- 1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;
- 2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;
- 3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;
- 4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;
- 5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;
- 6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;
- 7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;
- 8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);
- 9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;
- 10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;
- 11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.
- 12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;
- 13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;
- 14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:
- 15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:
- 16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;
- 17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;
- 18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;
- 19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;
Βρείτε πληροφορίες ανά περιφέρεια
- Βέλγιοbe
- Βουλγαρίαbg
- Τσεχίαcz
- Δανίαdk
- Γερµανίαde
- Εσθονίαee
- Ιρλανδίαie
- Ελλάδα el
- Ισπανίαes
- Γαλλίαfr
- Κροατίαhr
- Ιταλίαit
- Κύπροςcy
- Λεττονίαlv
- Λιθουανίαlt
- Λουξεµβούργοlu
- Ουγγαρίαhu
- Μάλταmt
- Κάτω Χώρεςnl
- Αυστρίαat
- Πολωνίαpl
- Πορτογαλίαpt
- Ρουμανίαro
- Σλοβενίαsi
- Σλοβακίαsk
- Φινλανδίαfi
- Σουηδίαse
- Ηνωµένο Βασίλειοuk
1 Τι σημαίνουν στην πράξη οι όροι «διατροφή» και «υποχρέωση διατροφής»; Ποια πρόσωπα οφείλουν να καταβάλλουν διατροφή σε άλλα πρόσωπα;
Η υποχρέωση διατροφής βαρύνει γενικά τους κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς μεταξύ τους:
- Οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής των τέκνων και τα τέκνα έχουν αντίστοιχη υποχρέωση έναντι των γονέων.
- Σε περίπτωση που τέκνο το οποίο έχει δικαίωμα διατροφής δεν έχει γονείς που φέρουν αντίστοιχη υποχρέωση, αυτή βαρύνει τους απώτερους συγγενείς του τέκνου.
- Σε περίπτωση που πρόσωπο το οποίο έχει δικαίωμα διατροφής δεν έχει τέκνα, η σχετική υποχρέωση βαρύνει τους απώτερους κατιόντες του (άρθρο 4:196(1) έως (4) του Αστικού Κώδικα).
Ανήλικος ο οποίος δεν έχει κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς οι οποίοι δύνανται να υποχρεωθούν να τον διατρέφουν, πρέπει να συντηρείται από τα μεγαλύτερα αδέλφια του, εφόσον αυτά είναι σε θέση να εκπληρώσουν την σχετική υποχρέωση χωρίς να υπονομεύεται η ικανότητά τους να συντηρούν τον εαυτό τους, τους συζύγους ή συντρόφους τους και τους λοιπούς εξαρτώμενους κατ’ ευθεία γραμμή συγγενείς τους (άρθρο 4:197 του Αστικού Κώδικα).
Οι συνοικούντες σύζυγοι έχουν υποχρέωση να διατρέφουν στην οικία τους τα ανήλικα εξαρτώμενα μέλη αλλήλων (προγονούς) τα οποία εγκαθιστά στην κοινή κατοικία ο άλλος σύζυγος με τη συναίνεση του διατρέφοντος συζύγου (άρθρο 4:198(1) του Αστικού Κώδικα).
Οι προγονοί έχουν υποχρέωση διατροφής των συζύγων των γονέων τους εφόσον αυτοί έχουν ανάγκη διατροφής και έχουν μεριμνήσει για τη διατροφή των προγονών τους για μεγάλο χρονικό διάστημα (άρθρο 4:199(1) του Αστικού Κώδικα).
Τα ανάδοχα τέκνα έχουν υποχρέωση διατροφής του προσώπου το οποίο τα έχει φροντίσει στην οικία του για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να έχει αξιώσει αποζημίωση και χωρίς να είναι ο φυσικός, θετός ή νέος σύζυγος του γονέα τους (ανάδοχος γονέας) (άρθρο 4:199(2) του Αστικού Κώδικα).
Διατροφή μπορεί να αξιώσει ο σύζυγος από τον άλλο σύζυγο σε περίπτωση δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου, εφόσον ο ίδιος δεν είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του και έχει περιέλθει σε αυτή την κατάσταση χωρίς δική του υπαιτιότητα (άρθρο 4:29(1) του Αστικού Κώδικα).
Στην περίπτωση δικαστικού χωρισμού, ο πρώην σύντροφος ο οποίος αδυνατεί να συντηρήσει τον εαυτό του χωρίς δική του υπαιτιότητα, μπορεί να αξιώσει διατροφή από τον πρώην σύντροφό του, εφόσον η σχέση τους διήρκεσε τουλάχιστον ένα έτος και οι σύντροφοι απέκτησαν τέκνο (άρθρο 4:86(1) του Αστικού Κώδικα).
