel ten overstaan van een persoon die niet is gemachtigd om namens een geregistreerde kerk of religieuze gemeenschap op te treden;
• in het buitenland ten overstaan van een onbevoegde autoriteit;
• door een gevolmachtigde zonder geldige volmacht, of indien de volmacht conform de desbetreffende wet werd ingetrokken.

9 Wat zijn de juridische gevolgen van de nietigverklaring van het huwelijk?

Het huwelijk dat bij een rechterlijke beslissing nietig is verklaard, wordt geacht niet te zijn gesloten.

De rechten en verplichtingen van de echtgenoten ten aanzien van hun gezamenlijke kinderen en hun vermogensrechtelijke betrekkingen na een rechterlijke beslissing tot nietigverklaring van het huwelijk, worden geregeld op grond van de overeenkomstige bepalingen die van toepassing zijn op gescheiden ouders. Na een rechterlijke beslissing tot nietigverklaring van het huwelijk is de verklaring van de echtgenoten betreffende hun gemeenschappelijke familienaam eveneens nietig en moet elke echtgenoot zijn vroegere familienaam weer aannemen.

10 Bestaan er alternatieve mogelijkheden om problemen die samenhangen met een echtscheiding op te lossen, zonder dat de rechter wordt ingeschakeld?

Alleen een rechter kan een huwelijk ontbonden verklaren. Daarmee verband houdende kwesties kunnen worden geregeld overeenkomstig wet nr. 420/2004 inzake bemiddeling.

11 Waar moet het verzoek tot echtscheiding/scheiding van tafel en bed/nietigverklaring van het huwelijk worden ingediend? Aan welke formaliteiten moet worden voldaan en welke documenten moeten bij het verzoek worden gevoegd?

Een verzoek om echtscheiding, nietigverklaring van een huwelijk of een verklaring dat een huwelijk nooit heeft bestaan, moet worden ingediend bij een districtsrechtsbank.

De territoriaal bevoegde rechter is de rechter in het rechtsgebied waarvan de echtgenoten hun laatste gemeenschappelijke verblijfplaats hadden, mits een van de echtgenoten in het rechtsgebied van de rechter woonachtig is. Anders is de rechtbank van de woonplaats van de verweerder bevoegd. Indien de bevoegdheid niet op deze wijze kan worden vastgesteld, is de rechtbank van de woonplaats van de verzoeker bevoegd.

Voor het verzoek gelden de formaliteiten van artikel 127 van wet nr. 160/2015 (wetboek van burgerlijke rechtsvordering - Civilný sporový poriadok) en de artikelen 25 en 26 van wet nr. 161/2015 (wetboek van burgerlijke, niet-contentieuze rechtsvordering - Civilný mimosporový poriadok).

In het verzoek moet worden vermeld tot welke rechtbank het is gericht, wie de verzoeker is, op welke kwestie het betrekking heeft en wat het onderwerp van het verzoek is. Het verzoek moet worden ondertekend. Daarnaast moet het verzoek de namen van de partijen (en, in voorkomend geval, van hun vertegenwoordigers) bevatten, alsook een waarheidsgetrouwe en volledige beschrijving van de belangrijkste feiten en een lijst van de bewijsstukken die de verzoeker wenst te gebruiken; in het verzoek moet ook duidelijk de eigenlijke eis van de verzoeker worden vermeld. De verzoeker moet bij het verzoek de bewijsstukken voegen waarop hij zich baseert.

12 Kan ik in aanmerking komen voor rechtsbijstand om de kosten van de procedure te dekken?

Het verstrekken van rechtsbijstand wordt geregeld in wet nr. 327/2005 inzake het verlenen van rechtsbijstand aan behoeftige personen.

Voor een echtscheidingsprocedure moeten er gerechtskosten worden betaald. Een partij in de procedure kan verzoeken om vrijstelling van betaling van de gerechtskosten.

Op verzoek kan de rechtbank een partij geheel of gedeeltelijk van de gerechtskosten vrijstellen, mits de situatie van deze partij dit rechtvaardigt en in zaken waarin er geen sprake is van een recht dat op arbitraire of kennelijk onhoudbare gronden wordt ingeroepen. Tenzij de rechter anders beslist, geldt de vrijstelling voor de volledige procedure en heeft zij terugwerkende kracht; de kosten die zijn betaald vooraleer de beslissing inzake vrijstelling is gegeven, worden echter niet terugbetaald.

13 Kan beroep worden ingesteld tegen een beslissing over de echtscheiding/scheiding van tafel en bed/nietigverklaring van het huwelijk?

Tegen een dergelijke gerechtelijke beslissing kan binnen 15 dagen na de betekening ervan beroep worden aangetekend.

14 Wat moet ik doen om een door een rechtbank in een andere lidstaat gewezen beslissing over echtscheiding/scheiding van tafel en bed/nietigverklaring van het huwelijk in Nederland te laten erkennen?

Er moet een verzoek worden ingediend voor de erkenning van een beslissing. De bevoegde rechtbank is de regionale rechtbank van Bratislava.

Definitieve beslissingen in huwelijkszaken die na 1 mei 2004 in andere lidstaten (met uitzondering van Denemarken) zijn gegeven, worden erkend op grond van Verordening (EG) nr. 2201/2003 van de Raad van 27 november 2003 betreffende de bevoegdheid en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1347/2000. Beslissingen worden erkend zonder dat daartoe enigerlei procedure vereist is; er is met name geen speciale procedure voor het aanpassen van akten van de burgerlijke stand vereist. Elke belanghebbende kan echter om een bijzondere beslissing verzoeken houdende erkenning van een buitenlandse beslissing in huwelijkszaken. De regionale rechtbank van Bratislava is bevoegd voor de erkenning van buitenlandse beslissingen.

Inzake beslissingen die zijn gegeven in Denemarken, of vóór 1 mei 2004 in andere lidstaten, moet een verzoek worden ingediend om erkenning van een definitieve beslissing in huwelijkszaken, mits ten minste één van de partijen de Slowaakse nationaliteit bezit. Deze procedure wordt ingeleid door een verzoek dat kan worden ingediend door een persoon die is aangemerkt als partij bij de buitenlandse beslissing. De regionale rechtbank van Bratislava is bevoegd voor de erkenning van buitenlandse beslissingen.

15 Tot welk gerecht moet ik mij wenden om bezwaar te maken tegen de erkenning van een door een rechtbank in een andere lidstaat gewezen beslissing over echtscheiding/scheiding van tafel en bed/nietigverklaring van het huwelijk? Welke procedure is in dit geval van toepassing?

Tegen een beslissing over de erkenning of niet-erkenning van een buitenlandse beslissing kan er beroep worden ingesteld. Beroep wordt ingesteld bij de regionale rechtbank van Bratislava; het hooggerechtshof beslist over het beroep.

16 Wat is het toepasselijk recht in een echtscheidingsproces tussen echtgenoten die niet in Nederland wonen of een verschillende nationaliteit hebben?

Op de ontbinding van een huwelijk door echtscheiding is het recht van de staat van toepassing waarvan de echtgenoten onderdanen waren toen de procedure werd ingeleid. Als de echtgenoten niet dezelfde nationaliteit hebben, is het Slowaakse recht van toepassing op de ontbinding van het huwelijk door echtscheiding.

 

Deze webpagina maakt deel uit van de website Uw Europa.

Al uw feedback over de verstrekte informatie is welkom.