Υπάρχουν δύο είδη διατροφής: διατροφή σε είδος και χρηματική διατροφή (επίδομα διατροφής).
Σε περίπτωση ανηλίκου, «υποχρέωση διατροφής» σημαίνει ότι ο γονέας του τέκνου έχει δικαίωμα και υποχρέωση να φροντίζει το τέκνο του στο πλαίσιο της οικογένειας, να ανατρέφει το τέκνο και να παρέχει τα αναγκαία μέσα για τη σωματική, νοητική, συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη του τέκνου – ιδίως στέγη, τροφή και ένδυση – καθώς και για την εκπαίδευση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του τέκνου.
Ο γονέας ο οποίος φροντίζει το τέκνο και συνοικεί μαζί του στην ίδια οικία, τού παρέχει σε είδος τα αναγκαία μέσα για την κάλυψη των αναγκών του, ενώ ο γονέας ο οποίος δεν συνοικεί με το τέκνο (ή συνοικεί μαζί του, όμως δεν συνεισφέρει στη διατροφή του) φροντίζει για το τέκνο κυρίως παρέχοντάς του επίδομα διατροφής.
2 Μέχρι ποια ηλικία δικαιούται διατροφής το τέκνο; Υφίστανται διαφορετικοί κανόνες που να ρυθμίζουν τη διατροφή, αναλόγως του αν πρόκειται για ανηλίκους ή ενηλίκους;
Όλοι οι ανήλικοι (πρόσωπα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους) έχουν δικαίωμα διατροφής κατά νόμιμο τεκμήριο χρείας. Τέκνα τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας τους έχουν επίσης δικαίωμα διατροφής, εφόσον φοιτούν σε ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Ανήλικοι ικανοί προς εργασία (άνω των 18 ετών) οι οποίοι συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους έχουν δικαίωμα διατροφής, ανεξαρτήτως εάν πληρούται το νόμιμο τεκμήριο χρείας, εφόσον η διατροφή είναι απαραίτητη για τη συνέχιση των σπουδών τους εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Το τέκνο οφείλει να ενημερώσει τον γονέα χωρίς καθυστέρηση σχετικά με την πρόθεσή του να συνεχίσει τις σπουδές του (άρθρο 4:220(1) του Αστικού Κώδικα).
Στην έννοια των σπουδών εμπερικλείεται οποιοδήποτε πρόγραμμα ή εκπαίδευση απαιτείται για την απόκτηση προσόντων με σκοπό την επαγγελματική σταδιοδρομία, καθώς και η προπτυχιακή, μεταπτυχιακή ή ανώτερη επαγγελματική εκπαίδευση που λαμβάνει το τέκνο σε διαρκή βάση.
Εφόσον συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, οι γονείς μπορεί να έχουν υποχρέωση διατροφής τέκνου ηλικίας 25 ετών ή και πέραν αυτών (άρθρο 4:220(5) του Αστικού Κώδικα).
Ωστόσο, οι γονείς δεν έχουν υποχρέωση διατροφής ενήλικου τέκνου το οποίο σπουδάζει, εάν το τέκνο θεωρείται ανάξιο διατροφής, δεν εκπληρώνει τις φοιτητικές ή εξεταστικές του υποχρεώσεις με δική του υπαιτιότητα ή εάν η παροχή διατροφής θα υπονόμευε την ικανότητα του γονέα να συντηρεί τον εαυτό του ή τυχόν ανήλικο τέκνο του. Ενήλικο τέκνο θεωρείται επίσης ανάξιο διατροφής, εάν δεν διατηρεί σχέσεις με τον υπόχρεο διατροφής γονέα, χωρίς εύλογη αιτία (άρθρο 4:220(3) και (4) του Αστικού Κώδικα).
3 Πρέπει να απευθυνθώ σε αρμόδια αρχή ή σε δικαστήριο προκειμένου να τύχω διατροφής; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της διαδικασίας;
Για το ποσό και τη μορφή της διατροφής ισχύουν οι όροι της συμφωνίας μεταξύ του δικαιούχου και του υποχρέου της διατροφής (δηλ. των γονέων, στην περίπτωση διατροφής τέκνου). Ελλείψει σχετικής συμφωνίας, ο δικαιούχος της διατροφής μπορεί να υποβάλει αίτημα διατροφής ενώπιον των δικαστηρίων. Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των γονέων, το δικαστήριο αποφαίνεται επί του επιδόματος διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο στο τέκνο.
Για τη διατροφή ανηλίκου μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη διατροφή γονέα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα. Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής.
Ο γονέας ή άλλος νόμιμος εκπρόσωπος τέκνου το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας, εφόσον δεν κατέστη δυνατή η είσπραξη του επιδόματος διατροφής κατά τους έξι, τουλάχιστον, προγενέστερους μήνες.
Στο σχετικό αίτημα πρέπει να δηλώνεται ότι δεν συντρέχουν λόγοι απόρριψης του αιτήματος προκαταβολής της διατροφής και να αναφέρονται οι λόγοι και τα πραγματικά περιστατικά τα οποία δικαιολογούν το αίτημα.
Το αίτημα πρέπει να συνοδεύεται από τα εξής έγγραφα: τις σχετικές δηλώσεις εισοδήματος· τελεσίδικη δικαστική απόφαση η οποία ορίζει το επίδομα διατροφής του τέκνου ή έγγραφο το οποίο αποδεικνύει την εγγραφή του τέκνου σε ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κατά περίπτωση· έκθεση κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων η οποία φέρει ημερομηνία εντός των τελευταίων έξι μηνών και πιστοποιεί την αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ή έγγραφο το οποίο αποδεικνύει την επίσπευση δικαστικής διαδικασίας για την είσπραξη του οφειλόμενου επιδόματος διατροφής.
Η υπηρεσία κηδεμονίας οφείλει να πιστοποιήσει ότι κατέστη προσωρινά αδύνατη η είσπραξη του επιδόματος διατροφής, δηλ. τουλάχιστον επί χρονικό διάστημα έξι μηνών πριν από την υποβολή του αιτήματος.
Το αίτημα προκαταβολής της διατροφής μπορεί να γίνει δεκτό εάν: ο δικαιούχος της διατροφής έχει ζητήσει την αναγκαστική εκτέλεση της δικαστικής απόφασης δια της οποίας του επιδικάστηκε διατροφή και δεν κατέστη δυνατή η κατάσχεση των μισθών ή άλλου τακτικού εισοδήματος ή περιουσιακών στοιχείων του υποχρέου· ή, ανεστάλη η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης· ή, το ποσό το οποίο κατεβλήθη μερικώς ή το εισπραχθέν ποσό δεν υπερβαίνει το 50% του επιδόματος διατροφής που όρισε το δικαστήριο.
Εφόσον υπάρξει ανάγκη, η υπηρεσία κηδεμονίας ζητεί από το δικαστήριο ή τον δικαστικό επιμελητή πληροφορίες σχετικά με το αποτέλεσμα της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης την οποία έχει επισπεύσει ο αιτών. Εφόσον απαιτείται για την αποσαφήνιση των πραγματικών περιστατικών, η υπηρεσία κηδεμονίας ζητεί λεπτομερή στοιχεία σχετικά με την κατάσχεση από τον εργοδότη του υποχρέου.
Στην κοινοποίηση έναρξης της διαδικασίας, η υπηρεσία κηδεμονίας καλεί τον υπόχρεο να καταβάλει άμεσα το επίδομα διατροφής και να προβεί σε σχετική δήλωση.
Η υπηρεσία κηδεμονίας κοινοποιεί την απόφασή της στον εργοδότη του υποχρέου, στο δικαστήριο της αναγκαστικής εκτέλεσης, στον ανεξάρτητο δικαστικό επιμελητή, στο γραφείο του εισαγγελέα ο οποίος είναι αρμόδιος στην περιφέρεια του δικαιούχου και του υποχρέου, στον συμβολαιογράφο της περιφέρειας κατοικίας του υποχρέου, ως φορολογικής αρχής, και στην υπηρεσία της Βουδαπέστης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής.
4 Μπορεί να υποβληθεί αίτηση διατροφής για λογαριασμό συγγενούς (σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, έως ποιου βαθμού) ή ανηλίκου;
Ναι, ο γονέας ή ο νόμιμος εκπρόσωπος ανήλικου δικαιούχου διατροφής μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας.
Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής.
Για τη χορήγηση διατροφής σε ανήλικο μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη χορήγηση διατροφής σε γονέα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα.
5 Αν σκοπεύω να προσφύγω στη δικαιοσύνη, πώς μπορώ να γνωρίζω ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο;
Με βάση τους γενικούς κανόνες δικαιοδοσίας, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του καθ’ ού (υποχρέου).
Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν έχει διεύθυνση κατοικίας στην Ουγγαρία, αρμόδια είναι τα δικαστήρια του τόπου διαμονής του. Σε περίπτωση που ο τόπος διαμονής του υποχρέου είναι άγνωστος ή βρίσκεται στο εξωτερικό, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της τελευταίας κατοικίας του υποχρέου στην Ουγγαρία. Σε περίπτωση που ο τόπος της τελευταίας κατοικίας του υποχρέου στην Ουγγαρία δεν μπορεί να προσδιοριστεί ή σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν κατοικούσε στην Ουγγαρία, αρμόδια είναι τα δικαστήρια του τόπου κατοικίας του αιτούντος ή, ελλείψει αυτής, του τόπου διαμονής του.
Εάν ο τόπος εργασίας και ο τόπος κατοικίας του υποχρέου δεν βρίσκονται στην ίδια περιοχή, το δικαστήριο παραπέμπει την υπόθεση, κατόπιν αιτήσεως του υποχρέου η οποία υποβάλλεται έως την πρώτη επ’ ακροατηρίου συζήτηση, στο δικαστήριο του τόπου εργασίας του υποχρέου, προκειμένου αυτό να διεξαγάγει την ακροαματική διαδικασία και να εκδώσει απόφαση (άρθρο 29 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).
Αγωγή διατροφής μπορεί επίσης να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του αιτούντος (άρθρο 34(1) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).
Πληροφορίες για τα αρμόδια δικαστήρια παρέχονται εδώ.
6 Ως αιτών, υποχρεούμαι να χρησιμοποιήσω ενδιάμεσο για την προσφυγή στη δικαιοσύνη (π.χ. δικηγόρο, κεντρική ή τοπική αρχή, κλπ); Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ποια διαδικασία ακολουθείται;
Ο αιτών δεν χρειάζεται τη συνδρομή εκπροσώπου για να προσφύγει στο δικαστήριο. Ο αιτών μπορεί να υποβάλει ο ίδιος αίτηση ενώπιον του δικαστηρίου (χωρίς να υποχρεούται να διορίσει εκπρόσωπο) (βλ. ερωτήσεις 3, 4 και 5).
7 Υποχρεούμαι να καταβάλω κάποιο τέλος για την προσφυγή στη δικαιοσύνη; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, σε τι ποσό είναι πιθανόν να ανέρχεται; Αν δεν διαθέτω επαρκή οικονομικά μέσα, μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για την κάλυψη της δαπάνης της σχετικής διαδικασίας;
Ανεξαρτήτως του εισοδήματος και της οικονομικής τους κατάστασης, οι διάδικοι ‒ εφόσον δεν απαλλάσσονται από τα δικαστικά έξοδα με βάση τον νόμο ή δυνάμει άμεσα και γενικά εφαρμοστέας διάταξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή διεθνούς συμφωνίας ‒ έχουν δικαίωμα μετάθεσης των δικαστικών εξόδων της διαδικασίας για την επιδίκαση διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων είσπραξης του επιδόματος διατροφής από τον φορέα ο οποίος καταβάλλει τις αποδοχές του υποχρέου ή από άλλο πρόσωπο, των εξόδων ακύρωσης ή μεταβολής του επιδόματος διατροφής, των εξόδων περάτωσης ή περιορισμού της αναγκαστικής εκτέλεσης για την καταβολή του επιδόματος διατροφής και, σε περίπτωση διασυνοριακών υποθέσεων διατροφής, των εξόδων εύρεσης και διαβίβασης των προσωπικών δεδομένων του υποχρέου.
Σε περίπτωση μετάθεσης της καταβολής των εξόδων:
α) το Δημόσιο καλύπτει τα έξοδα της διαδικασίας (αμοιβές μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, διερμηνέων, διαχειριστών και δικηγόρων, έξοδα διεξαγωγής της δίκης και αυτοψίας κλπ.), εξαιρουμένων των εξόδων τα οποία δεν καλύπτονται από την απόφαση περί μετάθεσης και τα οποία συνεπώς προκαταβάλλονται από τον διάδικο·
β) διατάσσεται η μετάθεση της καταβολής των δικαστικών εξόδων που βαρύνουν τον διάδικο.
Ακόμη και σε περίπτωση που δεν υπάρχει διεθνής συμφωνία ή αμοιβαιότητα, οι αλλοδαποί έχουν επίσης δικαίωμα μετάθεσης της καταβολής των εξόδων.
Εάν, σε περίπτωση μετάθεσης των εξόδων, το δικαστήριο διατάξει τον διάδικο να αναλάβει τα έξοδα της διαδικασίας, αυτός βαρύνεται με όλα τα έξοδα τα οποία έχει προκαταβάλει το Δημόσιο και με όλα τα καταγεγραμμένα τέλη υπέρ του Δημοσίου.
Τα δικαστικά τέλη ανέρχονται σε ποσοστό 6% ή σε 15.000 φιορίνια (HUF) κατ’ ελάχιστο και 1.500.000 φιορίνια (HUF) κατά μέγιστο ποσό. Στην περίπτωση δίκης για αξιώσεις διατροφής, βάση υπολογισμού των τελών αποτελεί το μη καταβληθέν ακόμη επίδομα διατροφής, με ανώτατο όριο το επίδομα διατροφής ενός έτους.
Εάν ο διάδικος δεν διαθέτει επαρκή μέσα για την καταβολή των δικαστικών εξόδων, μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο αίτηση απαλλαγής.
Για τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων τους, τα φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων των παρεμβαινόντων) τα οποία αδυνατούν να καταβάλουν τα έξοδα της διαδικασίας με βάση το εισόδημα και την οικονομική τους κατάσταση, απαλλάσσονται εν όλω ή εν μέρει από την καταβολή των εξόδων αυτών, κατόπιν σχετικού αιτήματος.
Πρόσωπα των οποίων το εισόδημα (μισθός, σύνταξη ή άλλο τακτικό εισόδημα) δεν υπερβαίνει την ισχύουσα κατώτατη σύνταξη η οποία ορίζεται με βάση τα έτη απασχόλησης, και τα οποία δεν διαθέτουν άλλα περιουσιακά στοιχεία πέραν των συνήθων ειδών οικοσκευής και επίπλωσης, απαλλάσσονται από την καταβολή των εξόδων. Απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων παρέχεται επίσης στους δικαιούχους επιδομάτων τα οποία χορηγούνται σε πρόσωπα ευρισκόμενα σε ηλικία απασχόλησης ή πρόσωπα τα οποία συνοικούν με στενό συγγενή τους ο οποίος δικαιούται αντίστοιχων επιδομάτων, χωρίς να εξετάζεται το εισόδημα και η οικονομική κατάσταση των προσώπων αυτών.
Η απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων περιλαμβάνει τα ακόλουθα ευεργετήματα:
α) απαλλαγή από την καταβολή δικαστικών τελών·
β) απαλλαγή από την προκαταβολή των εξόδων της διαδικασίας (αμοιβές μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, διερμηνέων, διαχειριστών και δικηγόρων, έξοδα διεξαγωγής της δίκης και αυτοψίας κλπ.), και – με την επιφύλαξη αντίθετης διάταξης του νόμου – απαλλαγή από την καταβολή τους γενικά·
γ) απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής εγγύησης για τα έξοδα της διαδικασίας·
δ) αίτημα έγκρισης της εκπροσώπησης από δικηγόρο, όπου επιτρέπεται από τον νόμο.
Η απαλλαγή από την καταβολή των εξόδων εγκρίνεται από το δικαστήριο, κατόπιν αιτήματος. Το δικαστήριο επίσης διατάσσει την ενδεχόμενη άρση της απαλλαγής.
8 Τι είδους διατροφή είναι πιθανόν να επιδικάσει το δικαστήριο; Πώς υπολογίζεται το ποσό της διατροφής; Μπορεί να αναθεωρηθεί η απόφαση του δικαστηρίου αν οι δαπάνες διαβίωσης ή οι οικογενειακές συνθήκες μεταβληθούν; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, με ποιο τρόπο (π.χ. μέσω του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής);
Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των γονέων, το δικαστήριο αποφαίνεται επί του επιδόματος διατροφής.
Κατά τον προσδιορισμό του επιδόματος διατροφής, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τα εξής:
α) τις εύλογες ανάγκες του τέκνου (τακτικές δαπάνες οι οποίες απαιτούνται για τη διαβίωση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ανατροφή και εκπαίδευση του τέκνου)·
β) το εισόδημα και την οικονομική κατάσταση αμφότερων των γονέων·
γ) τυχόν λοιπά τέκνα τα οποία συνοικούν με τους γονείς (φυσικά, θετά ή ανάδοχα τέκνα) και τέκνα έναντι των οποίων οι γονείς έχουν υποχρέωση διατροφής·
δ) το εισόδημα του τέκνου, και
ε) τα επιδόματα προστασίας ανηλίκων, οικογενειακά επιδόματα, επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας τα οποία παρέχονται στο τέκνο και στον γονέα για την ανατροφή του τέκνου (άρθρο 4:218(2) του Αστικού Κώδικα).
Το επίδομα διατροφής καταβάλλεται υπό τη μορφή σταθερού ποσού. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την αυτόματη αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή που δημοσιεύεται ετησίως από την κεντρική στατιστική υπηρεσία της Ουγγαρίας, από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους (άρθρο 4:207 του Αστικού Κώδικα). Το καταβλητέο ποσό διατροφής ανά τέκνο ορίζεται γενικά σε ποσοστό 15-25% του μέσου εισοδήματος του υποχρέου διατροφής. Γενικά κατά τον προσδιορισμό του μέσου εισοδήματος του υποχρέου διατροφής, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ετήσιο εισόδημα του υποχρέου κατά το έτος που προηγήθηκε της έναρξης της δικαστικής διαδικασίας για την επιδίκαση διατροφής (άρθρο 4:218(4) του Αστικού Κώδικα).
Σε περίπτωση που, λόγω τροποποίησης της συμφωνίας των μερών ή λόγω μεταβολής των συνθηκών βάσει των οποίων το δικαστήριο όρισε το ποσό της διατροφής, απειλούνται τα ζωτικά έννομα συμφέροντα οποιουδήποτε διαδίκου, εάν ο διάδικος αυτός συνεχίσει την καταβολή της διατροφής υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, αυτός μπορεί να ζητήσει την αναπροσαρμογή του ποσού της διατροφής ή τη μεταβολή των όρων καταβολής της. Τροποποίηση της συμφωνίας διατροφής δεν μπορεί να ζητήσει το πρόσωπο το οποίο κατά τον χρόνο κατάρτισης της συμφωνίας διατροφής όφειλε να έχει προβλέψει τη μεταβολή των συνθηκών που το αφορούν ούτε το πρόσωπο το οποίο ευθύνεται για τη μεταβολή αυτή.
9 Πώς και σε ποιον καταβάλλεται η διατροφή;
Ο υπόχρεος διατροφής οφείλει να καταβάλει το επίδομα διατροφής στον δικαιούχο σε περιοδική βάση (π.χ. μηνιαίως) και εκ των προτέρων.
10 Αν ο υπόχρεος σε διατροφή (οφειλέτης) δεν την καταβάλλει οικειοθελώς, ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν ώστε να αναγκαστεί να την καταβάλει;
Εάν ο υπόχρεος δεν καταβάλει το επίδομα διατροφής οικειοθελώς, ο δικαιούχος μπορεί να ασκήσει σχετική αξίωση ενώπιον του δικαστηρίου, το οποίο μπορεί να διατάξει την αναγκαστική εκτέλεση της απόφασης διατροφής. Αξίωση διατροφής η οποία ανάγεται σε χρόνο μεγαλύτερο των έξι μηνών στο παρελθόν, υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση αναδρομικά εφόσον υπάρχει εύλογη αιτία για την καθυστερημένη υποβολή της αίτησης εκ μέρους του δικαιούχου. Αξίωση διατροφής η οποία ανάγεται σε χρόνο μεγαλύτερο των τριών ετών στο παρελθόν, δεν υπόκειται σε αναγκαστική εκτέλεση (άρθρο 4:208(3) του Αστικού Κώδικα).
Για τη διατροφή που οφείλεται σε ανήλικο μπορεί να ασκήσει σχετική αγωγή η υπηρεσία κηδεμονίας, ενώ για τη διατροφή που οφείλεται σε γονέα κινείται αντίστοιχα η αρμόδια τοπική αρχή, με τη συναίνεση του γονέα (άρθρο 4:208(1) του Αστικού Κώδικα).
Συγγενείς οι οποίοι έχουν υποχρέωση διατροφής και διατρέφουν ή φροντίζουν πρόσωπο το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορούν να ασκήσουν αγωγή για ίδιο λογαριασμό κατά των λοιπών προσώπων τα οποία έχουν υποχρέωση διατροφής (άρθρο 4:208(2) του Αστικού Κώδικα).
Στην απόφαση δια της οποίας διατάσσεται η καταβολή διατροφής από πρόσωπο το οποίο λαμβάνει μισθό, το δικαστήριο καλεί τον εργοδότη του εν λόγω προσώπου, κατόπιν σχετικού αιτήματος του δικαιούχου, να αφαιρέσει το ποσό που ορίζεται στην απόφαση από τον μισθό του υποχρέου και να το καταβάλει στον δικαιούχο της διατροφής.
Σε περίπτωση που το δικαστήριο δεν εκδώσει σχετική διάταξη και εν συνεχεία υποβληθεί αίτηση αναγκαστικής εκτέλεσης της απόφασης του δικαστηρίου ή της συμφωνίας των μερών η οποία έχει επικυρωθεί με απόφαση του δικαστηρίου, το δικαστήριο διατάσσει αναγκαστική εκτέλεση για την καταβολή της διατροφής εκδίδοντας σχετική εντολή κατάσχεσης, εφόσον το ποσό που παρακρατείται από τον μισθό του υποχρέου επαρκεί για την κάλυψη του οφειλόμενου ποσού.
Το παρακρατούμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του μισθού του εργαζομένου. Ποσοστό έως 33% τυχόν παροχών ανεργίας που καταβάλλονται στον υπόχρεο (επίδομα ανεργίας, προσυνταξιοδοτικό επίδομα ανεργίας, συμπλήρωμα εισοδήματος και επίδομα προσώπου που τελεί σε αναζήτηση εργασίας) μπορεί να αφαιρεθεί ως επίδομα διατροφής.
Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δεν έχει τακτικό εισόδημα ή το ποσό το οποίο θα παρακρατηθεί από το εισόδημά του δεν καλύπτει το οφειλόμενο ποσό, το δικαστήριο διατάσσει αναγκαστική εκτέλεση εκδίδοντας σχετική έγγραφη εντολή εκτέλεσης. Σε αυτή την περίπτωση, η αναγκαστική εκτέλεση διεξάγεται όχι μόνο επί των μισθών του υποχρέου, αλλά και επί άλλων περιουσιακών του στοιχείων τα οποία προβλέπονται στον νόμο περί αναγκαστικής εκτέλεσης.
11 Παρακαλείστε να περιγράψετε με συντομία τυχόν περιορισμούς στους οποίους υπόκειται η εκτέλεση, ιδίως διατάξεις περί προστασίας του οφειλέτη καθώς και προθεσμίες παραγραφής ή αποσβεστικές προθεσμίες στο οικείο σύστημα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Πληροφορίες για τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης αποφάσεων παρέχονται στη σχετική ιστοσελίδα.
12 Υπάρχει κάποιος οργανισμός ή αρχή που μπορεί να με βοηθήσει στην είσπραξη της διατροφής;
Βλέπε απάντηση στην ερώτηση 10 ανωτέρω.
Ο γονέας ή άλλος νόμιμος εκπρόσωπος τέκνου το οποίο δικαιούται διατροφής, μπορεί να ζητήσει την προκαταβολή του επιδόματος διατροφής από την υπηρεσία κηδεμονίας, εφόσον δεν κατέστη δυνατή η είσπραξη του επιδόματος διατροφής κατά τους τελευταίους έξι, τουλάχιστον, μήνες.
Στην κοινοποίηση έναρξης της διαδικασίας, η υπηρεσία κηδεμονίας καλεί τον υπόχρεο να καταβάλει άμεσα το επίδομα διατροφής και να προβεί σε σχετική δήλωση.
Η υπηρεσία κηδεμονίας κοινοποιεί την απόφασή της στον εργοδότη του υποχρέου, στο δικαστήριο της αναγκαστικής εκτέλεσης, στον ανεξάρτητο δικαστικό επιμελητή, στο γραφείο του εισαγγελέα ο οποίος είναι αρμόδιος στην περιφέρεια του δικαιούχου και του υποχρέου, στον συμβολαιογράφο της περιφέρειας κατοικίας του υποχρέου, ως φορολογικής αρχής, και στην υπηρεσία της Βουδαπέστης και της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία προκαταβάλλει το επίδομα διατροφής.
Η μη καταβολή του επιδόματος διατροφής συνιστά ποινικό αδίκημα. Η υπαίτια μη εκπλήρωση νόμιμης υποχρέωσης διατροφής η οποία θεμελιώνεται σε εκτελεστή απόφαση κρατικής αρχής, επισύρει ποινή φυλάκισης δύο ετών.
13 Μπορεί κάποιος οργανισμός (δημόσιος ή ιδιωτικός) να προκαταβάλει τη διατροφή ολικώς ή μερικώς αντί του οφειλέτη;
Ναι (βλέπε ερώτηση 3).
14 Αν εγώ βρίσκομαι στο συγκεκριμένο κράτος μέλος και ο οφειλέτης έχει τη διαμονή του σε άλλη χώρα:
14.1 Μπορώ να τύχω της συνδρομής αρχής ή ιδιωτικού οργανισμού στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ουγγαρίας παρέχει συνδρομή κατόπιν αιτήματος προσώπου το οποίο διαμένει στην Ουγγαρία, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 και τις διεθνείς συνθήκες, σε διαρκή συνεργασία με την κεντρική αρχή η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής στο αντίστοιχο κράτος μέλος. Ο αιτών μπορεί να ζητήσει την εκτέλεση της απόφασης διατροφής του ουγγρικού δικαστηρίου στο εξωτερικό ή, ελλείψει σχετικής απόφασης, την αναγνώριση της υποχρέωσης διατροφής στο εξωτερικό ή την αύξηση του ποσού διατροφής το οποίο είναι καταβλητέο στο εξωτερικό. Το επίσημο αίτημα δεν υποβάλλεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης αλλά στο αρμόδιο τοπικό δικαστήριο, το οποίο καθορίζεται με βάση τον τόπο κατοικίας, τον τόπο διαμονής ή τον τόπο εργασίας του αιτούντος, ή στο τοπικό δικαστήριο το οποίο εξέδωσε την πρωτοβάθμια απόφαση της οποίας ζητείται η αναγκαστική εκτέλεση. Για την υποβολή του αιτήματος ή τη διεξαγωγή δικαστικής διαδικασίας στο εξωτερικό, δεν είναι υποχρεωτική η εκπροσώπηση από δικηγόρο. Εφόσον δεν υπάρχει εκπροσώπηση από δικηγόρο, το δικαστήριο βοηθεί τον αιτούντα κατά την υποβολή του αιτήματός του. Το δικαστήριο εν συνεχεία προωθεί το αίτημα και τα σχετικά έγγραφα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαβιβάζει μεταφρασμένο το αίτημα στην κεντρική αρχή του αντίστοιχου κράτους μέλους η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής. Η κεντρική αρχή προβαίνει στα αναγκαία μέτρα για την επίσπευση της δικαστικής διαδικασίας κατά του υποχρέου. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ενημερώνει τον αιτούντα διαρκώς σχετικά με την πρόοδο της διαδικασίας, με βάση τις πληροφορίες που λαμβάνει από το εξωτερικό.
14.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό;
Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διεύθυνση Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου (Igazságügyi Minisztérium, Nemzetközi Magánjogi Főosztály)
Διεύθυνση: 1051 Budapest, Nádor utca 22.
Ταχυδρομική διεύθυνση: 1357 Budapest, Pf. 2.
Τηλέφωνο: +36 1 795-5397, +36 1 795-3188
Φαξ: +36 (1) 550-3946
Δ/νση ηλ. ταχυδρομείου: nmfo@im.gov.hu
Δικτυακός τόπος: http://igazsagugyiinformaciok.kormany.hu/nemzetkozi-gyermekelviteli-es-tartasdijjal-kapcsolatos-ugyek
15 Αν εγώ βρίσκομαι σε άλλη χώρα και ο οφειλέτης βρίσκεται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος:
15.1 Μπορώ να καταθέσω απευθείας αίτηση στην εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;
Όχι, το αίτημα πρέπει να υποβληθεί μέσω της κεντρικής αρχής η οποία είναι αρμόδια για θέματα διατροφής στο κράτος μέλος στο οποίο κατοικεί ο αιτών.
15.2 Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πώς μπορώ να έλθω σε επαφή με την εν λόγω αρχή ή ιδιωτικό οργανισμό και τι είδους συνδρομή μπορώ να λάβω;
Οι κεντρικές αρχές των κρατών μελών παρατίθενται εδώ.
16 Δεσμεύεται το συγκεκριμένο κράτος μέλος από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007;
Ναι.
17 Αν το συγκεκριμένο κράτος μέλος δεν δεσμεύεται από το πρωτόκολλο της Χάγης του 2007, ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί στην αξίωση διατροφής, σύμφωνα με τους οικείους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου; Ποιοι είναι οι αντίστοιχοι κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου;
-
18 Ποιοι είναι οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές υποθέσεις εντός της ΕΕ σύμφωνα με τη διάρθρωση του κεφαλαίου V του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;
Σε σχέση με τα αιτήματα που λαμβάνει, το Υπουργείο Δικαιοσύνης επικοινωνεί με την αρμόδια υπηρεσία για την παροχή νομικής συνδρομής προκειμένου να διοριστεί δικηγόρος για τον αιτούντα, εφόσον αυτός είναι κάτοικος εξωτερικού. Στην περίπτωση του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4/2009, χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τα έξοδα, η δε αμοιβή του δικηγόρου καταβάλλεται επίσης από το Δημόσιο. Στις περιπτώσεις του άρθρου 47, τα μέρη έχουν δικαίωμα μετάθεσης του χρόνου καταβολής των εξόδων σύμφωνα με την ουγγρική νομοθεσία. Δυνάμει αυτού του δικαιώματος, το Δημόσιο προκαταβάλλει τα έξοδα της διαδικασίας (π.χ. δικαστικά τέλη, αμοιβές δικηγόρων), ανεξαρτήτως της οικονομικής κατάστασης του ενδιαφερομένου, σε περίπτωση όμως που αυτός ηττηθεί στη διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να τον διατάξει να καταβάλει τα σχετικά έξοδα. Εάν ο αιτών αποδείξει ότι λόγω της οικονομικής του κατάστασης δικαιούται πλήρους απαλλαγής από τα έξοδα σύμφωνα με την ουγγρική νομοθεσία, δεν καταβάλλει τα έξοδα ακόμη και εάν ηττηθεί στη διαδικασία.
19 Τι μέτρα έχει λάβει το συγκεκριμένο κράτος μέλος προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση των δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής;
Η εφαρμογή του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής στην Ουγγαρία διέπεται από τον Νόμο LXVII του 2011.
Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.
Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.